Tien jaar nadat hij zijn wereldrecords op de 100 en 200 meter liep, en twee jaar nadat hij zijn spikes aan de haak hing, is het vedettegehalte van Usain Bolt (33) nog altijd groter dan van gelijk welke actieve atleet. Een inkijk in zijn nieuw leven.
Het was een afscheid in mineur voor Usain Bolt op het vorige WK, in Londen in 2017. Pas derde op de 100 meter, na de gecontesteerde Justin Gatlin en Christian Coleman, en met een spierscheur uitgevallen in de 4×100-meterfinale. Geen twintigste gouden medaille op een WK of Olympische Spelen. Toch nam de Jamaicaan er vrede mee. Het was tijd voor iets nieuws. Een nieuw leven, zonder loodzware trainingen. Een nieuw leven, waarin hij andere horizonten zou ontdekken. Een nieuw leven, waarvan hij dacht dat het rustiger zou verlopen.
Sinds zijn pensioen kwam Bolt vooral in het nieuws als de atletiekvedette die profvoetballer wilde worden.
Dat draaide echter anders uit. Twee jaar na zijn pensioen heeft Bolt het nooit zo druk gehad. Nooit was hij vaker weg van huis. Vliegtuig in, vliegtuig uit, de promo-events van zijn sponsors afschuimend. ‘Vroeger had ik het excuus dat ik moest trainen. Nu willen ze dat ik me verplaats. Een niet te stoppen wervelwind’, vertelde Lightning Bolt eerder dit jaar aan L’Equipe Magazine. Enerzijds snakt hij wel naar rust, anderzijds beseft hij dat hij zijn nog altijd hete, commerciële ijzer moet smeden. ‘Het is nu of nooit. Nu moet ik mijn toekomst veiligstellen. Over tien jaar kan ik helemaal vergeten zijn. Goed dus, mijn hectische bestaan. Dan kan ik deze levensstandaard blijven aanhouden.’
Een arme stakker zal Bolt nochtans nooit worden. Alleen al in zijn laatste jaar als atleet streek hij volgens het zakenmagazine Forbes ruim 30 miljoen euro op, als 23e in de ranking van best betaalde sporters ter wereld. 10 miljoen daarvan kwam van Puma, waarmee hij al in 2002, als toen pas zestienjarige, zijn eerste contract sloot. Het was ook de Duitse sportkledingfabrikant die hem pushte om na de Spelen van Rio een verlengstuk aan zijn roemrijke carrière te breien.
Het draaide niet goed uit, maar tot een breuk leidde dat niet. Integendeel, vandaag is Bolt nog altijd Puma-ambassadeur. Voor naar verluidt ruim 3 miljoen euro per jaar – geen enkele actieve atleet heeft zo’n sponsordeal. De Jamaicaan moet daarvoor wel de wereld afreizen. Zoals afgelopen voorjaar, toen hij op tournee trok door Zuid-Amerika. In de Peruviaanse hoofdstad Lima liep hij zelfs een wedstrijd tegen een lokale … taxi. De beelden gingen de wereld rond, een geslaagde commerciële stunt.
De deal met Puma is echter niet het enige contract dat Bolts manager Nugent Walker in zijn schuif heeft liggen. Hoe heeft de ex-sprintvedette zijn businessimperium uitgebouwd? Met welke zaken houdt hij zich nog bezig? En hoe zit het met zijn droom om ooit profvoetballer te worden? Een overzicht.
de sandwichman
U hebt het misschien al gezien, de nieuwe Olympe Rosé, Medley Video, waarin een dansende Usain Bolt figureert in een muziekvideo van vijf Jamaicaanse artiesten/rappers. Ter promotie van de nieuwe Olympe Rosé-champagne. Sinds november 2016 is hij immers chief entertainment officer van het Franse champagnemerk G.H. Mumm. In die functie nipte hij in september vorig jaar onder meer van een champagneglas tijdens een vlucht met een Airbus Zero-Gravité, gewichtsloos zwevend boven Reims.
Niet toevallig opduikend in de video: een geel-zwarte elektronische Bolt Mobility-step. Die lanceerde hij in mei dit jaar in Parijs, na eerdere lanceringen in enkele Amerikaanse steden, onder meer New York en Los Angeles. Met zijn emissievrije steps wil de Jamaicaan, als medeoprichter en ambassadeur van Bolt Mobility, het vervuilende verkeer in miljoenensteden aan banden leggen en de luchtkwaliteit verbeteren. En er natuurlijk een flinke cent aan verdienen.
Een ander groot project: Bolts Track and Records-sportbars/restaurants. Hij opende de voorbije jaren al vestingen in Jamaica (Kingston, Ocho Rios en Montego Bay) en onlangs ook in Londen, vlak bij Liverpool Street station, als eerste Track and Record-restaurant buiten Jamaica. Voorlopig blijft het daarbij, want Bolt wil ‘zonder haast het merk opbouwen’. En dus eerst kijken of het Londense etablissement, in een Jamaicaans decor met hoofdzakelijk Jamaicaanse specialiteiten en muziek, aanslaat. Aangezien hij geregeld in de Britse hoofdstad verblijft, zal de achtvoudige olympisch kampioen er naar eigen zeggen de klanten vaak begroeten.
Als hij tenminste de tijd vindt tussen zijn vele sponsorverplichtingen. Zijn socialemediaposts zijn, naast een inkijk in zijn privéleven, dan ook een aaneenschakeling van commercials voor onder meer de Jamaicaanse telecomfirma Digicel, voedselproducent Alpro, de Xoom App van onlinebetaalprovider PayPal, het Zwitserse horlogemerk Hublot, de internationale beleggingsmaatschappij XM, sportdrankenproducent Gatorade, het onlinepokerplatform PokerStars en Let’s Do This, een onlineplatform dat mensen wil aanzetten tot bewegen. Verder heeft Bolt ook vastgoedprojecten opgezet in Kingston. Niet overdreven dus, zijn zelfgekozen beeld van de wervelwind waarin de Jamaicaan nu meedraait.
de weldoener
Hoewel Usain Bolt een wereldwijd icoon werd, vergat hij nooit zijn roots. Al van toen hij zijn eerste deal met Puma sloot, was een van de voorwaarden dat de Duitse sportfabrikant jaarlijks schoenen en kledij zou leveren aan zijn ex-highschool, William Knibb Memorial. En nadat hij op het WK 2009 zijn wereldrecord op de 100 meter had gebroken (9.58), organiseerde Bolt eind dat jaar een 9.58 Super Party om geld in te zamelen voor een ziekenhuis in zijn thuisstad Sherwood Content en om Jamaica te promoten als toeristische bestemming.
Twee jaar later riep Bolt een naar hem genoemde foundation in het leven. Het doel: kinderen in Jamaica via cultuur-, onderwijs- en sportprojecten een betere toekomst bieden. Niet toevallig kinderen, want hij vond dat volwassenen te veel misbruik maakten van zijn vrijgevigheid. De Jamaicaan nam zijn stichting zeer ter harte: zo doneerde hij 1,5 miljoen dollar om het atletiekprogramma van zijn ex-highschool in leven te houden en om een multisportterrein te openen. Via de Usain Bolt Foundation maakte hij in 2017 ook een miljoen dollar vrij om een afgebrand tehuis voor kinderen weer op te bouwen. Daarnaast financierde hij ook schoolbeurzen en benodigdheden, organiseerde hij met Samsung fotografieworkshops voor studenten en betaalde hij de operaties van hartpatiëntjes.
Met zijn foundation organiseert Bolt ook een jaarlijkse Christmas Treat, waarbij hij cadeautjes uitdeelt aan kinderen in zijn thuisstad Sherwood Content. Begin dit jaar doneerde Bolt ook een miljoen dollar aan het Jamaicaanse Special Olympicsteam dat deelnam aan de World Games in Abu Dhabi. Ruim zeventig atleten werden uitgerust met Pumaoutfits.
de levensgenieter
Mede door zijn druk bestaan haalt Usain Bolt tegenwoordig zijn grootste geluk uit … niets doen. Thuis in de zetel naar tv kijken, relaxen met vrienden op het strand, tot ’s avonds laat ongeremd eten en drinken. Of met zijn vriendin Kasi J. Bennet op vakantie gaan, zoals afgelopen zomer naar het Spaanse Formentera en Ibiza, zingend en dansend in de lokale nachtclubs en zonnebadend op een gehuurd jacht. En uiteraard filmpjes en foto’s postend op zijn socialemedia-accounts, waarop hij zeer actief is: 9 miljoen volgers op Instagram en 5 miljoen op Twitter, dat moet je elke dag verdienen.
Toch zit Bolt niet op zijn luie krent. Een trainer komt dagelijks langs voor een privésessie in de fitness, sleurend met gewichten. Geen pure sprinttrainingen meer, die heeft hij na zijn laatste race afgezworen. En dus benadrukte de Jamaicaan al vele keren dat een kans op een comeback voor de Spelen van Tokio 2020, op zijn 33e, ‘ zero procent‘ is. Toch keren de geruchten steeds terug, telkens wanneer hij op de sociale media een filmpje post waarin hij zich in het zweet werkt. Zoals afgelopen juni, toen hij er ‘ Day One‘ als raadselachtig onderschrift aan toevoegde.
Pure speculaties, want hoewel Bolt de adrenaline van de competitie mist, heeft hij naar eigen zeggen niet meer de drive om de daarvoor noodzakelijke, keiharde trainingen af te werken. ‘En mijn coach heeft me gezegd dat ik nooit een comeback mag maken als ik niet écht honderd procent gemotiveerd ben. En waarom zou ik? Ik héb alles al gewonnen’, vertelde hij aan L’Equipe. Om er eind juli in The New York Times aan toe te voegen: ‘Veel mensen hebben me geleerd dat een comeback nooit goed afloopt.’
Bij gebrek aan tijd volgt Bolt de atletiek zelfs niet meer op de voet.
Bij gebrek aan tijd volgt Bolt de atletiek zelfs niet meer op de voet. Alles wat hij weet, hoort hij van zijn manager. Al wil hij in aanloop naar Tokio 2020 er zich wel weer ‘helemaal in onderdompelen’, mogelijk voor een rol als dikbetaalde tv-analist.
Aangezien hij fit blijft, vermoedt de Jamaicaan dat hij nog altijd een tijd van 10.5 seconden op de 100 meter zou kunnen neerzetten en op de 200 meter zelfs de grens van de 20 seconden zou kunnen benaderen. Geen opschepperij, want toen hij eind januari, in de aanloop naar de Superbowl, een 40-yardrace liep (36,576 meter), evenaarde hij het NFL-record op naam van John Ross. Op gewone sneakers en in gewone joggingbroek… Voor de fun, maar vooral om de Americanfootballspelers die ooit hadden beweerd dat zij de grote Usain Bolt konden kloppen, op hun plaats te zetten. Ook als ex-topsporter blijft hij immers eergierig.
de mislukte profvoetballer
Sinds zijn pensioen kwam Bolt vooral in het nieuws als de atletiekvedette die profvoetballer wilde worden. Hij ging onder meer trainen bij Manchester United, Borussia Dortmund en het Noorse Strømsgodset IF, al waren dat meer commerciële stunts van Puma. Ernstiger werd het tijdens zijn proefperiode bij de Central Coast Mariners, een ploeg uit de Australische A-League. Een bewuste keuze voor Down Under, ver weg van de grote media-aandacht in Europa. In een land ook waar hij de taal sprak, makkelijker om zich te integreren dan in een club uit Japan, waar hij ook aanbiedingen van had gekregen.
Bolt trainde bij de Mariners in de zomer en herfst van 2018 mee en speelde er enkele oefenwedstrijden, waarin hij als spits ook scoorde. Maar een profcontract kon hij niet versieren. Volgens de Jamaicaan onder meer omdat de coach, Mike Mulvey, niet opgezet was met de vele media-aandacht die Bolt kreeg. ‘Hij wilde mij niet helpen om mijn droom te realiseren. Terwijl ik van bij het begin benadrukt heb dat ik wilde luisteren en leren, alleen een kans wou krijgen om te tonen wat ik in mijn mars had’, verklaarde Bolt later aan L’Equipe.
De echte reden voor de vastgelopen onderhandelingen waren zijn financiële eisen. Hij wilde naar verluidt 1,5 miljoen euro per jaar verdienen, ter compensatie voor de vele sponsorengagementen die hij door de trainingen op een lager pitje had moeten zetten. Dat gevraagde salaris was echter te hoog voor de Australische club. Veel bedrijven waren nochtans geïnteresseerd om te sponsoren, maar zij eisten dat Bolt zou spelen. En daarvoor was die niet goed genoeg.
Dat gaf hij onlangs ook schoorvoetend toe aan de Italiaanse krant Corriere della Sera. ‘Ik maakte snel progressie, pikte alles rap op, maar op mijn 32e had ik meer tijd nodig om mij om te vormen van atleet tot voetballer, om het niveau in Australië aan te kunnen. Tijd die ik niet gekregen heb.’
Zo besloot Bolt, ondanks een aanbieding uit Malta, om zijn voetbaldroom definitief op te bergen. Al speelt hij in Jamaica nog wekelijks met zijn vrienden. En is hij ook voor een partijtje ten voordele van het goede doel te vinden. In juni voetbalde Bolt nog mee in de Soccer Aidwedstrijd in Londen. Hij speelde er in het World Team naast ex-vedetten als Eric Cantona, Roberto Carlos, Didier Drogba en Roberto Pires. En hij scoorde met zijn linker zelfs een fraai doelpunt, een laag schot naast David Seamon.
De Jamaicaan vierde uitbundig en wees naar het rugnummer op zijn shirt. Niet 9, maar 9.58, zijn wereldrecordtijd op de 100 meter. Zo bliksemsnel Lightning Bolt toen op de piste liep, zo rap draaft hij nu door zijn nieuw leven.
Cleane erfenis
Naast zijn showgehalte en supersonische tijden is er nog een reden waarom Usain Bolt tot zo’n superster uitgroeide – en nog altijd is. Nooit werd hij betrapt op doping of gelinkt aan een dopingzaak. Hoe uitzonderlijk dat is, bleek onlangs toen Christian Coleman ( tweede op de 100 meter van het WK 2017, nvdr) in opspraak kwam wegens drie gemiste buitencompetitiecontroles. Door een procedurefout werd de Amerikaan vrijgesproken en mocht hij op het WK in Doha deelnemen aan de 100 meter. Daar liep hij vorige zaterdag, tot ergernis van velen, naar zijn eerste wereldtitel outdoor, in een toptijd van 9.76. Flink boven Bolts wereldrecord (9.58), maar Coleman behoort nu zo wel (als zesde) tot de top acht van de snelste sprinters ooit. Slechts één van hen is op vlak van doping onbezoedeld gebleven: Usain Bolt.
