Bij de top van de FIFA breekt het angstzweet uit. De FBI had immers al jaren een mol rondlopen bij de wereldvoetbalbond. De naam is Blazer, Chuck Blazer.

Een mol? De FBI?” De paniek was onlangs groot in het zwaarbeveiligde FIFA-hoofdkwartier. Zijn ze echt afgeluisterd door de Amerikaanse inlichtingendienst? Het ongeloof was groot. Maar de bevestiging kwam al snel: het klopte. Nota bene een voormalige collega, die jarenlang op kosten van de wereldvoetbalbond resideerde in vijfsterrenhotels, businessclass de wereld over vloog en in een geblindeerde wagen onder politiebegeleiding voor de vipingang van WK-stadions werd afgezet, trekt nu de beerput open. Zijn naam: Chuck Blazer. De corpulente Amerikaan was een van de 22 mannen die eind 2010 besloten dat Rusland en Qatar uitstekende kandidaten waren voor het WK voetbal. Het leidde zijn val in. Na het dubieuze verkiezingsfiasco sneuvelde de ene na de andere topbestuurder. Ook Blazer. Over de bebaarde miljonair kwam ineens een belastend rapportje boven water. Gedurende zijn twintigjarige periode als FIFA-official verzamelde hij vele miljoenen dollars voor zijn privérekening. Nadat onthutsende creditcardafschriften waren opgedoken en daaruit bleek dat hij op kosten van de Concacaf – de voetbalfederatie van Midden- en Noord-Amerika – Hummers en luxepenthouses had aangeschaft, trad hij af. Om nog maar niet te beginnen over zijn penthouse in New York voor zijn twee katten en parkeerplaats van 25.000 dollar per jaar.

Maar de voetbalwereld was nog niet van mijnheer Blazer af. Twee weken geleden lekte via de New Yorkse krant Daily News uit dat hij een deal heeft gesloten met de FBI. Hoewel, een deal? Hij kon weinig anders toen de belastingdienst op de stoep stond. Blazer betaalde al bijna tien jaar geen inkomstenbelasting. En aan inkomsten was er geen gebrek geweest. De Amerikanen hebben nog miljoenen van hem te goed. Er werd gedreigd met processen. Blazer, inmiddels ernstig ziek, bezweek onder de druk en begon een loopbaan als mol voor de Amerikaanse inlichtingendienst. Jarenlang werd hij geregisseerd. Met wie hij moest spreken. Waarover. Blazer protesteerde nog dat dit soort gedrag niet bij zijn statuut paste, maar dat maakte weinig indruk op de FBI.

Bom

In het diepste geheim heeft de Amerikaan onder meer gesprekken met hoge functionarissen van de FIFA opgenomen. Dat gebeurde met een door de FBI bewerkte sleutelbos. Daarin was opnameapparatuur verstopt. In de aanloop naar de Olympische Spelen van 2012 nodigde Blazer meerdere voormalige collega’s uit voor dure etentjes. Diverse Russen accepteerden de uitnodiging, onder wie Vitaly Moetko, de topman die het WK in Rusland regelt en tevens zetelt in het uitvoerend comité van de FIFA. Het hoofd van de Australische bid en de Hongaarse adviseur van Sepp Blatter gingen ook nietsvermoedend praten met de geheime FBI-informant. Bij deze ontmoetingen in een Londens vijfsterrenhotel lagen de James Bondsleutels van Blazer nonchalant op tafel.

Voor het eerst lijkt er nu echt een bom te liggen onder de rijkste en grootste sportorganisatie ter wereld. Rapportjes van de tuchtcommissies overleef je nog wel, maar de gevreesde FBI heeft een heel andere reputatie. Bij de FIFA was de schok dan ook groot. Iedereen begon direct te rekenen. Wat zou de FBI in handen kunnen hebben? De Amerikanen slaagden er eerder in om Lance Armstrong te ontmaskeren. Bestuurders, renners en journalisten wisten al heel lang dat de wielerwereld verrot was. Maar de dopingbeerput ging pas echt open toen de FBI zich ermee ging bemoeien. En niet alleen daar. De Amerikaanse inlichtingendienst onthulde al meerdere dopingincidenten. Twee weken geleden ging een schokgolf door de Amerikaanse sportwereld toen tophonkballer Alex Rodriguez dopegebruik bekende nadat de FBI zijn leven overhoop had gehaald.

Sepp Blatter heeft dan ook alle reden om zich nu echt zorgen te maken. De afluisterpraktijken voeren de druk op de bond verder op. Zeker nu er presidentsverkiezingen in aantocht zijn. Alles wijst erop dat Blatter in mei 2015 voor vier jaar wordt herkozen. Intern stellen echter steeds meer officials de vraag of hij nog wel de juiste persoon is. Hoewel Blatter de FIFA kerngezond achterlaat, met een miljard euro op de bank, was het imago nog nooit zo slecht.

Binnen de FIFA-familie hebben juristen van de bond ook al gewezen op de gevaren van een herverkiezing. Als de 78-jarige Blatter na zijn herverkiezing ziek wordt of sterft, krijgt de FIFA een nieuw probleem in de maag gesplitst. Dan neemt het langstzittende lid van het uitvoerend comité het stokje over. Dat is Issa Hayatou uit Kameroen. Hij is een van de mannen die een schimmige rol speelt in de Qataraffaire. Hayatou speelde een hoofdrol in de verhalen van de Sunday Times, die vlak voor het WK vele belastende details openbaarde. Daaruit bleek dat Hayatou dure cadeaus, cash en gratis medische behandelingen accepteerde.

Pitbull

Toeval of niet, maar het FBI-nieuws komt uitgerekend nu de FIFA onder zware druk staat om het onderzoeksrapport naar de WK-toewijzingen van 2018 en 2022 te openbaren. De ingehuurde Amerikaanse onderzoeker Michael Garcia dropte zijn bevindingen van 360 pagina’s al afgelopen zomer op de FIFA-kantoren. De ethische commissie van de wereldvoetbalbond weigert tot dusverre om met het hele rapport naar buiten te komen. Tot ergernis van pitbull Garcia, die dacht dat het juist de bedoeling was om de voetbalfans te informeren.

Daarnaast speelt ook nog de oeverloze discussie over het tijdstip waarop het lachwekkende WK 2022 in Qatar gaat plaatsvinden. Het kan niet in de zomer, maar wanneer wel? De hele wereld praat mee. Competities, clubs, spelersvakbonden, voetbalbonden. Een hoofdpijndossier dat inmiddels al vele duizenden pagina’s beslaat. Met het nieuws rond de FBI komt er nu nog een brandend probleem bij. Het onderzoek van de inlichtingendienst geeft de perikelen rond de voetbalorganisatie uit Zwitserland een heel nieuwe dimensie. Wordt de James Bondsleutel van Chuck Blazer de FIFA dan wel fataal?

Eén man zal de ontwikkelingen met extra belangstelling volgen. Dat is Jérôme Champagne. De Franse diplomaat is de enige mens in de wereld die het in zijn hoofd haalde om zich als tegenkandidaat voor Blatter op te werpen. Tot nog toe leken zijn kansen nihil. Dat zou weleens heel snel kunnen veranderen. Blatter mag dan een kat met zeven levens zijn, maar ook die zijn een keer op. Het zegt veel over het voetbal dat de bezems uiteindelijk van buitenaf moeten komen. Het wachten is nu op de volgende stappen van de FBI. Die schieten doorgaans niet met losse flodders.

DOOR IWAN VAN DUREN EN TOM KNIPPING

Met een door de FBI bewerkte sleutelbos nam Blazer gesprekken met topfunctionarissen op.