Omdat hij zich niet meer kan opladen voor de uitgestelde Olympische Spelen van Tokio in 2021, zwemt Pieter Timmers komend najaar zijn laatste wedstrijd. Drie vragen aan Jonas Creteur, die het zwemmen volgt voor Sport/Voetbalmagazine.
S/VM: Begrijp je de beslissing van Pieter Timmers?
Jonas Creteur: “Het is opmerkelijk, stoppen een jaar voor de – weliswaar uitgestelde – Spelen. De Amerikaanse sportzender NBC besteedde er zelfs aandacht aan op zijn website, omdat Timmers als een van de weinige atleten wél afhaakt voor Tokio.
“Als dat echter geen emotionele bevlieging is, en Timmers die weloverwogen beslissing neemt omdat hij voorrang wil geven aan zijn familie, omdat het door praktische zaken moeilijker wordt om nog honderd procent te kunnen trainen, wie zijn wij dan om te zeggen dat hij nog had moeten doorgaan tot de Spelen in 2021? Die – niet te vergeten – misschien ook niet zullen plaatsvinden als er tegen dan nog geen vaccin tegen het coronavirus bestaat.
“En dus heeft Timmers zijn leuze, zijn levensmotto gevolgd: ‘Laat je niet beïnvloeden door wat je niet in de hand hebt, focus op wat je zelf in de hand hebt.’ Je kan dat een bitter afscheid noemen, omdat hij zijn laatste grote doel heeft gemist, maar ik vind dat vooral een eervol afscheid.
“Beter zo dan nog amechtig te proberen, in Tokio af te gaan en dan het ‘verwijt’ te krijgen: was je niet beter gestopt? Zoals Fred Deburghgraeve trouwens ondervond toen hij in mei 2000 een punt achter zijn carrière zette omdat hij, als regerend olympisch kampioen, de limiettijd voor de Spelen van Sydney niet kon halen.
“Vergeet ook niet dat Timmers in Tokio nooit even goed had kunnen doen als in Rio. Zelfs een finaleplaats zou moeilijk geweest zijn. Na Rio heeft Timmers nog twee keer zijn tijd van Rio (47.80) benaderd: in de lente van 2019 in de Champions Swim Series van Boedapest (48.32) en van Indianapolis (48.36).
“Daarmee was hij de negende snelste zwemmer in Europa en de 24e snelste in de wereld in het jaar 2019. Met zijn Belgisch record van 47.80 zou hij wel nog brons veroverd hebben op het WK, en de top acht op de wereldranking gehaald hebben, maar ik denk niet dat hij in Tokio die tijd nog uit zijn lijf had kunnen schudden.
“Timmers is als zwemmer ook bijna bejaard: in 2019 was hij de oudste zwemmer in de top vijftig van de wereldranking op de 100 meter vrije slag: elf maanden ouder dan Nathan Adrian (die brons pakte in Rio, na Timmers) en dríé jaar ouder dan de op twee na oudste zwemmer.
“Op de Spelen van Tokio zou Timmers bovendien nog eens twee jaar extra op de teller hebben staan, want in januari 2021 wordt hij 33. Terwijl alle huidige toppers – Caeleb Dressel, Kyle Chalmers, Vladislove Grinev… – jonge twintigers zijn.”
S/VM: Heeft Timmers alles uit zijn carrière gehaald?
Jonas Creteur: “Ja en neen. Op de allerbelangrijkste wedstrijd van carrière zette hij zijn allerbeste prestatie neer, door liefst 42 honderdsten onder zijn Belgisch record te duiken en zilver te pakken op de 100 meter vrije slag, het koningsnummer van het olympisch zwemtoernooi. Veel atleten zouden daar een vinger voor geven, want zo’n samenvallende timing is bijzonder moeilijk.
“In Rio heeft Timmers gepresteerd volgens zijn intrinsieke, zeer grote fysieke kwaliteiten. Niet toevallig stuurde Jan Olbrecht, de vermaarde inspanningsfysioloog die Timmers begeleidde, na die finale een mailtje naar Timmers’ coach Ronald Gaastra: ‘Eindelijk staat Pieter waar hij hoort te zijn.’
“Het was een van de weinige keren in zijn carrière, omdat hij ook slechts twee jaar maximaal heeft kunnen trainen én kunnen presteren. Naast ook nog 2015, toen hij op het WK zevende werd op de 100 meter vrij en op het EK korte baan twee keer zilver behaalde.
“Dat heeft velerlei redenen: Timmers is pas op latere leeftijd professioneel begonnen met zwemmen, onder begeleiding van zijn coach Ronald Gaastra. Zelfs op de Spelen van Londen 2012, waar hij 12e werd op de 100 meter vrij, stond hij – en nu citeren we Gaastra – ‘nog nergens’.
“Voor en na Rio heeft Timmers bovendien veel gezondheidsproblemen gehad: in 2014 kreeg hij een dubbele klaplong en in 2018 een hersenvliesontsteking, waardoor hij op dat eerste EK niet top was, en aan het twee niet eens kon deelnemen. De laatste jaren verloor hij ook veel energie omdat zijn dochtertje Jutta, nu bijna drie jaar, ernstige slaapproblemen had.
“Dat had een grote impact op zijn rust, en dus op zijn prestaties in het zwembad, ook omdat zijn vrouw Elle door haar carrière als press officer bij VTM niet alleen die ‘last’ kon dragen.
“Timmers verloor na Rio ook wat van zijn focus, maar leek die te hebben teruggevonden in aanloop naar de Spelen van Tokio. Tot die uitgesteld werden. Heel moeilijk om dan opnieuw die knop om te draaien.”
S/VM: Hoe moeten we Timmers herinneren?
Jonas Creteur: “Als de vrijeslagzwemmer met misschien wel de mooiste zwemstijl van zijn generatie. Niemand die met zijn lange lijf van 2 meter, zijn gigantische spanwijdte van 2m16, zijn uitermate soepele schoudergewrichten, zijn ‘overstrekte’ benen en zijn ‘hoge’ elleboog zo sierlijk door het water kliefde.
“Vaak haalde Timmers zo de hoogste kruissnelheid van alle wereldtoppers. Weliswaar niet voldoende om de verloren tijd bij de start en de keerpunten goed te maken, want daar was hij geen specialist in. Als er een nummer als 125 meter vrijeslag had bestaan, in een 62,5 meterbad, dan had niemand hem kunnen kloppen.
“Meer dan een trainingsbeest was Timmers ook een competitiebeest pur sang. Die niet toevallig vaak het allerbeste uit zichzelf puurde tijdens aflossingen, toen hij als laatste zwemmer van de Belgische estafetteploeg een achterstond moest goedmaken. Dan zwom hij, als slechte starter, maar als specialist ‘inhaler’, wereldtijden.
“Precies de manier ook waarop hij zilver pakte in Rio, door van achteren uit bijna iedereen voorbij te steken in de laatste twintig meter. En door met vollédig gestrekte vingertoppen aan te tikken, op het risico af zijn vingers te breken tegen de muur. ‘Voor een olympische plak had ik dat ervoor over’, zei hij ons later in een interview. Dat hij die zo begeerde medaille ook effectief heeft behaald, is dan ook zijn grootste verdienste.
“En niet te vergeten: ook die van zijn coach Ronald Gaastra. Die heeft wel een reputatie als een grofgebekte Nederlander, maar kon op zijn manier Timmers perfect prikkelen, en hem vooral met de allerbeste voorbereiding, met de kennis van de beste experten, klaarstomen.
“Helaas heeft dat door omstandigheden slechts één keer écht gerendeerd.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
