Afrika neemt voor de eerste keer met zes landen deel aan de WK-eindronde en speelt dit keer op eigen bodem. Nu de sterspelers ontbreken, moet de beste ploeg het doen. Alle hoop is op Ghana gevestigd.

P elé voorspelde vorige week in Johannesburg dat Brazilië het in de finale van het WK zal moeten opnemen tegen een Afrikaans land. Wie dat moet worden, weet niemand. Vier jaar geleden sneuvelde Ghana in de tweede ronde. De andere Afrikaanse vertegenwoordigers raakten zelfs niet zo ver.

Dit keer vrezen sommigen zelfs dat de Afrikaanse six pack helemaal de tweede ronde niet zal halen. De winst van Ghana vorige zondag tegen Servië, de eerste Afrikaanse overwinning in Zuid-Afrika, werd van Tanger tot Kaapstad gevierd. Afrika wil en mag niet afgaan op dit WK.

In het verleden brak een gebrekkige voorbereiding en een manke organisatie de teams van het zwarte continent zuur op. Ook dit keer lijken blessures van sterspelers, een zware loting, onbetrouwbare keepers, een gebrek aan consistentie en interne geschillen de Afrikaanse ploegen van succes af te houden. Bovendien is de beste ploeg van dit werelddeel niet aanwezig. Egypte, de winnaar van de Afrika Cup in 2008 en 2010, greep naast de kwalificatie.

Algerije

Egypte werd in de barragewedstrijden uitgeschakeld door Algerije, dat ook bijzonder sterk presteerde op de Afrika Cup begin dit jaar in Angola. Na het verlies tegen Slovenië zijn Les Fennecs echter al bijna kansloos.

Ondanks de goede resultaten op de Afrika Cup haalde bondscoach Rabah Saädane de bezem door zijn selectie. Vaste waarden als Hameur Bouazza en YacineBezzaz bleven thuis.

Saädane trok de voorbije maanden heel Europa door op zoek naar spelers met Algerijnse voorouders. In Liverpool ontdekte hij Carl Medjani, in Sochaux RyadBoudebuz en in Italië Djamel Mesbah.

Het resultaat was dat Algerije naar de Regenboognatie trok met maar liefst elf jongens die minder dan tien caps telden. Twee van hen traden nog nooit in een interland aan. Saädane verloor de voorbije dagen nog een stuk ervaring toen bleek dat spits Mourad Meghni (Lazio) ondanks een kniebehandeling in Qatar niet fit was. Hij besliste bovendien zelf aanvoerder Yazid Mansouri (Lorient), een man met 67 caps achter zijn naam, uit de ploeg te laten ten voordele van Medhi Lacen (Racing Santander).

De Woestijnvossen kenden een dramatische voorbereiding. In de aanloop naar het WK werd vier keer op rij verloren, tegen Servië en Ierland zelfs met 3-0. De weinig overtuigende zege tegen de Verenigde Arabische Emiraten vlak voor de afreis naar Zuid-Afrika kon niet voor de ommekeer zorgen.

De negatieve lijn werd in de zuidelijkste punt van Afrika doorgetrokken. “We hebben geen verwachtingspatroon, maar ook geen druk”, aldus Saädane, die aan zijn vijfde ambtsperiode als bondscoach toe is. “Er is echter geen enkele reden om uit te sluiten dat we voor een verrassing kunnen zorgen.”

Die verrassing moet er dringend komen. De openingspartij tegen Slovenië moest worden gewonnen om een kans te maken op de tweede ronde. Na de 1-0-nederlaag tegen Marko Suler en co moet er tegen het fysiek sterke Amerika en Engeland minstens een keer gewonnen worden.

Hoe dat moet, is onduidelijk. De aanvallers Rafik Djebbour en AbdelkaderGhezall komen aan een gemiddelde van minder dan één goal in vijf matchen voor Les Fennecs. Topschutter Rafik Saïfi is al 35 en kan geen volledige match meer aan. Tot overmaat van ramp is Algerije defensief kwetsbaar in de lucht en de volgende klant heet Engeland, dat ongetwijfeld met Peter Crouch zal uitpakken. AdlèneGuédioura, de middenvelder van Wolverhampton Wanderers, was zondagavond dan ook heel eerlijk: “Wie ik vrees bij de Engelsen? Iedereen. Plus bondscoach FabioCapello.”

Verwachting: met de eerste vlucht terug naar huis

Nigeria

Nigeria was in de jaren negentig de sterkste ploeg van het zwarte continent, maar kreeg door de nederlaag zaterdag tegen Argentinië een ferme tik. Alleen winst tegen Griekenland kan de Super Eagles nog in het toernooi houden.

Nigeria behaalde op de Afrika Cup moeizaam brons en bondscoach ShaibuAmodu mocht inpakken. Zijn opvolger Lars Lagerbäck debuteerde een paar weken terug in het Oostenrijkse Tirol met een zielloos gelijkspel (0-0) tegen Saudi-Arabië en kreeg het team in Zuid-Afrika ook nog niet op het juiste spoor. Integendeel, de lange ballen die de Zweed aankaartte, passen niet bij het voetbal van Nigeria.

Alleen doelman Vincent Enyeama kon zaterdag een afstraffing voorkomen. Nigeria voetbalde voor de rust miserabel en alleen na de inbreng van ObafemiMartins kwam er een beetje vaart in de ploeg. Maar ook dan miste het elftal cohesie en stonden er elf individuen op het veld die vergeefs op zoek waren naar een team.

Er bestaan geen wonderen in het voetbal. Nigeria heeft al geruime tijd problemen en het uitvallen van John Obi Mikel was een bijkomende streep door de rekening. Chaos regeerde zoals altijd bij de Nigeriaanse bond. Geruzie over premies en allerlei toestanden rond Obafemi Martins lieten vermoeden dat de Nigerianen zichzelf in de voet gingen schieten. Andermaal.

Het grote probleem van de Super Eagles is echter dat er geen opvolgers klaar staan voor het centrale middenveldduo Jay-Jay Okocha en Sunday Oliseh. NwankwoKanu, de spirituele leider van de ploeg, is bovendien al 33 en kwam de voorbije maanden bij Portsmouth nog zelden aan spelen toe.

De kern telt een overvloed aan defensief ingestelde spelers, balveroveraars, maar niemand die offensief het tempo kan bepalen of een beslissende pass kan afleveren. Yakubu Aiyegbeni en Martins zijn daardoor voorin meestal op zichzelf aangewezen.

Nigeria moet al zijn hoop stellen op de niet al te sterke poule met Zuid-Korea en Griekenland. De Grieken werden op het WK 1994, toen de Super Eagles een topprestatie leverden onder de Nederlander Clemens Westerhof, simpelweg van de mat gespeeld. Als dat opnieuw gebeurt, is er nog hoop tegen Zuid-Korea.

Verwachting: niet voorbij Zuid-Korea

Ivoorkust

De sterkste Afrikaanse ploeg van het moment is wellicht Ivoorkust. “Een lust voor het oog”, concludeerde Johan Cruijff in zijn column in De Telegraaf. “Als een van de weinige Afrikaanse ploegen is Ivoorkust erin geslaagd een sterke organisatie neer te zetten en dat gekoppeld aan de Afrikaanse kracht en loopvermogen, maakt van dit team op het WK een heel gevaarlijke outsider.”

Ivoorkust is echter zeer afhankelijk van sterspeler Didier Drogba. Het team werd in de kwartfinales van de Afrika Cup uitgeschakeld omdat de spits van Chelsea een dramatische offday kende. Het wordt afwachten wanneer Drogba na zijn armbreuk weer voluit kan gaan.

De Olifanten hebben hoe dan ook het potentieel om het ver te schoppen op een WK, maar werden ingedeeld bij Brazilië, Portugal en Noord-Korea en kwamen dus, net als vier jaar geleden in Duitsland, in de “groep van de dood” terecht. Punten pakken van Brazilië of Portugal lijkt een droom. Vooral als Didier Drogba niet top is.

“De mensen smeken ons soms om wereldkampioen te worden”, vertelde Salomon Kalou. “Ik antwoord hen dan dat we pas voor de tweede keer meedoen en dat we nog veel moeten leren. We spelen echter bijna allemaal bij grote clubs en we willen iets bereiken.”

Misschien is dit wel de laatste kans voor de eerste echte Afrikaanse Gouden Generatie, met spelers die bijna allemaal opgeleid werden in de academie van ASEC Abidjan, toen nog gerund door Jean-Marc Guillou, en hun eerste profstappen in België zetten. Denk maar aan Emmanuel Eboué, Yaya Touré, Gervinho, Zokora, Romaric en Aruna Dindane. Eén Ivoriaan speelt nog in ons land: Boubacar Copa, maar de ballenvanger van Lokeren verdiende dit seizoen een ereplaats in de galerij van de keepers met zeep aan de handschoenen.

“We zullen absoluut top moeten zijn”, voorspelde Kolo Touré, de ploegmaat van Vincent Kompany bij Manchester City. “We hebben het gelukkig in eigen handen. We beschikken bovendien over een uitstekende trainer.”

Sven-Göran Eriksson heeft een staat van dienst om u tegen te zeggen, maar trad pas een maand terug in dienst. Bovendien is het merkwaardig dat Ivoorkust als opvolger van de Bosniër Vahid Halilhodzic een man binnenhaalde die geen woord Frans spreekt.

Verwachting: goed maar net niet goed genoeg

Kameroen

“Niemand spelt mij de les”, liet Samuel Eto’o aan Roger Milla weten. De man die al zijn ploegmaats na de WK-kwalificatie een horloge van 32.000 euro cadeau deed, is de patron van Kameroen en maakt dat ook graag duidelijk. Vooral na de Champions Leaguewinst met Inter is zijn ego groter dan ooit. “Wat heeft die Milla ooit gewonnen?”, sneerde hij naar de grootste voetballer die zijn land voortbracht.

De kritiek van Milla op Eto’o is nochtans niet onterecht. Ook al was de man van Inter topschutter van zijn land met negen van de elf goals uit de WK-voorronde, toch was Eto’o meestal niet op zijn best met de Ontembare Leeuwen. Niet omdat interlandvoetbal hem maar matig interesseerde, maar omdat hij te veel wilde. Eto’o liep als een gek over het veld in een poging om zowel spits, middenvelder als verdediger te zijn.

Bondscoach Paul Le Guen probeerde dat meestal op te lossen door Eto’o op het hart te drukken dat hij voorin moet blijven – iets wat hij onder José Mourinho niet meer gewend is – en naast hem een jonge spits te posteren. De 21-jarige Eric Choupo-Moting moest vaak het loopwerk voor zijn rekening nemen en als bliksemafleider fungeren. De middenvelders Achille Emana en Alex Song (Arsenal) kregen de opdracht Eto’o sneller te bevoorraden.

Echt vlot loopt dit echter nog niet. Na draws tegen Georgië en Slowakije kwam de Franse bondscoach tot een duidelijke vaststelling. “Er is nog werk aan de winkel voor het WK.”

Le Guen (ex-Lyon, Rangers en PSG) nam een jaar terug de leiding van de ploeg over en lijkt er beter dan zijn voorgangers in te slagen om de onenigheid uit de Kameroense ploeg te verdrijven. Hij bracht het elftal ook meer discipline bij en verjongde het team dat een schrijnend gebrek aan snelheid etaleerde.

“Kameroen is een nare tegenstander”, aldus Cruijff. “Een typisch Afrikaanse ploeg. Fysiek ijzersterk, heel veel loopvermogen, maar voetballend houdt het niet over. Het is een elftal zonder basis. De ene dag kan het een acht zijn, de andere keer een vier. Ze doen eigenlijk maar wat.”

De Nederlandse bondscoach Bert van Marwijk vreest desondanks het duel van volgende week tegen de Ontembare Leeuwen. “Sterke punten zijn hun enorme fysieke kracht en hun snelheid. Het zijn vrijwel allemaal krachtpatsers. Daarnaast kunnen ze zeer behoorlijk voetballen. Kijk maar eens waar al die jongens voetballen. Dat zegt veel over het niveau. Hun zwakte is dat het in het veld allemaal wat chaotisch is. Individueel is er veel klasse, maar als team hebben ze problemen met de organisatie. Dat maakt ze des te onberekenbaarder.”

Verwachting: als de Kameroeners (vijf rode kaarten in veertien WK-duels) zichzelf disciplinair in de hand kunnen houden, kunnen ze in hun groep tweede worden na Nederland.

Ghana

Ghana moet het zonder Michael Essien doen en wat dat betekent, weten ze bij Chelsea maar al te goed. Desondanks zetten de Black Stars al een belangrijke stap richting tweede ronde. Na de zege tegen Servië volstaat een overwinning zaterdag tegen het fysiek sterke maar voetbaltechnisch beperkte Australië om de kwalificatie veilig te stellen.

Ghana was de verliezende finalist van de jongste editie van de Afrika Cup en schakelde onder andere Nigeria uit. Het beschikt met John Mensah (Sunderland), John Paintsil (Fulham), Stephen Appiah (Bologna), Sulley Muntari (Inter) en Kevin-Prince Boateng over heel wat bekende namen. Appiah is echter al twee jaar op de sukkel door blessures en in de oefeninterlands bleek de grote vorm nog ver weg. Ook Muntari is pas weer aan het voetballen, zodat de ploeg zeer afhankelijk is van StadeRennesspits Asamoah Gyan.

Bondscoach Milovan Rajevac, een Serviër die het WK begon met zijn vaderland te kloppen, beschikt niet over al te veel alternatieven. Hij koos voor vijf jongeren uit het team dat vorig jaar de titel pakte op het WK onder 20. De bekendste van hen is aanvaller Dominic Adiyiah, de topschutter van dat WK.

Uitkijken is het naar de openbaring van het WK min 20 van 2005. Quincy Owusu-Abeyie verbaasde toen de wereld met zijn pijlsnelle sprints en duizelingwekkende dribbels voor Jong Nederland. Quincy is inmiddels 24 en een echte globetrotter. Zijn omzwervingen brachten hem bij Arsenal, Spartak Moskou, Celta de Vigo, Birmingham City, Cardiff City, Portsmouth en Al-Sadd, maar de conclusie is nog altijd dezelfde als bij Ajax: onhandelbaar. Zelfs Arsène Wenger kreeg hem niet op het rechte pad. Quincy koos inmiddels voor zijn land van afkomst en kan een geweldige troef worden als hij een paar keer de benen van 2005 terugvindt.

Verwachting: het team heeft een goede groepsgeest en kwam in een niet al te sterke groep terecht, er zit zelfs meer in als Appiah en Muntari straks weer hun beste vorm halen.

door françois colin – beelden: reporters

“Kameroen is een nare tegen-stander. Fysiek ijzersterk, heel veel loop-vermogen, maar voetballend houdt het niet over. Johan Cruijff ”