Bestaat er een goede handleiding om de momenteel bleek acterende sluipschutter Bosko Balaban aan banden te leggen of te prikkelen ? Rechterverdedigers en een ex-coach getuigen over de Kroatische opportunist. ‘Die drang naar doel én het winnen, is onnavolgbaar.’

“Hoe kan ik scoren als ik geen ballen zie ?”, zo stak Bosko Balaban (26) zijn ontgoocheling niet weg na het Champions Leaguevoorrondeduel op Valerengen. “We speelden daar gewoon geen voetbal. Altijd maar die lange bal. Die Noorse aanvallers willen zo aangespeeld worden, maar ik niet. Ik haat die lange voorzetten. Geef mij de bal maar in de voet. Dan kan ik voetballen, niet als hij door de lucht vliegt.”

De Kroaat uitte zijn ongenoegen na de slechte prestatie van Club Brugge op Scandinavische bodem, het thuisland van zijn vorige trainer Trond Sollied. Onder diens hoede kreeg de spits een duidelijke boodschap mee : niemand is zo goed als het heilige 4-3-3-systeem, er worden geen uitzonderingen toegestaan voor buitenbeentjes. Het gevolg was dat de koele Noor Balaban begin april passeerde voor de terugwedstrijd van de Beker van België tegen La Louvière. Het laconieke commentaar van Sollied bevatte een ondertoon. “Bosko moet gewoon weer simpel gaan voetballen. Hij moet niet denken dat hij onaantastbaar is omdat hij hier een sterke heenronde afwerkte. Ik ken maar één voetballer die untouchable was : Diego Maradona. Die begon pas te lopen als hij de bal kreeg, maar hij won in zijn eentje wel de wereldbeker. Je speelt altijd zoals je traint. Dus : Bosko moet minder praten en harder werken.”

Een vingerwijzing die telde. Misschien moet ook Jan Ceulemans die raad in zijn geheugen prenten. Al sinds de voorbereiding toont Super-Bosko zich bijzonder nukkig, waarbij vooral zijn egoïsme – liever naar doel trappen dan een vrijstaande ploeggenoot aanspelen – en storende handgebaren opvallen. “Ik heb niemand nodig om me wakker te maken. Ik zorg er zelf wel voor dat ik scherp ben. Als ik de bal goed en op de juiste moment krijg aangespeeld, dan is het Bosko-time. Simpel”, zo luidde zijn redenering na zijn sublieme eerste competitiedoelpunt tegen Moeskroen.

In tegenstelling tot Sollied spaarde Ceulemans tot voor kort zijn lof niet over Balaban : hij vindt de opportunistische Balkanboy een klassespeler die zijn tactische instructies goed opvolgt. Is dat de juiste snaar die wordt geraakt ? Balaban belangrijk maken, zijn zin laten doen vanaf de linkerkant en hem laten genieten van die status ? Of dreigt er dan net zo’n onhandelbare situatie als destijds met Robert Spehar, een topschutter pur sang, maar iemand die slecht in de groep lag door zijn individualistische ingesteldheid. Tegen FC Brussels was Balaban alvast nagenoeg onzichtbaar : naarmate de wedstrijd vorderde, nam de irritatie en lusteloosheid alleen maar toe.

***

4e minuut : Manasseh Ishiaku schiet keihard op doel, Patrick Nijs moet de bal lossen maar ook het schot van Bosko Balaban pareert hij. Balaban legt de teruggekeerde bal af voor Ivan Leko, die hoog overschiet.

***

“Het was zeker geen schuchtere of timide jongen die we begin januari 2004 over de vloer kregen”, herinnert Chris Van Puyvelde zich. “Je merkte al meteen zijn maturiteit. Bosko is vroeg voor de leeuwen geworpen en werd snel rijp. Hij is bijzonder gedreven om terug zijn aureool van weleer te bemachtigen. Bosko zit volle goede moed en revanchegevoelens. Met goede prestaties én doelpunten wilde hij zich opnieuw lanceren.”

***

23ste minuut : Balaban duikt centraal op, krijgt de bal aan de middenlijn toegespeeld, loopt door en legt hem op het gepaste moment breed voor Gert Verheyen, die met een afgemeten voorzet Ishiaku bereikt. Club Brugge leidt met 0-1.

***

Fritz Emeran (La Louvière) speelde vorig seizoen met FC Brussels tegen Balaban, die toen bij de 1-6-zege driemaal scoorde. “Het is een heel verstandige en complete voetballer, die perfect weet wanneer hij door een infiltratie voor doel moet komen. Zijn plaatsing is gewoon goed. Voor mij is hij een ideale negen en een half, geen echte spits. Speelt blijkbaar niet graag tegen de zijlijn, want hij trok altijd naar het midden. Het is een goalgetter, die het moet hebben van de combinaties over de grond. Balaban is technisch sterk, heeft een goede balbehandeling, maar is niet van de snelste. Hij zal niet rap een sprintduel aangaan met een verdediger, maar je mag hem ook niet te veel ruimte geven. Anders wordt hij enorm gevaarlijk. Hij zoekt constant, net zoals een slang, naar je zwakke plekken om toe te slaan. Een correcte kerel, die niet begint te mekkeren als je hem eens hardhandig aanpakt. Daar hou ik wel van.”

Davy Theunis (FC Brussels) : “Balaban is een zwerver op het veld, iemand die graag tussen de linies beweegt. Het is moeilijk om daarop te verdedigen. Dan komt het er op aan hem te versmachten door de ruimte tussen verdediging en middenveld zo klein mogelijk te houden. Bij het eerste doelpunt speelden we te ver uit mekaar, waardoor we dienden uit te stappen en hij goed de ruimte op de flank bij Gert Verheyen vond.”

***

25ste minuut : Balaban pakt Bruno Christ langs de buitenkant met een sleepbeweging, haalt de achterlijn en legt goed achteruit, maar niemand van zijn medespelers was gevolgd, waardoor de bal wordt ontzet.

***

“Iedereen verwachtte Bosko als centrumspits of aan de rechterkant. Wij opteerden er echter voor om Bosko veelal vanaf links uit te spelen”, zegt Van Puyvelde. “Twee factoren speelden daarbij een rol. Hij komt gemakkelijk naar binnen met een snelle en moeilijk in te schatten lichaams- en voetbeweging, maar kan ook terugvallen op een goed en bijzonder hard gericht schot. Op de korte ruimte handelt Bosko enorm snel. Bosko moet het hebben van zijn listigheid, in plaats van de man op te zoeken en crosses te versturen. Hij kan wel degelijk goede en strakke voorzetten geven, maar verkiest de actie. Zijn volleybeweging benadert de perfectie. Durft net zoals Nenad Jestrovic zijn verantwoordelijkheid opnemen bij vrije trappen of penalty’s, ook als hij slecht in de wedstrijd zit. Bosko gaat op dat vlak geen enkele uitdaging uit de weg.”

“Als hij echt zin heeft en de eerste minuten goed in de wedstrijd zit, dan is Bosko een kwelling voor elke rechterverdediger”, weet Hans Cornelis. “Hij is ook bijzonder onvoorspelbaar in de uitvoering van zijn bewegingen. Je moet constant op je hoede zijn, want hij veinst gemakkelijk. Je krijgt hem zeker niet uit zijn concentratie door te intimideren.”

***

38ste minuut : inworp Olivier De Cock op rechts. Balaban komt de bal vragen, pakt hem met rechts aan, trekt het leder onder zijn voetzool mee om een verdediger in de wind te zetten, gaat voor persoonlijk succes maar schiet over doel.

***

“Hij leeft volop voor het Bosko-moment. ” I’m born to make goals“, zegt hij dan al lachend. Bosko ruikt, eet en drinkt als het ware goals”, herinnert Van Puyvelde zich. “Die drang naar doel én het winnen, is onnavolgbaar. Hij wil een echte doelpuntenmachine zijn. De bal opvragen, een actie maken en scoren : dat is zijn ultieme genot. Als hij de goede vorm te pakken heeft, knalt hij bijna alle ballen – zelfs met de ogen dicht – binnen. Wanneer het minder vlot loopt, neigt Bosko wel eens naar egoïsme, dat klopt. Dat kan irritatie opwekken. Maar zo zijn spitsen nu eenmaal. In plaats van een oermoment is dat het Tor-moment. Gerd Müller en Rune Lange staan er ook altijd op het gepaste moment. Noem het maar een instinctief aanvoelen.”

Hans Cornelis : “Bosko is een typische spits : redelijk egoïstisch als hij alleen voor doel komt, maar er is dan ook tachtig procent kans dat de bal binnen gaat. Bovendien kan Bosko als geen ander kort kappen en trappen. Als verdediger moet je vooral die kapbeweging vrezen. Je kan je er moeilijk op instellen, want zowel links als rechts beheerst hij dat aspect enorm goed. Je mag Bosko zeker nooit opwachten en afstand geven. Kort en hard opvangen, dat is de aangewezen methode.”

Bruno Christ : “Ik denk dat Balaban centraal beter tot zijn recht kan komen. Daar heeft hij dan meer afspeelmogelijkheden en kan hij sneller naar doel schieten. Vanaf de zijlijn heeft hij minder keuze : voorzetten, achteruit leggen of het duel opzoeken. Dat is voor een speler als Balaban een fameuze handicap.”

***

58ste minuut : Balaban maakt zich boos op Ishiaku, omdat die de bal niet naar hem centraal speelt, maar tussendoor probeert te steken naar Verheyen. Als kort daarna een pass van De Cock wordt onderschept door Richard Culek, maakt Balaban een wegwerpgebaar en haalt hij de schouders op.

***

“Bosko is iemand die je niet speciaal moet aanpakken of intomen. Eigenlijk behoeft hij geen gebruiksaanwijzing”, beweert Van Puyvelde. “De ongedurigheid die in zijn lijf zit, stijgt soms door naar zijn hoofd. Bosko wil absoluut bewijzen dat hij een toptalent is. Club Brugge blijft voor hem een springplank. Hij ligt soms wel eens met zichzelf in de knoop. Gelukkig keert die bui snel, de dag erna gaat hij weer fluitend door het leven. Op dat vlak is hij een stuk Pallieter, hé. Bosko is geen vedette, maar wel een fiere jongen. Dat mag. Bosko is iemand met flair, hij houdt van stijl. Het is een avontuurlijk type, iemand die graag zijn grenzen wil verleggen. Ook in andere buitenlandse competities. Maar dan liefst in een warm land : Spanje, Italië of bijvoorbeeld Griekenland. Bosko weet heel goed wat hij wil. Is altijd recht voor de raap, durft de discussie aangaan en zijn mening verkondigen. Hij flapt het er uit. Je merkt aan zijn lichaamstaal of hij zich goed of slecht voelt.”

Hans Cornelis : “Die handgebaren moet je niet negatief beoordelen. Dat is een uiting van zijn persoonlijke ontgoocheling.”

***

63ste minuut : Theunis trapt Balaban zwaar aan langs achter en wordt bestraft met een gele kaart.

***

“Ik raakte hem efkes“, zegt Theunis. “Hij reageerde niet. Balaban is geen watje, kan incasseren, maar deelt op de gepaste momenten ook uit. Als hij in vorm is en naar de goal kan schieten, is hij razend gevaarlijk. Je moet constant geconcentreerd zijn en goed naar de bal blijven kijken, want hij zet je gemakkelijk op het verkeerde been.”

Cornelis : “Hij houdt niet van de fysieke duels. Als het hem niet aanstaat, zal hij dat wel snel laten merken. Hij maakt echter nooit problemen. Na amper een maand scheurde Bosko de mediale band door een blokkage van mij op training, maar dat nam hij me nooit kwalijk. We konden er zelfs even mee lachen. Bosko is in de omgang een aangename gast”

“De trainer had me vooraf gewaarschuwd om vanaf het begin honderd procent geconcentreerd te zijn”, weet Christ. “Ik was hypergemotiveerd en mocht dus zeker niet in de val lopen door op interceptie te spelen. Het kwam er ook op aan om hem met een dubbele dekking hem op te vangen. Ik merkte dat hij een strakke dekking niet echt verdraagt. Hij liet zich veelvuldig uitzakken naar het middenveld, maar werd eigenlijk weinig aangespeeld.”

Kevin Hatchi (Moeskroen) : ” C’est un joueur malin et costaud, mais aussi fair play. Hij lokt gemakkelijk fouten uit. Bijvoorbeeld mijn truitje vastnemen en zich dan laten vallen. Professioneel, hé. Wat me ook opviel, is dat hij niet zo veel meeverdedigt. Dat haat hij waarschijnlijk. Hij loopt gewoon naast je, zonder echt aanstalten te maken om je de bal te ontfrutselen. Het is blijkbaar iemand die liever gebruikmaakt van zijn offensieve kwaliteiten.”

“In plaats van flitsen en flarden, moet hij vanaf nu voluit streven naar continuïteit in zijn prestaties”, oppert Van Puyvelde. “Als die challenge blijft bestaan, dan kan hij voor Club Brugge een serieuze toegevoegde waarde betekenen. Eigenlijk kan je de echte Balaban, hét natuurtalent, pas aan het werk zien na een lange periode van volledige fitheid. Hij heeft behoefte aan zware trainingen, wedstrijdritme en een aantal maanden zonder blessures. Als Bosko in topvorm verkeert, dan vormen zijn loopvermogen en werkkracht geen enkel probleem. Dan jaagt hij door, kan hij het een rechtstreekse tegenstander echt behoorlijk lastig maken. Maar hij moet dan over een langere periode kunnen trainen. Want Bosko is een heel ongeduldige persoon.”

***

83ste minuut : Balaban wordt, na tien minuten aan de zijde van Ishiaku centraal en door de rode kaart van Clement, vervangen door Joos Valgaeren.

***

Hans Cornelis : “Iemand met zijn status moet altijd goed zijn voor minstens twintig doelpunten. Hij kan dit seizoen uitgroeien tot topschutter. Centraal mist hij kopbalsterkte om in het driespitsensysteem de rol van Rune over te nemen. Bovendien is hij veel doelgerichter ingesteld, Rune denkt iets collectiever. Het is ook een speler die graag het vertrouwen krijgt, die zich belangrijk moet voelen. Dat Jan Ceulemans sterk in hem gelooft, zal hem bijzonder motiveren.”

Frédéric Vanheule

‘Hij is bijzonder gedreven om terug zijn aureool van weleer te bemachtigen.’ (Chris Van Puyvelde)

‘Als Bosko alleen voor doel komt, is er tachtig procent kans dat de bal binnen gaat.’ (Hans Cornelis)

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content