De Belgische ex-coach over zijn laatste kunstje bij Valenciennes, het fenomeen PSG, miljoenentransfers, de terugkeer van Saint-Etienne, Bielsa, Gillet, Batshuayi en de financiële zorgen van menige Franse voetbalclub.

Ariël Jacobs heeft het voetbal vaarwel gezegd. Hij wil zich in Brussel bekommeren om zijn ouders, wier gezondheid niet te best is. “Vanuit Kopenhagen of Valenciennes kon ik me daar onvoldoende mee bezighouden”, zegt hij. “Het werd dan ook te zwaar. Zelfs al hadden we met Valenciennes het behoud kunnen afdwingen, dan nog zou ik naar het bestuur gestapt zijn met de vraag om een oplossing te vinden.” Toch ging Jacobs de uitdaging aan bij een club die met sportieve en financiële problemen te kampen had. “Het heeft niet veel gescheeld. Valenciennes heeft uiteindelijk een licentie gekregen waarmee het in de Ligue 2 mag uitkomen, maar er is ook sprake geweest van een terugzetting naar derde klasse. Meer nog, het bestuur wierp op zeker moment het idee op om helemaal van nul af aan te beginnen en vrijwillig naar de vijfde klasse – het equivalent van de Belgische eerste provinciale – te zakken. De voorzitter riep me bij hem en zei dat ze er niet uit zouden komen. Ik heb hem meteen geantwoord: ‘Als mijn contract te zwaar doorweegt, is de oplossing heel eenvoudig. Dan stap ik meteen op.’ De voorzitter wist van bij het begin dat ik graag wat meer tijd met mijn ouders zou willen doorbrengen.”

Had je meteen door hoe erg Valenciennes er aan toe was?

Ariël Jacobs: “Heel veel mensen hebben heel lang hun mond gehouden. Beetje bij beetje merkte ik aan enkele details dat het niet goed ging met de club. Zo ontdekte ik dat het contract van mijn assistent niet erkend werd door de licentiecommissie. Hij ging ervan uit dat alles in orde was, maar de algemeen directeur heeft moeten toegeven dat hij in geval van een faillissement zelfs geen recht had op een werkloosheidsuitkering.”

Leefde de club boven haar stand?

“Het is altijd hetzelfde liedje. Ondanks de problemen die de nog steeds achtergestelde buurt onmiskenbaar heeft en het gebrek aan inkomsten dat daar een gevolg van is, betaalde de club wel gigantische lonen uit aan spelers die niet eens in de Belgische eerste klasse zouden mogen meedoen. Als je dat doet, teken je je eigen doodvonnis als club. Vooral omdat een heleboel van die overbetaalde jongens een contract voor vier of vijf jaar hadden gekregen. Toen de voorzitter die fout inzag, was het te laat.”

Had je na Anderlecht en Kopenhagen ook niet gewoon genoeg van een leven vol stress?

“Ik heb niet de indruk dat ik daar erg van afgezien heb. (denkt na) Hopelijk denkt mijn lichaam er ook zo over…”

Zodra je T1 van Anderlecht werd, was je niet langer dezelfde ontspannen man die je bij La Louvière was…

“Het spreekt voor zich dat ik veranderd ben. Mensen hebben er geen idee van hoe groot het verschil is tussen werken bij La Louvière en T1 zijn van een club die ieder jaar weer landskampioen moet worden. Bij Anderlecht en Kopenhagen nemen ze geen genoegen met een gelijkspel. Dat vreet aan een mens. Als je met La Louvière een titelkandidaat verslaat, praat de hele club daar nog maanden over. Terwijl je bij Anderlecht en Kopenhagen elke week moet zien te winnen en op het einde van het seizoen de titel moet pakken. En we zijn allemaal maar mensen, natuurlijk, al kunnen sommigen vast beter met die druk om dan anderen. Ik vraag me soms af hoe zo’n man als Alex Ferguson erin geslaagd is om 25 jaar aan het hoofd van Manchester United te blijven. Of José Mourinho? Voor hem is het nog moeilijker, want Ferguson kon na verloop van tijd terugvallen op het krediet dat hij in de voorgaande jaren had opgebouwd, terwijl Mourinho iedere keer weer opnieuw moet beginnen.”

Pure magie

De dag dat PSG de titel pakte, verlieten een heleboel fans het stadion nog voor het laatste fluitsignaal. Ze waren ontevreden omdat hun team onvoldoende dominant gespeeld had.

“In de heenronde liep alles op wieltjes voor PSG. Ze leken wel onoverwinnelijk. Ze vermorzelden de tegenstand in de Ligue 1 en cruiseten door de groepsfase van de Champions League. Dan was er de 3-1-zege tegen Chelsea in de kwartfinales van de Champions League en plots dachten alle Fransen – zo kennen we ze – dat PSG de Champions League zou gaan winnen. De uitschakeling door de nederlaag in de terugwedstrijd kwam dan ook snoeihard aan en was het begin van een mindere periode in de competitie. Tot voor die terugwedstrijd werden de verdiensten van Laurent Blanc steevast overdreven. Het leek wel pure magie, zoals ze zijn daden omschreven. En door die ene nederlaag zou hij die magische touch kwijtgeraakt zijn. Het duurde niet lang of de geruchtenmolen kwam op gang. JoséMourinho, Diego Simeone, ze passeerden allemaal de revue.”

PSG beschikt over een budget van 400 miljoen euro, ofwel het drievoud van Monaco, Marseille en Lyon. Conclusie: ook dit seizoen zal door de Parijzenaars gedomineerd worden?

“Zeker weten. Men heeft het altijd over een competitie met twee snelheden, maar ik zie eerder een competitie met vier snelheden. Helemaal bovenaan staat PSG en daarna komen Monaco, Saint-Etienne, Lille, Lyon en misschien Marseille en Bordeaux. Daarna komen een paar ploegen die niet moeten hopen op een Europees ticket, maar ook niet in de problemen zullen komen. Dan denk ik aan Montpellier, Reims, Nantes, Rennes en Lorient. En dan zijn er nog de teams die onderaan zullen bungelen en voor wie de competitie een soort loterij zal zijn.”

Monaco heeft geen schijn van kans om PSG het vuur aan de schenen te leggen?

“Ze hebben een goed seizoen achter de rug, maar momenteel zijn er vooral veel vraagtekens. Hoe gaan ze het vertrek van James Rodríguez opvangen? En hoe fit zal Radamel Falcao zijn na zijn zware knieblessure? Want als ze zowel in de Ligue 1 als in de Champions League een heel seizoen lang op Dimitar Berbatov moeten rekenen, zal het moeilijk worden. We hebben het hier over een spits van 33…”

De Luiz van Chelsea

Begrijp je dat PSG 50 miljoen euro aan David Luiz gespendeerd heeft? Hij viel zo hard door de mand op het WK dat hij nu een stuk minder zou kosten…

“Waren er dan veel andere opties op de markt? Ik denk dat Laurent Blanc en het PSG-bestuur het centrale duo van de Braziliaanse nationale ploeg wilden herenigen. Thiago Silva en DavidLuiz samen in het hart van de verdediging zal in hun ogen een garantie op succes zijn. Nu wordt Luiz natuurlijk beoordeeld op basis van zijn prestaties op het WK, maar de Luiz van het voorbije WK is niet de Luiz die we kennen van bij Chelsea. Ik heb de indruk dat hij tijdens het WK tegen zichzelf heeft gezegd: ‘Nu Neymar out is, ontbreekt het ons aan creativiteit, dus ik veeg vanaf nu mijn voeten aan de tactische richtlijnen en ik neem mijn verantwoordelijkheid.’ Gevolg? Luiz begon te voetballen naar de kwaliteiten die hij… niet heeft. Hij liep overal en probeerde dribbels uit waarmee hij zijn team niets bijbracht. Zo kon zijn tegenstander vaak in de ruimte in zijn rug duiken en slikten ze enkele tegendoelpunten. Maar dat zie je hem in Engeland niet doen. Bij Chelsea komt hij alleen maar mee op vrijschoppen en hoekschoppen. Voor de rest voert hij gedisciplineerd zijn verdedigende werk uit en speelt hij eenvoudig in op de middenvelders. Zo zal hij het ook bij PSG moeten doen. Met BlaiseMatuidi, Marco Verratti en Yohan Cabaye heeft hij schoon volk genoeg voor zich lopen aan wie hij de bal kwijt kan. Wat mij betreft, is David Luiz geen slechte transfer, al kun je je wel de vraag stellen of hij 50 miljoen euro waard is. Laat ons zeggen dat ik denk dat ze zich bij Chelsea in de handjes wrijven.”

Ook de transfer van James Rodríguez naar Real Madrid was opzienbarend. Als de Koninklijke hem vóór het WK had gekocht, had hij hen nooit zo veel gekost…

“Ik snap de redenering van Real wel. Als je zo’n speler koopt, ga je niet over één nacht ijs. Bij Monaco speelde James zonder druk en tegen tegenstanders van minder allooi. Ik vermoed dat Real hem al een tijdje in het oog had, maar dat ze gewacht hebben om te handelen tot ze zagen hoe goed hij zich op het WK staande wist te houden.”

Intussen verdrievoudigde zijn waarde wel…

“Dat klopt, maar denk je nu echt dat dat iets uitmaakt voor Real?”

Wat mogen we verwachten van het Olympique Marseille van Michy Batshuayi?

“Ik vrees voor Batshuayi dat hij in een club terechtgekomen is waar moedeloosheid troef is. Marseille is vooral bezig met het verkopen van spelers en het verkleinen van de loonmassa.”

Ze haalden wel Marcelo Bielsa binnen, toch niet de goedkoopste coach.

“Dat begrijp ik maar al te goed. Als je volop bezig bent om te dure spelers te verpatsen, moet je wel iets doen om de fans te tonen dat je toch nog ambitie koestert. Er was bij Marseille ook heel wat kritiek op de vorige coaches. Elie Baup werd zwaar bekritiseerd en ook zijn vervanger José Anigo stond al snel ter discussie. Anigo nam het roer over in december en zou aanvankelijk slechts enkele wedstrijden blijven, maar deed uiteindelijk het seizoen uit en Marseille… haalde geen Europees voetbal. Dus was er een sterk signaal van het bestuur nodig. Je had de euforie moeten zien toen het bestuur in mei bekendmaakte dat Marcelo Bielsa de nieuwe coach voor volgend seizoen was. Toen Bielsa in de tribune gespot werd – hij had nog geen voet in de kleedkamer gezet – gingen de fans uit hun dak en leken de spelers zich al dubbel te plooien voor hun nieuwe coach. Er hing een uiterst negatieve sfeer bij l’OM, maar die is nu gekeerd. Al blijft wel de vraag of de grootverdieners tot eind augustus in Marseille gaan blijven, want de loonmassa is daar echt wel een probleem. Net zoals bij Lille, waar de licentiecommissie in januari een negatief advies gaf voor een transfer. Dat is nooit een goed teken. Hetzelfde gebeurde al in Lyon, Nantes en Bordeaux. Je kunt je ook vragen stellen bij het financieel plan van PSG. Wat gebeurt er als ze niet tot in de eindfase van de Champions League geraken? Zullen de Qatari het nodige geduld kunnen opbrengen? Ik ben daar zo zeker nog niet van. De landstitel pakken is verplichte kost, maar dat is niet waarvoor ze zo’n grote investering gedaan hebben. Als ze zich terugtrekken, mag je het ergste vrezen voor PSG.”

Politieke intriges

Deze zomer werd ook getekend door de financiële problemen van Lens. De licentiecommissie weigert zelfs hun promotie naar de Ligue 1.

“In België hebben we het nog over ‘de licentiecommissie’, maar in Frankrijk spreken ze gewoon van ‘de politie’. De Franse licentiecommissie is niet bang om zelfs de grote clubs pijn te doen. Dat kan zowel in Sedan als bij Strasbourg of elders gebeuren. Ook clubs met een glorierijk verleden worden niet ontzien. Het probleem is dat je als club wel vooruit moet en zo overschrijd je voor je het weet de grenzen van je mogelijkheden. Op lange termijn kan dat zelfs leiden tot een devaluatie van het niveau in de eigen competitie. Wat Lens betreft: laat ons zeggen dat dat een beetje een speciaal geval is. In Valenciennes zien ze er allerlei politieke machtsspelletjes in. Het doel van die politieke intrige zou zijn om Valenciennes naar de amateurafdeling te sturen zodat Lens in het stadion van Valenciennes kan spelen tijdens de renovaties van het Félix Bollaertstadion voor Euro 2016. Beide steden liggen immers amper zestig kilometer van elkaar verwijderd.”

Door het mooie parcours dat Saint-Etienne vorig seizoen aflegde, leek het wel alsof heel Frankrijk – met uitzondering van Lyon – voor Saint-Etienne supporterde…

“Saint-Etienne is een echte traditieclub waar de herinnering aan Michel Platini en DominiqueRocheteau nog zeer levendig is. Toen ze het moeilijk hadden, kreeg Saint-Etienne flink wat kritiek, maar hun terugkeer in de Ligue 1 was voor velen een mooi moment. Vorig jaar hadden ze geen enkele sterspeler lopen, maar konden ze rekenen op een erg uitgebalanceerd team. Elke speler ging tot het uiterste, de puzzel klopte en de sfeer is er onbeschrijflijk. Zonder twijfel de beste ambiance in heel Frankrijk.”

Heeft Guillaume Gillet er goed aan gedaan om voor Bastia te kiezen?

“Bastia is een van de clubs die met financiële problemen kampen en zal voor het behoud moeten knokken. Ik denk dat Gillet vooral heel erg graag eens in de Franse Ligue 1 wilde spelen. Ik heb ook de indruk dat er enkele extrasportieve argumenten waren die zijn keuze beïnvloed hebben: op je dertigste zie je de dingen anders en wordt de levenskwaliteit alleen maar belangrijker. Dan is het verleidelijk om je te installeren op een eiland waar de zon altijd schijnt.” ?

DOOR PIERRE DANVOYE – BEELDEN BELGAIMAGE

“De Ligue 1 is een competitie met vier snelheden.”

“Wij zeggen ‘licentiecommissie’, in Frankrijk spreken ze van ‘politie’.”