Aan de vooravond van de wereldkampioenschappen wielrennen in Stuttgart neemt de Internationale Wielerunie (UCI) ongeziene maatregelen in de strijd tegen doping. Ongezien, in de zin dat er nog nooit zoveel dopingcontroles waren, maar ook ongezien in de manier waarop het doel blijkbaar alle middelen heiligt. Vlak voor de Tour publiceerde de UCI al een ‘witte lijst’ van renners die het ethisch charter tekenden, waarin ze zichzelf verplichten om hun DNA af te staan en hun jaarloon terug te storten aan de UCI indien ze betrokken raken in een dopingzaak. Het charter kwam er onaangekondigd, zonder inspraak van renners of ploegen en was juridisch zo lek als een zeef. Niet tekenen stond echter gelijk met niet starten in de Tour en dus zetten de meeste renners knarsetandend hun handtekening al liepen de discussies in sommige ploegen bijzonder hoog op.

Eén renner weigerde echter mordicus om te tekenen : Paolo Bettini, regerend olympisch kampioen en uittredend wereldkampioen. Toen de UCI daarop dreigde om Bettini een startverbod te geven in de Ronde van Duitsland, stuurde de Italiaan zijn eigen versie van het ethisch charter naar Aigle. Als Bettini betrokken raakt in een dopingzaak, stort hij zijn jaarloon niet door aan de UCI, maar aan diegene die er het meeste schade van ondervinden : de ploeg en de sponsor. Uit angst voor nog meer heisa liet de UCI Bettini verder met rust, al zal u zijn naam nog steeds niet terugvinden op de witte lijst. Normaal gezien mag Bettini komende zondag wel gewoon starten in Stuttgart.

Een Spaanse ploeg loste de zaak met nog meer creativiteit op. Alle renners zetten hun handtekening onder het ethisch charter in het bijzijn van een notaris, die tegelijkertijd een akte opmaakte waarin de renners verklaarden dat ze tekenden onder dwang van de UCI. Geen rechter ter wereld die een van deze renners zal verplichten zijn jaarloon terug te storten aan de UCI indien hij betrokken raakt in een dopingzaak.

De meest recente stunt in de repressieve dopingaanpak van de UCI bestaat uit de publicatie van een aantal ‘zwarte lijsten’ op hun officiële website. Twee weken geleden verscheen er plots een document met een kleine driehonderd namen van renners die verplicht zijn om te allen tijde hun volledige whereabouts aan de UCI door te geven. De redenen waarom renners op de lijst komen, zijn drieledig : sommigen staan erop omwille van hun goede prestaties, anderen omdat ze een certificaat hebben voor bijvoorbeeld een verhoogde hematocrietwaarde, weer anderen omdat ze afwijkende bloedwaarden vertonen of omdat ze al ooit betrapt werden op doping. Dat wordt dan allemaal gezellig op één hoop gegooid en gepubliceerd, zodat pers en publiek naar hartenlust kunnen speculeren over wie waarom op de lijst staat.

Daarnaast geeft de UCI nu ook de namen vrij van alle renners die in 2006 en 2007 betrapt werden op doping. Daaronder óók personen die achteraf werden vrijgesproken, zoals Alessandro Petacchi. Drie jaar geleden probeerde toenmalig minister van Sport Marino Keulen iets dergelijks in Vlaanderen. Na enkele maanden al moest de Vlaamse Gemeenschap de lijst van haar website halen omdat het Arbitragehof oordeelde dat ze in strijd was met de Belgische grondwet en verscheidene internationale verdragen.

De schandpaalpolitiek van de UCI mag dan bijzonder mediageniek zijn, ethisch en wettelijk worden hier bepaalde grenzen bereikt én overschreden. In een hardleers milieu als het wielrennen mag en móét een harde aanpak, maar zelfs (vermeende) dopingzondaars hebben recht op een eerlijk proces, op verdediging en op bescherming van de privacy. Als overkoepelende bond is het de opdracht van de UCI om de rechten van alle actoren in de wielerwereld te garanderen. In plaats daarvan holt de internationale wielerunie mee in het hysterische antidopingfundamentalisme dat de wielrennerij sinds de Tour van 1998 teistert en waarin elke normale en genuanceerde discussie al lang uitgesloten is.

We hebben het hier over sporters die naar ongeoorloofde middelen grijpen in de hoop vaker te winnen en dus meer te verdienen, niet over kindermoordenaars. Een béétje zin voor realiteit is op zijn plaats. S

door LOES GEUENS

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content