Is het moment van Jason Denayer (24) om door te breken bij de Rode Duivels eindelijk gekomen? Drie vragen over zijn evolutie aan Thomas Caers, zijn coach destijds in de JMG Academie, en aan Jesse De Preter, zijn vertrouwenspersoon bij Atticus Sports Management.
LEIDER
Jason Denayer is dit seizoen aanvoerder van de Franse topclub Olympique Lyon. Is hij op zijn 24e een leider geworden?
Thomas Caers: ‘ Jason is een heel zacht persoon. Iemand waar je niet kwaad op kunt zijn, omdat zijn hart zo groot is. Hij deelt graag met anderen en zal niet snel oordelen over anderen. Als je met hem over een wedstrijd spreekt en je zegt ‘ die speler was slecht’, dan zal hij daar nooit in meegaan. Hij voelt zich niet goed geplaatst om een oordeel te vellen over anderen. Dan gaat het altijd over het collectief en over zijn eigen prestatie. Op het veld kan hij als verdediger hard zijn, maar dat toont zich totaal niet in zijn persoonlijkheid als mens. Jason, dat is eigenlijk ‘make peace, love and play soccer’. ( lacht) Het is geen toeval dat hij veel vrienden telt.
Onderschat hem niet: hij is superambitieus. Hij wil altijd maar prijzen winnen.’ Thomas Caers
‘Ik ken hem al van toen hij twaalf jaar was en toen al was hij niet iemand die snel ging klagen en zagen. Hij wist al vroeg wat hij wilde bereiken. Wellicht door zijn achtergrond had hij al op jonge leeftijd door dat de enige kans om iets van zijn leven te maken via de voetballerij was. Daar focuste hij zich op. Hij woonde met zijn vader in een kleine studio in Brussel, terwijl zijn moeder in Ganshoren woonde. Groot waren de middelen niet. Een gemakkelijke situatie was dat voor hem niet. Maar hij deed het toch maar. Hij was minder dan andere straatvoetballers uit Brussel en Antwerpen beïnvloed door het negatieve van de straatcultuur. De overlevingsdrang maakte hem sterker en voor de rest moesten we hem eigenlijk niet zo vaak prikkelen. Ik weet wel nog dat we hem ooit eens de vuilnisbakken op het sportcentrum in Tongerlo lieten legen met de boodschap: je kunt later natuurlijk ook achter de vuilniskar gaan lopen in plaats van voetballer te worden. Maar het gebeurde zelden dat hij er met zijn pet naar gooide.
‘Hij was op de JMG Academie iemand die voor anderen zorgde en op het internaat bijvoorbeeld de was ging ophalen en die in de wasmachine stopte. Met zijn natuurlijk charisma, zijn fysieke uitstraling en zijn voetbalkwaliteiten was hij daar sowieso een van de leiders. Met één zin kon hij iemand op subtiele wijze op zijn plaats zetten, rustig, dus niet op een negatieve, agressieve manier. Het weinige dat hij zei, kwam altijd wel binnen bij de anderen. Hij maakte ook heel graag plezier, maar vond daarin een evenwicht met trainen, omdat hij goed wist wat er nodig was om te bereiken wat hij in het voetbal voor ogen had.
‘Toen ik vernam dat hij dit seizoen aanvoerder is bij Lyon dacht ik: het is door zijn voetbalkwaliteiten, zijn charisma en zijn kameraadschap. Ik bedoel: een fysieke leider met veel verbale eigenschappen die niet kan voetballen, valt in een kleedkamer snel door de mand. Wat Jason ook uitstraalt, is dat hij heel graag voetbalt en dat zonder kapsones doet. Nog maar zelden kon ik stress van zijn gezicht aflezen. Zijn coach noemt hem een natuurlijke leider, dus dat betekent: je moet daar niets speciaals voor doen. Ik denk wel dat hij heel fier is dat hij die aanvoerdersband toegewezen kreeg. Zo’n erkenning voor zo’n jongen van Congolese afkomst gaat verder dan alleen maar het voetbal.’
Jesse De Preter: ‘Jason is al langer dan dit seizoen een leider. Dat proces is twee jaar geleden begonnen. Toen keerde hij naar Galatasaray terug omdat hij zich daar heel goed voelt. Na een slecht afgelopen EK in Frankrijk en een seizoen tegen de degradatie strijden bij Sunderland in het grauwe noorden van Engeland fleurde hij in Turkije weer helemaal op. In de kleedkamer nam hij toen snel de leidersrol op zich en kreeg hij na een tijd de bijnaam The Leader. Het is daar, op zijn 22e, dat hij meer verantwoordelijkheid voor de ploeg is beginnen opnemen en op het veld anderen is beginnen aan te sturen. Daar kwam nog bij dat Manchester City een speciale consultant naar Istanboel stuurde om hem daarin wat te coachen. Jason is daar echt een leider geworden en dat zette zich door bij Lyon. Daar gaf hij meteen blijk van veel maturiteit en bevestigde hij doorheen het seizoen dat hij volwassen was geworden. Op het einde van het seizoen zei de technisch directeur mij in een evaluatiegesprek dat voor dit seizoen de nieuwe coach voor Jason een belangrijke leidersrol weggelegd zag. Voor mij was toen de vraag: zullen ze doelman Anthony Lopez als aanvoerder nemen, die een icoon van de club is, of durven ze een jongen verdediger te nemen? Dat het Jason werd, was voor veel mensen misschien een verrassing, maar niet voor mij. Omdat die evolutie al twee jaar aan de gang is.’
Jason moet menselijke warmte voelen en voor een grote tribune met veel lawaai voor prijzen kunnen spelen.’ Jesse De Preter
TOPPER
Vorig seizoen blonk hij al uit bij Olympique Lyon, onder meer tegen Manchester City en Barcelona in de Champions League, en ook dit seizoen is hij uitstekend gestart met op de eerste speeldag van de Ligue 1 al een straffe statistiek: tegen Angers kwamen al zijn passes (114) aan, iets waar sinds het begin van de metingen van voetbaldatabedrijf Opta in 2006 nog geen enkele spelers in de vijf grote competities in was geslaagd. Is dit de allerbeste Jason Denayer ooit?
Thomas Caers: ‘Ik was helemaal niet verrast door die statistiek. Omdat ik denk dat er in de Ligue 1 niet één speler is die meer in passing is gedrild dan Jason. Dat is te danken aan het eindeloos herhalen van die passingtechniek in de JMG Academie destijds én uiteraard aan de ervaring en het zelfvertrouwen dat hij intussen op hoog niveau opdeed. Bij ons deed hij dat miljoenen keer. Twee spelers die op vijftien à twintig meter van elkaar een halfuur aan een stuk de bal naar elkaar passen bijvoorbeeld, dat gebeurde alleen in de JMG Academie.
‘Je moet weten: toen Jason in de JMG Academie kwam testen tijdens een vierdaagse stage speelde hij bij Anderlecht in de aanval. Die test viel eigenlijk tegen, maar op de derde dag ging hij in een van de wedstrijdjes opeens achteraan staan. Waarom weet ik niet. Misschien omdat hij slim was, maar misschien ook omdat hij moe was. Toen bleek dat hij heel goed kon verdedigen en ook heel goed kon infiltreren. Zo slaagde hij erin om toch nog een plaats bij ons af te dwingen. Van zodra hij achterin ging spelen, zag je zijn verdedigende kwaliteiten: de natuurlijke feeling om te gaan doordekken, te intercepteren en zones af te dekken. Jason was geen aanvaller. Technisch bezat hij niet het geweldige balgevoel en de natuurlijke finesse van bijvoorbeeld een Théo Bongonda, maar daar werkte hij bij ons al die jaren hard aan. Elke dag moesten de académiciens drie kwartier jongleren, blootvoets, ook in de winter, en ik weet nog dat er bij Jason kloven in zijn voeten zaten maar dat hij toch altijd bleef doorgaan. Hij wilde echt slagen.
‘Dat hij heel goed kan verdedigen, laat hij nu op heel hoog niveau zien. Brandjes blussen, schoten afblokken, overal tussen zitten. Hij voelt wat er moet gebeuren en in het uitvoetballen is hij rustig en maakt hij de juiste keuzes.
‘Het is wel belangrijk dat hij in een ploeg staat waarin er gevoetbald wordt. Hij moet van achteren uit kunnen voetballen. Bij Lyon is dat zeker het geval. Dat is ook een club die hem ligt. Een prima gestructureerde topclub met een gezonde identiteit, familiaal en met een vrij tolerant publiek, lijkt me. Je voelt er niet de commerciële stress van een PSG. Het zijn zaken waar Jason van houdt. Maar onderschat hem niet: hij is superambitieus. Hij wil altijd maar prijzen winnen. Er zijn natuurlijk nog grotere clubs dan Lyon en als je voelt dat je bij de beteren bent, is het logisch dat je een grotere uitdaging wil aangaan. Dan denk ik aan clubs als Barcelona, Juventus en Real Madrid. Ik weet dat ze hem volgen en als hij zo voortdoet, kan dat de volgende stap zijn.’
Jesse De Preter: ‘Jason is een echt voetbaldier. In zijn vakantie komt hij in Brussel puur voor het plezier op de pleintjes voetballen. In het profvoetval zijn er voor hem drie factoren belangrijk om top te presteren. 1. Hij moet voor een grote tribune met veel lawaai spelen. 2. Hij moet voor prijzen spelen. 3. Hij moet menselijke warmte voelen.
‘Je kunt daarvan vinden wat je wil, maar dat is wie hij is. Het punt is: in het voetbal is er een totaal gebrek aan empathie in modern humanresourcesbeleid. Er wordt te veel naar het voetbaltechnische aspect gekeken en te weinig rekening gehouden met de persoonlijkheidskenmerken van een speler. Er wordt vaak uitgegaan van een profiel waarnaar je je moet gedragen en als je dat doet, dan ben je een echte prof. Terwijl er in modern HR-management gekeken wordt naar: wat voor een persoon is dat, wat is zijn eigenheid, wat zijn zijn sterktes en zijn zwaktes? Jason is qua persoonlijkheid de reïncarnatie van Bob Marley. Love and peace, dat is echt wie hij is. Op alle vlakken is hij de meest relaxte gast die je je kunt voorstellen, behalve wanneer het gaat om een prijs te winnen. Zo is hij altijd al geweest.
Toen ik vernam dat hij dit seizoen aanvoerder is van Lyon dacht ik: het is door zijn voetbalkwaliteiten, zijn charisma en zijn kameraadschap.’ Thomas Caers
‘Toen ik hem in 2013 naar Engeland deed, testte hij daar bij drie topclubs. Hij is uiteindelijk naar Manchester City gegaan, maar ik weet nog dat ze hem bij Tottenham in een gesprek waarin ze naar zijn persoonlijkheid peilden, vroegen wat zijn ambitie was. Doodernstig zei hij: ‘De Champions League winnen.’ Hij was toen nog geen achttien jaar. Dat is dus ook Jason Denayer. Nog een voorbeeld. In 2016 moest hij met Galatasaray de Turkse bekerfinale spelen en de dag erna naar het oefenkamp van de Rode Duivels in Zwitserland vliegen om het EK in Frankrijk voor te bereiden. Omdat hij pas hersteld was van een hamstringblessure probeerde ik hem te overtuigen om die finale te laten vallen, maar dat was tevergeefs. Hij zei: ‘ Non non, il y a une coupe a gagner. ‘
‘Je begrijpt dat Sunderland voor hem een heel slechte keuze was, want die club voldeed aan geen van de drie factoren die voor hem belangrijk zijn om optimaal te presteren. Maar Manchester City wou hem per se de kans geven om op zijn 21e te bewijzen dat hij de Premier League aankon. Dat bewees hij toen ook, maar voor zijn evolutie was het nodig dat hij daarna naar Galatasaray terugkeerde. Daar voelde hij zich veel beter, speelde hij vol vertrouwen en nam hij verantwoordelijkheid op.
‘Intussen zijn de jeugdfoutjes uit zijn spel verdwenen. Hij is harder geworden, maar een dirty player zal hij nooit zijn. Jason zal nooit iemand bewust pijn doen. Hij speelt nooit een rol, is geen acteur, geen politieker en zal bij een tegendoelpunt ook nooit naar een ander wijzen om zichzelf vrij te pleiten. Maar het zijn wel dingen die gebeuren rond hem en waar hij al het slachtoffer van is geweest. Daar moet hij mee opletten. Het is al meer dan een keer voorgevallen dat hij een fout van een ander wil herstellen en daardoor de pineut wordt. Op het EK in Frankrijk zijn tegen Wales heel veel dingen gebeurd die ervoor zorgden dat die wedstrijd werd verloren, maar het was wel Jason die geslachtofferd werd. Terwijl bij nader inzien de statistieken van de verdedigers van het aantal gewonnen belangrijke duels in die wedstrijd in zijn voordeel spraken. Dat was voor hem een grote ontgoocheling. Hij zag ook het EK als een kans om een prijs te winnen, maar in de loop van het tornooi raakte hij al ontgoocheld door de sfeer die er heerste. Daar was geen mentaliteit van: we gaan Europees kampioen worden! Uiteindelijk werd hij dan nog overladen met alle zonden van Israël en daarna ook nog eens gedwongen om naar een club te gaan waar hij niet naartoe wou. Neen, dat was geen fijne periode voor Jason.’
Duivel
Tijdens de EK-kwalificatiecampagne 2014-2016 wierp hij zich op als een nieuwe potentiële topper. Maar op het eindtoernooi in Frankrijk ging hij in de kwartfinale tegen Wales dus op pijnlijke wijze mee onderuit. Is Jason Denayer nu wel klaar voor een doorbraak bij de Rode Duivels?
Thomas Caers: ‘Ik denk wel dat hij klaar is voor een basisplaats. Hij is aanvoerder van Lyon en presteert daar uitstekend. Er zijn weinig Belgische centrale verdedigers die dat op dit moment kunnen voorleggen. In de drie achteraan ligt volgens mij de positie rechts hem het best. Daar kan hij zijn snelheid gebruiken om spelers terug te halen die in de hoek worden gelanceerd, kan hij duels aangaan en de opbouw mee verzorgen. Maar in een nationale ploeg moet je het nog altijd wel doen. Tenslotte moest hij toch het vertrouwen terugwinnen van Jan en alleman en ook van bondscoach Roberto Martínez.
‘Na die wedstrijd tegen Wales drie jaar geleden kreeg hij een klop. Aan de basis van het probleem daar lag een onuitgegeven defensie: vier spelers die zelfs amper met elkaar getraind hadden en slecht voorbereid waren. Achteraf voelde ik ook aan Jason dat hij ermee verveeld zat, omdat het op die manier niet kon lukken. Dan valt zo’n defensie onvermijdelijk uit elkaar in vier individuen en zo werd die ook beoordeeld in de media. Die fases werden niet objectief geanalyseerd. Daar is gigantisch veel fout gelopen, in de hele ploeg eigenlijk. Het was een opeenstapeling van problemen. Dat Jason dan de zwartepiet toegeschoven kreeg, was niet correct. Ik vind ook dat hij voor de prestaties die hij intussen leverde niet altijd de égards kreeg die hij verdient.
‘Misschien is wat er toen tegen Wales is gebeurd ook gewoon goed geweest. Misschien was het te vroeg voor hem, want het ging toch om een EK. Hij liet daarvoor wel al zijn talent zien, onder meer in die oefenmatch in Frankrijk. Maar op zijn twintigste miste hij natuurlijk nog een hoop métier. Met al veel meer ervaring en rust is het nu wellicht een beter moment in zijn carrière om door te breken bij de nationale ploeg. Hij weet nu ook dat het als speler niet alleen belangrijk is dat je goed presteert in een collectief, maar ook dat je individueel leert te overleven en je aanpast aan je omgeving om zelf uit te kunnen blinken. Dat betekent dat als je zoals toen tegen Wales in een onuitgegeven defensie komt te staan, je moet weten: hoe kan ik hier toch een goeie wedstrijd spelen? Het lijkt egoïstisch, maar zo wordt er op dat niveau gedacht. Het is eigenlijk een individuele sport waarin er collectief gepresteerd wordt, Ik denk dat Jason intussen voldoende wedstrijden op heel hoog niveau speelde om daar minder fouten in te maken.’
Jesse De Preter: ‘Ik denk dat Jason nu, in de aanloop naar het EK 2020, wel de kans en wat krediet mag krijgen. Veel krediet kreeg die jongen nog niet. Bovendien is er een generatiewissel op komst, wordt de verdediging oud en zijn er geblesseerden. We spreken hier toch over een Belg van 24 jaar die na één seizoen al aanvoerder wordt van Lyon. Wie een beetje de mentaliteit in Frankrijk kent, weet dat dat verre van evident is. Het is diezelfde jongen die op zijn negentiende in zijn debuutjaar bij Celtic onder druk vanaf de eerste wedstrijd titularis is geweest naast Virgil van Dijk en daar toen samen met hem de beste verdedigende statistieken neerzette in veertig jaar. Ik wil maar zeggen: er zijn er in België al voor minder tot wonderkind uitgeroepen, zelfs al nadat ze met Anderlecht twee keer scoorden tegen Westerlo.’
