Hoe Thomas Foket in een paar jaar tijd vanuit vierde klasse freewheelend de Champions League binnenstapt en daar meteen zijn visitekaartje afgeeft.

Soms is een goeie buur beter dan een verre vriend. Bijvoorbeeld wanneer je voetbalscout van een grote club bent, en je buur is trainer van een ploeg waar een opvallend talent loopt. Op die manier hoorde Gunther Schepens,scout van AA Gent, zijn buurman, toenmalig trainer van vierdeklasser Dilbeek Sport, vertellen dat ‘ze’ bij Dilbeek een hele goeie hadden, die mee trainde met de beloften.

Wanneer Schepens’ buurman in september 2010 bij de club uit het Pajottenland vervangen wordt door Tom Van den Abbeele, traint Thomas Foket, dan nog maar vijftien, al mee met de A-kern. Op zaterdag 25 september zal hij zijn zestiende verjaardag vieren. Een paar dagen eerder heeft de nieuwe trainer hem al geselecteerd voor de A-kern, en op zondag wacht een nog mooier verjaardagscadeau: al bij zijn eerste selectie komt Foket aan de aftrap. Hij viel meteen op, zegt Van den Abbeele, die een jaar voor hij in Dilbeek hoofdtrainer werd de U17 van AA Gent coachte en die na Dilbeek ook nog bij Club Brugge aan de slag was. Vandaag heeft hij met GT Sports een eigen bedrijfje dat aan talentdetectie doet, en dat onder meer AA Gent, PSV en STVV onder zijn klanten heeft. Daarnaast coacht hij sinds dit jaar de U19 van AA Gent. ‘Mijn enige verdienste is dat ik Thomas opgesteld heb zodra dat mocht. Zijn talent was al eerder gedetecteerd. Hij kon naar grotere ploegen, maar zijn ouders zagen dat niet zitten. Die wilden hun leven niet overhoop gooien om hun zoon de hele tijd over en weer te voeren. Bij zijn fysieke testen liep hij iedereen naar huis. Ik speelde hem centraal op het middenveld uit, maar in mijn achterhoofd dacht ik toen al: als die het ooit zal maken, zou het weleens als rechtsachter kunnen zijn. Zijn grote sterkte was dat hij in minuut 90, wanneer alle anderen kapot zaten, nog kon toeslaan in de zestien. Wat opviel, was dat hij alles op snelheid deed. Veel goeie voetballers vertrekken vanuit stilstand. Thomas pikte dingen ook enorm snel op, was zeer taakgericht. Hem moest je iets maar één keer zeggen.’

Makkelijk had Foket het niet in een kern van 22 man, vooral ervaren spelers, maar hij werd door zijn kwaliteiten wél door de ouderen aanvaard. Toen Van den Abbeele aan de slag ging bij Club Brugge, tipte hij blauw-zwart. Maar Foket moest nog zijn zesde middelbaar afwerken, en voor zijn ouders vormde school dé prioriteit. ‘Een jaar later hebben we met Club opnieuw contact genomen, men wilde hem laten beginnen bij de beloften.’ Waarom niet in de A-kern? ‘Men was het niet helemaal eens over zijn potentieel, op dat moment.’

STUDEREN & VOETBALLEN

In een van Fokets eerste wedstrijden, tegen Tempo Overijse, zat Gunter Thiebaut in de tribune. Net als Foket afkomstig uit het Pajottenland, en een voorbeeld van hoe je als laatbloeier vanuit vierde klasse in eerste kan belanden. Via vierdeklassers HO Merchtem en Rapid Lebbeke kreeg de toenmalige student marketing een kans bij eersteklasser Eendracht Aalst. Zijn stokpaardje? ‘Er zit genoeg talent in lagere reeksen, maar je moet ze vinden en er extra mee willen werken, zoals ik Sam Valcke van Londerzeel naar Cercle bracht, en JonasHeymans van Wetteren naar AZ.’ Die middag zag Thiebaut een middenvelder met lang haar die zowat overal op het veld liep. ‘Van sommige jongens voel je: goed, maar die zit aan zijn top. Bij Thomas had ik het gevoel dat er veel meer in zat.’

Omdat de drie trainingen per week bij Dilbeek niet volstonden om progressie te maken, werd met Anderlecht een plan uitgewerkt waarbij Foket bij de U19 en de reserven van paars-wit extra trainingsuren kon meepikken. De keuze voor die club was door praktische redenen ingegeven. Foket woonde in Sint-Pieters-Leeuw, vlak bij Anderlecht, waar zijn vader had gespeeld. Dat seizoen werd hij als enige speler uit vierde klasse opgeroepen voor de nationale U17. Thiebaut tipte mensen bij de bond, die gingen kijken. ‘In Duitsland speelt veel jong talent in vierde klasse, via de B-ploegen van de topclubs. Toen ik zelf bij Saarbrücken in derde klasse speelde, voetbalden we zo ooit tegen de jonge BastianSchweinsteiger, die met het B-elftal van Bayern aantrad. Daar werden die jonge spelers wel snel volwassen. Op een bepaald moment belde Thomas na een interland in Oost-Europa om te zeggen dat hij een van de weinigen was die de duels won. Dat heeft Thomas progressie bezorgd: tijdens de week verfijnde technische trainingen op een heel hoog niveau en in het weekend spelen tegen volwassenen.’

Bij Anderlecht kon Foket na verloop van tijd wél een contract krijgen bij de reserven, zegt hoofd opleidingen, Jean Kindermans.Die doorliep zelf nog samen met papa Philippe Foket de jeugdrangen van Anderlecht, tot de UEFA-junioren: ‘Philippe was wat men nu een echte box-to-boxvoetballer noemt, met een fenomenaal loopvermogen en een zwaar schot met rechts. Maar op een bepaald moment koos Philippe voor zijn studie en – laat ons zeggen – het betere leven.’

Vrij snel werd Kindermans een aantal jaren geleden getipt over een goeie 12-jarige voetballer in de regio, met de naam Foket. ‘Ik legde snel de link, ik heb meteen Philippe gebeld. Thomas is toen een paar keer komen testen, maar zijn vader was niet happig om hem toen naar ons te laten komen. Vier à vijf trainingen per week zagen ze niet zitten. De volgende keer dat hij ons getipt werd, was toen hij al in het eerste van Dilbeek speelde.’ Zo werd Kindermans op een middag tijdens Lyra-Dilbeek gecharmeerd van het loopvermogen en de wedstrijdmentaliteit van de Dilbeekse rechtsbuiten.

Nadat die een jaar had meegetraind bij Anderlecht, moest de knoop doorgehakt worden. Kindermans: ‘Een contract voor de A-kern zagen wij, in alle eerlijkheid, op dat moment niet als een optie. Philippe wilde absoluut dat Thomas naar de universiteit ging. De praktische uitwerking daarvan lag blijkbaar makkelijker in Gent dan bij ons.’

Gent had Foket, via de tip die Schepens had gekregen van zijn buurman, intussen zelf ook een aantal keren gescout. Thiebaut: ‘Bij Anderlecht kon hij naar de VUB, maar trainingen, lesuren en afstanden waren niet op mekaar afgestemd. Bij Gent lag het allemaal simpeler. Trond Sollied trainde vooral in de voormiddag, daarna kon hij met de fiets of de brommer naar de unief, die amper een paar kilometer verder ligt. Louwagie en Schepens stonden er ook achter dat hij bleef studeren. En hij mocht er contractueel met de A-kern meetrainen, met volwassenen. Dat was bij de andere clubs niet het geval.’

RECONVERSIE NAAR RECHTSBACK

Waarom gaf Gent aan Foket wél een contract dat hem een plaats in de A-kern garandeerde? Manager Michel Louwagie:’Het betrof een jonge Vlaamse speler die absoluut een universitaire studie wou aanvatten, zoals Nicolas Lombaerts destijds. Wij zagen een verstandige jongen, met sportieve, mentale en intellectuele talenten. Kortom: er stond een goeie kop op dat lijf. Vergeet niet dat Gent al eerder talent uit lagere afdelingen een kans gaf: Sandy Martens, Tim Matthijs, Mohammed Barka kwamen ook vanuit vierde klasse bij ons.’

Met Foket haalde AA Gent een jong talent binnen met als werkpunten de voorzet en laatste pass, maar wél eentje dat over een grote motor beschikte, een ongelofelijke wil en vooral veel goesting.

Alle betrokkenen schuiven de verdienste voor Fokets doorbraak door naar Trond Sollied. Alleen had de Noor een andere positie in gedachten voor de jonge rechtsbuiten. Thiebaut, die Sollied kort daarvoor nog als trainer meegemaakt had bij Lierse: ‘Hij zei me: let op mijn woorden, dat wordt een moderne rechtsback.’

Kansen kreeg de jonge Brabander al in de voorbereiding. Met de beloften speelde hij als rechtsback, met het eerste elftal als rechtsbuiten. In augustus 2012 debuteerde Foket Europees tegen het Luxemburgse FC Differdange. Zijn allereerste wedstrijd met het A-team werkte hij af als rechtsbuiten tegen Derrick Tshimanga van Genk. ‘Na 85 minuten kreeg Thomas een applausvervanging’, herinnert Thiebaut zich, die niet verrast was. ‘In vierde klasse heb ik Thomas fysieke testen laten afleggen bij de toenmalige clubdokter van Lierse, dokter Meert.Toen al noemde die de resultaten uitzonderlijk. Qua VO2max zat hij boven het gemiddelde van een eersteklassespeler. Op een dag wilde hij zijn oma in het ziekenhuis bezoeken. Toen ik voorstelde om hem een lift te geven, zei hij dat het niet nodig was. ‘Ik pak mijn loopschoenen wel.’ In Gent versierde ik contractueel een brommer voor hem, maar toen hij verhuisde, zei hij: ‘Niet nodig, ik pak mijn fiets wel.”

Even dreigt het mis te lopen wanneer Sollied als trainer vervangen wordt door Víctor Fernández.Die brengt een Spaanse rechtsbuiten mee, de toen 34-jarige Jorge López.Daardoor verhuist Foket eerst naar de bank, en dan naar de tribune. Het volgende seizoen wordt hij uitgeleend aan Oostende. Thiebaut kent trainer Frederik Vanderbiest nog uit zijn jeugd. ‘Lierse wilde hem toen absoluut, sportief manager TomaszRadzinski is via zijn vrouw familie van Foket. Maar Lierse wilde hem voor twee jaar, en daar wou Louwagie niet van weten. Oostende ging wél akkoord om hem één jaar te huren.’ Aanvankelijk blijft Foket aan de kust op de bank, maar in de terugronde en in play-off 2 breekt hij helemaal door. In maart vindt met Gent een meeting plaats. Een van de vragen verrast Thiebaut: ‘Gent vroeg: wat als we Thomas zouden uitspelen als rechtsback? Thomas zei daarop zelf al snel: waarom niet, als ik zo in het eerste kan spelen? Hij verteerde die zware trainingen heel goed en bracht wat Hein Vanhaezebrouck wou: enorm offensief, groot loopvermogen, veel karakter, desnoods 95 minuten blijven gaan. Thomas klaagt of zeurt ook niet, hé. Dat het zo snel zou gaan, en dan nog op een andere positie, heeft iedereen wel verrast. In de Champions League heeft hij fantastische matchen gespeeld op een positie waar hij nog maar een jaar en vier maanden geleden debuteerde.’

In december van vorig jaar wordt Thiebaut voor het eerst aangeklampt door een scout van het Turkse Besiktas, die informeert hoe het met de situatie van Thomas Foket zat: ‘Dat was de eerste keer dat ik aanvoelde: ze kennen hem al. Er was nog twijfel, men wilde het nog wel eens zien op een hoger niveau. Die twijfel is nu aan het wegebben.’

DE ANDERE WEG

Toen Thomas Foket op 25 september zijn 21e verjaardag vierde, had hij al meer dan 70 wedstrijden in de Jupiler Pro League op de teller staan. Michel Louwagie is niet verrast door wat hij nu ziet. ‘Ik zou niet durven beweren dat zijn evolutie al ten einde is.’

Tom Van den Abbeele ziet hoe de introverte jongen van toen nu extravert en goedlachs oogt: ‘Hij had vroeger één groot werkpunt: de laatste pass, de juiste voorzet. Ik vond hem toen wat overhaast te werk gaan, nu is hij rustiger aan de bal.’

Is Kindermans verrast door wat hij nu van Foket ziet? ‘Het zou oneerlijk zijn om nu te zeggen dat ik dat toen al zag aankomen. Voetbal is soms een samenloop van omstandigheden. Vergeet niet dat Gent hem ook eerst heeft uitgeleend aan Oostende, omdat hij bij Gent zelf niet meteen doorbrak. In het geval van Sven Kums heeft Anderlecht zich misschien iets meer te verwijten dan inzake Foket. Thomas wou vooral eerst verder studeren. Anderlecht zag het niet zo in Sven, en Sven bewees dat hij het wel kon.’

Wat leert het geval Foket Kindermans? ‘Dat er in het voetbal geen standaardformule bestaat om te slagen. In Thomas’ geval is het bewijs geleverd dat er ook een andere weg is om het te maken, al blijf ik erbij dat je beter op zo jong mogelijke leeftijd tussen zo goed mogelijke spelers opgroeit en getraind wordt.’

Talentdetectiespecialist Tom Van den Abbeele: ‘Thomas’ case leert dat je niet noodzakelijkerwijze van jongs af aan bij een topclub moet zitten om het te maken. Het gaat om het aantal uren dat je spendeert op het veld. Als je vaak en lang in de auto zit, kies je beter een ploeg dicht bij huis.’

DOOR GEERT FOUTRÉ – FOTO’S BELGAIMAGE

‘Toen hij zijn oma in het ziekenhuis wilde bezoeken, stelde ik voor om hem een lift te geven, maar hij zei: ik pak mijn loopschoenen wel.’ GUNTHER THIEBAUT

Alle betrokkenen schuiven de verdienste voor Fokets doorbraak door naar Trond Sollied.