Op een jaar tijd zijn Christian Benteke en Romelu Lukaku referenties geworden op internationaal vlak. Gezien de eerste geblesseerd is, zal de andere hem allicht vervangen tegen Kroatië en misschien ook tegen Wales.

Zomer 2012. Al meer dan een jaar ging België prat op zijn gouden generatie, maar een talentvolle midvoor leek nog te ontbreken. De missing link, hoorde je her en der. Romelu Lukaku droeg de hoop van de natie, maar werd geconfronteerd met het grote verschil tussen Anderlecht en de Premier League. Men sprak over Jelle Vossen, over Marvin Ogunjimi, en sommigen hadden de naam Christian Benteke op de lippen. In de nasleep van het EK 2012, gewonnen door een Spaans elftal dat vaak zonder echte spits speelde, durfde Marc Wilmots het zelfs een keertje aan om Eden Hazard voorin te posteren, zoals Cesc Fàbregas bij La Roja.

Vijftien maanden later liggen de kaarten heel anders. Het seizoen 2012/13 kende de ontbolstering van Benteke, die gelanceerd door een daverende start van de WK-kwalificatiecampagne zich een heel seizoen lang bij Aston Villa op de hoogte hees van de beste aanvallers uit de Premier League, maar ook die van Lukaku, die zodra hij zijn medespelers bij West Bromwich Albion wat had leren kennen, een schitterende tweede seizoenshelft afwerkte.

Straffe statistieken

Op één jaar tijd kreeg België er zo twee spitsen van wereldformaat bij. Is dat overdreven gesteld? Zeker niet als men de cijfers van het kalenderjaar 2013 bekijkt. Na zes maanden, in juni, prijkt Benteke op de derde plaats van de beste schutters uit de vijf grote competities. Alleen Cristiano Ronaldo en Lionel Messi hadden meer gescoord. Ook nu nog behoren onze twee aanvallers tot de crème de la crème. Sinds het begin van het kalenderjaar heeft Benteke 18 treffers achter zijn naam, goed voor een zesde plaats (zie tabel). Hij doet daarmee beter dan Robin van Persie of Mario Balotelli, die nochtans beiden erg belangrijk waren voor hun respectieve clubs Manchester United en AC Milan. Lukaku staat 17e in dat klassement. Onder hen beiden scoorden ze 32 keer. Alleen Spanje, Italië en Argentinië tellen ook twee goalgetters in de top 20. Van die drie landen doen alleen Argentinië (met Messi en Dario Cvitanich) en Spanje (met Alvaro Negredo en Roberto Soldado) beter dan ons eigen landje. Dus ja: de twee Belgen behoren momenteel tot de beste aanvallers ter wereld.

“Jullie hebben onvoorstelbaar veel geluk”, zegt Mark Ogden, journalist bij The Telegraph. “Jullie hadden al een uitzonderlijke generatie op het middenveld en achteraan, en daar komen nu nog twee aanvallers van een erg hoog niveau bij. Ik zie geen enkel ander land dat hetzelfde kan zeggen.”

Als we kijken naar het aantal speelminuten, dan zijn de statistieken nog straffer. Met één goal in elke 101,4 minuten neemt Lukaku de vijfde plaats in (zie tabel), net voor Benteke. Het is dus simpel: met een van beide spitsen in de ploeg maak je sneller kans om te scoren dan met bijvoorbeeld Robin van Persie, Edinson Cavani, Daniel Sturridge, Radamel Falcao of Zlatan Ibrahimovic. “Als je naar 2012 kijkt, mag dat verrassend lijken,” zegt Ogden, “maar niet als je de Premier League de laatste maanden hebt gevolgd. Beide spitsen spelen op het toneel van de allergrootsten, niet per toeval, maar omdat ze er de kwaliteiten voor hebben. Hou vandaag een enquête en Benteke zal er bij de drie, vier beste spitsen van de Premier League uitkomen. En Lukaku is internationaal zeker de aanvaller met het grootste groeipotentieel.”

Bij Aston Villa speelt Benteke alles stuk: hij heeft sinds begin vorig seizoen al dubbel zoveel duels gewonnen als eender welke speler (419 tegenover 204 voor verdediger Matthew Lowton), hij heeft dubbel zoveel gescoord (23 tegenover 9 voor Gabriel Agbonlahor) en hij is betrokken in vijftig procent van de goals van zijn team. Geen wonder dus dat de grootste clubs vorige zomer achter hem aan zaten.

Titularis Benteke?

Het ligt dus voor de hand om beide spitsen eens te vergelijken, want in het systeem van Marc Wilmots is er maar plaats voor een van beiden in de basis. Het moet een goede targetman zijn, want hij moet heel de vijandelijke verdediging aan de praat houden. Aangezien zowel Benteke als Lukaku aan dat profiel voldoet, hanteren de media nu al enkele maanden met plezier de prestatiebarometer. Want als de ene wat laat zien, blijft de andere meestal niet ver achter.

In 2013 dook voor elke interland weer dezelfde vraag op: Lukaku of Benteke in de basiself? Spannend was het evenwel nooit, want Benteke was een van de uitblinkers van de campagne en behield zijn niveau bij zijn club. In de ogen van Wilmots was er dus geen reden om te veranderen. Temeer daar Lukaku de kansen die hij kreeg in de nationale ploeg niet echt greep, zoals bijvoorbeeld in de recente interland tegen Frankrijk, waar Lukaku als titularis minder liet zien dan invaller Benteke in een halfuur. En een derde reden waarom Benteke een voorsprong heeft op Lukaku: zijn profiel. Op dit moment combineert hij beter met de middenvelders en houdt hij meer de bal bij, twee belangrijke punten voor de bondscoach.

“Het is zo dat Benteke technisch nog wat meer heeft dan Lukaku”, zegt John Cross van The Daily Mirror. “Daar staat tegenover dat Lukaku meer weegt op een verdediging en met zijn kracht ravages kan aanrichten. Soms heb je de indruk dat niets hem kan tegenhouden. Vandaar weleens het beeld van de olifant in de porseleinwinkel. Wat het combineren betreft, vind ik dat hij elk jaar progressie boekt. Met West Brom kon hij nog de diepte in duiken en profiteren van de ruimte, omdat die ploeg het spel niet moest maken. Everton daarentegen ondergaat het spel minder en tijdens de laatste matchen kon je Lukaku vaak combinaties zien aangaan met de middenvelders. Ik denk dus dat de spelwijze van België hem meer en meer gaat bevallen.”

Een goede vervanger?

De vraag of Lukaku in de nationale ploeg Benteke kan vervangen lijkt triviaal, maar het antwoord is dat niet. Sommigen denken dat Wilmots eerder naar een andere oplossing zal grijpen, Kevin Mirallas bijvoorbeeld. Anderen blijven twijfelen aan Lukaku’s capaciteiten in het samenspel. Nochtans worden dergelijke vooroordelen onderuitgehaald door de recente statistieken van 2012/13 en 2013/14. Lukaku minder goed in de combinatie? Klopt niet. In de strook van de voorste dertig meter heeft hij een beter percentage goede passes dan Benteke (65 tegenover 54). Lukaku minder techniek? Klopt evenmin. Hij probeert vaker een dribbel (76 tegenover 66) en die lukken ook vaker bij hem (een percentage van 48 tegenover 40 bij Benteke). Maar in tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, is hij fysiek minder sterk dan Benteke, zoals blijkt uit het percentage gewonnen duels (Lukaku 37, Benteke 49).

“José Mourinho en vorig seizoen Steve Clarke hebben erop gewezen dat Lukaku over een indrukwekkende fysiek beschikt, maar dat hij zijn lichaam nog beter moet leren gebruiken”, zegt Cross. “Ik denk dat die statistiek illustreert wat ze bedoelen. Lukaku is een echte beer en dus moet hij de meerderheid van zijn duels winnen. Dat is nog niet het geval. Bovendien zie je hem heel vaak het duel mijden en terugzakken om zo een oplossing te vinden. Dat is tegelijk zijn sterkte – hij beweegt veel en is onvoorspelbaar voor de verdedigers – als zijn zwakte, omdat hij niet genoeg in de zestien komt. Maar bij Everton toont hij nu dat hij steeds vaker zijn tegenstander kan passeren.”

Voor de rest tonen de statistieken dat hij heel dicht bij Benteke zit, zowel qua aantal goals als qua schoten op doel en gekadreerde schoten. Het ontbreekt hem gewoon nog een beetje aan présence (hij raakt de bal twee keer minder dan Benteke). Maar dat is normaal: hij is nog jong en zowel bij West Bromwich Albion als bij Everton heeft hij (nog) niet de tijd gekregen om een leider te worden, zoals Benteke dat bij Aston Villa is.

Lukaku is dus weldegelijk de ideale vervanger voor Benteke in Kroatië en eventueel thuis tegen Wales. Dat zou hij van nature al zijn en dat wordt door zijn huidige vorm (hij is in de laatste matchen bij zowat alle Evertongoals betrokken) nog onderstreept.

In de strook van de voorste dertig meter heeft Lukaku een beter percentage goede passes dan Benteke.

“Lukaku beschikt over een indrukwekkende fysiek, maar hij moet zijn lichaam nog beter leren gebruiken.”John Cross van The Daily Mirror