De hegemonie van Oostende, het afhaken van Pepinster, de invloed van de nationale ploeg op onze competitie… Het zijn belangwekkende thema’s bij de start van een nieuwe seizoen Belgisch basketbal. Sport/Voetbalmagazine zet voor u de vijf meest pertinente vragen op een rij.
WIE DOORBREEKT DE HEGEMONIE VAN BC OOSTENDE?
Vijf titels op een rij, het was van het legendarische Racing Maes Mechelen (zes titels op rij tussen 1988 en 1994) geleden dat een Belgische ploeg daarin slaagde. BC Oostende is sinds de komst van de Kroatische coach Dario Gjergja in 2011 een onstuitbare machine geworden. Een ijzersterke defensie, hoge intensiteit, solide ploegspel en Dusan Djordjevic als betrouwbare floorleader. Ook dit seizoen zal dat niet anders zijn. Aalstar, Limburg United, Antwerp en Mons zijn hoogstens outsiders voor de titel.
De grootste tegenstand mag Oostende wellicht verwachten van Spirou Charleroi, de aartsrivaal die na enkele donkere jaren eindelijk weer de weg richting top ingezet lijkt te hebben. In het bestuur werd grote schoonmaak gehouden en weg zijn ook clubmonumenten Giovanni Bozzi en Jacques Stas. Onder impuls van de nieuwe coach Fulvio Bastianini, die een uitstekende reputatie geniet als opleider van talent, kiest Charleroi nu resoluut voor jong en Belgisch. Kevin Tumba, Loïc Schwartz en Ioann Iarochevitch behoorden tot de selectie Belgian Lions die deze zomer de kwalificatie voor het EK 2017 afdwongen en met Niels Marnegrave (weggeplukt bij Oostende), Alex Libert en Yannick Diop beschikt Bastianini over nog drie getalenteerde Belgen die zeker hun rol zullen spelen. De grote vraag is welk niveau de Amerikaanse spelers zullen halen. Op dat vlak scoorde de scouting van Charleroi de voorbije jaren ondermaats.
Maar valt er überhaupt iets te doen aan de dominantie van Oostende? Met Rasko Katic, Djordjevic en Gjergja bleven de drie steunpilaren aan boord. Grootste aderlating is het vertrek van Speler van het Jaar Quentin Serron naar Gravelines, al werd die meteen vervangen door Rookie van het Jaar Vincent Kesteloot, ex-Aalstar. Met Marko Keselj (28) haalde de kustploeg bovendien een ex-Euroleaguewinnaar in huis. Satisfaction is the first step to failure luidt het adagium van Gjergja. Weinig kans op verslapping dus, het is voor de concurrentie wachten tot hij zijn koffers pakt naar een buitenlandse topclub.
KLEURT ONZE COMPETITIE WEER EEN STUKJE BELGISCHER (EN JONGER)?
Misschien wel de opvallendste trend in onze basketballiga: steeds meer Belgische jongeren breken door en steeds meer Belgische coaches krijgen hun kans. Maar liefst acht van onze tien eersteklassers worden dit seizoen geleid door een Belg. Gjergja en Brian Lynch zijn de enige twee buitenlanders. En dan is Lynch, echtgenoot van Kim Clijsters, eigenlijk nog een halve Belg. Er was een tijd, niet eens zo lang geleden, dat vooral Amerikanen en ex-Joegoslaven ons basketbal dirigeerden. Een van die jonge, Belgische trainers is Steve Ibens (45). Hij krijgt de zware taak om bij Okapi Aalstar de Amerikaan Brad Dean op te volgen.
‘Een serieuze erfenis, want Brad zette hier uitstekende resultaten neer met een beperkt budget. Zijn grote sterkte was de rekrutering van Amerikaanse spelers, hij had de juiste contacten in de VS. Ik merk dat het zonder die contacten een pak lastiger is. Hopelijk krijg ik voldoende tijd om mijn stempel te drukken bij Aalstar, want ik wil toch enkele andere accenten leggen. Brad ging uit van veel een-tegen-eensituaties, om zo de individuele kwaliteiten van zijn sterkste spelers uit te buiten. De attractiviteit in het spel wil ik behouden, dat is modern basketbal, maar meer geïnspireerd op snelle passing.’
Met Bastianini (52) en Yves Defraigne (51) zijn slechts twee trainers in onze Euromillions Basket League actief die ouder zijn dan vijftig jaar. Ibens denkt dat de nieuwe lichting trainers voor een trendbreuk zal zorgen. ‘Roel Moors (Antwerp), Stefaan Sappenberghs (Leuven), Daniel Goethals (Willebroek) en ik speelden nog samen bij de nationale ploeg. Andere jonge coaches zoals Thibault Petit, Brian Lynch en Serge Crèvecoeur ken ik van in de tweede klasse. Want dat is ook opvallend, op Moors na leerden we het vak in lagere reeksen. We kregen er de mogelijkheid om onze basketvisie te ontwikkelen en boekten ondertussen knappe resultaten. Daarvoor worden we nu beloond.’
Die trend naar jong en Belgisch zet zich door bij de spelers. Sinds 2013 zijn Belgische eersteklassers verplicht zes homegrown players – in België opgeleide spelers – op het wedstrijdblad te zetten. Een regel die zijn effect niet miste, daarin gesterkt door de prima resultaten van onze nationale ploeg op de voorbije EK’s. Ibens, zelf vier jaar aan de slag als nationale jeugdcoach: ‘Door met Belgen succes te boeken in onze competitie en zelfs het niveau te verhogen van zijn ploeg heeft Gjergja de trend van altijd maar buitenlanders te halen doorbroken. Daarnaast waren er de prestaties van de Belgian Lions: wie negende van Europa wordt, heeft voldoende eigen talent in huis. Dat zijn onze clubs gaan inzien. Vroeger was dat talent er ook, maar toen verkommerde het in tweede klasse. Jongeren verloren de motivatie om zich nog in te zetten op training want ze kregen toch geen kans op het hoogste niveau. Nu weten ze dat de mogelijkheid bestaat om van hun hobby hun beroep te maken. De generatie van 1995, met onder meer Kesteloot en Hans Vanwijn (Limburg United), breekt nu door en de opvolging staat klaar. Voor de herkenbaarheid van onze liga is dat een verbetering, we mogen gerust wat chauvinistischer zijn.’
MAAR LIEFST ZES VAN DE TIEN BELGISCHE CLUBS SPELEN EUROPEES. WAT IS DAT NOG WAARD?
Brussels (via een wild card), Bergen, Antwerp en Limburg in de FIBA Europe Cup, Oostende en Charleroi in de nieuw opgerichte FIBA Champions League. Maar liefst zes van de tien Belgische eersteklasseclubs zullen dit seizoen Europees actief zijn. Vraag is wat dat nog waard is en of dat wel rendabel kan zijn? Aalstar, vorig jaar vicekampioen, liet zijn Europese ticket alvast schieten. De echte topclubs komen immers nog altijd uit in de Euroleague, georganiseerd door de ULEB, een vereniging van profclubs die in 2000 het heft in eigen handen nam. Ook de Spaanse, Griekse, Russische en Italiaanse subtoppers blijven de ULEB trouw en komen uit in de EuroCup. Zij zwichtten niet voor het dreigement van de FIBA om nationale ploegen te weren van internationale toernooien indien ze Europees voor de ULEB blijven kiezen. In de nieuwe Champions League, met Oostende en Charleroi, komen maar liefst 52 ploegen uit. Het Europese clubbasketbal is een zootje geworden.
Thierry Wilquin, manager van Bergen: ‘Ik begrijp de keuze van Aalstar. Wij hebben die discussie ook gevoerd in onze club, maar uiteindelijk vinden wij het prestige van een Europese competitie nog altijd belangrijk. Zelfs al is deelname niet rendabel. Van de FIBA kregen wij vorig jaar 3000 euro per thuiswedstrijd om de kosten te dekken. Maar voordien was dat niets. Daarom kiezen wij resoluut voor de nieuwe FIBA-competities, die zijn er ook voor de kleine clubs. De Euroleague is er alleen maar voor de topclubs, om de rijken nog rijker te maken. Dat was geen goede evolutie. Daarom hoop ik dat deze FIBA Europe Cup en Champions League aanslaan. Het zou een goede zaak zijn voor ons, Belgische clubs.
‘Wij mogen ambities koesteren in deze competities, de tweede ronde halen is voor alle Belgische clubs een realistische doelstelling’, schat Wilquin de sportieve kansen in. ‘Oostende mag in de Champions League zelfs veel grotere ambities hebben. En dat is toch iets waard, ja. Daar doe je het als speler en club toch voor? Op deze manier kunnen we aan onze supporters en sponsors ook iets extra’s bieden, in plaats van telkens weer dezelfde Belgische tegenstanders.
‘Maar’, is Wilquin realistisch, ‘de waarheid van vandaag is die van morgen niet. Voor hetzelfde geld kiezen sommige Belgische bestuurders volgend seizoen toch weer voor de ULEB als hen daar wat geld beloofd wordt. Het zou jammer zijn, want momenteel is het een soep, met die vier aparte Europese competities.’
DOOR HET FAILLIET VAN PEPINSTER IS ONZE EERSTE KLASSE WEER INGEKROMPEN NAAR TIEN CLUBS, WELKE GEVOLGEN HEEFT DAT?
Na het afhaken van Verviers-Pepinster starten nog tien ploegen in de hoogste afdeling. Zij spelen in de reguliere fase vier keer tegen elkaar, waarna de twee laatsten uit het klassement afvallen. De rest speelt vanaf 13 mei 2017 play-offs. Dat je bijna zeker bent van play-offdeelname en dat er voor het tweede jaar geen daler is, is nefast voor de spankracht in onze competitie. Dat beseft ook de Pro League. ‘Die gesloten formule hebben we tijdelijk ingevoerd om te garanderen dat we op zijn minst onze competitie met tien clubs kunnen behouden en van daaruit uitbouwen’, aldus ligavoorzitter Arthur Goethals. ‘Met twaalf clubs zouden we onze competitie opnieuw meer in de belangstelling van het publiek kunnen brengen. Er zijn nog te veel blind spots in België, zones waarin er geen topclub te vinden is.’
Om de hoogste afdeling uit te breiden naar twaalf deelnemers, wordt er een nieuwe licentiecommissie opgericht om clubs te helpen die aan het profiel voldoen van de Euromillions Basketball League. ‘Wij hebben de functie van de licentiecommissie herzien’, legt Goethals uit. ‘Dat Pepinster een licentie verwierf en vervolgens plots zelf de handdoek in de ring moet werpen, riep vragen op over de werking van die commissie. Daarom leggen we de nadruk nu op begeleiding in plaats van beoordeling. Vanaf 1 oktober zullen wij alle clubs bijstaan in het rond krijgen van hun licentievoorwaarden. Ook potentiële eersteklassers. Er zijn zes kandidaten, waarvan twee concreet. We zullen er alles aan doen zodat we volgend seizoen met twaalf teams zijn. Dat is het ideale scenario, dan kan je de reguliere competitie nadien opsplitsen in twee reeksen en verhoog je de spankracht.’
Pepinster werkt aan een licentiedossier om er volgend seizoen opnieuw bij te kunnen zijn, maar de liga kijkt voornamelijk in de richting van Gent en Namen, laat de ligavoorzitter weten.
NIEUWE NAAM, NIEUWE PARTNERS, NIEUW ELAN?
Sinds vorig seizoen heeft de Pro League een deal met de betaalzenders Telenet en VOO, die zeventig matchen uit onze eerste klasse live uitzenden. Daar komt dit seizoen nog een duwtje in de rug bij: al die live-uitzendingen zullen voortaan ook via streaming te volgen zijn op de website www.thisisbasketball.tv. Met Orange en B-Post strikte de Pro League bovendien twee nieuwe zakenpartners. ‘De deal met Orange en B-Post laat ons toe verder te investeren in onze liga, ‘ vertelt ligavoorzitter Arthur Goethals. ‘Bijvoorbeeld door onze scheidsrechters een semiprofessioneel statuut aan te bieden bij de Pro League en hen te laten begeleiden door ex-topscheidsrechters. Op die manier moeten we op termijn de waarde van de Euromillions Basketball League verhogen en hogere rechten kunnen claimen, waarvan de clubs dan mee profiteren. Nu moeten ze het voornamelijk van ticketing hebben.’
En dat valt niet mee. De bezettingsgraad van onze basketbalzalen in eerste klasse is maar 65 procent. Goethals: ‘Dat moet inderdaad beter, maar toch is dat een stabiel cijfer. Je ziet het in alle sporten dat mensen er steeds meer voor kiezen om sportevenementen via televisie en streaming te volgen. Vandaar ook onze investeringen op dat vlak. De voorbije twee jaar hebben we al belangrijke stappen gezet inzake visibiliteit van ons basketbal.’
Goethals voelt het momentum: ‘Tijdens de voorbije EK-kwalificatiecampagne presteerde onze nationale ploeg sterk met een selectie waarvan negen spelers in België uitkomen, dat toont de waarde van deze liga. Ook de Nationale Loterij verlengde haar contract met drie jaar omdat ze met de naamsverandering naar Scooore League hun target al in twee jaar bereikten in plaats van de voorziene drie jaar. Nu willen ze Euromillions promoten en vroegen ons daarom die naam te geven aan onze competitie.’
DOOR MATTHIAS STOCKMANS – FOTO’S BELGAIMAGE
‘België werd negende op het EK 2013, dan heb je voldoende talent in eigen huis. Dat zijn onze clubs gaan inzien.’ – STEVE IBENS
‘We zullen er alles aan doen zodat we volgend seizoen met twaalf teams zijn.’ – ARTHUR GOETHALS
