Zondagavond keert Oleg Iachtchouk in het groene shirt van Cercle Brugge terug naar Anderlecht, de club waar hij zijn vrouw leerde kennen en haar vader nog altijd werkt. Interview met Murielle en Jean-Claude Collignon. ‘Tiens, dacht ik, da’s vreemd, wat gebeurt er hier?’

J ean-Claude Collignon wil onder geen beding mee op de foto. Dit verhaal gaat niet over hem, zegt hij, maar over Oleg Iachtchouk, de man van zijn enige dochter Murielle en de vader van zijn twee kleindochters, Adeline en Lauryn. Die familieband leverde hem al genoeg roddels op.

Collignon werkt al ongeveer een kwarteeuw voor Anderlecht. Eerst als verantwoordelijke van de sociale commissie en sinds een jaar of tien als administratief directeur van het jeugdcentrum in Neerpede. Oleg Iachtchouk streek neer in Brussel in 1996. De blessures en de operaties volgden elkaar op en veel spelen deed hij niet. Toch zou hij een paar keer een contractverlenging krijgen en het uiteindelijk tien jaar uitzingen in het Vanden Stockstadion. Dankzij tussenkomst van zijn schoonvader, beweerden kwatongen toen. Dat zit Collignon, een man die de luwte koestert, nog altijd hoog. Daarom geen foto.

Weg met de camionette

Jean-Claude Collignon: “De eerste keer dat ik Oleg zag, was met Alin Stoica en Stephen Keshi. Hij verbleef in hotel Prince de Liège. Vandaar is hij verhuisd naar de Elskampstraat, in dat huis van de club. Murielle hield zich daar bezig met de opvang van de jonge spelers. Zij was leerkracht en had me gevraagd of ik daar niet kon voor zorgen. Het was kort bij haar school en zo verdiende ze wat bij.”

Murielle Collignon: “De dag dat Oleg arriveerde, was ik er niet: ik was naar een trouwfeest. Wat ik me van hem herinner, is dat hij elke ochtend vertrok, handen in de zakken en het hoofd naar beneden. Zo stapte hij.”

Jean-Claude: “Bij ons vonden die jongens een stukje familie terug dat ze in hun land hadden moeten achterlaten. Ondanks alles maakte hen dat een beetje gelukkig hier in België.”

Murielle: “Ik bewoonde het appartement op het gelijkvloers. Zij hadden elk hun kamer op de verdiepingen. Ik zorgde voor het ontbijt en zag erop toe dat ze er altijd waren. Et voilà, quoi. Ze waren met negen, vooral Russen, wat de communicatie zeker in het begin bemoeilijkte. Ik had wel een klein woordenboekje en zij volgden Franse les. Oleg zette de televisie altijd erg luid om alles goed te verstaan. Dat was zijn manier om Frans te leren. ’s Avonds kwamen ze vaak bij mij zitten. Dan speelden we met de kaarten of een gezelschapsspel.”

Jean-Claude: “Het was de periode van Bodrenko …”

Murielle: “… Rafi Zangionov, Lucas Zelenka, Demkine …”

Jean-Claude: “Zij hadden hun eigen kamer en Murielle zag erop toe dat alles altijd netjes was. Om acht uur vertrok ze naar school.”

Murielle: “Voor avondeten moest ik niet zorgen: dat kregen ze op de club. Voor ik in dat huis ging wonen, was ik er ook al bij als papa hen meenam op uitstapjes naar zee of de grotten van Han. Altijd met de camionette van de club en met mama erbij. Ik was hun grote zus, mijn mama ook hun mama. Erg plezant.”

Jean-Claude: “We leken wel een groot gezin.”

Zonnebaden op het dak

Murielle: “Of ze me respecteerden? Sommigen wel. Ze werden gecontroleerd, hé. Ze moesten binnen zijn om tien uur ’s avonds en dat beviel hen vaak niet. Als ik zei dat ze te laat waren, waren ze boos. Dus liet ik hen soms eens bij de chef passeren. Het waren ook allemaal nog zo’n jonge jongens, hé, maar grote problemen heb ik niet gehad. Loeiharde muziek, als olifanten de trap opstormen, dat wel … Dat leidde wel eens tot conflicten met mijn buren.”

Jean-Claude: “Geen orde, geen netheid.”

Murielle: “Vooral Rafi, en nochtans hebben we nog altijd contact met hem. Af en toe ook met Lutchenko, een Oekraïner die nu in Kiev woont. Anekdotes waren er meer met de zwartjes, maar dat was voor mijn tijd.”

Jean-Claude: ” Preko, Asare en de rest. Die namen hier elke dag brood mee uit de keuken, dat dan onder hun bed terechtkwam. Op een dag riep men mij om te komen kijken, want op de derde verdieping stonk het verschrikkelijk. Ik doe mijn ronde en op een van de kamers open ik de deur van de kleerkast. Zie ik daar drie flessen staan. Spaflessen, maar vol pipi. Zo deden ze dat dus, om niet elke keer naar beneden naar het toilet te moeten. En stínken dat het deed!”

Murielle: “Zulke dingen heb ik nooit meegemaakt.”

Jean-Claude: “En dan dat brood onder het bed: welk ongedierte daar niet allemaal op afkwam! Oh la la, toen heb ik echt problemen gehad. Philip Osundu, herinner je je die nog? De kleerkast uit elkaar halen, het bed afbreken … Ongelooflijk.”

Murielle: “Mijn Russen zijn wel eens op het dak van de buurvrouw gaan zonnebaden. Die had dat net met een speciaal product behandeld en herschilderd, dus daar zag je al die voetstappen op. En met Demkine ben ik eens naar de politie gemoeten omdat zijn wagen gestolen was. Hij speelde toen al bij Kortrijk. Erger is het nooit geweest.”

Blond en mager

Murielle: “In 1998 zijn Oleg en ik naar elkaar toegegroeid en in 2000 is ons eerste dochtertje geboren. Plots hadden we een gezin. Nu gaat u me vragen: waarom heeft hij míj gekozen? (cynisch lachje) Ik ben niet het prototype van de voetballersvrouw: blond en mager. Dus, waarom? Tja, misschien omdat ik een nerveus type ben en hij bijzonder rustig. Of misschien gewoon omdat ik er was. Het is niet altijd rozengeur en maneschijn in een huishouden, maar ik heb een sterk temperament en ik weet wat ik wil: misschien heeft hij graag dat iemand in zijn plaats beslissingen neemt. En omgekeerd: waarom ik op hém ben gevallen? Ik weet het niet. Oleg is een vriendelijke jongen en heel attent. De anderen waren veel nerveuzer en luidruchtiger dan hij.”

Jean-Claude: “Weet je hoe ik het in de gaten kreeg? Op een dag zegt ze me: ‘Ik breng Oleg naar de luchthaven’. Tiens, denk ik, da’s vreemd, wat gebeurt er hier? De volgende dag heeft ze het haar moeder verteld. Ik was daar helemaal niet gelukkig mee. Niet vanwege Oleg, maar omdat ik de verantwoordelijke was van de sociale cel: als dan je dochter … Maar dat is gauw overgegaan: Oleg is een heel innemende jongen.”

Murielle: “Onze oudste dochter is snel gekomen, ja. Er zijn er die daar lang mee wachten, dan toch aan een kind beginnen en direct daarna scheiden! Ik was al 30 toen, dan moet je ook niet te lang meer wachten … En ik had een papa die graag opa wilde worden. Als kleuterleerkracht hou ik van kinderen. En als ze er ineens waren, is het niet omdat ik alléén ze wilde, maar omdat we met z’n tweeën waren. En nu komen de meisjes op de eerste plaats. Als hij nog eens naar het buitenland zou vertrekken, weet ik niet of ik meega.”

Jean-Claude: “Ik denk niet dat Oleg het nog ver gaat zoeken. Naar Qatar zie ik hem niet gaan.”

Murielle: “Naar Griekenland vorig jaar ben ik mee geweest. Ik nam een jaar verlof en heb er onze kinderen zelf onderwezen met de leerstof die ik van een collega had gekregen. Het was dat of hen in het Grieks naar school laten gaan. Europese scholen waren er niet. Dat is ook de reden dat we niet zijn gebleven.”

Jeann-Claude: “Oleg kon er voor vijf jaar tekenen.”

Murielle: “De eerste maanden had hij het moeilijk, maar vanaf januari ging het beter. Hij was gelukkig, maar voor de meisjes was het geen leven. Komt daarbij dat het er soms vreemd aan toe ging. Oleg komt uit een land waar alles erg strikt gereglementeerd was, in Griekenland doen ze wat ze willen.”

Acht jaar ouder

Murielle: “We zijn niet getrouwd, nee. We leven in zonde! (lacht) Waarom nu nog trouwen? Je leest zo vaak over stellen die zijn getrouwd nadat ze kinderen hadden, dat ze een jaar later weer scheiden. Wij hebben het goed , trouwen zou ons niet gelukkiger maken.”

Jean-Claude: “Oleg houdt niet van grote feesten.”

Murielle: “Tijdens het trouwfeest van zijn zus was er een voetbalwedstrijd aan de gang, geloof ik. Dus is hij tijdens het feest naar huis gegaan om die wedstrijd te volgen. Oleg est comme ça.”

Jean-Claude: “Voetbal is zijn leven.”

Murielle: “Ik bén acht jaar ouder dan hij, ja (lacht). Zegt u dat nu niet te vaak! U gaat toch niet beweren dat ik nog altijd zijn mama ben? Oleg is graag alleen, al heel zijn leven: hij heeft altijd zijn plan getrokken. Wij hebben ook geen grote vriendenkring. Oleg est fort famille. Hij is misschien wel de enige voetballer die na een training of wedstrijd direct naar huis komt. Maar hij zegt niet veel. (lacht) U zou beter met mijn moeder praten, die weet meer over hem dan ik.”

Jean-Claude: “Toen ik eens in het buitenland was, is hij met mijn vrouw op restaurant gegaan. Zij verstaan mekaar erg goed, ze zijn allebei rustige types. Mijn dochter en ik zijn veel gejaagder.”

Murielle: “Maar ik ken hem, hoor. We vullen elkaar goed aan.”

Jean-Claude: “Zijn vader is ook erg gesloten, maar zijn moeder niet, hoor. Zij wonen nu in het appartement waar de jonge Anderlechtspelers zijn ondergebracht. Zij doen nu wat mijn dochter voordien deed. Miroslava houdt een oogje in het zeil en Ristoslav werkt op Neerpede. Hij is de enige werkman die ik nooit moet controleren. Zo’n harde werker is het.”

Murielle: “Zij hebben altijd gedacht dat Oleg een Oekraïens meisje zou trouwen en naar Oekraïne terugkeren. Het moet niet altijd gemakkelijk zijn geweest voor hen, maar het belangrijkste is dat hij gelukkig is. Zelf hebben ze het ook goed hier, maar wat gaan ze doen eens ze met pensioen zijn? Hun dochter leeft ginder: die heeft ook twee kleine meisjes die hun grootouders ongetwijfeld missen. In juni gaan ze sowieso elk jaar naar ginder.”

Schokkende foto

Murielle: “Ik ben nog nooit in Oekraïne geweest. Weet u, mijn beroep gaat slecht samen met dat van een voetballer. Als hij vakantie heeft, moet ik werken en omgekeerd. Of ik niet nieuwsgierig ben? Ach, ik heb foto’s gezien. En ik ken zijn familie: zijn ouders leven hier, zijn zus is al op bezoek geweest, zijn grootmoeder ook. Oleg gaat er wel elk jaar naartoe om zijn vrienden te zien. De dag dat hij stopt met voetballen, ga ik wel eens mee. Het is een mooi land, dat klopt, maar het hangt ervan af wáár je gaat. Waar hij vandaan komt, zijn de mensen arm. Ze hadden niet eens altijd warm water of elektriciteit. Daar heeft hij me vaak over verteld.”

Jean-Claude: “Het gebeurde dat de elektriciteit ’s nachts werd afgesloten, tot ’s morgens vijf uur. Dan hadden ze geen verwarming. Als dat gebeurt putje winter … Het is daar nog echte armoede. Ik ben er ook nooit geweest, maar het trekt me niet. Ik heb genoeg foto’s en beelden gezien. Eén foto heeft me zo diep getroffen dat ik hem nooit zal vergeten. Olegs ouders hadden een stuk land. Wij hebben tractors om te ploegen, maar op die foto zie je Olegs papa die een ploeg vasthoudt en zijn mama die hem voorttrekt. Onvoorstelbaar! En zo ploegden ze dat hele veld.”

Murielle: “Ik heb altijd de indruk dat de tijd er twintig jaar achterop loopt.”

Jean-Claude: “Ze drijven er nog ruilhandel: jij krijgt van mij een kip en ik krijg van jou een half varken terug. (tot Murielle) Ik denk dat het vanwege die armoede is dat je niet graag gaat.”

Murielle: “Ik zou niet graag alleen maar gaan om Olegs familie te bezoeken. Ik sta nogal op mijn onafhankelijkheid. Oleg heeft me daarom altijd gezegd: de dag dat we gaan, brengen we één of twee dagen door bij mijn familie en dan trekken we verder. Wij met ons viertjes, dat is perfect.” S

door jan hauspie – beelden reporters

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content