Justine Henin-Hardenne begint in pole position aan Roland Garros, meent Steven Martens. ‘In het vrouwentennis worden de resultaten van de voorbereidingstoernooien immers bijzonder vaak bevestigd in de Grand Slams.’

Achteraf bekeken lijkt het een logische beslissing. Want wie kan immers beter de werking van de Vlaamse sportfederaties doorlichten en moderniseren, dan de man die de meest succesvolle sportfederatie van het land, de Vlaamse Tennisvereniging (VTV), tot zijn huidige niveau heeft getild ? Minister van Sport Bert Anciaux was er dan ook als de kippen bij om Ivo Van Aken, toenmalige technisch directeur van de VTV, te promoveren tot Vlaamse Topsportmanager. En de nieuwe Topsportmanager is een ambitieus man. “Op de Olympische Spelen van 2016 gaan we voor tien medailles,” maakte Van Aken zich sterk bij zijn aanstelling. Woorden die alleen kunnen komen van iemand die al heel zijn sportcarrière klinkende resultaten gewend is. Ze zullen uit hun pijp mogen komen op het ministerie van Sport.

Ondertussen heeft Van Akens opvolger bij de VTV, Davis-Cupcoach Steven Martens, zich al helemaal gesetteld in zijn nieuwe functie. Net zoals Van Aken is Martens een man van het terrein. Wanneer van 23 mei tot 5 juni met Roland Garros de tweede Grand Slam van het seizoen begint en Parijs weer naar gemalen baksteen en klei geurt, is hij zeker op de afspraak. Hij zou het zelfs voor niets ter wereld willen missen. “Voor Belgen is het de dichtste Grand Slam, er is altijd veel sfeer en het is gemakkelijk te bereiken,” zegt Martens. “In de kwalificaties en de eerste week van het toernooi ben ik steeds present, om het vormpeil van de Belgische mannen te observeren en mogelijke tegenstanders in de Davis Cup te scouten. En in de tweede week smaakte ik nu al een aantal jaren het genoegen om commentaar te geven bij de toernooiprestaties van de Belgische vrouwen. Of bij de Belgische mannen, als ze zo ver geraken.”

Wat verwacht je dit jaar van die Belgische mannen op de Franse Grand Slam ?

Steven Martens : “Moeilijk te voorspellen natuurlijk. Veel is afhankelijk van de loting, en die is momenteel nog niet bekend. De twee beste Belgische mannen, Xavier Malisse en Olivier Rochus, staan zo rond de 35ste plaats, waardoor het niet zeker is dat ze bij de 32 beschermde reekshoofden horen. En als je geen reekshoofd bent, wordt het begin van het toernooi haast zeker zwaar. Op gravel moet je dan ook nog eens afrekenen met de typische specialisten van die ondergrond. Tegen een doorgewinterde gravelspeler is het vaak lastiger dan tegen een allrounder die veel hoger genoteerd staat. Onze mannen doen het momenteel beter dan ooit tevoren, maar tegelijk moeten we realistisch blijven en vooral niet vergelijken met de hoge standaard die de Belgische dames hebben gezet. De achtste finales halen op Roland Garros is voor onze jongens al een sterk resultaat. Als ze zelfs nog verder geraken dan dat, mogen we spreken van een buitengewone prestatie.”

En voor de toernooizege gaat het weer tussen de Argentijnen en de Spanjaarden ?

“Dat lijkt me vanzelfsprekend, ja. De Argentijnen en de Spanjaarden blijven toch dé specialisten, een andere winnaar zou hoe dan ook een verrassing zijn. In de Ronde van Frankrijk verwacht je ook dat een klimmer of een tijdrijder het gaat halen. Niemand voorspelt dat Tom Boonen de gele trui pakt op de Champs Elysées. Maar in Parijs-Roubaix rijdt hij de anderen er wel af. Zo is het ook met graveltennis.”

Graveltennis is normaliter technischer tennis met langere rally’s, en dus voor het publiek leuker om volgen. Is Roland Garros ook de mooiste van de Grand Slams ?

“Dat weet ik zo niet, voor mij heeft ieder type tennis zo zijn eigen heroïek. Zelf kan ik evengoed genieten van een spannende serve and volleymatch op gras. En hardcourt biedt dan weer een combinatie van alle stijlen, iedere speler kan daarop scoren.”

Gravel heeft als nadeel dat hardhitters als Andy Roddick er haast niet aan te pas komen.

“Poets wederom poets, graveltennissers hebben op gras hetzelfde probleem. Nochtans denk ik niet dat Roddick bijvoorbeeld kansloos is in Parijs. Hij heeft al op een paar kleinere graveltoernooien gewonnen. Roland Garros winnen, is natuurlijk nog wat anders, omdat het zo een uitputtingsslag is. Bij de mannen speelt men in een Grand Slam om drie winnende sets, en velen gaan aan de lengte en de opeenvolging van de wedstrijden ten onder.”

Roger Federer, de nummer één van de wereld, won ook nog nooit Roland Garros. Dit jaar wel ?

“Hoe supergetalenteerd Federer ook is, tegen de echte gravelspecialisten trekt hij volgens mij uiteindelijk altijd aan het kortste eind. Er zal altijd wel een dag zijn dat hij net iets minder is en een van de Spanjaarden of de Argentijnen knikkert hem er dan uit. Federer is een enorm veelzijdige speler, veel veelzijdiger dan bijvoorbeeld Pete Sampras destijds, maar tegen de echte gravelwroeters is hij normaal niet opgewassen.”

De Argentijn Gaston Gaudio, vorig jaar winnaar, is ook dit seizoen uitstekend op dreef.

“Nochtans verwacht ik hem dit jaar niet terug in de finale. ’t Is een echte gravelspecialist, hij is heel regelmatig bezig, won laatst zelfs nog het toernooi van Estoril, maar toch vind ik Gaudio een beetje overgewaardeerd. De Argentijn greep vorig jaar telkens op de juiste momenten zijn kans, maar volgens de tennislogica moet dat toch haast een once in a lifetime succes zijn. Dan verwacht ik veel meer van zijn landgenoot Guillermo Coria, intrinsiek een klasse sterker dan Gaudio en voor mij de grote favoriet om het toernooi op zijn naam te schrijven.”

Met als grootste concurrent de nieuwe Spaanse wonderboy Rafael Nadal ?

“Het woord wonderkind is op zijn plaats. Wat Nadal dit seizoen al laten zien heeft, is ronduit indrukwekkend. Zeker een kandidaat voor de zege.”

“Tegen een rechtshandige is het gemakkelijker om in zijn backhand, in principe de zwakkere slag, te spelen met je eigen forehand. Bij Nadal werkt dat dus niet, en zijn opponenten moeten daarom hun spelpatronen wat bijsturen. Maar Rafael Nadal heeft nog andere troeven : zijn loopkracht en uithoudingsvermogen zijn nog grotere wapens dan zijn linkerhand. Naast Nadal en Coria noem ik Juan Carlos Ferrero als grootste outsider. Ik zag Ferrero de laatste tijd goede wedstrijden spelen, zonder daarom op te vallen. Volgens mij zit hij nog niet helemaal aan zijn piek, maar zal hij super zijn in de laatste week van Roland Garros.”

Roland Garros wordt het eerste toernooi voor Xavier Malisse na zijn schorsing. Er is een tijd geweest dat heel de tenniswereld hem een toekomst in de toptien voorspelde, maar zover zal het wellicht niet meer komen ?

“Intrinsiek technisch en lichamelijk weet iedereen dat Malisse de capaciteiten heeft, maar alles welbeschouwd komt hij toch vaak net iets te kort. Er komt een tijd dat je dat gewoon moet accepteren. Hij zal nog eerder stunten in een Grand Slam dan de toptien van het mannentennis binnenduiken, denk ik. Om bij de tien besten te staan, moet je een lange tijd op een regelmatig hoog niveau presteren en Xavier heeft nu wel bewezen dat regelmaat niet zijn sterkste kant is. De ranking die hij nu heeft bereikt, is ook mooi, dat mogen we niet vergeten.”

Zijn problemen liggen vooral op het mentale vlak ?

“Ja, en niet alleen op vlak van zelfcontrole. Een gans jaar door met de nodige discipline werken, is voor Xavier moeilijk, hij moet daar echt voor vechten. En je zou het niet zeggen na die uitbarsting die tot zijn schorsing leidde, maar tegenover vroeger heeft Malisse zichzelf echt al veel beter in de hand. En nogmaals : we moeten gewoon aanvaarden dat hij nooit zo stabiel zal worden als een Federer.”

Hoe los je zo’n complex mentaal probleem op ? Hoe kom je uit die spiraal ?

“Xavier moet in de eerste plaats zelf het verschil maken, matuurder worden, en leren omgaan met tegenslag en onvoorziene omstandigheden. Dat klinkt evident, maar het is het niet. Rationeel kan je er wel wat over theoretiseren, maar Xavier speelt in de eerste plaats nog altijd vanuit zijn buikgevoel. Dat is zijn sterkte, maar ook zijn zwakte.”

Malisse dubbelt dit jaar weer met Olivier Rochus. Kunnen zij hun stuntzege van vorig jaar overdoen ?

“Onze jongens begonnen vorig jaar zonder enige druk aan het toernooi, alles zat mee, en het ene topduo na het andere sneuvelde. Dat was een unieke samenloop van omstandigheden. Maar die prestatie nog eens verwachten van Xavier en Olivier is niet realistisch.”

Zie je nog andere spelers strijden voor de overwinning ?

“( beslist) Nee. Als je kijkt wie er de laatste jaren Grand Slams gewonnen heeft, dan zitten daar zelden verrassingen bij. Winst van Lleyton Hewitt zou op deze ondergrond bijvoorbeeld toch echt verwonderen, omdat een counterpuncher als hij niet de fysieke kracht kan blijven opbrengen om systematisch op die gravelspelers te blijven inwerken. Ik denk niet dat we het buiten de gevestigde namen moeten gaan zoeken. En bij de vrouwen kom je zeker altijd bij dezelfde speelsters terecht.”

Justine Henin-Hardenne begint als absolute favoriete aan het vrouwentoernooi.

“En terecht, Henin staat er weer helemaal. Wie opeenvolgend Charleston, Warschau en Berlijn wint, mag je met recht en reden de te kloppen speelster noemen. En in het vrouwentennis worden de resultaten van de voorbereidingstoernooien bijzonder vaak bevestigd in de Grand Slams. Trouwens, wat Kim Clijsters voor haar knieblessure liet zien, doet ook het allerbeste verhopen. Als zij niet te veel lichamelijke zorgen heeft, tel ik haar ook nog bij de kanshebbers.”

Clijsters zei onlangs dat ze eigenlijk helemaal niet zo graag op gravel speelt. Een merkwaardige uitspraak voor een tweevoudige finaliste op Roland Garros.

“Dat heeft natuurlijk te maken met haar speelstijl, die nogal strak en aanvallend is, niet meteen ideaal voor de gravelondergrond. In dat opzicht is ze eigenlijk het tegenbeeld van Henin. Kim wil de rally’s kort houden, Justine zoekt de lange balwisselingen net op. Clijsters is misschien wel geen specialiste van het gravel, een toptalent als zij mag je nooit afschrijven voor de zege. Eddy Merckx kon ook alles.”

Het vrouwentennis heeft de Belgische toppers alvast gemist. Roland Garros 2004 was, met een slaapverwekkende finale tussen Anastasia Myskina en Elena Dementieva als triest orgelpunt, een toernooi om snel te vergeten.

“( schamper) Tja, voor de Russen was dat misschien een schitterende finale om volgen. Maar je hebt natuurlijk een punt : Kim en Justine zijn een meerwaarde voor het vrouwentennis. Hoe zij op het terrein bewegen, de variatie en de creativiteit in hun slagen, dat is van een hoger niveau dan bij de meesten van hun collega’s.”

De enigen die qua talent in de buurt van de Belgische meisjes komen, zijn de Williams-zusjes en Maria Sharapova ?

“Ik zeg al van voor nieuwjaar dat dat vijftal eind 2005 de ranking gaat aanvoeren. Langs de andere kant : Lindsay Davenport speelt momenteel zeer behoorlijk en houdt stand op nummer één. Voor Venus en Serena Williams lijkt mijn voorspelling voorlopig ook niet uit te komen ; zij presteren niet met de regelmaat die van hen verwacht wordt.”

De Amerikaanse zusjes zijn al langer op de dool. Wegens te veel bezig met zaken buiten het tennis ?

“( blaast) Daar ga ik me niet over uitspreken, want zo’n goed zicht heb ik er zelf ook niet op. Ik stel gewoon vast dat ze underachieven, dat ze intrinsiek gewoon veel beter kunnen dan wat ze nu laten zien. Niet dat de Belgen nu vrij spel hebben, met Maria Sharapova is er zeker een nieuwe topper opgestaan. Zij is volgens mij de zwaarste concurrente voor Kim en Justine, en niet alleen op Roland Garros.”

Meer dan de andere Russinnen, die de Belgische dames wanneer ze op niveau zijn in principe altijd moeten kloppen ?

“Dat vind ik wel, ja. Op Roland Garros moeten ze wel nog oppassen voor Svetlana Kuznetsova. Van nature is dat een heel goede gravelspeelster, al heeft ze dat nog niet kunnen bevestigen met klinkende resultaten. Van Elena Dementieva en Anastasia Myskina, de finalistes van vorig jaar, verwacht ik minder.”

Voor Frankrijk, toch een tennisland met reputatie, wil het de laatste jaren maar niet te lukken op hun eigen Grand Slam. Frustrerend voor de Fransen, maar misschien wordt dit het jaar van Amélie Mauresmo ?

“Ik vrees ervoor. Mauresmo is natuurlijk een fantastische speelster, een vaste waarde bij de wereldtop, maar door de druk van pers en publiek laat ze het op thuisbodem altijd afweten op de beslissende momenten. Je kan haar situatie vergelijken met wat Tim Henman ieder jaar moet doorstaan op Wimbledon. Roland Garros 2004 was voor Mauresmo dé kans, toen zowat alle grote concurrentes door omstandigheden naar huis waren. Maar weer begaf ze onder de druk, waardoor ik denk : het zal er wel nooit van komen. Ik begrijp de frustratie van de Fransen wel, maar het is echt helemaal niet zo evident om een Grand Slam te winnen, hoor. Wij Belgen hebben momenteel zo veel weelde dat we dat schijnen te vergeten. Dat er twee talenten van dat niveau in het kleine België geboren zijn, is een ongelooflijk geluk. Daar kunnen de Fransen, die nochtans het beste jeugdapparaat ter wereld hebben en het meeste geld spenderen aan opleiding, alleen maar van dromen.”

door Jef Van Baelen

‘De achtste finales halen op Roland Garros is voor de Belgische mannen al een sterk resultaat.’

‘Een toptalent als Kim Clijsters mag je nooit afschrijven, ook al is ze geen specialiste op gravel.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content