Het EK wordt een hobbelig pad voor Turkije, maar de gids is ervaren. Gesprek met Fatih Terim (62), al voor de derde keer bondscoach, maar nog altijd even gedreven.
Vanzelfsprekend was het niet, de weg van Turkije richting EK. Slechts als beste derde kon het nipt zich plaatsen voor de eindstrijd in Frankrijk. Daarvoor mocht het op de slotspeeldag niet verliezen van toenmalig groepsleider IJsland. Anders was Nederland geplaatst.
Om barrages te vermijden, moest Turkije winnen, én hopen dat in dezelfde groep Kazachstan – dat nog geen match had gewonnen – Letland klopte. Pas in de 89e minuut maakte Selcuk Inan de winnende Turkse treffer.
Voor Fatih Terim, die aan zijn derde ambstermijn begon als bondscoach op 22 augustus 2013, wordt het zijn derde EK als Turks bondscoach. In 1996, bij het allereerste EK waar Turkije aan deelnam, ging de ploeg eruit in de eerste ronde, in 2008 bereikte Terim met zijn team de halve finales. Vier jaar geleden was Turkije er niet bij.
Waarin ligt de sleutel voor een succesvol EK met Turkije?
FATIH TERIM: ‘Je moet het Turkse voetbal begrijpen en de mentaliteit van Turkse voetballers kennen, ze met de nodige discipline aanpakken.’
U wordt vaak als ‘de keizer’ omschreven. Voelt u zich de Big Boss?
TERIM: ‘Het is niet dat ik ernaar streefde om zo genoemd te worden, maar het maakt me wel trots. Ook trots ben ik dat ik een paar mooie momenten heb meegemaakt als trainer en als bondscoach.’
Was het EK 2008 met een derde plaats zo’n moment?
TERIM: ‘Ja. Het scheelde niet veel of we zorgden toen in de halve finale tegen Duitsland voor dé verrassing. Maar het zat ons tegen, we hadden last van blessures en ik beschikte voor die halve finale nog over amper veertien fitte spelers. Die hebben alles gegeven, maar we speelden wél tegen Duitsland. Vaak heb ik het gevoel dat de Duitsers een toernooi als leerlingen starten en het als leraar beëindigen.’
ARDA TURAN
Voelt u zich voor uw derde EK-eindronde voldoende gewapend om een goed resultaat te halen?
TERIM: ‘Ja, ook al is de context helemaal anders dan toen. De derde plaats van 2008 volstaat voor mij niet als hoogst haalbare. Ik denk dat we onze limiet nog niet bereikt hebben. We hebben ons sindsdien verder ontwikkeld. Wat we in de kwalificatieronde meegemaakt hebben, was een goeie leerervaring. Zo leerden we dat je in elke wedstrijd tot de laatste seconde geconcentreerd moet blijven. Tijdens het EK moeten mijn spelers een maand onafgebroken geconcentreerd kunnen blijven.’
Om wat te bereiken?
TERIM: ‘De lat ligt hoog, maar we hebben geen onbegrensde mogelijkheden. Als het teamwerk klopt, kunnen we ver geraken.’
Hoe komt het dat u zo optimistisch bent, terwijl u toch met moeite door de kwalificaties gesparteld bent?
TERIM: ‘De resultaten en het eindresultaat tonen dat de ploeg haar zelfvertrouwen en geloof in eigen kunnen tot het laatst bewaard heeft. Ik ben iemand die nooit opgeeft. Dat wil ik op mijn spelers overzetten. Ook al was het in de kwalificatieronde vaak moeilijk of kantje boord, ik ben altijd in een goeie afloop blijven geloven. Zelfs als we ons niet als beste derde geplaatst hadden, ben ik overtuigd dat we het via de play-offs gehaald zouden hebben.’
Was u, indien Turkije het niet gehaald had, vandaag nog bondscoach geweest?
TERIM: ‘Ik ben technisch directeur, niet alleen bondscoach. Een uitschakeling had me krediet gekost. Wat er dan gebeurd was, weet alleen de Turkse voetbalbond.’
Men zegt dat Arda Turan de enige speler van internationaal niveau in uw selectie is. Bent u het daarmee eens?
TERIM: ‘Arda is onze sterspeler. Maar het is niet zo dat hij onze enige ster is. Dat zal u de komende jaren zien, als andere talenten in onze selectie zich doorzetten.’
BUNDESLIGA
U kan in uw selectie terugvallen op een aantal profs die in de Bundesliga groot geworden zijn.
TERIM: ‘Dat is onze rijkdom. In de Bundesliga heerst een andere voetbalcultuur dan in onze Süper Lig. De ontwikkeling van jonge talenten verloopt in Duitsland zeer goed, wij proberen daar maximaal profijt uit te halen voor onze nationale ploeg. Daartoe werken we goed samen met de Duitse bond.’
Ömer Toprak, Hakan Calhanoglu en Yunus Malli zijn in Duitsland opgeleid, maar kozen voor Turkije. Wie volgt u eigenlijk in Duitsland allemaal?
TERIM: ‘Ik heb een lijst met voetballers van Turkse origine die in het buitenland opgroeiden en er spelen, niet alleen in Duitsland, maar ook in Frankrijk, Nederland, Denemarken, Zwitserland of Oostenrijk. Onze scouts zitten overal, over elke speler van Turkse origine hebben we alle gegevens. Soms ga ik zelf kijken, vaak worden ze gevolgd door iemand anders.’
In 2009 kreeg u de volle laag kritiek omdat u niet verhinderde dat spelers als Mesut Özil of Serdar Tasci voor Duitsland kozen en niet voor Turkije. Heeft u dat geraakt?
TERIM: ‘Sindsdien nemen wij al heel vroeg contact met mogelijke internationals. Maar we respecteren wel de keuze van de speler zelf. Zij bepalen voor welk team ze uiteindelijk uitkomen. Zo’n keuze moet uit het hart komen. Wij dwingen niemand of zetten niemand onder druk. En we respecteren de uiteindelijke keuze. Özil en Tasci kennen we sinds ze vijftien jaar oud waren. Zij kozen uiteindelijk voor Duitsland. Dat was hun goed recht.’
Wordt er soms overlegd met andere federaties, vóór spelers hun keuze maken?
TERIM: ‘Daarover is er contact, ja, maar de speler beslist uiteindelijk. Sinds 1990 hebben we in heel Europa een uitgebreid scoutingsapparaat, daar profiteren we nu van.’
In 2008 werd Turkije met u derde. Kan zo’n resultaat opnieuw?
TERIM: ‘Ik heb al eerder gezegd: wij gaan niet naar Frankrijk om er vijfde, zesde of achtste te worden. Ons doel ligt hoger. Ik zou graag nog eens tegen Duitsland uitkomen, zoals in 2008. Maar dit keer liefst in de finale.’
Bent u na dit EK nog bondscoach, of wil u nog eens naar het buitenland?
TERIM: ‘Waarom niet? Maar eerst wil ik succes boeken met Turkije.’
DOOR HARDY HASSELBRUCH – FOTO BELGAIMAGE
