Weinig trainers die wedstrijden zo goed analyseren als Frankie Vercauteren. Hij zweeft niet als Anderlecht overtuigend wint maar durft op dat soort momenten ook minpunten blootleggen. En hij zit na opdoffers al evenmin in zak en as. Dat is de aard van Vercauteren : hij verdrinkt nooit in emoties maar blijft koel en rationeel.
Frankie Vercauteren heet een professionele en veeleisende trainer te zijn. Tijdens de aanloop naar het seizoen debiteerde hij dat de lat absoluut hoger gelegd moest worden. Spelers dienden zichzelf meer in vraag te stellen, in iedere wedstrijd de nodige gretigheid op te brengen, er moest scherp en geconcentreerd worden gevoetbald. Want, zo doceerde Vercauteren, Anderlecht kon de afgelopen twee jaar te weinig domineren, de twee titels ten spijt. Daarom, zo vervolgde hij, dienden de spelers beschikbaarheid te tonen, bereid zijn om technisch, tactisch, fysiek en mentaal beter te worden. Te vaak had Vercauteren vorig seizoen op bepaalde tekortkomingen moeten wijzen : onderschatting van de tegenstander, gemakzucht, gebrek aan concentratie. Dat moest nu anders.
Maar in Mechelen bleek afgelopen vrijdag dat de geschiedenis zich voor Vercauteren en voor Anderlecht herhaalt. Tegen een dartel en enthousiast voetballend KV begon paars-wit ontgoochelend aan het seizoen. Na een slappe voorbereiding leek de kampioen anderhalve week geleden een knop om te draaien in de Supercup tegen Club Brugge, maar die prestatie bleek geen stimulans. In Mechelen werd er chaotisch gevoetbald, zonder inspiratie en zonder dash. Na afloop constateerde Vercauteren dat zijn ploeg scherpte miste en niet beschikbaar was geweest. Het klinkt langzamerhand als een refrein.
Frankie Vercauteren is een voetbalkenner die weet hoe het moet. Maar hij slaagt er te weinig in om die denkbeelden op de groep over te brengen. Omdat er iets schort in de communicatie ? Omdat Vercauteren te weinig leraar is, een docent in het voetbal, zoals Trond Sollied zichzelf wel eens wil omschrijven ? Omdat deze spelers niet te coachen zijn ? Het is op zijn minst vreemd dat Vercauteren al twee jaar dezelfde diagnoses stelt. Zonder dat hij erin slaagt voor de kwalen een remedie te vinden. Hij lijkt onvoldoende greep te hebben op de groep. Dat moet hem diep in zijn binnenste mateloos frustreren.
Het zegt natuurlijk veel over sommige spelers van Anderlecht, dat ze de mentale kracht missen om zichzelf voor iedere wedstrijd op te laden. De twee opeenvolgende titels hebben een gevoel van voldaanheid, dat al langer in de groep was binnengesijpeld, alleen maar vergroot. Het gevaar op verzadiging is dan reëel. Bovendien zijn er binnen de ploeg bepaalde machtsverhoudingen gegroeid. Nieuwe spelers kunnen dan de concurrentie aanscherpen.
Maar Anderlecht hield zich (aanvankelijk) rustig op de transfermarkt en in volle voorbereiding gaf Vercauteren al aan dat hij andere manieren zou moeten vinden om iedereen scherp te houden. Dat blijkt dus moeilijk. Zo sleept Anderlecht zich moeizaam door deze voetbaljaargang, met sterren die alleen in de Supercup tegen Club Brugge wat fonkelden. Door het relatief gemakkelijke programma (thuis tegen Lokeren, naar FCV Dender en dan thuis tegen FC Brussels) zal Anderlecht zonder schade doorheen dit competitiebegin komen, maar cruciaal wordt het als in de derde voorronde van de Champions League het taaie Fenerbahçe wacht. Een eventuele eliminatie zou voor paars-wit rampzalig zijn. Want Europees ver raken, dat is en was in het Constant Vanden Stockstadion een prioriteit.
Is het daarom dat Anderlecht financieel heel ver ging om Jan Polak aan te trekken ? Op François Sterchele kon niet gewacht worden, op de Tsjechische middenvelder wel. Polak, die het bij FC Nürnberg verkorven had bij de dictatoriale trainer Hans Meyer, moet met zijn engagement en kracht het middenveld versterken. In combinatie met Lucas Bigla kan er dan een onwrikbaar blok staan. Maar het moet voor Frankie Vercauteren een andere irritatie zijn dat hij nauwelijks tijd heeft om die puzzel in mekaar te passen.
door Jacques Sys
