Topvoetbal bij de vrouwen is al jaren synoniem met Aalst. Na het failliet van de mannen van Eendracht, heeft SK Lebeke-Aalst de fakkel overgenomen.

“Een reportage over ons maskes ? Eindelijk !” Voorzitter Camiel Loeman van leidersploeg SK Lebeke-Aalst schreeuwt het uit. Hij laat meteen koffie schenken, mét een borreltje. Dat helpt. Zo’n 140 toeschouwers trotseren de barre koude om achter het kerkhof van Aalst de absolute topper tussen Lebeke-Aalst en het als derde gerangschikte Eva’s Kumtich bij te wonen. Sinds de fusie tussen de eersteprovincialers Sporting Lebeke en SK Aalst bij de mannen, verhuisde de nieuwe ploeg naar het terrein van Lebeke, waardoor de vrouwen het stadionnetje van SK Aalst bijna helemaal voor zich alleen hebben.

Op hetzelfde moment speelt Eendracht Aalst, vierde in de rangschikking, uit bij de tweede uit de stand, Rapide Wezemaal. Ook de scout van de nationale ploeg heeft de interessantste wedstrijd uitgekozen. Op de lijst van 27 opgeroepen speelsters staan zeven meisjes van SK Aalst en vier van Eendracht. Aalst regeert in vrouwenvoetballand. Slechts één speelster van Kumtich is geselecteerd. “Och mijnheer,” zucht een begeleider van de bezoekende ploeg, “de meeste van onze speelsters hebben afgehaakt. In het buitenland wordt er nog iets gedaan voor de nationale ploeg. Maar als die van ons ergens naartoe gaan, is er niet eens een hotel voorzien met warm eten, dus stoppen ze ergens met de bus en eten hun boterhammen op aan de kant van de weg. Dat is vrouwenvoetbal in België.”

Een half uur lang wringen de Eva’s de ene doelrijpe kans na de andere vakkundig de nek om, waarna het sluwe Aalst in tien minuten de wedstrijd naar zich toe haalt. Zo staat het bij de rust 3-0 in plaats van 0-3. Aalst wint uiteindelijk met 4-1. Niemand is in staat om dit Lebeke-Aalst met zijn zeven internationals dit jaar van de titel af te houden, beweren neutrale kenners. Ongeslagen raast Aalst als een sneltrein door de competitie, tot een week later Wezemaal terug spanning in de titelstrijd brengt door de Aalsterse meisjes hun eerste nederlaag toe te dienen. Toeval is dat niet. Voor het seizoen bleek uit een opiniepeiling dat 44 procent in Wezemaal de toekomstige kampioen zag, en 23 procent in SK Lebeke-Aalst.

Slechts 14 procent van de bevraagden geloofde dat regerend kampioen Eendracht Aalst zijn titel zou verlengen. Eendracht zakte inmiddels weg naar de zesde plaats. Een paar weken geleden zag het er zelfs naar uit dat het dit seizoen niet eens zou uitspelen.

Dat is opmerkelijk. Nooit eerder domineerde een ploeg de vrouwencompetitie zoals Eendracht de laatste jaren. Eendracht heette vroeger Kamillekes Aalst, genoemd naar voorzitter en Keizer Carnaval Kamiel Sergeant, de maker van het fameuze clublied ‘Iendracht Voruit’. Van 1983 (debuut in de hoogste afdeling) tot 1995 waren de Kamillekes een liftploeg tussen eerste en tweede klasse, met een zevende plaats als beste resultaat. Toen de mannenploeg in 1995 een trainingscomplex kregen op de Zandberg, werden de vrouwen, die daar al hun thuiswedstrijden speelden, in de eersteklasseclub geïntegreerd. Vandaar de naamsverandering van Kamillekes in Eendracht.

Net als bij Anderlecht bleek dat een garantie voor succes. Sinds 1995 eindigden de vrouwen van Eendracht immers nooit lager dan de tweede plaats. Liefst vijf keer werd het landskampioen en twee keer won het de beker. Als eerste en tot nog toe enige Belgische ploeg nam het twee keer deel aan de pas opgerichte Champions League. Even veel keer leverde dat een pandoering op : bij de eerste deelname in het Noorse Rosenborg eindigde Aalst als derde in zijn kwalificatiegroep, dit jaar werd het vierde en laatste na drie zware nederlagen.

Anno 2002/2003 is Eendracht Aalst een zieke ploeg. Het failliet van de mannenclub had geen administratieve gevolgen voor de vrouwelijke tak, maar de overnemers van de groep rond voorzitter Peter Garré bleken wel te zijn vergeten dat zij ook een vrouwenploeg hadden overgenomen. De topspeelsters roken onraad en verkasten : speelster van het jaar Femke Maes naar Wezemaal, dat zwaar investeerde om zijn eerste landstitel te pakken, en een andere international, Nadia Dermul, naar MSV Duisburg in Duitsland. Na de eerste speeldag al hield ook succestrainer Gunther Bomon het voor bekeken.

Een paar weken na de Europese opdoffer werd Eendracht, na drie thuiswedstrijden in het Pierre Cornelisstadion, opnieuw verbannen naar de Zandberg, de vroegere thuishaven. Kort na nieuwjaar legden vervolgens ook de manager en de nieuwe trainer er het bijltje bij neer. Manager Geert De Pelsmaecker zocht drie jaar lang naar extra inkomsten. “De voorzitter was duidelijk : doe maar verder, maar voor de vrouwen hebben we geen budget voorzien. Als we een degelijke accommodatie krijgen en de kantine-inkomsten, kunnen we zelfbedruipend zijn.”

De vrouwen van Eendracht begonnen aan het seizoen met een budget van 75.000 euro. Geert De Pelsmaecker : “Preventief hadden we het budget al met een kwart teruggeschroefd. Stilaan liep het uit de hand. De budgetten van de Belgische clubs schommelen tussen 35.000 en 80.000 euro. Europese topteams als Trondheim en Arsenal werken met respectievelijk 450.000 en 700.000 euro.”

De eerste drie wedstrijden lokte Eendracht telkens 200 à 250 mensen naar het stadion. “Dat is redelijk veel”, weet De Pelsmaecker. “Daarnaast haalden we voor 10.000 euro sponsoring binnen. Omdat we geen eigen btw-nummer hebben, werd dat op het nummer van de mannenclub gefactureerd. Toen we het bedrag onlangs terugvorderden nadat we uit het stadion waren verbannen, kregen we het niet.”

Voorzitter Peter Garré maakte op een speciale vergadering zijn bedoelingen aan de meisjes duidelijk : vrouwenvoetbal hoort recreatief te zijn, zonder premies, vaste vergoedingen of reiskosten. Daarmee werd het doodvonnis van vrouwelijk Eendracht als topclub getekend. Het sportief en extrasportief kader stapte op, en het aantal trainingen werd teruggebracht van drie naar twee per week. Niemand die nog enige vergoeding ontvangt. Alle speelsters beslisten solidair om het seizoen gratis uit te spelen, maar straks volgt ongetwijfeld de grote uittocht.

De trainer van de provinciale damesploeg, Louis Ruyssinck, probeert er nog het beste van te maken. Dat is meer dan de huidige rankschikking (zesde) laat vermoeden. Een plaats in de eerste drie moet met dit potentieel nog haalbaar zijn, meent Ruyssinck. “Hier is geen tweedracht, dit is nog altijd Eendracht !” Wat het volgend jaar wordt, durft hij niet te voorspellen. “Meedraaien in eerste klasse en de degradatie vermijden zal de volgende ambitie zijn.”

Geert De Pelsmaecker, die op de achtergrond naar een oplossing zoekt, ziet zelfs dát moeilijk haalbaar zijn. “Blijft alles zoals het nu is, dan laat drie kwart van de speelsters zich straks transfereren en dan heb je geen volwaardige ploeg meer. Ofwel degradeer je, ofwel wordt er dan forfait gegeven. Dé oplossing is een aparte structuur onder een nieuw stamnummer. Op voorwaarde dat de stad Aalst meewerkt om een nieuw terrein te zoeken. Als dat niet lukt tegen eind februari, treedt het rampscenario in werking.”

Ondertussen heeft SK Lebeke-Aalst de fakkel overgenomen. SK werkt met een budget van 62.000 euro (minder dan Eendracht), maar heeft als enige eersteklasser geen hoofdsponsor. Het bestaat nog maar dertien jaar en is bezig aan pas zijn derde seizoen in de hoogste afdeling. De inkomsten haalt het uit de tickets (vijf euro a rato van gemiddeld 100 betalende toeschouwers, bijna evenveel als het eerste mannenelftal dat in eerste provinciale aantreedt), een tombola, eetfestijnen en bij kleine sponsors. In jeugdwerking investeert het, in tegenstelling tot Eendracht, niet. Tijdverlies en te duur, oordeelt trainer/coach/duivel-doet-al Jo Loeman : “Meisjes worden maar op één manier beter : door ze bij de jeugd zolang mogelijk met de jongens te laten samenspelen. Nu kan dat tot vijftien jaar. Anders vertraag je hun opleiding.”

Dus haalt Loeman elk jaar elders de betere speelsters weg. Twee jaar geleden kwam van concurrent en regerend landskampioen Eendracht het spitsenduo van de nationale ploeg Fanny Kimpe en Christine Saelens. Zij waren bij Eendracht goed voor 80 van de 130 goals, maar kwamen vorig jaar bij SK samen maar aan 30 doelpunten. Dit jaar kwam van Eendracht verdediger Inneke Vincke.

Loeman ként Eendracht. In 1989 stapte hij, die de ploeg voor het eerst naar eerste klasse had geloodst, op bij de Kamillekes. Met een aantal meisjes zocht hij een terrein om te spelen. Toen hij toevallig aan het Aalsterse kerkhof voorbij kwam, was de sterke man van mannenploeg SK Aalst, Willy Cheretté, net het gras aan het maaien. Cheretté zag het wel zitten om een vrouwenploeg te huisvesten. Omdat een aantal speelsters van de Kamillekes na een klacht van Keizer Carnaval Kamiel Sergeant niet vrijgegeven werden, moest Loeman in het liefhebbersverbond starten. Een jaar later kon SK toch bij de KBVB in competitie gaan. Al in het derde jaar (1991/92) werd Loeman kampioen in de provinciale reeks en promoveerde hij naar tweede klasse. In 1999 stootte SK, na drie opeenvolgende tweede plaatsen, eindelijk door naar de hoogste afdeling. “We waren het beu tweede te worden en haalden gewoon goeie eersteklassespeelsters naar ons. Dat kan maar op één manier : door ze drie keer zoveel te geven dan in eerste.”

Gestart om niet te degraderen, eindigde SK Aalst meteen als zesde, en vorig jaar werd het derde. Maar daar is Jo Loeman niet tevreden mee : “Alleen de eerste plaats telt, pas dan kan je promotie maken. Promotie is : Europees voetballen. De eerste twee jaar kenden ze ons nog niet. Zelfs op verplaatsing riepen de tegenstander slogans over den Eendracht. We namen ons voor om Eendracht binnen vijf jaar van de macht te verdrijven. Dat is ons bijna gelukt. Onbewust hebben wij mee geprofiteerd van de sportieve successen van Eendracht : na elke titel trokken zij nog betere speelsters aan, waardoor degenen die er waren overbodig werden en uit ontevredenheid naar ons kwamen.”

Terwijl de milde weldoeners die met kleine bijdragen samen de seizoenskalender financieren, in Café De Post druk kaarten, steekt Jo Loeman zijn zoveelste sigaret op. De druk om kampioen te moeten spelen brengt stress mee. “Ik heb ze met nieuwjaar een mailtje gestuurd : make my dream come true. Ik moet er niet bij zetten wat ik daar mee bedoel, dat weten ze wel.”

Hij wil waakzaam blijven. Een betere manager strikken die het budget makkelijker rond krijgt, bijvoorbeeld. En zijn invallersbank vervangen : “Wie blijvend op de bank belandt, is niet goed genoeg. Daar haal ik jongere speelsters voor.” Hij wil niet de fout maken van RSC Anderlecht, dat samen met Eendracht Aalst het voorbije decennium domineerde : “Anderlecht had succes en veranderde jarenlang niets aan zijn ploeg. Tot het plots met een veteranenteam in de hoogste klasse stond en het moeilijk kreeg.”

Zijn ultieme droom lijkt nauwelijks te realiseren. Ooit wil hij een grote sponsor strikken die een semi-professionele werking mogelijk maakt. “Het is de enige manier om te concurreren met de betere Europese landen en publiciteit te halen die het vrouwenvoetbal verder moet laten groeien. Dat is ook het enige wat ik Eendracht verwijt : dat ze vergaten hun successen te verzilveren en promotie te maken voor de sport.”

door Geert Foutré

‘Eendracht heeft vergeten zijn successen te verzilveren.’

‘De voorzitter was duidelijk : doe maar verder, maar voor de vrouwen hebben we geen budget.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content