Te groot om nog te vallen: waarom de Spelen zeker zullen doorgaan deze zomer

© BELGAIMAGE
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Zekerheid 1: Thomas Bach (67) werd, bij gebrek aan tegenkandidaten, deze week herkozen als IOC-voorzitter. Bijna-zekerheid 2: de uitgestelde Olympische Spelen van Tokio 2020 zullen op 23 juli beginnen. Een woordje uitleg in vier etappes.

1. Te veel geld op het spel

Alles draait om geld, ook de Olympische Spelen. Als die worden afgelast, heeft dat een enorme economische impact op het organiserende land. In Japan, zo berekende professor Katsuhiro Miyamoto van de Kansai University, zou dat een economisch verlies betekenen van liefst 35 miljard euro.

De Spelen van Tokio waren vorig jaar dan ook al bestempeld als de duurste ooit, en dan moest het uitstel nog volgen. Extra kosten daarvan (tot nu toe): 2,3 miljard euro. Zo is het officiële budget opgelopen tot 12,7 miljard euro, en volgens de Japanse National Audit Board bedraagt het officieuze kostenplaatje zelfs minstens het dubbele. Niet onlogisch dat Japan de Spelen koste wat het kost wil laten doorgaan.

Bijkomende druk: vanuit het IOC. Dat haalt 73 procent van zijn inkomsten – in laatste olympische cyclus 4,6 miljard euro – immers uit tv-rechten en 18 procent uit sponsoring. Daarnaast hangen ook de 28 internationale sportfederaties, waarvan sommigen nu al amper het hoofd boven water kunnen houden, en de 206 nationale olympische comités deels af van de geldstromen vanuit het IOC. Die werden door het uitstel deels drooggelegd.

Nog een invloedrijke speler: de Amerikaanse tv-broadcaster NBCUniversal, dat volgens het aflopende tv-contract, tot en met Tokio, zo’n 1,66 miljard euro per olympische cyclus aan het IOC betaalt. Na het uitstel had NBC kunnen afzien van dat contract, maar dat deed het niet. Wel zal met het IOC onderhandeld worden over reducties, als het ‘olympische product is afgeleverd’.

Ook niet te onderschatten: de macht van Dentsu Inc, het Japanse adverteerdersbedrijf dat een recordbedrag van 2,7 miljard euro vanuit lokale sponsoring verzamelde. Conclusie: ondanks stevige verzekeringscontracten zijn de financiële belangen voor al die partijen te groot om de Spelen definitief te laten vallen.

Het Olympisch Stadion van Tokio kostte alleen al 1,4 miljard dollar.
Het Olympisch Stadion van Tokio kostte alleen al 1,4 miljard dollar.© GETTY

2. Geen buitenlandse toeschouwers

Een van dé prioriteiten van het organisatiecomité TOCOG en de Japanse regering: de afkeer bij de grote meerderheid van de Japanners tegenover de Spelen, en met name de vrees voor een ongecontroleerde verspreiding van nieuwe virusvarianten, verzachten. Een van de belangrijkste maatregelen: allicht zullen er geen overzeese toeschouwers, aanvankelijk geschat op zo’n één miljoen, worden toegelaten.

De definitieve beslissing zal vallen voor 25 maart, de dag van de start van de olympische fakkeltocht in Japan, maar lijkt nu al genomen. Zelfs IOC-voorzitter Thomas Bach sprak al over hoe ‘de focus moet liggen op de competities en het verzekeren van de veiligheid van de Japanse bevolking’.

Een drastische keuze, want de inkomsten uit de ticketverkoop, oorspronkelijk geraamd op 660 miljoen euro (zo’n twaalf procent van het budget), zullen zo een pak kleiner zijn. Volgens professor Miyamoto zouden Spelen achter volledig gesloten deuren zelfs leiden tot 19 miljard euro aan gederfde inkomsten voor de Japanse economie.

De voorbije weken en maanden gingen in Japan de nationale basketbal-, baseball, voetbalcompetities al gewoon door, mét een gelimiteerd aantal toeschouwers.

Zover zal het allicht niet komen, want de Japanse sportfans zullen allicht wél hun al gekochte tickets kunnen valideren. De voorbije weken en maanden gingen in Japan de nationale basketbal-, baseball, voetbalcompetities dan ook al gewoon door, mét een gelimiteerd aantal toeschouwers. Tegen eind april wil het TOCOG een specifieke limiet voor de Spelen bepalen, afhankelijk van indoor of outdoor-competities. Hélemaal leeg zullen de tribunes dus wellicht niet zijn.

3. Slinkende coronacijfers

De grootste zorg van de afgelopen maanden, de tweede coronagolf in Japan, lijkt weg te ebben. Sinds eind oktober waren vooral in Tokio de coronacurves onophoudelijk gestegen, maar de jongste twee weken zakten die tot een gemiddelde van minder dan 300 coronabesmettingen per dag, vs. ruim 2000 begin januari. Op een totale bevolking van 126 miljoen waren de besmettingscijfers (431.250) en doden (7931), tot afgelopen zondag, sowieso vrij beperkt, zeker in vergelijking met de Westerse landen. Weliswaar wat vertekend door merkelijk minder aantal coronatesten: liefst twaalf keer minder dan in België.

De coronadruk wordt hoe dan ook minder. Al werd vorige week in de Metropool Tokio en in drie aanpalende prefecturen de ‘noodtoestand’ (weliswaar veel minder drastisch in vergelijking met Europese lockdowns) met twee weken verlengd, tot 21 maart. Er heerst immers ongerustheid over de verspreiding van nieuwe virusvarianten. En dus willen de autoriteiten geen risico lopen op een nieuwe, derde golf.

Ook omdat de druk op het verzorgingssysteem in Japan vrij hoog blijft. Dat beschikt immers over weinig intensive care-bedden en geschikt personeel. Bovendien verloopt de vaccinatiecampagne in Japan nóg trager dan in West-Europa. Zelfs tegen eind juli zullen alleen de zorgverleners en 65-plussers ingeënt zijn. Maar dat zal de organisatie van de Spelen niet tegenhouden, klinkt het.

Een tweede golf lijkt momenteel uit te blijven in Japan
Een tweede golf lijkt momenteel uit te blijven in Japan© Belga Image/AFP

4. Zeer strenge bubbelmaatregelen

Het Japanse organisatiecomité en het IOC hebben lessen getrokken uit verschillende grote buitenlandse toernooien en competities die de voorbije maanden in een afgesloten coronabubbel werden georganiseerd. Zoals de NBA-play-offs in Disney World, de jongste Australian Open, of het WK handbal in Egypte. Op basis daarvan werden, in samenspraak met de Wereldgezondheidsorganisatie, de zogenaamde playbooks opgesteld, voor alle olympische actoren, met een waslijst van bijzonder strenge maatregelen die de komende weken nog gespecificeerd zullen worden.

Bovendien extra versterkt door atleten die gevaccineerd zullen zijn. In Australië, Hongarije, India, Israël, Mexico, Servië en Roemenië zijn ze daar volop mee bezig. En volgens IOC-voorzitter Thomas Bach zullen er de komende weken een ‘aanzienlijk aantal’ volgen. Het IOC verplicht nochtans geen vaccin, maar steunt de nationale olympische comités wel, ook die van arme landen. Om zo druk uit te oefenen op hun regeringen zodat die hun olympiërs prioriteit zouden geven in hun vaccinatieplannen. Zo moeten ook de risico’s van een uitbraak binnen het olympisch dorp verkleind worden, mede door het verblijf van de elfduizend atleten te spreiden en zo kort mogelijk te houden.

Op die manier zullen de Spelen volgens Bach ‘safe’ georganiseerd kunnen worden. Gestript van de magische olympische sfeer en zonder eerlijk speelveld voor veel olympiërs die amper aan wedstrijden hebben kunnen deelnemen. Maar die prijs willen het IOC en Japan betalen. The Games must go on.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content