Drie maanden voor de start van de Paralympische Zomerspelen zijn de atleten van Team Belgium in volle voorbereiding. Meer nog dan een medaille behalen, willen ze een boodschap overbrengen. ‘Kijk niet zozeer naar de handicap, maar let vooral op de capaciteiten.’
Op 24 augustus gaat de zestiende editie van de Paralympische Zomerspelen van start in het Nieuw Olympisch Stadion, om twee weken later op dezelfde plaats te eindigen met een slotceremonie. Net als in Rio, zullen ook in Tokio atleten uit de hele wereld samenkomen om in 22 verschillende sporten in competitie te treden. Alle atleten behoren in hun discipline tot de top van de wereld.
‘Laat het duidelijk zijn: om geselecteerd te worden voor de Paralympische Spelen, moet je in je categorie tot de top vijf van de wereld behoren’, zegt Anne d’Ieteren, voorzitter van het Belgisch Paralympisch Comité (BPC) en van de Ligue Handisport Francophone. ‘Een selectie is op zich al een schitterende prestatie. Onze atleten kunnen meestrijden op het allerhoogste niveau.’
Voorbij de medailles
Binnen België is de paralympische beweging al enkele jaren in volle ontwikkeling. Met een aantal uitzonderlijke atleten als vaandeldragers bestaat er geen twijfel over dat Team België met medailles zal terugkeren uit Japan. ‘Het doel is om het net zo goed te doen als in Rio. Eigenlijk ben ik ervan overtuigd dat we beter zullen doen, maar in de gegeven omstandigheden zou het al formidabel zijn als we Rio evenaren’, zegt Anne d’Ieteren. In Brazilië won België elf medailles (vijf keer goud, drie keer zilver en drie keer brons). Een duidelijke vooruitgang ten opzichte van Londen, waar onze landgenoten zeven medailles mee naar huis namen (drie gouden, drie bronzen en één zilveren).
Wat vooral in het oog moet springen, is hoe de atleten zichzelf overstijgen.’ anne d’ieteren
Dankzij enkele uitzonderlijke atleten kan België in Tokio hopen op nóg meer metaalwerk. Een aantal medaillewinnaars van Rio doen opnieuw mee, vastbesloten om hun palmares verder aan te dikken. Eén van hen is Peter Genyn, in Rio tweevoudig gouden medaillewinnaar in de honderd en vierhonderd meter sprint en houder van verschillende wereldrecords. Genyn nam eerder deel aan de Paralympische Spelen in 2004 en 2012 in het rolstoelrugby. Na een complexe beenbreuk, die een einde maakte aan zijn rugbycarrière, stapte hij over naar de rolstoelatletiek.
Ook Laurens Devos zou zijn prestatie van Rio kunnen herhalen. Daar was hij op zestienjarige leeftijd de jongste paralympische tafeltenniskampioen uit de geschiedenis. In 2018 werd hij wereldkampioen, en in 2019 Europees kampioen. Devos, die aan een halfzijdige verlamming aan zijn rechterzijde lijdt, behaalde in 2020 overigens drie bronzen medailles op het EK voor min 21-jarigen voor validen. Het is zijn grote doel om in 2024 in Parijs zowel aan de Olympische als aan de Paralympische Spelen deel te nemen.
Naast Genyn en Devos zijn er nog heel wat atleten die hun steentje kunnen bijdragen. Anne d’Ieteren: ‘Ik denk met name aan de wielrenners. Ze zijn met veel en ze zijn getalenteerd, maar we moeten bekijken welke begeleiding we naar Mount Fuji sturen, waar de race naartoe is verplaatst. In de paardensport is Michèle George nog steeds in topvorm, net als Joachim Gérard in het tennis. In goalball ( een balsport beoefend door atleten met een visuele handicap, nvdr) werd ons nationale team derde op de laatste wereldkampioenschappen, dus alles is mogelijk. Het is lang geleden dat we een medaille haalden in een teamsport, dus dat zou geweldig zijn. Ik ben vrij optimistisch over onze kansen om het even goed te doen als in Brazilië.’
Medailles zijn echter niet het enige doel van het Belgisch Paralympisch Comité. ‘De paralympische beweging draagt ook een boodschap uit van integratie en gelijkheid, van verschillende en belangrijke waarden voor de samenleving’, zegt d’Ieteren. ‘Je handicap overwinnen en presteren in een ander lichaam, dat is al een boodschap voor de samenleving. Hun boodschap is: kijk niet zozeer naar de handicap, maar let vooral op de capaciteiten. Dat is wat belangrijk is. Naast de medailles, moet vooral in het oog springen hoe de atleten zichzelf overstijgen.’
Die boodschap dringt meer en meer door. Dankzij de geweldige prestaties van onze paralympische atleten zijn de ogen van publiek en media meer en meer op deze disciplines gericht. Op deze manier zullen hun standpunten gehoor vinden.
Steeds meer kijkers
Sinds de Paralympische Spelen van 2008 in Peking is de media-aandacht voor de paralympische beweging exponentieel gegroeid. Toen keken 3,8 miljard mensen naar de wedstrijden, twee miljard meer dan in 2004. In Rio zette deze tendens zich verder en bereikten de Paralympics 4,1 miljard kijkers. Voor dit jaar wordt er een verdere stijging verwacht. Wat betreft het aantal uitzenduren, is er een groei van 2700 uur in Londen tot 5000 uur in Rio. In Tokio zullen alle sporten worden uitgezonden, wat een historische primeur is.
Ook in België is de progressie duidelijk. ‘Londen zette de toon omdat de Engelsen het prachtig hadden georganiseerd en een groot publiek verwelkomden’, zegt Guillaume Gobert, woordvoerder van het Belgisch Paralympisch Comité. ‘Dat gaf een zichtbaarheid aan de paralympische beweging waar we vandaag nog steeds van profiteren. Voor Rio was er in België een gecumuleerd publiek van 4,5 miljoen kijkers. Binnen het comité is het ons doel om dat cijfer met de helft te verhogen, ondanks het grote tijdsverschil. Dit zal gebeuren via dagelijkse uitzendingen met samenvattingen.’
De gestegen media-aandacht is essentieel voor de atleten. Anne d’Ieteren, voorzitter van het Belgisch Paralympisch Comité (BPC) en van de Ligue Handisport Francophone: ‘De vooruitgang die we boeken met de media zal nieuwe partners aantrekken en gezinnen stimuleren om kinderen met een handicap bij sport te betrekken. Als wij er niet over praten, waarom zouden zij dat dan doen? De media moeten het geluk tonen van onze atleten die hun sport beoefenen.’
