Met nog één ronde te gaan won de Rus Jan Nepomnjasjtsji het Kandidatentoernooi van de wereldschaakbond FIDE. De laatbloeier mag het eind dit jaar opnemen tegen wereldkampioen Magnus Carlsen.
Het Kandidatentoernooi is een klassieker in de schaakwereld: op dat toernooi wordt bepaald wie de wereldkampioen mag uitdagen. De deelnemers (acht in deze editie) zijn dus allemaal ‘kandidaat-uitdagers’. Het toernooi gaat over veertien rondes, alle deelnemers spelen twee keer tegen elkaar, één keer met wit en één keer met zwart.
Misschien herinnert u het zich nog van een jaar geleden: toen startte het toernooi in maart in het Russische Jekaterinenburg. Even was het Kandidatentoernooi the last one standing, nadat alle andere grote sportevenementen over de hele wereld werden afgelast door corona. Maar halverwege, na zeven rondes, moesten de organisatoren toch de handdoek gooien, want door de sluiting van het vliegverkeer dreigden sommige deelnemers niet meer thuis te geraken. Naast drie Russen namen immers ook twee Chinezen, een Amerikaan, een Fransman en een Nederlander deel.
Uiteindelijk duurde het ruim een jaar voor het Kandidatentoernooi werd hervat. Vandaag eindigt het, maar de beslissing over de eindzege viel gisteren al. Winnaar werd een van de thuisspelers, de Rus met de moeilijke (achter)naam: Jan Nepomnjasjtsji (30). De leeftijdsgenoot van Carlsen mag dus eind dit jaar strijden om de wereldtitel, in een match over veertien partijen.
Weer een Rus
Nepo stond halverwege al aan de leiding, gedeeld met de Fransman Maxime Vachier-Lagrave. Na de hervatting vorige week bleef de Rus rustig puntjes sprokkelen (twee zeges en drie remises in vijf partijen), terwijl MVL afhaakte (één zege, twee remises, twee nederlagen). Maar er kwam wel een nieuwe kaper op de kust, de in Rusland geboren Nederlander Anish Giri. Bij het ingaan van de voorlaatste ronde op maandag was Giri genaderd tot op een half punt van Nepomnjasjtsji. Maar terwijl Nepo remise speelde tegen MVL, verloor Giri onverwacht van een andere Rus, Aleksandr Grisjtsjoek. Met nog één ronde te gaan werd de kloof dus een vol punt. Giri kon dinsdag eventueel nog gelijk komen, maar het onderlinge resultaat was gunstig voor Nepo.
Na de Indiër Anand, de Rus Karjakin en de Amerikaan Caruana krijgt Carlsen eind dit jaar dus opnieuw een Rus voorgeschoteld. De schaakwereld kijkt daar reikhalzend naar uit, want de vorige twee WK-kampen (Karjakin en Caruana) eindigden beide gelijk na erg voorzichtig schaak. Carlsen won twee keer de tie-breaks met een sneller speeltempo.
Nepomnjasjtji heeft een iets meer avontuurlijke stijl, dus dat belooft attractiever schaak. Het past ook wat bij zijn uiterlijk, met de opvallende man-bun. Bovendien kan Nepo in de onderlinge partijen tegen Carlsen tot nu toe een plusscore voorleggen! Dat kunnen er maar heel weinig zeggen. En nog een voorteken: in 2002 werd Nepo wereldkampioen U12, voor … Magnus Carlsen.
Opmars
Een echte laatbloeier kunnen we hem dus niet noemen, maar toch: terwijl Carlsen al in 2013 de wereldkroon pakte, stond Nepo vijf jaar geleden nog niet in de top 30 van de wereld en drie jaar geleden nog niet in de top 10. De laatste jaren is hij dus aan een opmerkelijke opmars bezig, momenteel staat hij op nummer 4.
Over zijn kansen tegen de Noor zei zijn oudere landgenoot Grisjtsjoek, altijd erg flegmatiek, gisteren op de persconferentie: ‘Bij de meeste spelers zijn de kansen tegen Carlsen illusoir. Bij Jan zijn ze kleiner dan vijftig procent, maar groter dan nul procent.’ En de nieuwe uitdager zelf? Die was vooral moe, zei hij, en met een grijns: ‘Ik hoop dat ik nooit meer een toernooi moet spelen dat langer duurt dan een jaar.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier