Van 5 tot 7 april speelt Zweden in de kwartfinales van de Davis Cup in Moskou tegen Rusland. In het Zweedse team ook Thomas Johansson, winnaar van de Australian Open.

De winnaar van de Australian Open werd 28 jaar geleden geboren in Linkoping, een stadje 200 kilometer ten zuiden van Stockholm. Hij begon te tennissen toen hij vijf was. Tijdens zijn jeugd bewonderde hij zijn bekende landgenoten op de televisie. Twee momenten bleven in zijn geheugen gegrift : de finale van de US Open tussen Ivan Lendl en Wilander, en die tussen Wilander en Pat Cash in Melbourne in 1988. “Ik moet een jaar of dertien geweest zijn. Ik herinner me dat ik midden in de nacht opstond om hun wedstrijden te volgen. Edberg, maar vooral Wilander was mijn idool.”

Ondanks zijn interesse voor het tennis en zijn talent in die sport, liep niet alles van een leien dakje voor de jonge Thomas. In een interview in een Zweeds dagblad gaf zijn vader, Krister Johansson, toe dat de familie geen middelen had om zijn tenniskosten te betalen. “Mijn vrouw en ik beslisten om onze caravan te verkopen, maar geld was er altijd te kort”, aldus de vader. “Het werd één van de moeilijkste beslissingen, maar er zat niets anders op dan Thomas te zeggen dat hij het tennis moest opgeven. We hadden er dagen over gediscussieerd, maar we moesten iets doen. Ik zal zijn gezicht nooit vergeten toen we het hem zegden.”

Gelukkig sloegen drie lokale bedrijven de handen in elkaar en gooiden ze 51.000 Zweedse kronen (ongeveer 5500 euro) op tafel. Niet veel, maar wel genoeg om Thomas verder te laten tennissen. “Ik weet niet wie er het meeste huilde, Thomas of ik”, aldus nog Krister Johansson.

Het bleek een goede investering te zijn. Thomas won het Europees kampioenschap onder 14 jaar, niet alleen in het enkelspel, maar ook in het dubbel aan de zijde van Magnus Norman. Vader Johansson : “Hij heeft ons op een schitterende manier terugbetaald. Maar wat ik het meest waardeer in mijn zoon, is dat hij elke dag naar huis belt, waar ter wereld hij ook zit. Hij wil altijd weten of alles goed gaat met ons.”

Thomas Johansson had graag zijn vader opgevolgd als dokter. Aan die droom kwam abrupt een einde, toen hij op een dag ontdekte dat hij niet tegen bloed kan. “Maar als mijn tenniscarière erop zit, dan zou ik me graag bezighouden met revalidatie van spelers. Ik wil weten hoe het menselijk lichaam functioneert.”

oor het ogenblik geniet hij nog van zijn leven als globetrotter. Tot zijn overwinning in Melbourne lieten zijn karakter en zijn status hem toe om zich te verstoppen en enkel over zijn tennis te spreken. Tennis dat gebaseerd is op een excellente service en haarfijne returns. Dankzij die kwaliteiten versloeg hij Marat Safin in de finale in Melbourne. Safin die, ironisch genoeg, getraind werd door Thomas’ idool Mats Wilander. Het werd een finale die uitgroeide tot één van de mooiste dagen uit zijn carrière.

“Thomas beschikt over één van de beste services van het circuit”, weet Carl-Axel Hageskog, de kapitein van het Zweedse Davis Cupteam. “Als zijn bal tegen 210 kilometer per uur komt aangevlogen, dan zijn er maar weinig die hem kunnen retourneren.” Hageskog is zeer te spreken over de ontwikkeling van Thomas Johansson op de courts. “Een goed voorbeeld was de halve finale tegen de Tsjech Novak. Het werd een vijfsetter. Twee jaar geleden had hij die wedstrijd zeker verloren. Thomas is veel geduldiger geworden.” Stefan Edberg, winnaar van twee Australian Opens, treedt de Davis Cupkapitein bij in zijn mening. “Thomas heeft niet meer die negatieve houding op het veld als hij een set verloor.”

Zijn bijnaam toker betekent in het Zweeds iemand die een beetje gek is. Eigenaardig, want als je Johansson zag evolueren op Australische bodem, dan lijkt hij helemaal niet op een speler die op de court zijn kalmte zou verliezen. Zo veranderd is zijn temperament, dat hij in de finale bij de beslissende wedstrijdbal zijn handen in de lucht stak, zonder meer. Anderen zouden van blijdschap over het terrein zijn gaan rollen, maar hij bleef er ongelooflijk stoïcijns onder. Amper bekomen probeerde hij op de persconferentie zelfs grappig te zijn, wat niet echt oprecht klonk.

Behalve tennis en wat ijshockey kent de nieuwste Zweedse Grand Slamwinnaar niet zoveel van andere sporten. “Als je kijkt naar Thomas Enqvist, Magnus Norman of eender welke andere Zweed in de tour : die weten alles, ik niets”, bekent Johansson. “Geen reglementen, geen resultaten. En ze houden mij voor de gek. Maar Toker is ook de naam van één van de zeven dwergen van Sneeuwwitje. Die met zijn grote oren.” Onnozel dus !

Johansson is een liefhebber van walvissen. Zijn grote wens bestaat erin om ooit in een Noorse fjord oog in oog te staan met een van die enorme zoogdieren. Naar het schijnt brengt het geluk, en maar goed ook, want Johansson is zeer bijgelovig. “Ik knoop mijn veters pas op de court en tussen de punten loop ik nooit op de lijnen. Het zijn van die idiote dingen die ik altijd doe, maar ze helpen me.”

ennisfanaten kenden Thomas Johansson voor zijn exploot in Australië vooral als de laatste tegenstander van de afscheidnemende Henri Lecomte. Dat was op Roland Garros in 1996. Een overgetelijke ervaring, vindt hijzelf : “Ik kan me het Court Central en de gekte errond zo terug voor de geest halen. Henri was ongelooflijk zenuwachtig, omdat het zijn laatste match was en omdat hij duidelijk favoriet was voor dat duel. Maar ik versloeg hem in drie droge sets.”

Johansson zal zich voortaan niet langer kunnen verstoppen achter zijn verlegenheid. Misschien wordt dat nog zijn grootste uitdaging, om daarmee te leren omgaan. Overal waar hij komt, zal hij worden aangekondigd als de winnaar van de Australian Open. Voorlopig lijkt zijn nieuwe reputatie hem geen problemen op te leveren. Enkele weken na zijn zege down under en na een korte rustperiode, hielp hij het Zweedse Davis Cupteam om op Britse bodem Groot-Brittanië te verslaan.

Volgens Stefan Edberg is Thomas Johansson geen eendagsvlieg die een toevalstreffer lukte. “Johansson is geen ster die twee weken schittert in Australië en dan snel uitdooft. Hij zal op een hoog niveau blijven tennissen. Hij staat dan ook hoog op mijn lijstje met favorieten voor de zege in Wimbledon.”

door Florient Etienne en Kristof Aerts,

Eigenlijk was Thomas Johansson graag zijn vader opgevolgd als dokter, tot hij ontdekte dat hij niet tegen bloed kan.