Met een afgetakeld lichaam skiede Lindsey Vonn (34) vorige zondag, naar WK-brons in haar allerlaatste race. Een afscheid in schoonheid van de grootste skiester ooit, evenzeer bekend om haar looks en vedettegehalte als geprezen voor haar granieten wilskracht en vele comebacks.
M ikaela Shiffrin en Sofia Goggia keerden zich om en sloegen de handen voor de ogen. Verbijsterd, na de angstaanjagende val van hun collega/vriendin Lindsey Vonn, vorige dinsdag op de super-G van het WK. Het evenwicht verloren, een poortje zwaar geraakt en met hoge snelheid in de netten beland. The Last Hurrah voor de Amerikaanse, waar de Eurosportcommentator twee seconden ervoor nog op gehoopt had, werd The Last Crash.
Haar lichaam heeft haar granieten wilskracht definitief gebroken. Niet plots, maar als een dijk waar het water jarenlang druppel per druppel is doorgesijpeld.
Tot opluchting van Shiffrin, Goggia en de hele skiwereld krabbelde Vonn toch weer recht en daalde ze op eigen kracht naar de aankomstzone, waar ze getrakteerd werd op een ovatie van het publiek. Geblust en gebuild, inclusief schaafwonden, een blauw oog en gekneusde ribben. ‘Alsof een vrachtwagen mij heeft omvergereden’, vertelde Vonn aan de finish. Groggy en grimassend, maar met haar kenmerkend optimisme: ‘Zondag, op de afdaling, mijn laatste race, ga ik er weer voor een medaille.’ Om even later op Twitter er grappend aan toe te voegen: ‘Als tegenslag je sterker maakt, dan ben ik intussen The Hulk.’
Tegenslag heeft ’s werelds beroemdste skiester in haar loopbaan immers veelvuldig getroffen. In de vorm van vele crashes en lichamelijk leed: gescheurde kruisbanden en ligamenten van de knieën, een zware kneuzing van het dijbeen, een gebroken linkerenkel, een fractuur van de knieschijf, een gebroken rechterarm met blijvende zenuwbeschadiging, hersenschuddingen, gebroken vingers, een gescheurde pees van haar rechterduim – ironisch genoeg door een fles champagne te laten knallen. ‘Die blessures hebben het traject van mijn carrière veranderd. Verschrikkelijke, donkere momenten’, aldus Vonn.
Toch werd de Amerikaanse de beste skiester ooit, omdat ze er steeds weer in slaagde terug te keren, dankzij een bewonderenswaardige veerkracht. Nochtans protesteerde haar lichaam met de jaren steeds luider: ‘Neen!’ Maar Vonn wilde het niet horen, zei telkens ‘ja!’, waarop ze als fitnessmaniak urenlang in de gym spendeerde om nog zo veel mogelijk overwinningen uit haar 1m77 grote en 72 kilogram zware lijf te persen. Alles of niets, zoals ook tijdens races: continu balancerend op de zogenaamde fall line, de snelste, maar zeer dunne lijn naar beneden. Steevast een evenwicht zoeken tussen net genoeg risico nemen en – in haar geval véél – winnen, of net erover gaan en in het ziekenhuis belanden. ‘En zelfs als ik val, probeer ik toch niet te vallen, mezelf te redden tot de laatste seconde. Geen tijd om mijn mindset te veranderen. I’m still fighting‘, aldus Vonn.
Weinigen die ooit durf, gedrevenheid, koppigheid en onverschrokkenheid zo belichaamden. Weinigen die hun lijf steeds weer op de rand van de afgrond brachten, in haar streven naar sportieve roem, om de grootste aller tijden te worden. Want dát was Vonns drijfveer, al van toen ze op haar negende haar idool Picabo Street, de olympisch super-G-kampioene van 1998, ontmoette. En ze daarna, al op haar twaalfde, met het hele gezin naar de bergen van Vail in Colorado verhuisde. Dat ze zo, zoals haar leeftijdsgenoten, de geneugten van het tiener/ uitgaansleven miste? ‘Jammer, maar dit is nu mijn leven. And I love it‘, zei Vonn, toen ze als pas zeventienjarige zesde werd op de Spelen van Salt Lake City 2002. Passie die evenwel ook gepaard ging met druk. Van de buitenwereld. Van haar altijd pushende vader Alan die zelf, wegens een knieblessure, op zijn achttiende een punt achter zijn skicarrière had moeten zetten. Maar voorál van zichzelf. ‘Dat beïnvloedt me heel erg’, bekende Vonn al op haar twintigste.
Record (niet meer) nodig
Het pushte de Amerikaanse de jaren erna tot de Mount Everesttop van het skiën. Soms zelfs zo ver dat haar naasten zich de laatste jaren bezorgd afvroegen of ze wel op tijd zou stoppen voor haar geteisterde lichaam onherstelbare schade zou oplopen. Vonn wilde, ter nagedachtenis van haar pas overleden grootvader, echter absoluut op de Winterspelen van 2018 een medaille veroveren, een race tegen mannen skiën én het wereldbekerrecord van Ingmar Stenmark verbeteren. ( zie kader)
Voor het seizoen 2017/18 had ze het nogmaals benadrukt, dat ze die mythische kaap van 86 WB-zeges niet alleen wílde ronden, maar dat ze het echt nódig had. Het tastbare bewijs waarmee Vonn aan iedereen, en vooral zichzelf, kon aantonen dat ze the best ever was. Ook al beschikte ze, vertelde haar coach Chris Knight, de laatste twee jaar maar over vijftig à zestig procent van de fysieke mogelijkheden uit haar topperiode. Toch skiede ze op die halve kracht naar brons op de olympische afdaling van Pyeongchang – veelzeggend over Vonns kwaliteiten.
Maar nu, een jaar later, heeft haar lichaam haar granieten wilskracht definitief gebroken. Niet plots, maar als een dijk waar het water jarenlang druppel per druppel is doorgesijpeld. Tot het besef kwam, nog voor dit seizoen. Met een ijszak op de knie – een dagelijkse routine om de pijn en de zwelling van haar gewrichten te dempen – gaf de Amerikaanse toe dat ze oud en versleten was. Dat de ooit zo flitsende Vonnderwoman bij het opstaan soms eerst een halfuur op de rollen moest fietsen vooraleer ze weer normaal kon functioneren. Voor het eerst gaf ze ook aan dat ze niet lang meer zou skiën. Dat zelfs Stenmarks zegerecord ‘geen heuvel meer was om op te sterven.’ Vonn had er vrede mee genomen. ‘Ik heb zo veel dingen verwezenlijkt die niemand me ooit heeft voorgedaan.’ Toch wilde ze pas begin volgend seizoen afscheid nemen, al dan niet met Stenmarks record op zak.
De druk op de dijk werd echter onhoudbaar toen Vonn eind november bij een val, op training in Colorado, de ligamenten scheurde van haar linkerknie – nota bene haar nog relatief normale, intacte knie. De skilegende miste zo vele kansen om het gat met Stenmark te dichten, onder meer drie races in Lake Louise, waar ze liefst achttien keer gewonnen had. Na een zoveelste gehaaste revalidatie keerde ze terug op 18 januari van dit jaar. Maar als een schim van zichzelf: 15e, 9e en een opgave, in twee afdalingen en een super-G in Cortina d’Ampezzo, geteisterd door pijn. De dijk was definitief doorgebroken. De ‘ja’ in haar hoofd werd definitief ‘neen’, iets wat haar lichaam haar maanden/jaren toegeschreeuwd had. ‘Het is tijd om te luisteren. Mijn lijf heeft me niet meer toegelaten om een laatste seizoen neer te zetten waar ik van gedroomd had’, schreef Vonn net voor het WK op Instagram, officieel haar afscheid aankondigend.
De super-G en de afdaling in Åre zouden haar laatste races worden. Nog één keer zou ze de pijn verbijten, tot ze op de super-G in de netten crashte. Een einde in mineur, zo leek het. Maar op de afdaling haalde Vonn The Hulk in zichzelf weer boven en flitste ze naar brons, als oudste WK-medaillewinnares ooit op dat nummer. ‘Doodnerveus, maar opnieuw vol risico.’ Zoals ze altijd heeft geskied. Het is die adrenaline en competitierush die ze ook het meest zal missen. ‘Het gevoel om op sneeuw zo snel te gaan las je wil. Niets zal dat ooit kunnen vervangen. Het moeilijkste om te aanvaarden’, zei Vonn al voor het seizoen.
Zevende knieoperatie
Toch heeft de Amerikaanse naar de schreeuw van haar lichaam geluisterd. Omdat ze nog een grote droom koestert: moeder worden. ‘Daarom was het zo belangrijk om nu, op mijn 34e te stoppen. Om binnen enkele jaren nog te kúnnen skiën, samen met mijn kinderen.’ Weliswaar door eerst onder het mes te gaan: haar zévende knieoperatie, om de gescheurde ligamenten na haar val in november te repareren.
Niettemin zal ze ook na haar pensioen elke ochtend krakend en piepend opstaan, als een ‘honderd jaar oud huis’. Toch is die pijn het waard geweest, vindt Vonn. En zal ze die pijn niet associëren met het ontgoochelende slot van haar carrière, maar met het doorzettingsvermogen waarmee ze telkens weer terugvocht. Meer dan voor haar uitpuilende palmares, voor de magazinecovers en tv-commercials, of voor haar turbulent liefdesleven, zal de skilegende vooral dáárom herinnerd worden. Of zoals Vonn het zelf omschreef in haar afscheidspost op Instagram: ‘999 keer neergeslagen, 1000 opgestaan. En ook nu geef ik niet op. Ik start gewoon een nieuw hoofdstuk.’ Genietend van een nieuw leven, als ‘normale’ vrouw, rústig skiënd met haar kinderen. Geen mens die het haar misgunt.
De beste skiester ooit
Lindsey Vonn gaat de geschiedenis in als de succesvolste skiester ooit. Ze behaalde op 395 races liefst 82 Wereldbekerzeges, 20 meer dan de vorige recordhoudster Annemarie Moser-Pröll (62), en 4 zeges minder dan all time nummer één Ingmar Stenmark, de Zweed die in 1989 afklokte op 86 WB-overwinningen. Weliswaar alleen in de 2 slalomdisciplines, terwijl Vonn naast 43 zeges in afdalingen en 28 in super-G’s – geen enkele man of vrouw telt er zo veel -, ook 4 reuzenslaloms, 2 slaloms en 5 super-combinés op haar naam schreef.
Opmerkelijk is ook de lengte van haar carrière, want Vonn werd, ondanks haar blessureleed, de eerste skiër (m/v) die in 15 opeenvolgende jaren een wereldbekerrace won. Het leverde haar 4 eindzeges in de algemene world cup op, en 16 disciplinetitels (waarvan liefst 8 op de afdaling). Niet toevallig bekleedt ze ook de eerste plaats, voor Moser-Pröll en Vreni Schneider, in de Super Ranking van de gezaghebbende website Ski-DB.com, gebaseerd op de resultaten in de WB, op WK’s en Winterspelen van alle skiërs (m/v) sinds 1966.
Enige ‘smet’ op haar palmares: ‘slechts’ 8 WK-medailles (waarvan twee wereldtitels in 2009) en ‘slechts’ 3 olympische plakken, waaronder ook maar één keer goud, op de afdaling in Vancouver 2010, plus brons op de super-G in 2010 en brons op de afdaling in 2018. De Spelen van Turijn 2006 moest ze echter geradbraakt afwerken na een zware val op training even ervoor, en de olympiade van 2014 in Sotsji miste Vonn, op haar absolute hoogtepunt, ook wegens blessures.
De grootste skivedette ooit
Haar sport kwam bij competitiebeest Lindsey Vonn áltijd op de eerste plaats. Niets ging boven een berg afdalen met 120 kilometer per uur. Toch hield ze ook van de glamour, van het langzamere schrijden op de rode loper. Meer dan gelijk welke skiër (m/v) oversteeg ze immers haar sport, als celebrity. Onder meer door een turbulent liefdesleven, want na haar vechtscheiding met Thomas Vonn in 2013 had ze fel gemediatiseerde relaties met golflegende Tiger Woods, de Canadese acteur Alexander Ludwig, Kenan Smith, ex-coach van het Americanfootballteam Los Angeles Rams, en sinds vorig jaar met de Canadese ijshockeyer P.K. Subban.
Haar looks speelde ze ook graag uit, tot zelfs bikini- en bodypaintshoots voor Sports Illustrated. En zelfs met meer kleren aan werd de blondine beschouwd als een stijl/mode-icoon. Met klasrijke, maar toch aparte outfits, die bij haar, zoals ze het zelf noemt, ‘curvy body type’ passen.
De Amerikaanse had echter ook een vlotte babbel, wist zich zo ook perfect neer te zetten als merk, een uithangbord van sponsors als Red Bull, Beats by Dre, Rolex, Oakley, GoPro en Under Armour.
Handig maakte Vonn ook gebruik van sociale media, waarop ze haar bijna drie miljoen volgers een inkijk gaf in haar dagelijks leven, zonder schroom en make-up ook de blutsend op haar lichaam tonend, zoals het blauwe oog na haar val vorige week op het WK.
Een platform ook waarop ze de girl power in het skiën opvijzelde, opkwam voor vrouwenrechten in de VS, en geregeld ook president DonaldTrump aanviel. Het kwam haar op veel kritiek te staan, inclusief een berg haattweets. Maar daar trok Vonn zich niets van aan. ‘Dat is maar internet.’ Even onverschrokken naast als op de piste.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
