Na drie maanden inacti-viteit en een nare pas-sage in Turkije zoekt Lukas Zelenka naar zijn beste vorm.
De beste Westelse speler ooit’, zo wordt Lukas Zelenka (28) bestempeld in het boek Dwerg tussen reuzen, een publicatie die in juli werd uitgegeven als terugblik op tien jaar Westerlo in de eerste klasse. De Tsjech speelde eerder van 1999 tot 2001 voor de club en dwong met uitstekende prestaties een transfer naar Sparta Praag af. Inmiddels, na vier seizoenen Sparta en twee jaar bij Manisaspor, keerde hij terug naar het vertrouwde nest.
Zelenka: “Met Sparta speelde ik een dertigtal Champions Leaguewedstrijden en in Turkije verdiende ik het viervoudige van wat ik nu krijg, maar voor mij draait het niet om geld, ik heb voldoende verdiend. Wat ik zoek in Westerlo? Spelplezier, maar ook rust. Geloof me: na wat ik bij Sparta en in Turkije heb meegemaakt, heradem ik. ( denkt na) Ik ben steeds correct geweest, maar blijkbaar apprecieert niet iedereen dat. Bij Sparta viel ik in ongenade nadat ik het in de kleedkamer had opgenomen voor mijn vriend Karel Poborsky. Karel had kritiek op de werkwijze van trainer Ja-roslav Hrebik en werd daarom op huurbasis weggestuurd naar tweedeklasser Budejovice. Zoiets doe je niet, Poborsky is een vedette! Heel de spelersgroep stond achter Karel, maar ik was de enige die de onvrede uitte.”
Intimidatie
Zelenka’s vertrek bij Sparta was onafwendbaar. Hij koos voor de eerste club die zich meldde met een lucratief aanbod: Manisaspor. Sparta incasseerde zo ’n twee miljoen euro voor de overgang van zijn spelverdeler. “De slechtste beslissing uit mijn carrière”, zo omschrijft Zelenka zijn keuze voor Manisaspor. Het was vooral trainer Ersun Yanal die hem het leven zuur maakte. “Yanal was een tiran. Fysiek liet hij ons afzien, ik kwam geen enkele wedstrijd fris aan de aftrap. Bij het squatten, een oefening waarbij je een halter op je schouders neemt en door de knieën buigt om je dijspieren te trainen, moest ik 220 kilo torsen! Ik voelde me militair, want je werd niet alleen fysiek, maar ook psychologisch geïntimideerd. Yanal speelde mind games: aan een speler die graag dribbelde, vroeg hij om in twee baltoetsen te spelen. Zo ontnam hij alle spelplezier. Toen ik een keer tegen Kayseri Erciyesspor een hattrick scoorde, verwachtte de trainer dat ik dat alle wedstrijden deed. Na enkele matige matchen kwam Yanal naar me toe en zei: ‘Je speelt slecht en dat komt door je vrouw, ik ga met haar praten.’ He wanted to be inside my head, wou mijn gedachten beheersen. Het was de hel.”
Tsjechische zondebok
“( zucht) Mijn eerste seizoen in Turkije was nochtans goed, ik speelde alle wedstrijden en het team haalde goeie resultaten. Toen werden ze gek: bij Manisaspor wilden ze méér. Ik herinner me een wedstrijd tegen Fenerbahçe: we wonnen met 5-3, maar de coach was uitzinnig omwille van de tegengoals. Toen we tijdens een latere periode slechte resultaten haalden – drie nederlagen op rij -, zocht Yanal zondebokken: mijn Tsjechische teammaat PetrJohana en ik. We hadden zware contracten en men verwachtte mirakels in ruil. Plots mochten we niet meer met het eerste team trainen, we mochten zelfs het stadion niet meer in.”
De financiële problemen die de club in 2007 teisterden, vormden de druppel voor Zelenka. Hij zette zijn manager Pavel Zika op straat en contacteerde Herman Wijnants. “In mijn contract stond een clausule dat de club je moest laten gaan als ze je drie maanden geen loon betaalden. Het gevolg was dat ze me twee en een halve maand niet betaalden en vervolgens een klein deeltje op mijn rekening stortten. Ahmet Zorlu, de grote baas bij Manisa, eiste dat ik een minder aantrekkelijk contract zou tekenen. Ik weigerde, ontsloeg Zika – hij spande samen met Zorlu – en nam het heft in eigen handen. Door eigen bemiddeling kon ik uiteindelijk transfervrij weg.”
Nieuwe start
Ondanks het feit dat ook Genk en enkele andere clubs interesse toonden, opteerde Zelenka gedecideerd voor een nieuwe start in ’t Kuipje. Hoewel de Tsjech in zijn eerste tien matchen slechts vier keer aan de aftrap stond, is hij nog steeds uitermate tevreden met die keuze. “Of ik gefrustreerd ben omdat ik vaak op de bank zat? ( lacht) Onthoud dat ik uit de ergste periode uit mijn leven kom. Na drie maanden inactiviteit heb ik een conditionele achterstand. Bovendien kwam ik in een goed draaiend team. Op de flanken staan met Dirar en Sarki al creatieve voetballers en Jan Ceulemans verkiest ter compensatie om centraal met balrecuperatoren te spelen ( Mennes en VanImschoot, nvdr). Tegen Roeselare, toen ik links speelde, voelde ik wel dat de oude automatismen met Jefke ( Delen, nvdr) terugkwamen. Het is een voordeel dat ik hem nog ken uit mijn eerste periode.”
Eén minpuntje, zo zegt Zelenka, hangt er vast aan zijn terugkeer. “Het nationale elftal ( Zelenka speelde drie keer voor Tsjechië,nvdr) kan ik vergeten. Kijk naar Vlcek: ik vind dat hij op dit moment bij de kern moet komen, want concurrent Baros zit bij Portsmouth vaak op de bank. Zelfs een Anderlechtspeler komt moeilijk in aanmerking. ( denkt) Als ze in Genk wisten dat ik gratis weg kon, hadden ze me onmiddellijk een contract aangeboden. Wellicht had ik daar meer kans op een selectie, maar zo steek ik niet in mekaar. Ik had bij mijn vertrek naar Praag aan Wijnants beloofd dat Westerlo eerste keus zou zijn bij een eventuele terugkeer naar België. Ik heb woord gehouden.”
Uitgeklaard akkefietje
Rest de vraag of er in het Westelse systeem ruimte is voor een type Zelenka. Bart Van den Eede gaf na de wedstrijd op Standard in de kranten aan dat hij het moeilijk voetballen vindt met de Tsjech in de ploeg. “Die opmerking ontmoedigde me. Ik begrijp zijn punt, want ik maak vaak acties door het centrum en een lange spits zoals Van Den Eede teert op flankvoorzetten, maar toch … ( lacht) Ik scoorde en gaf een assist tegen Roeselare. Zeg ik plots dat het moeilijk is om met Bart samen te spelen? Dat is niet mijn stijl. Hoe dan ook, het akkefietje is inmiddels uitgeklaard. Bart heeft zich geëxcuseerd, hij vertelde dat de journalisten zijn woorden hadden verdraaid. Geef alles wat tijd, ik weet dat ik hier opnieuw zal slagen. Onlangs sprak een man me op straat aan over die 5-0-thuisoverwinning tegen Anderlecht uit 2000. Ik scoorde toen en liep naar Vercauteren om mijn gram te halen. Hij had nooit in mij geloofd tijdens mijn Anderlechtperiode. Ik vond het fantastisch dat die man zich dat incident herinnerde: de fans vergeten niet! Het respect van de achterban geeft me zelfvertrouwen. Volgend seizoen ben ik opnieuw top.” S
door bert boonen
