DAVID ROZEHNAL

© BELGAIMAGE

KV Oostende

MIJN SNOEP

‘In mijn kindertijd lagen bepaalde soorten fruit, zoals bananen en pompelmoezen, maar één keer per week in de supermarkt. Wie dan bananen wilde, moest uren aanschuiven en veel betalen. Coca-Cola kende ik niet. Van merken zoals Mars, Schweppes en Milka had ik ook nog nooit gehoord. Het communistische regime wilde geen westerse producten in de Tsjechische winkels. Ik schrok mij een bult toen ik met mijn voetbalploeg eens naar een toernooi in Duitsland mocht en daar een winkel binnenstapte. Plots ontdekte ik snoepgoed zoals Snickers, Caramba en Maoam. Mijn ploegmaats en ik kochten die Duitse winkels leeg. (lacht) Toen onze bus Tsjechië terug binnenreed, werd onze bagage dan soms doorzocht bij de grens. Verboden was het niet om kleine hoeveelheden westerse producten mee te brengen uit het buitenland, maar het werd afgekeurd. Het snoepgoed van de kinderen lieten die grenswachters meestal wel zitten, maar als trainers wijn gekocht hadden, namen de douaniers die in beslag. Om hem wat later stiekem zelf uit te drinken.’

MIJN DORP

‘Ik groeide op in Kozusany, een plaats waar zo’n 700 mensen wonen, op vijf kilometer van Olomouc. Vanuit die stad werd neergekeken op ons dorp, zoals ook vanuit Praag weleens neerbuigend gedaan wordt over Moravië, onze regio. Maar ik vond het geweldig om op te groeien in Kozusany. Dat dorp was een fantastisch speelterrein. De weinige auto’s die er passeerden, reden niet snel en er liepen geen slechte mensen rond. Ook fijn aan ons dorp was dat er veel familie in de buurt woonde. Ik moest maar 500 meter stappen naar mijn neven en de ouders van mijn vader woonden op 800 meter. De ouders van mijn moeder woonden in ons huis. De eerste verdieping was die van mijn grootouders, de tweede was de onze. Voor de oudere Tsjechische generaties was het heel gewoon om zo’n kangoeroewoning te bouwen. De kinderen konden dan thuis blijven wonen als ze volwassen waren. Intussen zie je die traditie stilaan verwateren bij de jongere generatie, voor een stuk omdat de huizen duurder geworden zijn. Mijn broer bijvoorbeeld, die kinderen heeft van zeven en tien, bouwde onlangs een gewoon huis. Maar nog altijd vind je gezinnen die op zo’n gewoon huis later toch nog een derde verdiep bouwen voor de kinderen.’

MIJN SCHOOL

‘Het systeem in de Tsjechische scholen is stresserend. Jullie zijn gewend dat jullie kinderen gequoteerd worden met een score op 10 of 20, maar in Tsjechië gaan de punten maar van één tot en met vijf. Eén is het beste, vijf is het slechtste. Mijn zoon Luka gaat in Rijsel naar school. Onlangs kwam hij naar huis met een 15 op 20 voor dictee. Een goed resultaat, vind ik. Maar in Tsjechië zou Luka voor datzelfde dictee een drie gekregen hebben. In het systeem daar zak je snel af. Maak je twee foutjes, dan ga je al van één naar twee. Maak je nog eens twee foutjes, dan ga je van twee naar drie. En de perceptie daar is dat drie, vier en vijf echt slechte scores zijn. Zo gebeurt het dat Tsjechische kinderen huilend thuiskomen met een rapport waarop allemaal eentjes staan en één drie. Op zo’n Tsjechisch rapport zie je ook enkel naakte cijfers, terwijl ik op het rapport van Luka opmerkingen lees als ‘vooruitgang bij wiskunde’ en ‘geografie kan beter’. Ik vind dat zo’n aanpak meer rekening houdt met de gevoelswereld van het kind.’

MIJN VOETBALHELD

Pavel Nedved is voor mij de beste Tsjechische voetballer ooit. Hij was de motor van zijn team. Als het op technisch vlak niet lukte, zette hij druk en kreeg hij al zijn ploegmaats mee in zijn zog. Dat een team je zo volgt, dat kunnen alleen echte leiders bekomen.’

MIJN LAND

‘Als ik je door Tsjechië zou moeten gidsen, zou dat niet goed lukken. Doordat ik zo met het voetbal bezig geweest ben, ken ik enkel de grasmatten van mijn land. Nu hoor ik vrienden vertellen dat ze in Tsjechië naar deze of gene plek zijn geweest en heb ik er geen benul van waarover ze het hebben. Ik kijk er echt naar uit om op een dag terug te keren en mijn eigen land te ontdekken.’

KRISTOF DE RYCK

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content