Wat zag Vincent Kompany wanneer hij uit het raam keek van het appartement waarin hij woonde als kind ? Hij maakte er een foto van. De foto is te bewonderen tussen ‘werk’ van Shevchenko, Rooney en andere Totti’s.
Het procédé is even simpel als beproefd. Stop iemand een fototoestel in de handen, vraag hem of haar er naar hartenlust beelden mee te schieten en het resultaat is een ongewone kijk op een moment uit iemands leven. Canon deed het met iets meer dan honderd (ex-)spelers, trainers en scheidsrechters uit het Europese topvoetbal. Het gaf hen zijn allernieuwste digitale camera en vroeg er foto’s mee te maken die hun relatie tot het voetbal uitdrukten. Het resultaat – The Other Side of Football, een fotoboek en een tentoonstelling – werd vorige week dinsdag voorgesteld in de vermaarde Marquee Club in Londen.
Sommigen gingen zelf aan de slag, anderen lieten zich fotograferen. Zoals Sven-Göran Eriksson, de Zweede bondscoach van Engeland. Hem zien we in gedachten verzonken wandelend over een weidse duin, met verder alleen horizon en een eindeloze lucht. De foto is gemaakt door zijn Italiaanse vriendin Nancy Dell’Olio. Realverdediger Michel Salgado gunt ons dan weer een zeldzame blik op zijn privé-leven. Zijn hoogzwangere vrouw ontbloot haar buik, zijn dochter legt er haar hoofd tegen, hijzelf maakt het familieportret compleet. Zou hij de zelfontspanner hebben gebruikt ? Michael Ballack zeker niet. De Bayernvedette neemt ons mee in zijn wagen en fotografeert vanachter het stuur het sneeuwlandschap waar hij door moet. Sneeuw, zegt Ballack in de begeleidende tekst, betekent rust voor hem. Even zitten we in zijn hoofd. Rust en ontspanning vindt Bernd Schneider dan weer in een strand vol parasols en (bijna) allemaal lege strandstoelen. De vrijschopspecialist van Leverkusen blijkt ook buiten het voetbalveld oog te hebben voor compositie.
Anderen blijven dichter bij hun professionele biotoop en nemen ons mee achter de schermen van het stadion. De kleedkamer van Arsenal door Lauren, het schoenenhok van Manchester United door Ruud van Nistelrooy, of de spelerstunnel van het Estádio do Dragão gezien vanuit het artistieke perspectief van FC-Portospeler Jorge Costa. Henrik Larsson trok zijn schoenen uit en richtte de lens naar beneden. Dit zijn de voeten van zovele mooie doelpunten. Geld zou je willen geven om erop te mogen stappen, maar kijken naar die blauwe nagels en dat eelt doe je liever niet te lang.
Weer anderen appelleren aan ons geweten, zoals Guus Hiddink. De voormalige bondscoach van Zuid-Korea confronteert ons met het contrast tussen rijk en arm in het Aziatische land. Of Liliam Thuram, de Fransman uit Guadeloupe die met krijt en kinderhanden de honger in de wereld aanklaagt.
Vijf Belgen werd gevraagd mee te werken aan het initiatief. Vincent Kompany, Timmy Simons, Erik Gerets, Luc Nilis en Paul Van Himst aarzelden niet om hun medewerking toe te zeggen.
Van Kompany haalde een beeld van de Brusselse Noordwijk, gezien vanuit het appartement waar hij woonde, het boek. Een andere foto zal alleen te zien zijn in Brussel, waar de expositie volgende week neerstrijkt. Een foto van hemzelf, nonchalant leunend op een flatscreentelevisie, de videocassette van de maffiafilm Scarface in de hand. Op het scherm een verstild beeld van het hoofdpersonage, Al Pacino. Het is, legt Kompany uit, zijn lievelingsfilm, ook al dateert de release van voor zijn geboorte. De dialogen kent hij nagenoeg van buiten, waaronder de woorden die Tony Montana alias Al Pacino uitspreekt op het einde : ” And the world is yours.” Het is zijn levensmotto, aldus de 19-jarige Anderlechtspeler.
Ook de foto van Erik Gerets in het boek is niet zijn beste. Hij toont vier leden uit zijn staf bij Wolfsburg die de tijd al kaartend doden in een luchthaven. Op een ander beeld fotografeerde hij de lege bank in het stadion van de Bundesligaclub. Rechts zijn stoel en die van zijn assistent, links de zitjes voor de overige stafleden en de spelers. Ertussen een meter of wat niets. Afstand. Het illustreert, aldus Gerets, de eenzaamheid van de trainer. Voelde hij de bui al hangen ? Ook voor deze foto geldt : volgende week te zien in het Koning Boudewijnstadion.
Wie geïnteresseerd is in de foto’s, kan ook proberen er een te kopen. Enkele gesigneerde originelen van de Belgische deelnemers zullen in Brussel worden geveild voor het goede doel. In Londen gebeurde dat vorige week al met een tiental toppers uit de collectie. Het hoogste bod was voor de bijdrage van Wayne Rooney. De forsgebouwde aanvaller van Manchester United, altijd in voor een robbertje vechten in de pub, als het moet (volgens de Engelse tabloids) ook met zijn vriendin, onthaalt ons op een tegen een hek opspringende hond. ” Man’s best friend“, luidt zijn uitleg. ” Beware of dog” staat te lezen op een bordje. Misschien bedoelde híj : ” Beware of me” ? ‘Me’ is dan Wayne Rooney en de foto een waarschuwing voor al wie zijn pad kruist, zowel op als naast het veld. Christie’s veilde de foto vorige week in de MarqueeClub voor 3000 pond, ongeveer 4500 euro. Het geld gaat naar Het Rode Kruis.
Canon is niet aan zijn proefstuk toe met The Other Side of Football. In 2003 deed het iets gelijkaardigs onder de noemer On the Other Side of the Lens. Artiesten als Nicole Kidman, Kate Moss, Mick Jagger en Michael Stipe leverden toen de foto’s en de opbrengst ging naar kinderprojecten van Het Rode Kruis.
Ook dit keer gaan de Rode-Kruisbeweging en de multinational met elkaar in zee. Hun samenwerking is niet toevallig. Canon werd mede opgericht in 1933 door een jonge Japanse dokter, Takeshi Mitarai. Vanuit zijn professionele achtergrond heeft het bedrijf ook altijd optische apparatuur ontwikkeld voor de geneeskunde. Het Rode Kruis voelt zich allerminst de schaamlap voor een humanitair imago van de multinational. “Wij weten dat het engagement van Canon structureel is”, zegt Michel Leduc, verantwoordelijk voor de communicatie en de fondsenwerving van Het Rode Kruis Vlaanderen en zelf een ex-werknemer van Canon. “Hun sociale filosofie laat zich samenvatten door het Japanse woord kyosei. Dat betekent : samen leven en werken voor het gemeenschappelijk welzijn. In de Japanse samenleving zit dat heel diep ingebakken.”
En wat Het Rode Kruis heeft met het voetbal ? In Vlaanderen rukten zijn vrijwilligers vorig jaar 12.800 keer preventief uit. Ongeveer 60 procent daarvan gebeurde naar aanleiding van een sportevenement. In een kwart van die gevallen ging het om een voetbalwedstrijd.
The Other Side of Football komt naar Brussel. Van 2 juni tot 30 juni loopt de tentoonstelling in het Extra Time Café van het Koning Boudewijnstadion. Het boek met daarin een selectie van de foto’s kost 18,99 euro. Het is alleen te koop via het internet : www.amazon.de of www.amazon.fr of www.amazon.co.uk. De opbrengst gaat integraal naar Het Rode Kruis.
door Jan Hauspie
Het levensmotto van Vincent Kompany : ‘And the world is yours’, uit de maffiafilm Scarface.
