Antwerp Giants: klaar voor een reuzenstap

‘Het is tijd om te oogsten’, luidt het unisono bij Leo De Rycke en Roel Moors, respectievelijk sportief manager en coach van Antwerp Giants. Te beginnen met de bekerfinale basketbal. Is het rijk van BC Oostende over?

Eén keer haalde Antwerp Giants het wereldnieuws, tot CNN toe. Dat was in februari 2001, toen nog als Racing Basket Antwerpen. En niet meteen op de manier die je als bestuurder voor ogen hebt: in de achtste finales van de Saporta Cup kregen de Sinjoren letterlijk slaag van Rode Ster Belgrado. Tijdens de rust van die Europese wedstrijd gingen spelers massaal met elkaar op de vuist, tien spelers van Rode Ster en negen van RBA werden uitgesloten.

Die bladzijde heeft Antwerp Giants ondertussen omgeslagen, we zitten al enkele hoofdstukken verder in het boek dat RB Antwerpen, in 1995 opgericht uit een fusie tussen Sobabee en het legendarische Racing Mechelen, aan het schrijven is. Zo wordt er al even niet meer gespeeld in de illustere Arenahal in Deurne, met zijn ronde structuur en steile tribunes een plek waar het broeierig heet kon zijn. Een beetje te vergelijken met Sclessin in het voetbal. Rumoerige supporters, explosief sfeertje. Die charme werd ingeruild voor prestige toen er in 2007 naar de imposante, moderne Lotto Arena verhuisd werd. Twee jaar eerder was ook de naam veranderd: van RB Antwerpen naar Antwerp Giants. Het kaderde allemaal in de zoektocht naar een nieuwe identiteit nadat eind jaren negentig snel duidelijk werd dat de nieuwe fusieclub niet zomaar op het elan van Racing Mechelen zou doorgaan. Er was een opflakkering in 2000, toen de ploeg onder leiding van Eddy Casteels en terend op een mix van buitenlandse ervaring ( Michael Huger, Roger Huggins) en Belgisch talent ( Yves Dupont, Herbert Baert, Stefan Sappenberghs) de landstitel en de Belgische beker won. Dat succesteam verhuisde een jaar later bijna integraal naar het ambitieuze Ieper, gesteund door Lernout & Hauspie.

Het Antwerpse basketbal belandde in een crisis. De bakermat van het Belgische basketbal nochtans, zoals de Sinjoren zelf graag claimen. In de jaren vijftig en zestig leefde het pleintjesbasketbal enorm in de havenstad. De Veemarkt, het Sint-Jansplein, het De Coninckplein… elk weekend stroomden die vol toeschouwers om (buurt)ploegen als Zaziko, Brabo of Oxaco bezig te zien. Het was een gouden periode voor het Antwerpse basketbal, waarin talent van eigen bodem de krantenkoppen domineerde: Willy Steveniers, Jef Eygel, René Aerts, Theo Hillen, John Loridon, om maar enkele namen te noemen.

Van die schatplicht bleef deze 21ste eeuw nog weinig over. Het Belgische basketbal wordt al bijna twee decennia lang gedomineerd door Charleroi en Oostende. Enkel Bree in 2005 kon de hegemonie van die twee clubs één keertje doorbreken. Ook in de bekercompetitie kaapten Oostende en Charleroi samen 12 van de 18 trofeeën weg sinds 2000. Charleroi geraakte sinds het aftreden van sterke man Eric Somme de voorbije jaren in verval, maar BC Oostende blijft nu al zeven jaar ongenaakbaar. En toch: er hangt verandering in de lucht. Die frisse wind blaast vanuit Antwerpen.

Rivaal Oostende

De club heeft met de aanstelling van Roel Moors (ex-speler van Antwerp Giants en ex-Belgian Lion) als coach aan sportieve continuïteit gewonnen. Een verhaal waarin jong talent ( zie kader) ontwikkeld wordt en dat de voorbije seizoenen nog gepaard ging met wisselvallige resultaten, maar dit seizoen lijkt eindelijk het oogstseizoen aangebroken. Komend weekend betwisten de Antwerp Giants de finale van de Beker van België. Tussendoor spelen ze ook nog de achtste finales van de Champions League (de tweede belangrijkste Europese bekercompetitie) tegen Murcia en liggen ze op schema om straks vanuit polepositie de play-offs in te duiken.

Serge Crèvecoeur, coach van seizoensrevelatie Brussels, poneerde het stellig nadat zijn ploeg, nochtans competitieleider op dat moment, vorige week weer maar eens op zijn donder kreeg in de Lotto Arena: ‘Antwerp is veruit het beste team van België. Ze hebben de beste center ( Ismael Bako, nvdr) en de beste spelverdeler ( Paris Lee, nvdr) van deze competitie. Ze hebben sinds kort een nieuw, modern oefencentrum. Ze hebben een mooie zaal en een deftig budget. Geen enkele andere basketbalclub in België kan zoiets voorleggen.’

Toen Telenet in de zomer van 2017 als hoofdsponsor overstapte van Oostende naar Antwerp, zou dat de machtsverhoudingen door elkaar schudden. De kustploeg zette zijn dominantie echter rustig voort, won het vorig seizoen de dubbel, onder meer door de rivalen uit Antwerpen met 3-0 te kloppen in de finale van de play-offs. Het was een wake-upcall voor de Sinjoren, de troonwissel zou er niet vanzelf komen. Ook enkele weken geleden toonde Oostende zijn verbetenheid. In de eigen Lotto Arena werd het team van Roel Moors vernederd met 44-80 cijfers.

‘Die nederlaag was een echte schande’, stelt Moors onomwonden. ‘Je kunt van Oostende verliezen, maar niet met die cijfers. Als je de start mist, moet je op een bepaald moment kunnen reageren. Dat gebeurde niet. Máár, misschien net omdat ze zo zwaar was heeft die nederlaag ons weer op het juiste pad gezet. In de halve finales van de beker tegen Brussels en Europees haalden we een hoog niveau. Mijn spelers zijn zich bewust geworden van hun eigen kwaliteiten en we hebben mentaal duidelijk stappen vooruit gezet. Ik kijk geweldig uit naar de komende maanden, want dit is waarvoor je een heel jaar werkt. Het is tijd om te oogsten. Ook al omdat je weet dat door ons succesvol Europees parcours na dit seizoen getrokken zal worden aan enkele van onze spelers.’

Dan moet Antwerp eindelijk wel eens voorbij Oostende geraken. Winst in de bekerfinale kan het doorbreken van een belangrijke psychologische barrière betekenen. Moors: ‘Klopt. Wij hebben de kwaliteiten om een prijs te pakken – en dat zeg ik met veel respect voor Oostende. Vorig seizoen hebben we ze twee keer geklopt in aanloop naar de play-offs, maar toen speelden zij zonder Mike Myers. In de finales werden we dan met 3-0 weggezet, een zware ontgoocheling. Oostende was simpelweg beter. Fysiek en mentaal. Ze hebben ervaring met dat soort beladen wedstrijden. Dat mag echter geen excuus blijven. De voorbije maanden bewezen we in de Champions League dat we teams van dergelijk kaliber aankunnen.’

Dat de overstap van Telenet naar Antwerp de perceptie veranderde over de waardeverhoudingen in het Belgische basketballandschap, beseft de Antwerpcoach maar al te goed: ‘Doordat we vorig seizoen met Bako en Hans Vanwijn twee getalenteerde en gegeerde Belgen konden aantrekken, leeft het gevoel dat wij budgettair boven de rest uitsteken. Dat budget moet echter verdeeld worden over de hele club en gaat niet integraal naar de eerste ploeg, zoals bij sommige clubs wel het geval is. Vanwijn en Bako hebben niet getekend voor het geld, maar omwille van het sportieve. Vanwijn kon bij ons op de 3-positie spelen, bij Oostende zou hij als 4 uitgespeeld worden. Dát was voor hem doorslaggevend.’

‘We hebben deze zomer onze ploeg grotendeels bijeen kunnen houden’, vult sportief manager De Rycke aan. ‘En we hebben veel potentieel – de jongste ploeg in de CL en in de competitie -, maar ik kan je verzekeren dat de financiële waarde van ons team niet op hetzelfde niveau zit van wat er in Oostende of Charleroi gespendeerd werd aan de spelerskern.’

Uniek in België

Leo De Rycke, sinds 2009 sportief verantwoordelijke bij de Antwerp Giants, voelt dat het moment is aangebroken om de Grote Stap Voorwaarts te zetten. ‘Na het debacle in januari tegen Oostende is onze ploeg enorm gegroeid. Kunnen we de beker winnen dan zitten we in een zetel voor het kampioenschap, want dan verdwijnt de druk wat van de ketel. Zeker voor een jonge groep als de onze kan dat bevrijdend werken.’

De concurrentie kijkt knarsetandend toe hoe de club structureel stappen zet. Het nieuwe oefencomplex in de Gasthuishoevestraat in Merksem, op 500 meter van de Lotto Arena, vormt daarbij een belangrijke katalysator. Sinds september vorig jaar zijn de 27 jeugdploegen van Antwerp Giants daar gehuisvest en sinds januari dit jaar traint ook de eerste ploeg er. Het complex, langs de buitenkant fraai vormgegeven met veel houtelementen, bevat vergaderruimtes, kantoren, een grote cafetaria, drie indoorvelden, een moderne fitness, een medisch kabinet en voldoende kleedkamers. Buiten liggen ook nog twee 3 on 3-veldjes. De nv Antwerps Sportpaleis, dat de gronden in erfpacht kreeg van de stad, pootte het complex neer. Antwerp Giants sloot met de nv een huurovereenkomst voor dertig jaar. ‘We gaan er prat op hofleverancier te zijn van de Young Lions, de nationale ploegen bij de jeugd. Het centraliseren van alle opleidingen op één locatie voedt de ambitie van Antwerp Giants om van deze sporthal het belangrijkste basketcentrum van Vlaanderen te maken wat opleiding van toptalent betreft’, stelde clubvoorzitter Roger Roels bij de inhuldiging.

‘Uniek in België,’ treedt De Rycke zijn voorzitter bij. ‘Hiermee kunnen we spelers en agents overtuigen van ons project. Bovendien stimuleert het de jeugd: wij vormen nu één club. Die jonge gasten delen dezelfde zaal en kleedkamers met de spelers van de eerste ploeg. Zo ontstaat een andere dynamiek.’

‘Door alle faciliteiten op één plek te hebben, creëer je een topsportklimaat. Ik merk nu al dat mijn spelers uit eigen wil vroeger aanwezig zijn in het complex of langer blijven om fitnessoefeningen te doen. Hetzelfde voor de jeugd. Op termijn zal dat de Antwerp Giants nog doen groeien’, beseft ook Roel Moors.

Vraag is of al die investeringen ook het enthousiasme bij de supporters weer kan aanzwengelen. Voor de topper tegen Brussels vorige week geraakte de Lotto Arena amper voor een derde gevuld – een trend die zich ook bij de andere basketbalclubs stelt. Opvallend daarbij: toch een flink aantal gepensioneerden, de oude garde die de hoogdagen van het roemrijke Antwerpse pleintjesbasketbal nog meemaakte. De jongere generatie wordt moeilijk bereikt. Tenzij voor evenementen als Night of the Giants, waarbij Antwerp jaarlijks een wedstrijd organiseert in het Sportpaleis.

‘Dat is eigen aan onze huidige maatschappij’, denkt De Rycke. ‘Voor dergelijke speciale evenementen wil iedereen erbij zijn. Ook onze Europese thuismatch tegen Murcia ( vanavond 6 maart, nvdr) zal wellicht uitverkopen. De concurrentie is in Antwerpen natuurlijk enorm, er valt elke avond iets te beleven. Dat Beerschot en Antwerp het weer goed doen in het voetbal, maakt de situatie voor ons evenmin makkelijker naar publieke belangstelling en sponsoring toe. Maar een echte Antwerpenaar beschouwt zijn stad nog steeds als de bakermat van het basketbal.’

Prijzen pakken helpt ook natuurlijk…

De jeugd als troef

Met Vrenz Bleijenbergh (18), Thomas Akyazili (22), Yoeri Schoepen (24), Ismael Bako (23) en Hans Vanwijn (24) heeft Antwerp Giants heel wat jong talent in huis. Belgisch groeibriljantjes die al wat belangstelling wekten, zowel bij pers als publiek. Binnen de club waarschuwen ze echter voor te hoge verwachtingen. Zeker wat Bleijenbergh (2m06) betreft: een toekomstig NBA’er wordt gezegd, maar voorlopig niet eens vaste A-kernspeler bij de Giants. Gevraagd naar het potentieel van die jongeren, reageert coach Roel Moors lichtjes geprikkeld: ‘Ik lees ook dat Bleijenbergh meer moet spelen, maar ik zie hem elke dag bezig. Ik heb hem al een paar kansen gegeven en kwam daarbij tot de conclusie dat hij fysiek en mentaal nog niet klaar is voor dit profniveau. Laat hem eerst maar eens dominant zijn bij onze tweede ploeg.’

Ook Vanwijn, in 2016 verkozen tot Belofte van het Jaar en deze zomer op stage bij Oklahoma City Thunder, blijft wat steken in zijn ontwikkeling. Moors: ‘Vorig seizoen was hij top, dit seizoen heeft hij het moeilijker. De laatste weken zie ik weer beterschap. En Akyazili komt uit een rugblessure, dan duurt het even voor je terug je ritme vindt, bovendien als spelverdeler, dat is een moeilijke positie als jonge gast.’ Sportief manager Leo De Rycke: ‘Jonge talenten denken nu te snel dat ze het gemaakt hebben. Op hun vijftiende hebben ze al een manager en praten ze luidop over de NBA. Dan denk ik: eerst hard werken, jongen. Zoals Bako, die zich het voorbije jaar enorm ontwikkelde. Hij overstijgt nu het Belgische niveau, zoals hij onlangs bewees bij de Belgian Lions.’