Voor het eerst zet Germinal Beerschot met het bereiken van de bekerfinale Antwerpen in vuur en vlam. Nu is het moment om die vlam brandend te houden en een nieuwe richting in te slaan, vindt Guy Van den Broeck. Vanzelfsprekend wordt dat niet.

Weinig volk afgelopen zondag op het Kiel tegen Sint-Truiden. De meeste supporters liggen nog met een kater in bed na het bereiken van de bekerfinale woensdagavond. Toen ging het Kiel voor de ogen van tv-kijkend Vlaanderen helemaal uit de bol voor de eerste sportieve uitschieter sinds het project Germinal Beerschot in 1999 opgestart werd. Een slapende reus die pas wakker wordt wanneer de ploeg een prijs pakt, omschreef algemeen coördinator Steven Van Beethoven zijn club vooraf. Of die reus gewekt is, betwijfelt Guy Van den Broeck, zondag naar tweewekelijkse gewoonte stadionomroeper.

In het dagelijkse leven is Van den Broeck marketing- en communicatiestrateeg en directeur van marketingbureau All That Jazz. Als kind trok hij al met zijn vader naar het Kiel. In 1998 werd hij benaderd door mediamagnaat Christian Van Thillo om het project Germinal Beerschot mee op te starten. Na de overname van de club door Jos Verhaegen stapte hij enthousiast mee in de raad van advies die een stille dood stierf. Van den Broeck is nu lid van de stuurgroep sales en marketing, maar raakt af en toe ontgoocheld door een algemeen gebrek aan visie in het huis. De bekerexplosie zal daar niets aan veranderen, vreest hij. Daar is veel meer voor nodig : een uitgewerkt project, bijvoorbeeld. Kritisch kijkt hij achterom (“ik word het wel eens beu om altijd tegen een muur te praten”), maar hij blikt ook hoopvol vooruit : “Stop met zeuren, doe iets. Waar elders in België heb je in het voetbal nog groeigrond ? In Antwerpen moet het allemaal nog gebeuren. Daar wil ik absoluut bij zijn. Want waar in Europa vind je nog zo’n grote stad zonder toonaangevende voetbalclub ?”

Woensdag zat het stadion voor het eerst echt vol. Waarom gebeurde dat voorheen nooit ?

Guy Van den Broeck : “Het zat nog niet helemaal vol, er waren nog wat tickets over, net als bij de afscheidsmatch van Marc Degryse. Die massale opkomst was het gevolg van een intensieve campagne, met speciale affiches, deals met kranten die elke dag een verhaal brachten. Helemaal de verdienste van Steven Van Beethoven, die dat goed orchestreerde. Toen Steven veiligheidsverantwoordelijke was, kon er niets : geen vlaggen in het stadion, geen rookbommen. Hij werkte geïsoleerd, maar goed : een van de weinigen met expertise in zijn functie. Nu hij aan de andere kant zit, moet het plots wel een feestje worden. Het Kiel was bijna een mini-Liverpool, met You’ll never walk alone, iedereen die liedjes van The Strangers meezong, alles paarswit. Maar eens de wedstrijd op gang, telt voor de neutrale kijker maar één ding : is het boeiend of val je in slaap ? Om neutrale toeschouwers te winnen, moet het algemeen niveau wat hoger liggen. Ook al had Marc Brys zijn spelers wel helemaal scherp gekregen : Messoudi, Cvitanovic,… ”

Snoeckx…

“Een noeste harde werker, maar die zal op het Kiel nooit op handen gedragen worden omdat men hier uitkijkt naar types als Coppens en Lozano. Messoudi kan dat met zijn frivoliteit wel, net als Cruz, die als de tv loopt plots wel rendeert maar doorgaans voor het persoonlijke succes gaat en dan plots de ploeg niet meer bedient. Ik denk niet dat Cruz een topclub iets kan bijbrengen, maar in België is het samen met Mitu wel een hele goeie. Voor die jongens komt men hier wel naar het stadion. Een Antwerpenaar wil net als een Amsterdammer of een inwoner van Londen graag overtroeven. Die willen dat je iets laat zien. Alleen maar noest werken, volstaat niet. Zonder dat frivole laat zo’n grootstedeling een ploeg gewoon vallen. We hebben voor de Heizel 17.200 tickets. Ik durf er mijn hand voor in het vuur steken dat die allemaal verkocht raken. Nu wil iedereen naar Brussel.”

Terwijl er drie dagen na de euforie tegen STVV nauwelijks volk opdaagt. Heeft Germinal Beerschot wel een publiek potentieel ?

“Toch wel. Vergeet niet dat Germinal Europees voetbalde voor amper een paar duizend man. Het eerste seizoen zaten er hier direct vanuit het niets zesduizend supporters. Heb je morgen meer sportief succes, zit er potentieel in de olievlek langs de Boomse Steenweg, maar vooral in Antwerpen. Ik weet heel zeker dat er woensdag een aantal bezoekers van de Bosuil op het Kiel zaten. Antwerpen wil wél een topclub. Ik snapte Carl Huybrechts niet, die woensdag beweerde dat de Antwerpenaar daar niet in geïnteresseerd is. Waarom zouden wij ons hoger inschatten dan de inwoners van Rome of Amsterdam ? Die willen toch ook alles ? Alsof wij de meest kritische mensen in de wereld zijn. Dat het hier niet lukt, is gewoon omdat ons product niet fatsoenlijk genoeg aangeboden wordt. Waarom kan wat in Eindhoven, Rotterdam, Utrecht en Genk lukt niet in Antwerpen ? We moeten niet altijd naar externe factoren kijken, maar naar onszelf. Als het hier niet kan, zijn we zelf niet goed bezig.”

Wat verandert die bekerfinale daar aan ?

“Zo’n beker is een makkelijke weg naar Europa, maar je echte sportieve waarde blijkt uit je plaats in de rangschikking. Na 34 wedstrijden sta je waar je moet staan. Dat is geen verwijt aan de trainer. Elk jaar werd het niveau hier wat minder. Kijk maar eens wie er de afgelopen jaren allemaal wegging. Chapeau voor wat deze jongens presteerden, maar als morgen Cruz , Luciano en Hoefkens vertrekken, heb je het wel gehad.”

Dat klinkt negatief.

“Ik stond woensdagavond ook met tranen in de ogen, maar je moet wel een beetje nuchter blijven en je afvragen : wat is de volgende stap ? Als je een Oekraïense tegenstander loot waar je in de heenmatch met 3-0 verliest, is het over en voetbal je weer elke week voor vijfduizend man. Ga dan maar weer eens aan heel Antwerpen vertellen dat je goed bezig bent, met argumenten die je niet hebt en die je een half jaar geleden ook niet had.”

Hoe bedoel je ?

“Zolang de mindere economische situatie aanhoudt, staat niemand te springen om zomaar ergens geld in te pompen. Daarvoor moet je structureel wel wat anders voorstellen. Ik zag ze woensdag allemaal staan met hun sjaals, de mensen uit de haven. Maar ik wil nu wel eens zien wie er volgende week tekent om een flinke som geld te geven.”

Stond Germinal Beerschot nu verder als het een paar jaar terug ten koste van Westerlo de beker hadden gewonnen ?

“Nee. Durf een kat een kat te noemen : op bestuurlijk vlak was het hier in het verleden een ramp. Qua cijfers was het een fiasco. Met een gezonde relatie tussen Jos Verhaegen en René Snelders enerzijds en Ajax anderzijds had je nu wel een paar stappen verder gestaan. Dan was Ajax mee verder in het verhaal gestapt, of hadden andere partijen zich gemanifesteerd. Omdat je dan een veel meer sexy product had.”

Had het kunnen lukken tussen Ajax en GBA ?

“Volgens mij was de beslissing van Jos Verhaegen om Wouter Vandenhaute niet binnen te halen zijn slechtste beslissing ooit. Op dat moment koos Jos met Louis de Vries voor de verkeerde man. Wauters meerwaarde was een goed financieel beleid, gekoppeld aan een creatief en goed gestructureerd project. Louis focuste op het sportieve en zijn connecties, maar was een ramp op financieel en structureel vlak. Later zette Ajax als hoofdaandeelhouder botweg Jos en René buiten, na een stemming in de raad van bestuur. Ze moesten kiezen, want Louis praatte niet meer Jos en René. Na Vandenhautte was dat de tweede verkeerde keuze. In het belang van het project had Ajax moeten doorgaan met Jos en René.”

Jij liep ook hoog op met Louis de Vries.

“Ik geloofde in die man, ik ben zelf ongelofelijk in het ootje genomen. Onwaarschijnlijke dingen maakte ik mee. Louis is een man van luchtkastelen. Neem nu dat fameuze commitment waarbij een aantal mensen zich zouden engageren voor een half miljard frank aan sponsoring waar Louis iedereen enthousiast mee kreeg. Nooit is die belofte op papier gezet.”

In hoeverre zet al wat in het verleden misliep een rem op de uitbouw van de club nu ?

“Weet je wat het drama is van dit project ? Langs de ene kant bied je niets innoverends aan, tegelijk zit je met een verleden waarin je voor de tiende keer langs gaat bij dezelfde mensen om geld te vragen nadat er negen keer niets mee gebeurde. Er is geen visie of uitgewerkt project voor de toekomst. Er is maar één oplossing : een echt bedrijf neerzetten met een sterke raad van bestuur met functionele mensen en een competent management.”

Ik hoor Jos Verhaegen al vragen wat dat wel kost.

“Niet veel. Kies je raad van bestuur in functie van hun relaties en bekwaamheden, niet bezoldigd. Daaronder zet je goed betaalde mensen die over de juiste expertise beschikken en je laat die werken. Maar dat behoeft wel een andere politiek.”

Hoe bedoel je ?

“Dan moet je kunnen delegeren, niet met twintig adviezen naar boven lopen om dan achteraf te horen dat ze niet eens besproken zijn. Dat is het drama van deze club.”

Dat was jouw grote ontgoocheling bij de overname twee jaar geleden.

“Ik dacht dat na de sanering een project uitgewerkt zou worden. Die sanering is goed gelukt, maar daarna moet je wel iets kunnen opbouwen. De voorbije twee jaar is er na de overname ook flink aangeklooid door Luc Verheyen, terwijl de raad van bestuur toeliet dat er een even grote rotzooi van gemaakt werd als voorheen. Op dat vlak stonden we tot de aanstelling van Steven geen stap verder.”

Wat verwijt je Luc Verheyen ?

“Hij werkte weinig, kon niet uitmaken wat belangrijk en minder belangrijk was, was geen peoples manager, kon niets delegeren. Als er gescoord werd door anderen nam hij de credits op zich. Ook commercieel moet Steven heel wat rotzooi opruimen. Pas toen zelfs voor de raad van bestuur duidelijk werd dat het zo niet verder kon, grepen ze in. Sorry, maar dit project is wat anders dan een braaf clubje met duizend man runnen. Toen waren Jos en René ook een stuk jonger en elke dag op de club. Jos staat wel open voor nieuwe ideeën, maar als je ziet hoe ze hun bedrijf met eigen handen opbouwden, kan je die overstap bijna niet meer maken.”

Welke overstap ?

“Naar een raad van bestuur met onafhankelijke mensen die ze misschien zelf niet goed kennen. Zij omringen zich met jaknikkers, omdat dat hun entourage is, die blij zijn dat ze in de raad van bestuur mogen zitten. Dat is het slechtste wat een bedrijf kan overkomen. In een bedrijf heb je mensen nodig die zelfs aan de top durven zeggen : we zijn fout bezig, uitleggen waarom en hoe dat in de toekomst best vermeden wordt.”

In welke Belgische clubs gebeurt dat wel ?

“Dat is net het drama van het Belgische voetbal. Daarom ben ik benieuwd naar wat Chris Lioen van Coca-Cola bij Anderlecht zal doen, toch een bekwaam man. Zo’n mensen worden doorgaans niet geduld in onze clubs, die geleid worden door bandenmagnaten en bouwondernemers die zo’n club vaak met zwart geld omhoog brachten. Nu kan dat niet meer, heb je een project nodig. Ga eens kijken naar het buitenland, steel met je ogen wat je zelf kan gebruiken.”

Jullie konden drie jaar vrijuit met de ogen stelen bij Ajax. Nooit was een Belgische club beter geplaatst om in een buitenlandse keuken rond te snuffelen.

“Nooit is dat gebeurd. In het gewone bedrijfsleven doet men niet anders. Alle Belgische kmo’s die succesvol zijn geworden, groeiden uit een gewone structuur. Waarom kan een voetbalclub dat niet ? Wat is er moeilijk aan een raad van bestuur samenstellen met topmensen, daaronder een goed betaald algemeen directeur benoemen die om de drie maanden verantwoording aflegt over wat hij deed met een vast budget dat je hem toekent ?”

Wie in de huidige raad van bestuur past in dat profiel ?

“Misschien Tony Dieussaert, ex-CEO van BASF. Walter Vermeulen als advocaat. Robert Restiau is ook een ex van de haven. Zet daar actieve mensen van de haven in. Nu is er geen financiële topman, geen Christian Van Thillo, geen Marc De Scheemaecker van de NMBS, geen Fernand Huts van Katoennatie.”

Omdat ze ook niet geïnteresseerd zijn.

“Is het hen al gevraagd ? Natuurlijk zijn die geïnteresseerd ! Maar ze krijgen die plaats niet. Als je ze haalt, moet er ook naar hen geluisterd worden. Dan is het ook niet meer het clubje van Jos en René. Nu zitten er in de raad van bestuur mensen die niet vergoed worden, maar ook niets bijbrengen. Ik ben zeker dat wanneer Jos morgen tien belangrijke mensen belt voor een afspraak, ze een project voorschotelt waarin ze meetellen, hij ze aan boord heeft. Maar dan moet je afscheid nemen van anderen die er nu zitten. Wij zijn een unicum : waar ter wereld vind je nog een club met een erevoorzitter, een voorzitter, twee ere-ondervoorzitters en twee ondervoorzitters, om iedereen toch maar een postje te geven ?”

Is GBA nog altijd verlieslatend ?

“De omzet, nu tussen drie en vier miljoen, kan hoger. Met de bekerinkomsten zal het dit jaar niet verlieslatend zijn, maar het blijft een ondoorzichtige structuur, ondanks het nv-statuut. In een ander bedrijf kan je morgen een commerciële uitdraai opvragen, met inkomsten en kosten. Steven probeert daar iets van te maken, hij stelde ook de communicatie rigoureus op punt. Hij heeft ook begrepen dat ons product Beerschot is. Daar krijgt hij nog problemen mee, maar dat is niet erg, hij doet tenminste iets. Op dit moment heeft deze club maar twee uitschieters : Jos en Steven, met alle respect voor anderen die ook hun best doen. Structureel is dat op dit niveau om te lachen. Een bedrijf steunt op drie pijlers : sportief-technisch is het niet goed genoeg, helemaal gezond zijn we nog niet, het commerciële verhaal, marketing en sales, is een puinhoop. Wij komen met niets nieuws, wij doen maar wat met producten die al dertig jaar bestaan, sinds Anderlecht met seats en loges kwam, is er niets veranderd.”

Wat suggereer jij ?

“Je afvragen wat je samen met andere partners kan doen om het entertainmentgehalte beter te verzorgen. Waarom kunnen wij niet naar skyboxen ? Niemand wil nog in loges zitten, iedereen wordt ziek in zo’n aquarium, al die topmensen willen weer gewoon de tribune in. We willen voor een haven-lounge gaan, maar men durft dat niet aan te pakken. We hebben ruimte zat, in dat stadion dat maar één keer om de veertien dagen gebruikt wordt. Maak daar een museum, geef er tentoonstellingen, ga praten met de overheid over wat je samen kan doen, niet alleen om extra geld te vragen. Kijk ook naar buitenlandse investeerders. Onze club opereert geïsoleerd in Antwerpen, maar de haven is wel de poort naar de wereld. De hele voetbalwereld mondialiseert. Waarom wij niet ?”

Is dit stadion geschikt voor die uitbouw ?

“Natuurlijk niet. Het is niet leuk voor de buurtbewoners, je zal daar maar eens wonen, met die overlast. Het ligt ook niet goed. Je moet makkelijk bereikbaar zijn. Er zijn onvoldoende parkeerplaatsen, de tram zit vast in de file. Daar heeft het Sportpaleis een voordeel. De gemiste kans van Euro 2000 weegt op dat vlak zwaar door. Dan had je al een oplossing voor dat probleem. Ofwel pushte de stad dan verder voor een samensmelting, ofwel bespeelden wij beurtelings een modern stadion.”

Als die ene club er komt, hoe moet die dan heten ?

“Desnoods Antwerpen United of zo, in mauve-rood. Dat is bij het begin van dit project allemaal ontworpen, Fiorentina-achtige uitrustingen. De naam had Beerschot moeten zijn of iets helemaal nieuws. Germinal Beerschot Antwerpen : dat is een misbaksel van jewelste. De naamgeving bij aanvang van dit project staat bijna model voor de manier waarop deze club uit de startblokken is geschoten. Maar goed. Laten we nu eerst zelf bewijzen dat hier een goeie structuur komt, dat men niet om Beerschot heen kan als Antwerpen via het voetbal geprofileerd moet worden. Doe je eigen ding zo goed dat hier een clean ding komt, door iedereen erkend als een model van een goed geoliede kmo. Blijf niet zeuren, gewoon doen !”

“Je moet enthousiasme bouwen rond dit project. Je kan vandaag in het entertainment niet meer buiten expertise. Ik weet ook niet hoe ik een fanshop moet uitbaten. Weten Jos of Steven dat ? Haal experts in huis, of praat met ze. Zorg dat iemand die de materie kent je zegt hoe je het moet doen.”

Heb je daar geen raad van advies voor ?

“Die is opgedoekt. We ventileerden ongelofelijk veel voorstellen, maar die kwamen allemaal onbesproken terug. Waarom zou je daar nog tijd in steken ? Trouwens : zo’n raad van advies, dat moet je raad van bestuur zijn. Zet de belangrijkste mensen van die raad van advies in je raad van bestuur.”

Eerst moet er natuurlijk wel iets te zien zijn op het veld.

“Dat kan vandaag alleen maar als je geld in het laatje hebt. Waar vind je het geld voor een vervanger voor Luciano, Cruz of Hoefkens ? Maak daar een plan voor, bouw op en verzorg de communicatie naar je supporters. Zeg wat je wel en niet kan en waarom. Leg uit waarom Cruz bij Lierse, toch geen topclub, vier keer meer kan verdienen. Dan snappen de supporters het ook wel. Doe iets, zeur niet.”

door Geert Foutré

‘Natuurlijk is de haven geïnteresseerd in deze club. Die mensen zijn alleen nooit gevraagd.’

‘Antwerpen wil wél een topclub.’