‘Voor mij blijft Greg gewoon mijn kleine broertje’

Na het gouden 2016 volgde een nog succesvoller 2017. Claudia Van Avermaet over het jaar én het karakter van haar jongere broer Greg. ‘Winnaarstypes hebben een hekel aan verliezen. Greg had dat van jongs af aan.’

11 november 2016. Greg Van Avermaet loopt bij een val met zijn mountainbike een breukje op aan de linkerenkel. De olympische kampioen zal zes weken aan de kant staan. ‘Misschien is dat wel goed voor hem, dachten wij’, vertelt zijn zus Claudia. ‘Greg is iemand die heel hard traint, wij vinden soms té hard – iets wat volgens hem niet kan. Nu moest hij noodgedwongen rust inbouwen. Na een olympisch jaar met als goudenmedaillewinnaar veel verplichtingen kon dat absoluut geen kwaad. Een geluk bij een ongeluk dus.’

Voor trainingsbeest Van Avermaet is het wel afkicken. ‘Als je tegen Greg zei: ‘Je moet vier uur gaan trainen’, dan kon je er donder op zeggen dat hij vijf of zes uur op zijn fiets zat. Je moest hem echt aanmanen om minder te doen. De laatste jaren beseft hij dat rust even belangrijk is, maar vroeger zat in zijn hoofd: als je iets extra’s doet, dan word je daar ook voor beloond.’

Die inspanningen levert hij met plezier, want zo zegt hij zelf: ‘Dat is de aard van het beestje. Ik ben verslaafd aan sporten.’ Zijn zus beaamt: ‘We hebben dat allemaal een beetje in de familie, sport én competitiviteit. (lacht) We willen aantonen dat we ergens de betere in zijn. Elk feestje leidt wel tot een competitiemomentje en dat is niet altijd even tof. De chronometer wordt geregeld bovengehaald om iets het snelst te doen of het langst vol te houden, om het langst planken, bijvoorbeeld.’

Eind vorig jaar slaagt Van Avermaet er wonderwel in zijn temperament te beheersen. ‘We hebben het hem niet gezegd, maar wij vonden zelfs dat het echt wel lang duurde vooraleer hij weer op zijn voet steunde. Hij liep lang op krukken en toen hij die wegdeed, dachten we: hoe stapt hij nu? Hij gaat toch ooit weer normaal stappen? Hij had geen pijn meer, maar hij mocht die enkel nog niet belasten. Aan die richtlijn heeft hij zich perfect gehouden.’

Dat de langere rustperiode loont en hij nauwelijks of geen conditionele achterstand heeft, toont Van Avermaet al vroeg op het seizoen. Op zijn eerste wedstrijddag wint hij met BMC meteen de ploegentijdrit in de Ronde van Valencia en in de Belgische openingsklassieker is het ook raak: voor de tweede keer op rij wint Greg Van Avermaet de Omloop het Nieuwsblad. ‘Voor hem en voor ons is dat een enorm belangrijke wedstrijd. Dat is altijd zo geweest. Als kind gingen we vaak naar de Omloop kijken want de aankomst lag dicht bij huis, in Lokeren. De eerste keer dat Greg er won, was daarom voor ons allemaal een speciaal moment. Dit jaar was de ontlading opnieuw groot toen hij andermaal Sagan het nakijken gaf. Dan weet je: we staan weer klaar voor de rest van het voorjaar.’

Megaduo

18 maart. Voor het eerst in meer dan tien jaar valt de beslissing in Milaan-Sanremo nog eens op de Poggio. Van Avermaet zit te ver wanneer Sagan versnelt. Hij komt nog als vierde boven, maar het zijn de drie vluchters die sprinten voor de zege. Claudia Van Avermaet meent dat haar broer ooit Milaan-Sanremo kan winnen, ‘maar dan moet alles meezitten Er moet een schifting gebeurd zijn op de Poggio die standhoudt tot het einde. Dat was nu het geval, wat zijn teleurstelling achteraf verklaart. Zijn honger is zó groot. Veel renners pikken er bepaalde wedstrijden uit, maar als Greg aan de start staat, wil hij winnen. En dat geldt van februari tot oktober. Zelfs wanneer je denkt dat een wedstrijd hem totaal niet ligt, probeert hij er toch nog voor te gaan.’

Na de aankomst van la Primavera staat het gezicht van een ontgoochelde Van Avermaet op onweer. ‘Winnaarstypes hebben een hekel aan verliezen. Greg had dat van jongs af aan. Met de jaren heeft hij geleerd om met nederlagen om te gaan, maar als kind kon je er niets mee aanvangen als hij verloor. Dan was het gezelschapsspelletje snel afgelopen. Hij smeet gans die boel weg en tierde: ‘Ik stop ermee, want jij speelt vals.’ (lacht) Als het tegenzit, kan hij nog wel eens serieus vieslopen. Klagen zal hij niet doen, want hij zegt op zo’n moment weinig of niets. Je laat hem best even gerust, want hij kan dan niet veel verdragen. Gelukkig kan hij ook snel de klik maken en de focus weer verleggen naar de toekomst.’

Een week later bewijst hij het al. Zowel in de E3 Harelbeke als in Gent-Wevelgem maakt hij de koers én wint hij de koers. ‘Die gretigheid typeert hem. Wat ik er zo leuk aan vind, is dat Sagan op dezelfde manier koerst. Ze triggeren elkaar. Greg en Sagan, dat is een megaduo. Waar sommigen dikwijls afwachtend rijden en slepen, gaan zij er altijd vol voor. Het zit in hun karakter, je kan dat niet tegenhouden en je mág dat ook niet doen. Greg gaat er geen baat bij hebben om tegen zijn natuur in te gaan. Hij vraagt het ook aan zijn ploegmaats om er van bij het begin in te vliegen, want hoe harder en hoe langer de wedstrijd, hoe sterker hij wordt ten opzichte van zijn tegenstanders.’

Dubbele klassieke winst op drie dagen. Greg Van Avermaet kan het zelf niet geloven. ‘Ik heb zoveel moeten proberen in die wedstrijden en nooit lukte het. En nu gaat het wel allemaal’, schuddebolt hij voor de camera van Sporza. Een kwestie van zelfvertrouwen? Claudia: ‘Greg heeft altijd vertrouwen gehad in zijn kwaliteiten. Hij weet heel goed wat hij kan. Dat tikkeltje dat ontbrak – geluk misschien – was er nu wel en eens je in de winningmood zit, dan kunnen overwinningen elkaar snel opvolgen.’

Vast op een akker

2 april. De 101e Ronde van Vlaanderen inspireert Quick-Step tot een vroege coup op de Muur van Geraardsbergen. Net als in Milaan-Sanremo laat Greg Van Avermaet zich verrassen. Pas na een 50 kilometer lange achtervolging vindt de kopman van BMC weer de aansluiting. Maar de vogel is gaan vliegen. Wanneer het ontketende trio Sagan, Van Avermaet en Oliver Naesen op de Oude Kwaremont ongelukkig ten val komt, valt het doek definitief. Philippe Gilbert soleert naar de zege. Van Avermaet wordt nog tweede.

Gilbert één, Van Avermaet twee: worden daarmee oude wonden opengereten? ‘In het verleden heeft het minderwaardigheidscomplex ten opzichte van Gilbert hem parten gespeeld’, ventileren gerenommeerde wielercommentatoren en -analisten. Claudia Van Avermaet nuanceert. ‘Toen hij kwam kijken bij de profs, keek Greg op naar renners als Boonen en Gilbert. Dat is logisch, denk ik. Het was een kwestie van respect, zo van: ik moet hier geen eisen stellen, want ik sta nog niet op dezelfde hoogte. Vanaf het ogenblik dat hij voelde dat hij kon wedijveren met die mannen, stond hij wél op zijn strepen. Omdat ze in dezelfde ploeg reden, was dat zowel voor Greg als voor Philippe een aanpassing, maar in tegenstelling tot sommige beweringen heeft mijn broer daar nooit onder geleden. Daarvoor is hij mentaal te sterk. In de media werd een en ander enorm uitvergroot. Ze spraken er soms onderling over dat ze niet begrepen waar die verhalen vandaan kwamen.’

Greg Van Avermaet zal nog minstens een jaar moeten wachten om zijn erelijst aan te vullen met Vlaanderens Mooiste, zijn droomkoers. ‘Goh, zwijg erover’, lacht Claudia Van Avermaet. ‘Dat is echt dé wedstrijd die hij ontzettend graag een keer zou winnen. Als kind gingen we naar alle koersen kijken, behalve naar de Ronde van Vlaanderen. Papa vond dat veel te druk. Het eerste jaar dat ik met de auto kon rijden, waren we natuurlijk weg – toegegeven: niet meteen een goed idee als je pas je rijbewijs hebt. (lacht) Op een bepaald moment reed ik de wagen vast op een akker, maar het kon ons niet deren. We hebben ons die dag geweldig geamuseerd. De sfeer maakte een diepe indruk op ons. Als kers op de taart mochten we naar het overwinningsfeestje van Peter Van Petegem. Toen we naar huis reden, zei Greg: ‘Als ik één koers in mijn leven wil winnen, dan is het de Ronde van Vlaanderen.’ Sindsdien is dat gebleven.’

De voorspelling van mama

9 april. In de allerlaatste wedstrijd van Tom Boonen komt Van Avermaet op een erg ongelukkig moment ten val, vlak voor het Bos van Wallers-Arenberg. ‘Oei, oei, oei’, klinkt het bij de tv-commentatoren, maar Van Avermaet panikeert niet. ‘Op dat vlak is Greg heel anders dan ik. Hij is altijd superrustig, terwijl ik zoals hij het noemt ‘een vulkaan’ ben ‘die maar blijft uitbarsten’. Wij, zijn supporters aan de kant, zijn veel zenuwachtiger dan hij.’

De kalmte loont, want Van Avermaet heeft niet al zijn energie verspeeld als hij weer vooraan komt. Wanneer hij op Carrefour de l’Arbre fors doortrekt, kunnen alleen Sebastian Langeveld en Zdenek Stybar volgen. Die laatste neemt niet meer over en demarreert op vier kilometer van de streep. Van Avermaet zet alle zeilen bij en rekent de Tsjech weer in. ‘Als ze mij willen flikken, dan ga ik ervoor tot ik erbij neerval’, laat hij er zich later over ontvallen. Claudia bevestigt: ‘Dat is hij ten voeten uit. Rancuneus zou ik het zeker niet willen noemen, maar hij kan er absoluut niet tegen als ze op zijn wiel rijden en profiteren van zijn werk. Dat is ook een familietrekje, vrees ik, we laten ons niet zomaar doen.’ (lachje)

Even dreigt hij ingesloten te raken op de piste van Roubaix, maar Van Avermaet remonteert Stybar en wint zijn eerste monument, geheel volgens de voorspelling van Bernadette Buysse, mama Van Avermaet. Claudia: ‘Vorig jaar brak Greg zijn sleutelbeen in de Ronde van Vlaanderen. Toen zei ons mama: ‘Je moet stoppen met er zo naar te hunkeren, want je gaat eerst Parijs-Roubaix winnen en dan pas de Ronde.’ Wat dat eerste betreft, heeft ze al gelijk gekregen, hopelijk komt het vervolg dit jaar.’

Een zeldzaam beeld na de aankomst: de anders eerder ingetogen en gereserveerde Van Avermaet juicht het uit en laat zijn emoties de vrije loop. Zijn zus glundert wanneer ze eraan terugdenkt. ‘Het was on-Gregs, maar toen waren we allemaal euforisch. De wedstrijd die hij het minst had verwacht, schreef hij bij op zijn palmares.’

Met een twaalfde plaats in de Amstel Gold Race en een elfde in Luik-Bastenaken-Luik sluit Van Avermaet zijn klassieke voorjaar af, waarin hij de basis legt voor zijn eindoverwinning in de World Tour. ‘Daar is hij best trots op, en terecht. Hij vindt het wel jammer dat er geen trui voor bestaat: ‘De Olympische Spelen, de World Tour, ik win hier alles waarvoor je geen trui krijgt.” (lacht)

Vlaamse eenvoud

Op het Belgisch kampioenschap op 25 juni in Antwerpen gaat de zege dan ook níet naar Van Avermaet. Na Preben Van Hecke in 2005 is het met Oliver Naesen wel voor de tweede keer in drie jaar tijd een van zijn vaste trainingsmakkers van de Parelvissers die de driekleur pakt. ‘Liefst zou hij zelf de titel winnen, maar als dat niet lukt, dan is hij blij dat een van zijn vrienden met die trui mag rondrijden.’

Een derde keer op rij een ritzege behalen is de ambitie waarmee Van Avermaet naar de Tour trekt, maar Sagan en Michael Matthews zijn beter. ‘Hij is een beetje ziek geweest tijdens de Tour. Lag het daaraan? Moeilijk te zeggen, maar gefocust was hij genoeg, van een mentale decompressie na zijn beste voorjaar ooit was geen sprake.’ De winnaar van het WK, het laatste doel van het seizoen, krijgt een trui… Geen Van Avermaet dus, wel Sagan.’

Na het fantastische voorjaar 2017 koos Van Avermaet er in het tussenseizoen voor om opnieuw zes weken niet te trainen. Niet dat de voorbije maanden nu zo rustig verliepen voor de renner die stilaan grossiert in de trofeeën. ‘Greg staat niet zo graag in de spotlights. Liefst van al zit hij op zijn fiets, maar die uitreikingen horen erbij. Het is een bekroning van zijn prestaties. Als je nergens naartoe moet, betekent het dat het niet goed was.’ Ondanks alle lofbetuigingen en prijzen, blijft Van Avermaet wat José De Cauwer ‘een voorbeeld van Vlaamse eenvoud’ noemt. ‘Ik zie het niet onmiddellijk gebeuren, maar mocht hij toch beginnen te zweven, dan zullen wij er wel voor zorgen dat hij snel weer met beide voeten op de grond staat’, besluit Claudia. ‘Ik heb veel respect voor zijn prestaties, maar voor mij blijft hij gewoon mijn kleine broertje.’ (grijnst)