Ultieme voorbeschouwing op NBA: kunnen James, Curry of Durant de ‘Greek Freak’ kloppen en wat met vaccins?

© GETTY
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

De NBA is 75 jaar en viert dat met een jubileumseizoen dat dinsdagnacht start en de eerste (zo goed als) normale campagne sinds de coronapandemie wordt. En wellicht memorabel, met een clash tussen oude en nieuwe grootmachten. Welk team zal in juni 2022 de kampioenstroon bezetten? En wie neemt definitief de troon van LeBron James over als de beste speler ter wereld? Een analyse.

De titelverdediger

‘Noem mij geen kampioen en MVP. Als je alleen complimenten hoort, dan ga je relaxen, en dat wil ik niet. Ik wil nóg beter worden’, zei Giannis Antetokounmpo onlangs. Nochtans had de Greek Freak dat perfectionisme bijna benaderd toen hij zijn Milwaukee Bucks in de jongste NBA-finals tegen de Phoenix Suns naar de titel leidde. Met als meesterwerk zijn 50 punten in de beslissende game six, nadat hij over de hele play-offs straffe gemiddeldes had genoteerd van 30 punten, 13 rebounds en 5 assists.

In de finale werd Antetokounmpo nochtans gehinderd door een knieblessure en voorál door angst op de vrijworplijn, de achilleshiel van de Griekse basketbalkrijger. Dagelijkse gesprekken met een psycholoog hielpen hem die vrees eindelijk te overwinnen. Gevolg: 17 van zijn 19 vrijworpen raak in de zesde finalematch. Alle critici de mond gesnoerd.

Na twee MVP-titels in het regular season had Antetokounmpo zo eindelijk beet waar hij al van droomde toen hij als straatarm kind in de straten van Athene prullaria verkocht: de NBA-titel, inclusief een Finals MVP-bekroning. En dat op zijn pas 26e, sneller dan toen Michael Jordan, LeBron James en vele andere iconen hun eerste NBA-ring veroverden. Bovendien met een team waarvan hij de enige grote vedette is. ‘Liever zo één titel winnen, dan drie met een team vol sterren’, vertelde hij trots.

Dé vraag is nu: kan de Griek met de Bucks er twee, of meer, op zak steken? En kan hij zijn eigen plafond nog eens optillen? Dat laatste zal vooral afhangen van zijn (halve) afstands- en vrijworpshots. Als hij die consistenter aan een hoger percentage afwerkt, dan is geen enkele defense bestand tegen de 2m11 grote freak of nature, nota bene zelf een uitmuntende verdediger.

Om de NBA-titel te verlengen kan Antetokounmpo rekenen op grotendeels dezelfde kern als vorig seizoen, met de onderschatte Jrue Holiday en Khris Middleton als zijn rechterhanden. Alleen PJ Tucker, een meesterverdediger, maar aanvallend beperkt, moesten de Bucks naar Miami Heat laten vertrekken. Dat wordt opgevangen met nieuwe role players als Semi Ojeleye, George Hill, Grayson Allen en Rodney Hood en de terugkeer van de geblesseerde Donte DiVincenzo. Continuïteit die ook werd vormgegeven door een nieuw driejarig contract voor coach Mike Budenholzer, tot voor de titel nochtans vaak fel bekritiseerd.

Genoeg om eventuele mentale en fysieke vermoeidheid te overwinnen na zeer belastende play-offs, een korter offseason (de finale eindigde pas eind juli in plaats van half juni) en een gouden olympisch avontuur voor Holiday en Middleton? Aan het onblusbare vuur van Antetokounmpo zal het alleszins niet liggen.

Dat wordt hét pijnpunt bij de Brooklyn Nets: hoeveel keer zullen we Durant, Irving en Harden samen zien?

De topfavoriet

Hoeveel centimeter zou het hebben gescheeld bij Kevin Durants shot in de ultieme seconde van game seven van de jongste halve finales van de Eastern Conference tegen de Milwaukee Bucks? Twee? De afstand tussen een game winning three point shot, met zijn schoen áchter de driepuntlijn, of ‘slechts’ een tweepunter, met de schoen er nét op. Het werd, tot verdriet van alle Brooklynfans, dat laatste. Zo verscheen op het scorebord immers 109-109, en niet 109-110. Waarop de Bucks de uitgebluste Nets in de verlenging de doodsteek gaven.

Toch werd Durant alom geprezen, voor de manier waarop hij met 48 punten Brooklyn ei zo na naar de finale had geloodst. Nota bene zónder de geblesseerde Kyrie Irving en met een strompelende James Harden naast zich. Lof die nog groter werd toen hij als topscorer van Team USA op de Olympische Spelen in Tokio een nieuwe fles hemels basketbal ontkurkte, goed voor zijn derde gouden medaille. Toen ESPN en Sports Illustrated daarna hun jaarlijkse top 100 met beste NBA-spelers publiceerden, stond Durant zelfs op één – niet Antetokounmpo. En dat nadat hij het hele voorgaande seizoen niet had gespeeld, herstellend van een afgescheurde achillespees. KD keerde terug, even goed, zo niet beter, als tevoren. En zoals hij onlangs ook, op zijn 33e verjaardag, aangaf: mentaal relaxter dan ooit. Niet meer wakker liggend van andermans opinies. Last van druk van buitenaf, om te móéten winnen met Brooklyn, ervaart hij niet. Dat legt hij naar eigen zeggen zichzelf op, als competitiebeest pur sang.

Toch is die gigantische druk er wel degelijk, want de Nets zijn topfavoriet voor de titel. De scepsis bij veel analisten toen James Harden, na een trade met Houston vorig seizoen, een nieuw supertrio ging vormen met Durant en Irving, verdween dan ook vlug toen Brooklyn in 2020/21, qua offensieve cijfers, het efficiëntste reguliere seizoen ooit neerzette. Mede omdat Harden zich ontpopte van pure scorer naar een spelverdeler met het op één na hoogste assistgemiddelde in de NBA. Het maakte van Brooklyn een niet te stoppen aanvalsmachine, die de mankementen in defense ruimschoots uitvlakte.

Kyrie Irving (links) is een koppige antivaxer en dat zou hem zuur kunnen opbreken.
Kyrie Irving (links) is een koppige antivaxer en dat zou hem zuur kunnen opbreken.© GETTY

Toch grepen de Nets naast de titel. Te wijten aan blessures en een ‘mentale’ pauze van Irving (29), waardoor hij, Durant (33) en Harden (32) in slechts veertien matchen, inclusief play-offs, samen op het terrein stonden. Dat wordt ook voor komend seizoen hét pijnpunt: hoeveel keer zullen we hen alle drie samen zien? Misschien zelfs helemaal niet als Kyrie Irving koppig een coronavaccin blijft weigeren. Daardoor mag hij volgens de coronaregels in de staat New York niet spelen in het Barclays Center van Brooklyn. Tot dan zullen de Nets hem niet opstellen, en zelfs niet laten meetrainen. Hoewel dat laatste wel mag, net als het spelen van uitwedstrijden (zie ook kader).

General manager Sean Marks en teameigenaar Joe Tsai beslisten echter dat ze alleen met volledig geëngageerde spelers willen aantreden om de team chemistry, op weg naar de beoogde titel, niet te verstoren. En ook om de continue controverse rond Irving te vermijden als die de ene keer wel (op verplaatsing) en de andere keer niet (thuis, in Brooklyn) zou spelen. Een beslissing die uiteraard in samenspraak met Kevin Durant en James Harden werd genomen. Die ‘begrijpen’ Irvings standpunt, maar beseffen ook dat zijn aanwezigheid alleen maar een afleiding zou zijn. ‘We move on.’

Een heel seizoen zonder Irving hoeft geen ramp te zijn, als Durant én Harden, samen goed voor zéven topschutterstitels, tenminste fit blijven. Zij krijgen immers steun van een versterkte supporting cast. Met Patty Mills als ervaren, scherpschietende point guard die Irvings afwezigheid kan opvangen, en veteranen als LaMarcus Aldridge en Paul Millsap. Als ook de vaccinsaga rond Kyrie Irving en die rond zijn uitblijvende contractverlenging (plús die van James Harden) geen nefaste afleiding wordt, dan zal geen team de Nets kunnen stoppen – al is het explosiegevaar groot.

Het oude sterrenensemble

Nul. Zoveel stemmen kreeg LeBron James in de jaarlijkse enquête bij NBA-bestuurders en scouts over onder meer de beste speler in de NBA. Ongezien, nadat The King het voorbije decennium dé heerser van zijn generatie was. Na een vierde NBA-titel in 2020, zijn eerste met de LA Lakers, klopte vorig seizoen Vadertje Tijd echter steeds harder op de deur: 27 wedstrijden gemist met een enkelblessure, voor het eerst in zijn carrière in de eerste ronde van de play-offs uitgeschakeld, door de Phoenix Suns. In de ESPN en Sports Illustrated-rankings met beste 100 spelers staken Durant en Antetokounmpo hem ook voorbij. Waarop James op social media washedking weer bovenhaalde, de hashtag die hij al sinds 2019 gebruikt om zichzelf te motiveren. En critici hun ongelijk te bewijzen.

Feit is dat uit de kroon van de nu 36-jarige King al wat briljanten zijn gevallen: hij is niet meer de imponerende, explosieve atleet van weleer. Maar wél nog de speler met de grootste basketbalexpertise, dankzij zijn ongeëvenaarde helikoptervisie en fenomenaal geheugen. Zijn nieuwe ploegmaat/vriend Carmelo Anthony vergeleek hem dan ook met een 900 jaar oude Italiaanse grootmoeder. ‘Je zal nooit zeggen dat zij te oud is om te koken. Je gaat proeven en genieten van het eten.’

LeBron James is niet meer de imponerende, explosieve atleet van weleer, maar wél nog de speler met de grootste basketbalexpertise.
LeBron James is niet meer de imponerende, explosieve atleet van weleer, maar wél nog de speler met de grootste basketbalexpertise.© GETTY

Sceptici vragen zich af of LeBron en zijn Lakers een héél seizoen lang heerlijke gerechten kunnen opdissen. In LA staan, na een grondige opkuis van het team, nog meer ‘grootmoeders’ aan het fornuis: een recordaantal van vijf plus-35-jarigen, met naast James Carmelo Anthony (37), Trevor Ariza (36), Rajon Rondo (35) en Dwight Howard (35). En negen plus-32-jarigen met DeAndre Jordan (33), Wayne Ellington (33), Russell Westbrook (32) en Kent Bazemore (32) – ook dat is een record. Weliswaar namen met een illuster palmares: James (nr. 1), Anthony (nr. 2), Westbrook (nr. 5) en Howard (nr. 8) behoren tot de top acht van de actieve NBA-spelers met de meeste punten, alle vier toekomstige Hall of Famers ook.

Met ook nog de jongere Anthony Davis (28 jaar) zal het sterrenstof elke match neerdwarrelen in het Staples Center van LA. De vraag is of die sterren geen supernova’s zullen worden, exploderend door aftakelende lijven. Zelfs Anthony Davis staat bekend om zijn breekbare lichaam: vorig seizoen miste The Brow 26 matchen, en bereikte hij niet meer het bijzonder hoge niveau van het ‘coronabubbel’-seizoen in 2020, toen de Lakers de titel veroverden.

Als Davis (al dan niet als center) en LeBron James een heel seizoen, en vooral richting play-offs, kunnen doorkomen zonder fysieke problemen, dan kunnen die twee alleen al het verschil maken in de Western Conference. Om de titel te winnen wordt echter de rol van Russell Westbrook cruciaal. De controversiële point-guard werd via een trade weggehaald bij Washington en was in de laatste vijf seizoenen vier keer goed voor gemíddeld een triple double (met telkens plus 20 punten, plus 10 assists en plus 10 rebounds per match).

De energieke Westbrook heeft echter ook een reputatie als een te balverliefde, defensief slechte speler met een wankele shotselectie en afwerking. En past dat bij LeBron James, die zich de laatste jaren steeds meer opwierp als spelverdeler? In het regular season zal Westbrook hem kunnen ontlasten, maar zeker in de play-offs kan dat een probleem worden, net als het gebrek aan goeie verdedigers in de hele kern. James zelf is er rotsvast van overtuigd dat het zal lukken. ‘We hebben alleen tijd nodig om alles af te stemmen.’ Tenzij Vadertje Tijd hem en zijn Lakers te vlug af is.

De uitdagers

De Bucks, Nets en de LA Lakers zijn bij de bookmakers de favorieten voor de NBA-titel, maar ook andere teams zijn niet kansloos. In de Eastern Conference werpen de Miami Heat zich op als een niet te onderschatten outsider, na de toevoeging van All Starguard Kyle Lowry en PJ Tucker. Samen met Duncan Robinson, Jimmy Butler en Bam Adebayo, die de Heat in het najaar van 2020 in de bubbel van Orlando naar de finale tegen de LA Lakers stuwden, vormen zij een gevreesde basisvijf. De bank van de Heat is wel een vraagteken.

Dat is ook Ben Simmons bij Philadelphia. Die speelde desastreuze play-offs, waarin hij zelfs door coach Doc Rivers en teammaat Joel Embiid bekritiseerd werd, omdat hij op cruciale momenten niet had gedurfd om te shotten (zijn grootste minpunt).

Dat viel bij Simmons zeer slecht. De voorbije weken weigerde hij nog voor de 76’ers te trainen en te spelen in preseasonwedstrijden. Dat kostte hem een miljoen dollar aan boetes, afgetrokken van zijn loon. Vorige week meldde hij zich toch aan bij de club. Met als grote vraag: zal hij effectief weer aantreden en met volle goesting spelen? Of een blessure faken en zijn salaris veiligstellen?

Het ziet er (voorlopig) naar uit dat het optie één wordt. De ‘bekeerling’ Simmons is zelfs weer ‘professioneel’ opgenomen in de kleedkamer.

Optie één is voor Simmons én de 76’ers het best om alsnog een trade te forceren, en zijn marktwaarde weer op te krikken. Want dat is nu het probleem: teambaas Daryl Morey wil via een trade evenwel genoeg kwaliteit terugkrijgen, maar dat aanbod ligt (nog) niet op tafel.

En dus zitten de 76’ers in een impasse. Met Joel Embiid hebben ze de meest dominante center van de NBA in huis, en zelfs een (weliswaar blessuregevoelige) MVP-kandidaat. Hij heeft echter een meer complementaire ster nodig die – in tegenstelling tot Simmons – wél van buitenaf kan shotten, als Philly in de play-offs voorbij de Bucks, de Nets en de steeds beter wordende Atlanta Hawks (met Trae Young) wil raken.

Waar speelt Ben Simmons dit seizoen?
Waar speelt Ben Simmons dit seizoen?© GETTY

In de Western Conference zijn veel ogen gericht op de Golden State Warriors, de NBA-kampioen van 2015, 2017 en 2018, en de verliezende finalist van 2019. Door het vertrek van Kevin Durant (naar Brooklyn) en zware blessures van Klay Thompson zakten zij daarna helemaal weg. De scherpschutter, die vorig seizoen zijn achillespees afscheurde, zou eind december zijn comeback maken. Als hij weer enigszins de oude wordt, en als zijn Splash BrotherStephen Curry zijn buitenaardse niveau van vorig seizoen, toen hij NBA-topscorer werd, kan evenaren, dan kunnen zij met Draymond Green als defensieve anker weer gensters slaan. Veel hangt ook af van de ontwikkeling van veelbelovende jongeren als James Wiseman, Moses Moody, Jonathan Kuminga en Jordan Poole. En of nieuwkomers als Otto Porter Jr., Nemanja Bjelica en oudgediende Andre Iguodala een bijdrage kunnen leveren, aangevuld met de wisselvallige Andrew Wiggins. De Warriors willen zo een nieuwe dimensie geven aan hun geroemde, vloeiende aanvalsspel van weleer, inclusief véél driepunters.

Andere belangrijke outsider: de Utah Jazz, die vorig jaar met overwicht de meeste matchen wonnen in het ingekorte regular season, maar door blessures uiteenvielen in de play-offs tegen de LA Clippers. Als hun All-Starguards Donovan Mitchell en Mike Conley nu wel fit blijven, in een trio met Defensive Player of the YearRudy Gobert, dan is een eerste finalestek sinds 1998 niet onrealistisch. In de Western Conference bereikten de verrassende Phoenix Suns vorig seizoen die eindstrijd. Velen twijfelen echter of Chris Paul, Devin Booker en Deandre Ayton dat kunstje nog eens kunnen flikken. Twijfels die er ook bestaan over Kristaps Porzingis, de Letse rechterhand van wonderboy Luka Doncic van de Dallas Mavericks. Hij zou fitter én mentaal frisser zijn dan vorig jaar. De nieuwe coach Jason Kidd wil hem zo weer beter laten renderen naast Doncic, in een complementaire rol als center. En met zijn ervaring als ex-spelverdeler de Sloveense diamant nog verder polijsten. Sowieso wordt Luka Magic, die zijn vierde NBA-seizoen ingaat en de beste NBA-speler ooit is op een leeftijd van 22 jaar, weer een attractie op zich – en misschien zelfs de nieuwe MVP.

Zoals ook die andere speler uit de Balkan: Nikola Jokic, de MVP van vorig seizoen. Toen leek de Serviër met zijn Denver Nuggets een grote kandidaat voor een finalestek tot guard Jamal Murray uitviel met een zware knieblessure. Van zijn terugkeer, pas laat in het seizoen, zal veel afhangen. Al kan Jokic, die afgelopen zomer meer dan ooit werkte aan zijn fysiek, ook zonder Murray Denver weer richting de top vier van de Western Conference leiden.

Ook het lot van de LA Clippers zal worden bepaald door de terugkeer van hun beste speler: Kawhi Leonard. Die zou met een knieblessure nog maanden out zijn – tot de play-offs? – maar stond afgelopen weekend al weer zonder krukken probleemloos vrijworpen te shotten. Tot dan moet Paul George het Clippersschip drijvende houden in een zeer open Western Conference. Vooral door de vele vraagtekens bij alle ploegen. Verrassingen gegarandeerd dus.

Geen vaccin: minder geld en minder vrijheid

Evenzeer als de sportieve voorbeschouwingen was hét gespreksonderwerp de voorbije weken de vaccinatiegraad, tegen het coronavirus, bij de NBA-spelers: die bedroeg vorige week 96 procent. Geen honderd procent (zoals opgelegd bij de refs, coaches, teamomkadering), omdat de spelersvakbond weigert om een vaccinverplichting te aanvaarden. Ze wil immers geen precedent scheppen en macht uit handen geven. Zelfs gevaccineerde sterspelers als LeBron James, Chris Paul en Draymond Green spraken zich uit tegen zo’n verplichting. Volgens hen is het een politiek thema geworden en een kwestie van persoonlijke vrijheid.

Zo’n 15 à 20 spelers weigeren zich zo te laten vaccineren, met Kyrie Irving en Bradley Beal als grootste namen. Irving zou volgens zijn entourage niet zozeer de werking van het vaccin in twijfel trekken, maar de te grote controle van hogerhand op de maatschappij willen aanklagen. Om zo vooral op te komen voor de ‘mensen zonder stem’, the voiceless, die hun job verliezen als ze zich niet laten vaccineren.

Waar of niet: zijn weigering heeft voor hem én de Brooklyn Nets grote gevolgen.

In de staat New York moeten profsporters minstens één vaccin hebben gekregen om te mogen spelen. Zelfs zonder de beslissing van de Nets om hem (voorlopig) helemaal langs de kant te houden, zou Irving zo alle 41 thuismatchen van de Nets in het Barclays Center en de twee uitwedstrijden tegen de New York Knicks missen als hij zijn antivacccinatiestandpunt aanhoudt.

Nochtans zullen Irving en andere niet- gevaccineerde spelers voor die gemiste thuismatchen (in staten waar ze in dat geval niet mogen spelen) niet betaald worden. Als de NBA tenminste zijn zin krijgt, want ook daar stribbelt de spelersvakbond tegen. Dat zou Irving zo’n 330.000 euro per duel kosten, of over een heel regulier seizoen liefst 15 miljoen euro. Afwachten of Irving alsnog overstag gaat, zoals Andrew Wiggins van de Golden State Warriors. Nog zo’n antivaxer, die gezien het grote salarisverlies toch inbond. Tegen zijn zin echter: ‘Als je in een maatschappij werkt, dan ben je geen baas over je eigen lichaam. Hopelijk zijn er mensen die sterker zijn dan ik en die blijven vechten.’

Om hem en andere sceptici te overtuigen beperkte de NBA ook de vrijheid van niet-gevaccineerde spelers: ze mogen niet in dezelfde kamer met ploegmaats dineren, moeten een kleedhokje betrekken dat zo ver mogelijk verwijderd is van gevaccineerde spelers, ze mogen op verplaatsing niet uit hun hotel en geen publieke ruimtes of horecazaken betreden. Niet gevaccineerde spelers worden ook dagelijks getest op corona en moeten bij elk risicocontact zeven dagen in quarantaine. Eén ding blijft wel gelijk voor alle NBA-spelers: ze moeten te allen tijde, behalve op het basketbalterrein, tijdens het douchen en tijdens maaltijden, een mondmasker dragen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content