Met allure en panache maakte Tom Boonen in de Ronde van Vlaanderen zijn status van superfavoriet waar. Dat dreigt het verwachtingspatroon rond de wereldkampioen alleen maar te vergroten. Verslag van een aangekondigde overwinning.
Meer en meer wordt de Ronde van Vlaanderen een dankbaar platform voor tal van (sport)evenementen. Eén dag voor de start van deze monumentale klassieker toverden de organisatoren van het WK in Salzburg de Brugse bierbrasserie Cambrinus om in een Oostenrijks etablissement. Daar plaatsten ze een typisch gerecht op het menu en stelden het parcours voor waarop Tom Boonen op 24 september zijn wereldtitel verdedigt. De omloop snijdt onder meer door het centrum van de Mozartstad en moet een ode brengen aan de culturele grandeur van deze metropool.
Negentien jaar na het door de Ier Stephen Roche gewonnen wereldkampioenschap in Villach wil Oostenrijk zich met de nodige zwier opnieuw als wielerland presenteren. Want voor ruim 49 procent van de bevolking, zo laten de inrichters glimmend van trots weten, is wielrennen de favoriete sport, slechts 27 procent zweert bij skiën. De Oostenrijkse sprinter Bernard Eisel, ook aanwezig op de presentatie en ritwinnaar in de Driedaagse van De Panne, zegt van deze wedstrijd zijn hoofddoel te maken, al beseft hij dat Tom Boonen ook daar moeilijk te kloppen zal zijn. De omloop kent een aantal korte hellingen, al is er één lange klim van 900 meter, met een stijgingspercentage van 15 procent. “Geen probleem voor Boonen”, weet Eddy Merckx, die ter plekke het traject was gaan verkennen.
Extreem uitvergroot
De adoratie voor Tom Boonen blijft overweldigend en doet zelfs een nuchter man als Merckx naar superlatieven grijpen. Zo projecteerde de voormalige Kannibaal, die destijds koerste met een excessieve drang om zichzelf steeds weer te overtreffen, Boonen heel even op zichzelf. Hij stelde dat de wereldkampioen niet tevreden mag zijn met de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix, maar ook de aprilklassiekers moet rijden. Merckx was onder de indruk van het gemak waarmee Boonen in Milaan-Sanremo de Cipressa opfietste. Hij vindt dat Boonen ook in de Amstel Gold Race en Luik-Bastenaken-Luik moet starten.
Het is voor Boonen de keerzijde van de medaille : op den duur wordt er steeds meer van hem gevraagd. En wordt alles wat hij zegt en doet vaak extreem uitvergroot. Zoals in Dwars door Vlaanderen bijvoorbeeld, toen Boonen op de hellingen zijn vormpeil testte en de concurrenten uit het wiel kegelde. Sommigen vonden dat vernederend. En een krant timmerde snel een heuse rondvraag in mekaar : kan zoiets wel ?
De kracht van Tom Boonen is dat hij zich voorlopig door niets of niemand uit zijn lood laat brengen. Hij weet wat hij kan en niet kan. En hij heeft niet, zoals Merckx, de innerlijke drang om altijd weer een voorbeeld te willen stellen. Drie dagen voor de start van de Ronde van Vlaanderen deelde hij zelf mee met welke ploeg hij zou starten. Alsof hij die formatie zelf had samengesteld. Vierentwintig uur voor het vertrek declameert hij geen excuses te zullen zoeken als hij de Ronde van Vlaanderen niet wint. Rustig en zelfverzekerd deelt Tom Boonen de verzamelde persmeute mee dat de conditie de laatste dagen alleen maar in stijgende lijn is gegaan. En toen hij dan de zondagochtend op de Grote Markt van Brugge het podium beklom, viel er geen zweem van zenuwachtigheid te registreren. Boonen lachte en dolde, de regen die over de Breydelstad neerviel ten spijt. De 264 kilometer lange kruistocht naar Meerbeke leek hem te fascineren. Hij liet nog maar eens horen sterker te zijn dan vorig jaar. Zelfverzekerd reed hij vervolgens naar de start, stormachtig toegejuicht. Klaar om dat te doen wat iedereen verwachtte : een groots nummer opvoeren.
Trillende stemmen
De Ronde blijft een ontdekkingstocht door Vlaanderen. Maar is vooral uitgegroeid tot een uit zijn voegen barstende wedstrijd. De organisatoren worden met het jaar zenuwachtiger, de stemmen trillen en beven in de wedstrijdradio, de paniek neemt elke editie toe. En de gemotoriseerde politie heeft het steeds moeilijker om het hoofd koel te houden in de mallemolen van de stress, in de hectiek van het gebeuren. Volgers mogen zich gelukkig prijzen als ze onderweg een renner zien. Zelfs als je achter een onschuldige en drie minuten ver reikende ontsnapping inschuift, ver verwijderd nog van de bergzone, word je ogenblikkelijk weggejaagd. Geen wedstrijd in België waarin je zo weinig van de koers ziet als de Ronde van Vlaanderen.
Maar op hetzelfde moment toont deze klassieker hoe Vlaanderen nog steeds leeft op het ritme van de wielersport. De mensen verdringen zich niet alleen op de hellingen, maar ook in de steden. Vooral voor de doortocht door Roeselare was de belangstelling massaal. En de aanmoedigingen gingen vrijwel allemaal uit naar dezelfde renner. Ook in de zes en een half uur lange tocht tussen Brugge en Meerbeke bleek weer wat Tom Boonen heeft losgemaakt. Hij is door zijn aanvalsdrift en aanvalsdrang meer dan een ambassadeur voor zijn sport.
Tom Boonen bezweek niet onder het gigantische verwachtingspatroon, onder de druk die hij zichzelf oplegde. Hij scheurde de wedstrijd op de Koppenberg open en zorgde er zo in twee fases voor dat zeventien renners zich afscheidden. Paolo Bettini, Serge Baguet en Filippo Pozzato vormden als het ware een erehaag voor de wereldkampioen, ze brachten de sneltrein van Quick-Step op gang. Toen de verbazende Leif Hoste uiteindelijk op de Valkenberg aanviel, dichtte Boonen gezwind de bres. Meteen kreeg de (weder)opbloei van de Belgische wielersport nog maar eens gestalte : Tom Boonen op weg naar Meerbeke, samen met de inmiddels 28-jarige Leif Hoste, die ooit het uithangbord leek van een verloren generatie, maar in zijn carrière vooral door blessureleed werd geremd.
Natuurlijk was Hoste in de spurt kansloos tegen Boonen die met veel machtsvertoon naar zijn tweede opeenvolgende overwinning in de Ronde van Vlaanderen snelde. Heel Meerbeke daverde op zijn grondvesten. Boonen zorgde voor een nieuwe mijlpaal in de geschiedenis van de Belgische wielersport. De Boonenmania dreigt de komende weken nog grotere vormen aan te nemen.
Hulde aan de ploeg
Hoe zielsgelukkig Boonen over de streep reed, zo sereen onderging hij achteraf het succes. Beleefd werkte Boonen een reeks interviews af en stelde zich dan ter beschikking van de schrijvende pers. Rustig en beheerst vertelde hij het verhaal van de wedstrijd. Hij bracht op een opvallende manier hulde aan zijn ploegmaats die voor hem de rode loper hadden uitgerold. Iemand informeerde zijdelings of hij na de Ronde van Vlaanderen er niet aan dacht in Gent-Wevelgem en Parijs-Roubaix nog meer te bewijzen, maar Boonen counterde met de glimlach : “Heb ik nog niet genoeg gedaan ?”
Terloops wilde hij wel duidelijk maken wat deze wedstrijd van zijn lichaam heeft gevraagd : “Ik wou dat jullie dat eens konden voelen, het is alsof ze vijzen in je rug hebben geschroefd en kilo’s zout in je benen hebben gekapt.” Maar wat later stelt hij toch weer aan Parijs-Roubaix te denken. Want : “Deze wedstrijd is een afvallingsrace en ligt me in feite nog beter dan de Ronde van Vlaanderen.” Niet één moment wordt Boonen tijdens een twintig minuten lange persconferentie ongeduldig. Hij kwijt zich met verve van zijn taak.
Het stardom heeft hem wat dat betreft absoluut niet veranderd. In een hoekje aanhoorde Patrick Lefevere glimlachend de uitleg van zijn vedette. In een euforische opwelling had de manager zijn ploeg enkele weken geleden nog het Real Madrid van de wielersport genoemd. Bij momenten deed het werk van zijn formatie aan de illustere ploegen van Peter Post denken.
Sociale meerwaarde
De uren na de Ronde van Vlaanderen. In drie tenten schuiven de genodigden aan voor een receptie. De tijd dat er achteraf werd geklonken in de living van de toenmalige burgemeester Etienne Cosijns is al lang voorbij. Van de typisch volkse sfeer die er aan de wedstrijd hangt, is er op dat soort momenten geen sprake meer. Het bier vloeit, de hapjes worden aangerukt. Politici en allerhande businessmensen schudden mekaar de hand. Er wordt over alles gesproken, maar nauwelijks over de koers. Wat blijft er hier nog over van de symboliek van deze wedstrijd, van het harde labeur in regen en wind, van het duwen en wringen, het trekken en sleuren, het wroeten en gruwelen, van het genadeloze overlevingsgevecht op puntige kasseien en mythische hellingen ?
Steeds weer denk je op dat soort momenten terug hoe het ooit begon : de Ronde van Vlaanderen was ooit een wedstrijd die een achtergestelde streek een gezicht gaf, een klassieker met een sociale meerwaarde. Nu is het een buitenissig evenement dat aan de organisatoren één miljoen euro kost en niet ontsnapte aan de commercialisering van deze tijd.
Als de avond over Meerbeke is gevallen, stappen ook de organisatoren van het WK in Oostenrijk tevreden naar buiten. Ze hebben een prachtwedstrijd gezien en propaganda gemaakt voor hun evenement. Snel delen ze nog een paar toeristische folders uit. Op hun jassen staat duidelijk zichtbaar de naam van Salzburg. Of ze zich zouden kunnen verzoenen met de naam van Tom Boonen op de erelijst van hun organisatie ?
JACQUES SYS
