Nog 100 dagen tot de Winterspelen: wat u nu al moet weten over de ‘Big Brother Games’

© GETTY
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Over exact 100 dagen starten de Olympische Winterspelen in Peking. Die worden in alle opzichten apart én controversieel. Een overzicht.

Tijdstip/locatie

Amper een kleine zes maanden na het einde van de Zomerspelen in Japan beginnen op 4 februari de Winterspelen in China. Door het corona-uitstel van Tokio 2020 zullen die twee Games voor het eerst sinds 1992 binnen een periode van een goed half jaar georganiseerd worden. Toen vielen de Winterspelen (die van Albertville, eindigend op 23 februari) samen met de Zomerspelen (die van Barcelona, startend op 25 juli).

Nu dus in omgekeerde volgorde, én opnieuw in Azië. Voor de derde keer op rij, na de wintereditie van Pyeongchang 2018 en de zomereditie van Tokio 2020/21 – een primeur in de geschiedenis van de Olympische Spelen. Zoals Peking ook de eerste stad ooit wordt die de Winter- én Zomerspelen organiseert. De openingsceremonie vindt zelfs plaats in hetzelfde Vogelneststadion waar in 2008 onder meer Usain Bolt de wereld verbaasde.

Verre van alle sportevents zullen echter in de Chinese hoofdstad afgewerkt worden: alleen curling, ijshockey, kunst- en snelschaatsen. Curling zelfs in het beroemde (nu voormalige) zwemstadion ‘The Water Cube’, dat werd omgebouwd tot ‘The Ice Cube’. De skiërs, bobsleeërs en rodelaars zullen zich 75 kilometer verder moeten verplaatsen, naar het district Yanqing, ten noordwesten van Peking. Andere sporters, zoals de langlaufers, schansspringers en snowboarders, nog eens 110 km verder, naar de stad Zhangjiakou. Met een korreltje sneeuw nemen dus, die ‘Games of Beijing’.

Coronamaatregelen

De Chinese autoriteiten willen koste wat het kost elke, zelfs minieme, uitbraak van het coronavirus in de kiem smoren. Absolute topprioriteit, om zo het beeld van de zogenaamde onfeilbare en superieure communistische staat voor de rest van de wereld hoog te houden. En om zo ook elke mogelijke discussie over de Spelen als superverspreiderevenement, ook in eigen land, stil te leggen. En dus worden de coronamaatregelen nog draconischer dan die in Tokio, afgelopen zomer.

De eerste versie van de ‘playbooks’, waar atleten, stafleden, journalisten en alle olympische medewerkers zich aan moeten houden, zullen allicht pas deze week bekendgemaakt worden, maar enkele details werden al meegedeeld. Net als in Tokio zullen geen buitenlandse toeschouwers, sponsors of zelfs familieleden van atleten in China worden toegelaten. Chinese sportfans zullen, in tegenstelling tot in Japan, wel mogen plaatsnemen op de tribunes. Die zullen echter moeten voldoen aan de strengste coronaprotocollen. Hoeveel toeschouwers is nog niet bekend, maar ze zullen ‘zorgvuldig’ uitgekozen worden.

De vijfringenbrug in Zhangjiakou, een van de steden waar de Winterspelen doorgaan
De vijfringenbrug in Zhangjiakou, een van de steden waar de Winterspelen doorgaan© GETTY

Alle olympische actoren zullen ook weer in een coronabubbel moeten verblijven. Weliswaar nog meer hermetisch afgesloten dan in Tokio. Terwijl daar medewerkers van het olympische dorp elke dag tussen hun huis en de olympische bubbel konden pendelen – goed voor twee derde van het aantal besmettingen tijdens de Zomerspelen – zal hen dat in Peking verboden worden. De Chinezen zullen ook elk onderling contact tussen atleten, scheidsrechters, journalisten en stafleden/vrijwilligers… strikt scheiden, zoals ook al tussen hen en de ‘gewone’ bevolking.

Daarvoor werd een ‘closed loop’ met een eigen transportsysteem ontworpen, waarin elke olympische groep zich alleen tussen de trainings/competitielocaties en zijn aangewezen olympisch dorp of hotel kan verplaatsen. De gangen en de toiletten van de 39 venues werden de voorbije zomer zelfs verbreed of heringedeeld om elk mogelijke fysieke interactie te vermijden. In de mediaruimtes zullen journalisten daarom atleten ook achter plastic moeten interviewen.

Binnen die bubbel zal iedereen ook dagelijks op het coronavirus getest worden, inclusief twee PCR-tests in de 96 uur voor afreizen naar Peking. Nochtans zullen allicht alleen volledig gevaccineerde atleten en coaches de bubbel betreden.Wie niet gevaccineerd is moet vooraf immers liefst 21 dagen in quarantaine doorbrengen – heel weinigen die daartoe bereid zullen zijn. Alleen wegens medische redenen kan een atleet een uitzondering krijgen. Elk risico moet immers worden vermeden. Met als veelzeggende boodschap van de Chinese regering: ‘Elke bedreiging voor de nationale gezondheid en veiligheid zullen we streng bestraffen.’ Big Brother will be watching

Er is sprake van thermometers die atleten de hele dag zullen moeten dragen. Bij elke minieme koortsopstoot zou dan een alarm afgaan…

‘Genocide Games’

Het motto van Peking 2022 luidt ‘ Together for a Shared Future‘. Het IOC wil zo de kracht van de Spelen in de verf zetten om de globale uitdagingen, zoals de coronapandemie, als één community aan te pakken. Van zo’n wereldwijde vereniging zal echter weinig in huis komen. Naast de coronamaatregelen zullen de komende weken immers de protesten tegen de mensenrechtenschendingen in China hét gespreksonderwerp worden. Organisaties als Human Rights Watch, maar ook buitenlandse regeringen, hebben de aanpak van de Oeigoeren in de Chinese autonome regio Xinjiang, immers als genocide bestempeld. Die moslimminderheid wordt er vastgehouden in interneringskampen. Volgens de Chinese Communistische Partij van leider Xi Jinping zijn het echter ’trainingscentra bedoeld om het islamitische extremisme uit de roeien’. Het beschouwt elke beschuldiging daaromtrent als ‘een poging om de sport en de Spelen te politiseren’.

Naast mensenrechtenorganisaties hebben politici uit Australië, Canada, Groot-Brittannië en de VS dan ook al opgeroepen tot een boycot van de Spelen. Maar verder dan een commerciële boycot van sponsors, en een diplomatische boycot, waarbij veel landen geen hoogwaardigheidsbekleders naar China zullen sturen, zal het niet komen. Van een volledige boycot zouden immers ook hun atleten het slachtoffer worden.

Zoals al voor de Zomerspelen in Peking 2008, toen er grote controverse heerste over de onderdrukking van de bevolking in Tibet, houdt ook het IOC zijn handen af van de discussie. Dat neemt nooit een positie in wat betreft politieke en sociale zaken in een olympisch gastland. ‘De Chinese organisatoren hebben ons verzekerd dat ze de olympische principes zullen respecteren, inclusief het eerbiedigen van mensenrechten en persvrijheid’, klinkt het. Dat zal de protesten, zoals vorige week bij het ontsteken van de olympische vlam in Griekenland, allerminst stilleggen. Waarnemers vragen zich ook af wat de Chinezen én het IOC zullen doen als één medaillewinnaar met een ‘Free Xinjiang’ of ‘Free Tibet’-boodschap op het podium zou verschijnen. Al is de kans klein dat één atleet dat zal durven te riskeren…

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content