Als het van de voetbalbond afhangt, komen er nog meer trips naar het buitenland, om het imago van de Rode Duivels te promoten. De bende van Marc Wilmots is hot, maar vooral zeer geconcentreerd en gefocust op deelname aan het WK. Het relaas van een trip in het spoor van de nationale ploeg.
Donderdag 23/05 & vrijdag 24/05
Eén valse noot op een tiendaagse, meer niet. Maar ze wordt al direct bij de start van de Amerikaanse stage geblazen en leidt de eerste dagen tot onnodige spanning. Marc Wilmots wil de eerste drie dagen van de trip niet gestoord worden door pottenkijkers. Geen pers, geen supporters, geen beelden, geen interviews, geen contact. Woensdagavond zijn in de gebouwen van SN Brussels Airlines alle spelers ter beschikking, pas op zondagochtend is er een volgend contact met de buitenwereld. Alsof dit geen oefenstage is, maar een trip met inzet en spanning.
Journalisten zijn evenwel niet makkelijk te kooien. Een krant huurt dan ook een Amerikaanse fotograaf in, om wat beelden te schieten van de aankomst. Eerst op de luchthaven JFK, vergeleken bij Zaventem overigens zeer oubollig, en daarna op de campus van de Rutgers University, waar de Duivels vier dagen trainen. De fotograaf blijkt een cowboy: hij springt de bus op en begint foto’s te nemen. Het komt tot een handgemeen met de veiligheidsverantwoordelijke én tot een politietussenkomst. Het zal tussen bondscoach en krant even botsen. Het incident geeft meteen inzage in het karakter van Wilmots, die er nodeloos lang over mokt.
Het is een eerste van een paar irritaties tussen Duivels en media. Het wordt allemaal opgeslagen in het achterhoofd van de top van de voetbalbond, die maandag in New Brunswick neerstrijkt. De fotografen zijn ongelukkig omdat ze alleen op het trainingsveld beelden mogen schieten. Ze worden uitgesloten van de teambuildingactiviteiten in de stad: een baseballwedstrijd, de trip naar ground zero en de boottocht op de Hudson en naar Ellis Island. Tot afgrijzen van de persfotografen geeft de bond daarvan wél zelf genomen foto’s vrij, die uiteraard alle websites en kranten halen.
En nog een laatste ergernis: het is Marc Wilmots die bepaalt welke spelers dagelijks ter beschikking staan van de media. Hij kiest er telkens twee: een Waal en een Vlaming. Maar als maandag Marouane Fellaini wordt aangeduid, zegt die geen zin te hebben. In allerijl mag Thorgan Hazard komen opdraven. Wilmots zegt Marouane te “begrijpen” en wijst hem niet terecht. Het versterkt het beeld dat de bondscoach de absolute baas is, over alles. Het is ’s anderendaags al duidelijk voor de bondstop: als België zich straks voor het WK plaatst, moet er een sluitend communicatieplan komen, door alle betrokken partijen onderschreven én gerespecteerd. Media, maar ook coach en spelers. Of anders is het binnen de kortste keren oorlog. En dan loopt het imago gevaar. De komende maanden, horen we, willen ze nagaan waar het in het verleden bij landen als Engeland of Frankrijk fout liep. Benchmarken heet dat in moderne managementtaal, die tegenwoordig ook bij de bond gehanteerd wordt.
ZATERDAG 25/05
Baseball voor de Rode Duivels, Manchester City-Chelsea voor Vincent Kompany en Eden Hazard. In de tribune van het Yankee Stadium zit ook Pierre Kompany, die de meegereisde documentairemakers van Bonka Circus – het productiehuis dat ook Zingaburia maakte voor Ketnet – uitnodigt. De camera- en geluidsman noemen zichzelf “vliegen tegen de muur”. Ze filmen de hele aanloop naar het WK in Brazilië. De serie komt volgend jaar op de VRT, als de kwalificatie hopelijk een feit is. In de oorlogsverslaggeving hebben ze voor dit soort journalistiek een specifieke term: embedded journalism. Beiden zijn in trainingspak van de Rode Duivels. Aanvankelijk besnuffelen team en tv-huis mekaar wat argwanend, maar langzaam bouwen ze aan een goeie band. Filmen tijdens een tactische bespreking is er (nog) niet bij, maar ze krijgen steeds beter toegang. De film Les yeux dans les bleus, over het wedervaren van de Franse nationale ploeg tijdens het WK van 1998, legt de lat voor dit soort producties zeer hoog, maar dat de docuserie hoge kijkcijfers zal halen, staat nu al buiten kijf.
Een van de aandeelhouders van Bonka Circus is Vincent Kompany. Naast voetballer onder andere ook voetballeider (BX Brussels), televisiemaker, platenbaas en ambassadeur van SOS Kinderdorpen. Niet slecht voor een voetballer van 27. De baas ook van de ploeg, voortdurend in de weer met zijn gsm en laptop (die hij ook weleens durft te vergeten, zoals bij de tussenstop op JFK). Een man met ideeën. Over het halen van een beter rendement uit het talent in Brussel en over het breken van de macht van de tussenpersonen in het voetbal, de makelaars. Een wereldreiziger ook, die woensdag na de wedstrijd direct de mythe doorprikte van het speciale van deze voorbereidingstrip in de VS. Die verwondering over New York heeft hij niet, en naar zijn zeggen weinig spelers van de huidige generatie Rode Duivels. “Voor ons zijn dit soort reizen heel gewoon.” Jetskiën op de Bahama’s, Vertonghen en Dembélé deden het net nog met hun club voor ze zich zaterdag bij het gezelschap voegden. Het was vroeger iets voor rocksterren of acteurs. Nu de muziekbusiness op zijn gat zit, duiken de voetballers erin.
Kompany is de Michel Platini van België, denken ze op de voetbalbond. Een man die het verder zal schoppen dan de klassieke loopbaan van speler en trainer. Verder dan clubvoorzitter van pakweg BX of Anderlecht. StevenMartens en co hopen hem te overtuigen om eerst via de bond te passeren voor hij hogerop gaat. Hij straalt nu al ontzag uit, zien ze, ook bij de ploegmaats. Op deze trip kijkt hij wat verveeld, als de hele bende op stap gaat naar ground zero en Tower One, zelfs tijdens de boottocht. Alsof hij dat al vijf keer heeft gedaan. Wellicht wel. Hij kijkt altijd wat stuurs voor zich uit, geconcentreerd, zelden rondkijkend of grappend. Vrijdag liep hij voor ons uit door de luchthaven, ook met die blik. Tot iemand hem staande hield en beleefd vroeg of hij een foto mocht maken. Meteen verscheen de brede glimlach. Professioneel.
In het vliegtuig dat ons van Newark naar Cleveland brengt, zit hij als enige alleen op zijn rijtje van drie stoelen. Alsof ook zijn ploegmaats hem niet willen storen. Maar een paar uur later, op het veld, zien we de andere Kompany: totale focus op voetbal. Een glimlach als een bal in zijn buurt komt, wild een bal wegtrappend als iets niet lukt. Perfectionistisch, ook na de zege tegen de Verenigde Staten, de enige keer dat de pers tot hem het woord kan richten. Op zo’n moment is hij zeer beschikbaar. Ja, het was allemaal niet slecht geweest, en hij had wel genoten van de fysieke duels met een beer als Jozy Altidore. Maar hij zou de ploeg nog meer en nog beter de zaken willen zien controleren. Hoog druk zetten in het begin van een match, als iedereen nog fit is en de energietank vol, laag controleren en razendsnel uitbreken als de wedstrijd wat is gevorderd en iedereen wat meer moe wordt. Dat is in zijn ogen de manier waarop de Belgen moeten spelen. En verder is hij: “Zeer tevreden over de progressie die iedereen maakt.” Alsof hij de bondscoach is. Zoals Wilmots op het WK in Japan en Zuid-Korea, zo voelde het.
ZONDAG 26/05
Eerste ‘open’ training in New Brunswick, New Jersey. Het New Jersey van Bruce Springsteen en Bon Jovi, van de old school Amerikaanse gitaarrock, met in de buurt Asbury Park, bekend als concertplaats. Het Amerika van het T-shirt, hier dragen ze geen hemdjes. Een goed uur is het van vanuit dit stadje, dat doet denken aan de film Back to the Future, met de trein naar de Big Apple. Met de auto kan ook, Amerikanen doen alles met de auto. Maar beter niet naar NY, zeggen hier wonende Belgen. Dan moet je tijd hebben. Iets meer dan hun lief is, brengen de Rode Duivels die door op de bus. Vandaar dat onze trein naar Manhattan zeer goed gevuld is.
Op de training een handjevol Belgische expats, veelal met vaders die werken in de farmaceutische industrie. Johnson & Johnson is hier big. Opvallend: hun kroost draagt truitjes met vooral de naam van… Eden Hazard. Niet die van Kompany. De ster van Chelsea maakt slechts heel even zijn opwachting op het trainingsveld. Om wat handtekeningen uit te delen. Hij keert voortijdig terug naar België om er zijn spierblessure te laten behandelen in het revalidatiecentrum van Lieven Maesschalck. Geen persbabbel met Wilmots of de naam van Maesschalck valt minstens één keer. De bondscoach werd er zelf vaak genoeg behandeld tijdens zijn actieve carrière, en het vertrouwen is groot.
Zij die zich bij de bond met de sociale media bezighouden, hadden het al eerder gemerkt: als Hazard scoort of iets opvallends doet, stijgt prompt het aantal reacties op Twitter. Veel meer dan bij andere spelers. En opvallend: zeer veel reacties en vragen komen uit… Azië. Dat zet de commerciële breinen op de bond aan het denken. De Rode Duivels zijn stilaan een bekend merk, overal ter wereld. Het is te zeggen: de Rode Duivels als individuen, door hun status in de Premier League. Nog niet als ploeg, daarvoor is het – hopelijk – wachten op het WK. Een WK dat hoge verwachtingen schept na de steile klim op de FIFA-ranking, in één jaar van plaats 54 naar de top 12.
Dat schept mogelijkheden. De tijd dat België genoegen moest nemen met vriendschappelijke tegenstanders als Slowakije, Finland of Roemenië is voorbij. Vorig jaar oefende men tegen Engeland en Nederland, op 14 augustus komt Frankrijk naar Brussel. De tijd is misschien – dat hangt zeker samen met het WK en de prestaties in Brazilië – ook rijp voor lucratieve trips zoals Duitsland, Spanje, Engeland of Brazilië die al jaren maken. Sportief niet altijd hoogstaand, maar zeer lucratief. Duitsland toerde de voorbije week in Noord-Amerika, met exhibitiewedstrijden tegen Ecuador (vorige week woensdag in Miami) en de Verenigde Staten (vorige zondag in Washington). Engeland speelde zondag in Rio, in het legendarische Maracanã. La Roja (de Spaanse nationale ploeg) verzilvert nu al een paar jaar haar Europese en wereldtitels met exhibitiewedstrijden in Qatar, Zuid-Korea of Latijns- en Midden-Amerika. De ploeg is Spanjes beste exportproduct.
Ook de Belgen denken eraan. Deze trip levert de bond nog niet al te veel op – zo’n 60.000 euro – maar het is een begin. Nederland streek een veelvoud op voor een ‘vakantietrip’ naar Indonesië (op 7 juni) en China (11 juni). De Belgen denken ook aan Azië, in eerste instantie het Midden-Oosten. Materiaalsponsor Burrda is officieel Zwitsers, maar een product van een Qatarees investeringsfonds. Het contract met de Rode Duivels loopt tot het WK van 2014. Burrda is een nog relatief jong merk, begonnen in 2006, volop tot ontplooiing vanaf 2010. De kans is zeer groot dat de Belgen doorgaan na 2014, met een merk dat zeker aan naamsbekendheid wil doen tot 2022, jaar waarin de Golfstaat het WK organiseert.
Het probleem van dat soort trips naar Azië is naast de sportieve relevantie ook de logistieke kant. In die zin is deze trip naar de States lesmateriaal voor de KBVB. In dit land is er geen taalverwarring en is alles dus nog vrij makkelijk te regelen. En geregeld werd er. Zo was het onvoorstelbaar hoe de delegatie bij de verplaatsing van Newark naar Cleveland met de bus tot op het tarmac van de luchthaven mocht rijden en in de schaduw van het vliegtuig de veiligheidsprocedures kon doorlopen. Idem bij de terugvlucht, zonder controle het tarmac op. In een land waar veiligheid zeer hoog op de prioriteitenlijst staat, is dat opvallend.
Maar het sportieve moet voorrang blijven krijgen, vindt de bond. Dus zal elke trip, zeker naar andere tijdzones, worden ingepland na uitgebreide ruggenspraak met de bondscoach.
MAANDAG 27/05
Geen Eden Hazard op training en in de match tegen de VS, nieuws dat een paar Amerikanen zwaar ontgoochelt. Ook geen Witsel, Van Buyten, Chadli, Courtois en Lombaerts, wegens verplichtingen met hun clubs. De weelde van deze kern is dat ze breed is en de afwezigheid van wat pionnen kan opvangen. Zelfs van Eden Hazard, in principe een van de spelbepalers. Geen persconferentie van Wilmots gaat zoals al gezegd voorbij zonder de naam van Maesschalck, maar evenmin gaat een persbabbel voorbij zonder dat het collectief wordt benadrukt. Zijn er blessures van sleutelspelers? Jammer, maar we doen verder. De sterkte van de groep is het collectief, niet het individu.
De winst die het voorbije jaar – niet alleen in punten – is gemaakt, is dat een aantal lacunes in de ploeg is opgevuld. Deze generatie voetballers is er een, op wat uitzonderingen na, die in 2007 de halve finale haalde op het EK U20 in Nederland. Piet de Visser, toen scout voor Chelsea, was in die periode onder de indruk van de Belgen en voorspelde jongens als Dembélé, Vertonghen en Fellaini een grote carrière. “Straks heeft België een formidabele nationale ploeg”, orakelde De Visser.
Intussen is het gezelschap rijper. Ze maakten samen de Olympische Spelen van Peking mee, er volgde een mislukte WK-kwalificatie én een mislukte EK-kwalificatie. Het valt pas in deze campagne allemaal in de plooi, waarbij zelfs twee grote lacunes zijn weggewerkt: Toby Alderweireld ontgoochelt nooit als rechtsachter en het probleem in de spits is opgelost.
In 2007 en 2008 droeg Kevin Mirallas nog aanvallend alle gewicht. Mirallas, vond De Visser toen, was sterk in de diepte en liep goed naar de vleugels, maar een echt aanspeelpunt was hij niet. Inmiddels is de spits die via Lille, Saint-Etienne en Olympiacos bij Everton terechtkwam, uitgegroeid tot een zeer nuttige pion, maar inderdaad: eerder als vleugelaanvaller. Lang zocht België naar een échte diepe spits. Tot een jaar geleden in feite. In de eerste wedstrijd van deze campagne, in Wales, startte Mirallas immers nog als diepe spits, na de rust werd hij vervangen door Romelu Lukaku. En toen begon Christian Benteke aan zijn opmars. Eerst bij Aston Villa, later in de nationale ploeg. Eerlijk is eerlijk: het was Georges Leekens die Benteke al wat eerder, in de zomer van 2010 – tegen Bulgarije, Finland en Duitsland – een kans gaf, twee keer als invaller voor Lukaku, een keer als basisspeler. Voor beiden was het toen nog iets te vroeg. Daarna deden de Rode Duivels het met Vossen en Ogunjimi, maar drie jaar later staan zowel Lukaku als Benteke verder in hun persoonlijke ontwikkeling en is het probleem in de spits opgelost. Normaal gezien voor jaren, gezien Benteke nog steeds maar 22 is en Lukaku net 20… Zelfs allebei samen kan, bewees de interland tegen de VS, maar gezien de weelde op de flank – Mirallas, Hazard, De Bruyne, Mertens – is dat slechts een noodoplossing om iets te forceren.
DINSDAG 28/05 & WOENSDAG 29/05
Na vijf dagen New York, afgesloten met een boottocht op de Hudson, verhuizen de Rode Duivels op dinsdagochtend naar Cleveland, een uur vliegen verderop, naar de boorden van het Eriemeer en de grens met Canada. Niet dat dit de thuisbasis is van de Amerikaanse nationale ploeg. Een keer al speelde Team USA hier, en ze verloren. Ook het lokale footballteam, de Cleveland Browns, is maar een zootje: sinds de invoering van de National Football League werden ze nog nooit kampioen. En nochtans hadden ze tot voor kort een bekende eigenaar. De Browns zijn de ex-ploeg van Randy Lerner, de huidige eigenaar van het Aston Villa van… Christian Benteke.
Downtown Cleveland staat op zijn kop als de hele bende na de middag haar intrek neemt in het hotel. Reden: opnames voor Captain America, the Winter Soldier. Een verhaal dat draait rond een veteraan uit de Tweede Wereldoorlog die door de Russen is gebrainwasht en nu een meedogenloze moordenaar is. Een film vol actiescènes. Eigenlijk speelt het verhaal zich af in Washington, maar omdat ze daar het centrum onmogelijk twee weken kunnen lamleggen voor het draaien van een film, wordt alles hier gedraaid. Dat is overigens geen sinecure. Als er wordt opgenomen, leidt de politie het verkeer om en houdt security nieuwsgierige wandelaars op afstand. We zien, vanuit de verte, hoe politiewagens met gierende banden de achtervolging inzetten. Dat mag dan wel spectaculair ogen, maar in feite is het draaien van actiefilms vooral: wachten, lang wachten tot er in een paar seconden van alles gebeurt.
Meer actie is er te zien in het voetbal. Om écht een idee te krijgen van het niveau van de Rode Duivels, moet je een training langs het veld volgen. De dag voor de match gaat het er zeer pittig aan toe. Geen lach op de gezichten, stevige duels, woede als een bal buiten gaat, of een ploegmaat niet mee druk zet, en twee slachtoffers: Jan Vertonghen en Maxime Lestienne. Marc Wilmots: “We trainen niet als mietjes.”
Spelen evenmin. Een laatste beeld uit de wedstrijd om aan te tonen dat het de Duivels menens is, straks ook tegen Servië. Als bij een 2-4 op een paar minuten van het einde Christian Benteke een tik krijgt in het strafschopgebied op het moment dat hij wil afdrukken, maar de scheids uit Costa Rica geen strafschop fluit, veert de hele bank als één man recht. Woedend om zo veel onrecht. Alsof het om een wedstrijd met inzet ging.
Neen, aan de focus zal het vrijdag tegen Servië niet liggen. ?
DOOR PETER T’KINT IN NEW BRUNSWICK EN CLEVELAND/BEELDEN: IMAGEGLOBE
Deze trip levert de bond nog niet al te veel op – zo’n 60.000 euro – maar het is een begin.
Vincent Kompany is de Michel Platini van België, denken ze op de voetbalbond.
“We trainen niet als mietjes.” Marc Wilmots
