De vierde plaats van de Belgische 3×3 basketbalploeg op de Olympische Spelen in Tokio doet dromen van meer. Te beginnen in Parijs, waar van 10 tot 12 september het EK 3×3 plaatsvindt – met ook een delegatie van de Belgian Cats op het appel – en in juni 2022 het WK in Antwerpen. Er beweegt iets in basketballand.
Er waren eens… een notaris, hr-verantwoordelijke, data-analist en projectmanager. Het lijkt het begin van een clichématige mop, maar het is eigenlijk de intro van een uniek sprookje. Nick Celis, Thierry Mariën, Rafael Bogaerts en Thibaut Vervoort, want om hen gaat het hier, wisten zich deze zomer als amateurs te kwalificeren voor de Olympische Spelen in Tokio. In een discipline die daar een eerste keer op het programma stond: het 3 tegen 3 basketbal. Een soort straatversie van het beter gekende en professionele zaalbasketbal zoals we dat in de NBA of de Euroleague kennen.
Het viertal combineerde de voorbije jaren hun basketbalcarrière – in eerste klasse of lagere afdelingen – met een ‘gewone’ job. Ondertussen ontdekten ze de magie van het 3×3 basketbal, dat sinds 2010 steeds nadrukkelijker gepromoot wordt door de FIBA, de wereldbasketbalbond. Met een introductie op de Spelen in Tokio als belangrijke springplank.
Antwerpenaren Thierry Mariën en Nick Celis probeerden in 2014 al eens een 3×3-project uit de grond te stampen, toen nog met hulp van derde man Anthony Chada, maar de tijd was er niet rijp voor. Mariën: ‘Wij zijn in 2014 zelfs zesde geëindigd op het EK en deden het jaar daarna mee op de European Games in Bakoe, maar het was allemaal minder serieus dan nu. Wij vonden ook niemand om tegen te trainen. De sport is gegroeid ondertussen. Op toernooien kan je nu wel wat prijzengeld verdienen, bovendien reis je de hele wereld rond: Puerto Rico, Abu Dhabi, Djedda, Canada, San Juán… Dat spreekt tot de verbeelding, hè. Meer dan in de Belgische tweede klasse spelen.’
Steun van de federatie was er tot aan de kwalificatie voor de Spelen niet of nauwelijks. Deelname aan die toernooien gebeurde in eigen beheer. In aanloop naar de Spelen namen de vier verlof zonder wedde en gingen ze op ‘stage’ in Spanje, waar de ouders van Nick Celis een tweede verblijf hebben. De familie Celis regelde een basketzaal in de buurt en zorgde voor accommodatie.
Dat het viertal in Tokio nipt naast een olympische medaille greep, maakte dat het ‘hobbyproject’ in ons land plots gezien werd als een locomotief voor een mondiale discipline met heel wat groeimarge. Team Belgium geniet nu bijvoorbeeld financiële steun van Topsport Vlaanderen, waar ze tot het EK in Parijs onder contract liggen, met mogelijk een verlenging tot aan het WK in Antwerpen in juni 2022. Het zou hen in staat stellen om zich volledig te wijden aan hun sport. ‘Door het profcontract bij Topsport Vlaanderen mogen we momenteel geen zaalbasket spelen’, vertelt Mariën, ex-Okapi Aalstar en tegenwoordig aangesloten bij amateurclub Basket Willebroek. ‘Thibaut is al gestopt bij zijn club. Bij mij hangt het af van de plannen van de federatie. Als het kan, probeer ik toch alles op de 3×3 te zetten tot aan het WK volgend jaar. Daar gaan we binnenkort over samenzitten, want wij moeten eerst becijferen welk budget nodig is om alles te professionaliseren.’
De keuze voor een professioneel statuut als 3×3-speler blijft evenwel niet evident, want voor sommigen is het financieel minder interessant dan een gewone job. ‘Al zijn we uiteraard blij dat we nu meer tijd kunnen vrijmaken voor die 3×3’, benadrukt Mariën. ‘Ik vermoed dat we op het EK al het verschil zullen zien van die rust die we nu kunnen inbouwen tussen de trainingen in.’
Nieuwe lichting Cats
De huidige hype inspireerde ook de vrouwelijke collega’s om een heus vedetteteam samen te stellen voor dat komende EK: met Laure Resimont, Elise Ramette, Marie Vervaet, Lut De Meyer en Becky Massey zullen straks enkele van de grootste Belgische talenten te zien zijn op het EK 3×3 in Parijs. Mariën verwacht er veel van: ‘Ik ben enorm onder de indruk van die nieuwe vrouwenploeg. Wat zij in juni toonden op het EK-kwalificatietoernooi, na amper samen gespeeld te hebben: heel straf.’
Laure Resimont, tweevoudig speelster van het jaar in onze Belgische eerste klasse (2018 en 2019) en lid van de Belgian Cats, leerde de straatversie van haar geliefde basketbalspelletje nog maar recent kennen. ‘Toen ik in juni net naast de EK-selectie van de Cats viel, sprak de federatie me aan over de mogelijkheid om met de 3×3 een EK-kwalificatietoernooi in Tel Aviv te spelen’, vertelt de 23-jarige vleugelspeelster van eersteklasser Kangoeroes Mechelen. ‘Dat was mijn eerste kennismaking met de nationale 3×3-ploeg. Allemaal heel last minute, we hebben amper een week samen kunnen trainen voor dat toernooi, dus dat we daar een kwalificatie voor het EK in Parijs afdwongen was een heel mooi, maar onverhoopt resultaat.’
Eentje dat smaakt naar meer, geeft Resimont toe, die vooralsnog geen keuze moet maken tussen zaalbasketbal of 3×3. ‘Neen, daar is zelfs niet met bondscoach Philip Mestdagh over gesproken, omdat het voorlopig toch niet samenvalt met het programma van de Cats. Het kan dat ik in de toekomst wél voor die keuze kom te staan, maar dat zien we dan wel.’
Ze ziet het als twee verschillende sporten. Resimont: ‘3×3 is intensiever, je krijgt veel minder tijd om een aanval op te zetten. Je plays moeten dus kort en krachtig zijn. Detailwerk. Een voorbeeld? Het gebruik van rescreens om een ploegmaat vrij te krijgen. Je moet ook snel naar die ring, dus neem je vaker gewaagde shots, of laat je soms een aanval van de tegenstander passeren zodat je zelf al een volgende aanval kan voorbereiden. Zoiets komt met de ervaring van te spelen. Ik zie nog veel progressiemarge voor ons.’
Dat die nieuwe vrouwenploeg zo snel resultaten boekt, heeft ook rechtstreeks te maken met Nick Celis en kompanen. ‘We hebben samen met hen getraind in aanloop naar het kwalificatietoernooi in Tel Aviv’, legt Resimont uit. ‘Vooral Nick heeft ons daar tactisch bijgeschoold. Hun succes in Tokio heeft wel wat in beweging gezet, want we zijn gaan beseffen dat het een bijkomend platform kan zijn om het Belgische basketbal op de kaart te zetten.’
Het talent is er, de vraag is eerder: zien Laure en haar ploegmaats van de 3×3 het ook zitten om zulke opofferingen te doen? Hun situatie is immers anders dan bij de mannelijke collega’s: bondscoach Philip Mestdagh rekent op hen voor de Belgian Cats. Veel zal afhangen van hoe professioneel het 3×3-circuit wordt en hoeveel budget de basketbalfederaties tegen het project willen aangooien. Resimont: ‘Het is onze job, hè. Niet dat we daarnaast nog veel tijd hebben om zaken te combineren. Het lijkt me dus logisch dat er iets tegenover zo’n engagement staat.’
De voorbereiding op het EK in Parijs is daar een mooi voorbeeld van. Resimont: ‘Midden augustus zijn we begonnen met onze voorbereiding bij onze clubs, dus veel tijd was er niet om samen te komen, we hebben enkel een toernooitje 3×3 in Nederland gespeeld. En een week voor het EK hebben we vrijgemaakt om specifiek te trainen op 3×3. Het is een voordeel dat Daphne Van Dessel onze coach en begeleidster is: ze is de partner van Arvid Diels, mijn clubcoach bij Kangoeroes, waar Daphne ook als fysiektrainer en hulptrainer werkt.’
Ondanks hun gebrek aan ervaring trekken onze 3×3 Cats met ambitie naar Parijs. ‘We zijn een nieuw team en kunnen dus nog op de verrassing spelen’, denkt Resimont. ‘Ik kijk er echt naar uit, want wat die 3×3-toernooien eveneens leuk maakt, zijn de unieke locaties waar gespeeld wordt. In Parijs zal dat recht onder de Eiffeltoren zijn.’
De toekomst van 3×3
Het mannenteam hoopt in de Franse hoofdstad de goede vorm door te trekken. Na hun vierde plek op de Spelen volgde eind augustus nog winst op een Challengertoernooi in Riga. De bevestiging dat ze nog steeds groeiende zijn als team en er komt nog veel lekkers aan, met in juni 2022 het WK 3×3 in Antwerpen als hoogtepunt. Thierry Mariën: ‘Dat gaat een fenomenaal feest worden, volgens mij qua beleving zelfs straffer dan de Spelen, aangezien er weer publiek zal toegelaten zijn. In ons Antwerpen dan nog. Als we ons elan van de voorbije maanden kunnen doortrekken, zullen we op het WK in de vorm van ons leven verkeren.’
Maar wat daarna? Om van het 3×3 ook op de langere termijn een succesverhaal te maken, wordt het cruciaal een structuur op poten te zetten en voor doorstroming te zorgen. In het verleden had België bijvoorbeeld al interessante teams, zoals de U18 jongens die in 2017 zowel Europees als wereldkampioen werden. Of net daarvoor ook een sterke vrouwenploeg met onder meer toptalent Hind Ben Abdelkader en levende legende Ann Wauters. Zij behaalden in 2014 brons op het WK 3×3 in Moskou. Er kwam telkens geen vervolg aan.
Ook nu dreigt dat scenario. Het probleem is immers dat landenploegen meestal integraal bestaan uit de leden van een clubteam – in 3×3 zijn dat stadsteams, zoals Team Belgium eigenlijk Team Antwerp is. Mariën: ‘Het is moeilijk om nieuwe elementen in een ploeg te integreren. Ik zal niet beweren dat er geen betere basketters bestaan dan wij, maar je moet wel die samenhang vinden. Het is maar door de voorbije maanden honderden wedstrijden te spelen dat we zo gegroeid zijn. Toch zou het niet slecht zijn dat er concurrentie bijkomt, zoals een Team Brussels. Nick kan daar volgens mij een rol in spelen, hij ziet het 3×3-verhaal als een groter geheel. Maar dan nog heb je mensen nodig die in dat project willen stappen zonder dat ze meteen de garantie krijgen op een goed contract. Dat was bijvoorbeeld ook het probleem van die straffe U18-ploeg. Dat waren bijna allemaal gasten die een profcontract bij Spirou Charleroi konden tekenen.’
Het zal nog een tijd duren vooraleer 3×3 een professionele tak wordt, denkt Mariën. ‘Je moet daar aparte federaties rond creëren, dat gaat niet op een-twee-drie. Maar het begint wel te veranderen. Bijvoorbeeld door transfers tussen profploegen, zo is er deze zomer een speler van Team Riga naar Amsterdam getrokken. En ook in Spanje beweegt er van alles, zo is er een eerste officiële 3×3-ploeg, opgericht door NBA-vedette Marc Gasol. ‘ Hij gelooft dus wel in een positieve evolutie. Mariën: ‘De 3×3 spreekt veel mensen aan. Het zijn korte matchen, supersnel, amper pauzes. Je moet natuurlijk eerst presteren om iets in gang te zetten. Hopelijk hebben wij dat kunnen doen.’
Basketten onder de Eiffeltoren
Wat? EK 3×3 in Parijs, aan de voet van de Eiffeltoren. Van 10 tot 12 september.
3×3 basketbal? Elk team bestaat uit 3 spelers en 1 wisselspeler. Er wordt op een half veld gespeeld, naar 1 ring. Je krijgt 1 punt voor een shot binnen de driepuntperimeter, 2 punten voor eentje van daarbuiten. Het team dat eerst 21 punten haalt, wint. Of het team dat na 10 minuten de meeste punten telt. Er wordt non-stop gespeeld, zonder pauze. En je krijgt slechts 12 seconden voor een poging tot scoren (in het 5 tegen 5 is dat 24 seconden).
Wie? In Parijs doen zowel een mannelijk als vrouwelijk Team Belgium mee. De mannen zitten in een poule met Servië en Oekraïne. De vrouwen nemen het op tegen Roemenië en Hongarije.
Domper op de feestvreugde
De enige smet op het positieve verhaal dat Team Belgium 3×3 deze zomer schreef, is het bommetje dat De Standaard eind augustus dropte: de krant beweerde dat Nick Celis & co in aanloop naar de Olympische Spelen in Tokio enkele fictieve toernooien in België hadden georganiseerd, om zo aan voldoende punten te geraken voor deelname aan de kwalificatietoernooien voor de Spelen. Een bericht dat nadien eigenlijk niet werd weerlegd door Team Belgium, alleen wees een officieel statement van het team erop dat het toch op basis van sportieve merites was dat uiteindelijk de kwalificatie voor Tokio werd afgedwongen en daar een vierde plek werd behaald. ‘We waren destijds een goed team dat in aanmerking kwam voor kwalificatie en hebben dit in 2021 op het veld waargemaakt. Verder hebben we eigenlijk geen commentaar. Dit zou afbreuk doen aan het harde werk en de vele opofferingen die we maandenlang hebben geleverd’, luidde het communiqué.
Een complex verhaal, waarvan de vereenvoudigde conclusie luidt dat de gebrekkige organisatie van deze nog vrij jonge sporttak veel ruimte voor interpretatie laat. Met te weinig controle op lokale evenementen en dus wel vaker kunstgrepen om aan de grote (kwalificatie)toernooien te kunnen deelnemen. De federaties KBBB en FIBA zegden een onderzoek te starten, maar eigenlijk wordt daar weinig rechtspraak van verwacht, want zij beseffen dat deze praktijken mede veroorzaakt worden door de onduidelijke competitiestructuren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
