De Spanjaarden beseffen dat hun wielerreputatie op het spel staat. Zowel in hun thuisronde als op het WK.
Het scenario dat we zo meteen voor u uittekenen, gebeurt jammer genoeg ieder seizoen opnieuw. Beeld u een getalenteerde Vlaamse profrenner in, een met stevige klimmersbenen, geknipt voor wedstrijden à la Amstel Gold Race. Stel dat die renner een perfecte winter draait en vol goede moed aan zijn wielerjaar begint. Dan is er één koers, en voor zo’n jongen is het normaliter zelfs een van de eerste grote afspraken van het seizoen, die hem gegarandeerd zijn moraal doet verliezen. We hebben het over de Ronde van Baskenland begin april, de eerste echt belangrijke wedstrijd op Spaanse bodem. Vlaamse renners die terugkeren van de Vuelta Cyclista al País Vasco zeggen off the record allemaal hetzelfde : “Die Spanjaarden worden precies niet moe”, “ze vliegen daar” en helaas ook “ik weet nu hoe laat het is voor de komende koersen.”
Het heet dat je nergens het cyclisme à deux vitesses scherper voelt dan in de Ronde van Baskenland, en bij uitbreiding zou dat zelfs min of meer voor alle Spaanse rittenkoersen gelden. “Ze moeten die stal uitmesten en het rijk van al die Spaanse brommertjes – wielerjargon voor renners waarvan andere renners menen dat ze pakken – zal gauw uit zijn”, hoor je een Vlaamse coureur/ploegleider/verzorger dan wel eens verzuchten.
Gesteld dat dat allemaal klopt, dan heeft Operación Puerto, het bloeddopingschandaal rond de Madrileense gynaecoloog Eufemiano Fuentes, toch niet de kentering gebracht die men ervan verwachtte. Het Spaanse wielrennen floreert, tot spijt van wie het benijdt. In de top 25 van de laatste Tour vinden we dertien Spanjaarden, waarvan er zes zich zelfs in de top 10 wisten te fietsen.
Niet zuiver
Komt dat omdat het cyclisme à deux vi- tesses nooit bestaan heeft of omdat de Spaanse stal uiteindelijk niet werd uitgemest ? In ieder geval hebben de Spanjaarden bij Operación Puerto hun grote namen niet opgeofferd. Terwijl Ivan Basso en Jan Ullrich door hun respectievelijke bonden de wacht werden aangezegd, koersen Francisco Mancebo en Oscar Sevilla vrolijk verder – zij het op lager niveau, omdat geen enkele Pro Tourploeg zich aan hen wil verbranden. Erger voor de Spanjaarden is dat ook de namen van Alberto Contador en Alejandro Valverde vielen in het Puerto-dossier. En zij waren toch de aangekondigde vaandeldragers van de nieuwe generatie Spanjaarden. Vooral voor Valverde wordt de grond heel warm onder de voeten, nu de UCI onomwonden verklaart dat hij niet zuiver op de graat is. De Internationale Wielerunie wil hem dan ook bannen van het komende wereldkampioenschap. Fulgencio Sánchez, de voorzitter van de Spaanse wielerbond, verklaarde dat hij alles in zijn macht zal doen om die beslissing ongedaan te maken. “Wij zijn niet alleen Alejandro Valverde aan het verdedigen, de reputatie van heel het Spaanse wielrennen staat op het spel.” En dat is de nagel op de kop.
Valverde blijft voorlopig in de voorselectie van bondscoach Paco Antequera, en indien hij de start geweigerd wordt, overwegen de Spanjaarden een algemene boycot van het WK. Zover hoeft het echter niet te komen. Valverde bereidt een kort geding voor waarin hij de UCI wil dwingen het startverbod in te trekken. Algemeen wordt aangenomen dat de Spanjaard die rechtszaak moeilijk kan verliezen – als er blijkbaar onvoldoende bewijs is om hem te schorsen, welke argumenten kan men dan hebben om Valverde thuis te houden ? Laten we hopen dat de UCI weet wat ze doet, want de zaak kan nog een lelijke wending maken. De omloop in Stuttgart zou Valverde normaliter erg goed moeten liggen. Moeten we straks een wereldkampioen gaan toejuichen waarvan de UCI liever had gehad dat hij nooit aan de start was gekomen ? Het wielrennen heeft de laatste jaren ferme klappen gehad, maar dát zou toch weer een heel fikse uppercut zijn.
Volkssport
Valverde was verstandig genoeg om deze Vuelta aan zich voorbij te laten gaan en andere verdachten in de zaak-Fuentes werd ook met aandrang gevraagd zich afzijdig te houden. En wat zien we ? De Spanjaarden blijken dit jaar plots lang niet zo dominant in hun thuisronde – drie jaar geleden was heel de top tien nog Spaans. Van die tien zijn er ondertussen trouwens zeven verwikkeld in een of andere dopingzaak, ook een getal om over na te denken.
Het is natuurlijk heel verleidelijk om de mindere prestaties van de Spanjaarden te koppelen aan een nieuw tijdperk in de strijd tegen doping. Maar er is ook een andere verklaring mogelijk. De Ronde van Spanje lijkt zelf wat gedevalueerd. De deelnemerslijst oogde niet bepaald indrukwekkend en de grote namen die toch aan de start kwamen, maakten er geen geheim van dat ze er louter hun WK kwamen voorbereiden. Dat alles heeft natuurlijk zijn weerslag op de interesse van het publiek. Buitenlandse renners verbazen zich erover dat er zo weinig toeschouwers langs de kant staan in deze Vuelta. Toevallig waren wij anderhalve week geleden in Zaragoza, aankomststad voor traditioneel een spectaculaire sprintersetappe. Een dag later zou Stijn Devolder er in de cruciale tijdrit de gouden leiderstrui pakken. Tot vijf uur voor de aankomst verraadde niets dat Zaragoza die dag een van de belangrijkste wielerevenementen ter wereld zou ontvangen. De Vuelta vertrok uit Zaragoza, even geruisloos als hij aankwam. Het contrast met wat we eerder deze zomer in Hasselt zagen, waar de komst van de Eneco Tour de stad helemaal op zijn kop zette, kon niet groter zijn.
En toch blijft Spanje ondanks alles een absolute wielergrootheid. ’t Is dat de Italianen een op papier nagenoeg onklopbaar team aan de start brengen, maar na hen lijken de Spanjaarden in Stuttgart opnieuw de beste kaarten te hebben. Oscar Freire is natuurlijk dé topfavoriet. De Rabobankman droomt van het record van de meeste WK-overwinningen. Zijn vorm in de Ronde van Spanje doet alvast het beste verhopen. En misschien tegelijk ook weer niet : Freire is meestal op zijn best wanneer je hem níét verwacht.
In steun van Freire moet onder meer Euskaltelrenner Samuel Sánchez goed in de gaten worden gehouden. Sánchez is altijd op zijn sterkst in de herfst en vindt in Stuttgart een parcours dat perfect op zijn maat gesneden is.
Door Jef Van Baelen
