Hoe ze zich voelden, vroeg de legendarische Ernst Happel tijdens een van zijn eerste trainingen bij Club Brugge aan Johny Thio en Pierre Carteus, de scharnieren van het elftal. Niet te best, zuchtten beiden, van wie bekend was dat ze al eens een stapje in de wereld durfden te zetten. Ze waren, zo vertelden ze Happel, een beetje geblesseerd en konden daardoor op training niet voluit gaan. Dat vond de Oostenrijker kennelijk geen probleem. Met gladgestreken gezicht liet hij hen ijskoud weten dat ze de daaropvolgende zondag niet zouden spelen. Hij stelde twee jongeren op en Club Brugge won op het veld van FC Diest met 0-2.

Toen de Nederlander Hans Croon, de eerste trainer die een Belgische club naar winst in de Europacup leidde, bij Anderlecht neerstreek, verbaasde hij de spelersgroep door een zeer rechtlijnige aanpak. Uitzonderingen waren er niet voor hem. Toen Rob Rensenbrink, die gedurende de week al eens durfde in te dommelen,het eens op training te rustig aan deed, stuurde hij hem meteen naar de kleedkamer. Hij zei tegen de verbijsterde virtuoos dat hij hem echt niet nodig had om matchen te winnen.

Het waren andere tijden en veel is er sindsdien veranderd in de omgang van trainers met voetballers. Ze moeten veel meer blussen en zalven. En als iemand voor een directe en confronterende aanpak kiest, wordt dat zeer vreemd gevonden. Bij Club Brugge praten spelers nog altijd over de naar hun mening extreme strengheid van Christoph Daum. Terwijl de stelregel van de Duitser heel simpel is: zonder regels ontstaat binnen de kortste keren anarchie. Memorabel is het beeld van Lior Refaelov die vorig seizoen eens geblesseerd neerviel. Meteen stond langs de zijlijn iemand klaar om hem te vervangen. Toen de Israëliër alsnog verder wilde spelen, sprong Daum als door een adder gebeten uit de dug-out: Refaelov moest weldegelijk naar de kant.

Vaak handelen trainers uit lijfsbehoud. Toen Nabil Dirar eens de supporters van Club Brugge provoceerde, was er zowaar een bestuurlijke ingreep nodig om hem te sanctioneren. Dat is zeer uitzonderlijk maar toen wel zeer noodzakelijk: trainer Adrie Koster wilde over dit voorval de spons vegen.

Twee weken geleden negeerde Carlos Bacca de uitgestoken hand van Juan Carlos Garrido toen hij, na een slappe prestatie, in de wedstrijd tegen Cercle werd vervangen. De Colombiaanse topschutter van Club Brugge kreeg een boete, maar speelde afgelopen zaterdag op Zulte Waregem gewoon mee. Nadat hij scoorde, vloog hij, al dan niet in een spontane opwelling, zowaar in de armen van zijn trainer.

Bij Anderlecht sprak John van den Brom duidelijke en zeer directe taal toen Dieumerci Mbokani in de bekermatch op RC Genk werd uitgesloten. Hij vond terecht dat de aanvaller zijn ploeg in de steek had gelaten. Anderlecht steunde in deze wel zijn trainer met een opmerkelijk signaal: het ging tegen de schorsing van Mbokani niet in beroep.

Toch kunnen trainers in deze rauwe voetbalwereld, overal in Europa, niet altijd dat doen wat ze willen. Veel meer dan vroeger moeten ze compromissen sluiten en vooral sterk zijn in people management. Zeker aan de top telt clubliefde niet meer. Voetballers zijn uitgegroeid tot kleine bedrijfjes die zo veel mogelijk geld willen verdienen en hun huidige club als springplank gebruiken om hogerop te komen. Ze hebben, vaak naar de mond gepraat door makelaars, zo’n extreem hoog zelfbeeld dat er momenten zijn dat ze uitgroeien tot ongeleide projectielen. Wie dan als trainer resoluut ingrijpt, verzwakt niet alleen zijn ploeg, maar vernietigt een stuk kapitaal van zijn club. Geen enkel bestuur zal zoiets tolereren. Economische belangen gaan voor op sportieve. Zo word je als trainer een stuk slagkracht ontnomen en komt het er vooral op aan om juist om te gaan met de nukken van de vedetten.

Voetballers die op een vertrek azen, komen vaak terecht in een wereld van valse illusies en menen zich van alles te kunnen veroorloven. Een paar maanden geleden liet Matías Suárez zich in de krant niet bepaald rooskleurig uit over Anderlecht. Toen de Argentijn zaterdag in de wedstrijd tegen KV Mechelen na tien maanden afwezigheid inviel, werd hij door de supporters stormachtig toegejuicht.

Niets in het voetbal dat sneller met de mantel der liefde wordt bedekt dan woorden. Ze waaien sneller weg dan de wind. ?

JACQUES SYS

Economische belangen wegen meer door dan sportieve.