Met Bart Verhaeghe koos Club Brugge voor een andere visie, een andere organisatie en een andere bedrijfscultuur. Dat moet leiden tot een efficiëntere werking en dus ook tot betere sportieve resultaten dan de voorbije jaren.

Wat is er mooier dan de club van je hart te mogen leiden? Pol Jonckheere vroeg het zich anderhalf jaar geleden af in Sport/Voetbalmagazine naar aanleiding van zijn opvolging van Michel D’Hooghe tot voorzitter van Club Brugge. Het was de verwezenlijking van een lang gekoesterde droom van de burgerlijk ingenieur-architect die al sinds eind de jaren tachtig deel uitmaakte van het bestuur en de drie grote renovaties van het Jan Breydelstadion ontwierp. Hij loofde het werk van zijn voorganger, noemde hem een diplomaat en een meester in het zoeken naar compromissen, maar nu was hij dus aan de beurt en zou hij het uiteraard op zijn manier doen. Hard, rechtuit, rechtlijnig en iemand die overal zijn neus insteekt, typeerde hij zichzelf in interviews onder meer. De structuren van het bedrijf moesten verstevigd worden, vond hij, en hij zou vooral heel veel aandacht besteden aan het sportieve aspect. Op dat vlak zou hij zich voortaan nog meer laten gelden dan hij als voorzitter van de sportieve commissie al deed bij de komst van onder anderen Mohamed Dahmane, een spits in wie hij verklaart erg te geloven, en Adrie Koster, volgens hem een trainer die jonge spelers technisch en mentaal verbetert en een team eendrachtiger maakt.

In het eerste seizoen onder het voorzitterschap van Pol Jonckheere haalt en overleeft Club Brugge de poulefase van de Europa League en verliest het in de zestiende finales na verlengingen van Valencia. In de reguliere competitie eindigt het als tweede op twaalf punten van Anderlecht, maar in de play-offs wordt het nog ingehaald door AA Gent. De trainer krijgt in de lente een contractverlenging van twee jaar en de voorzitter zegt dat voor het volgende seizoen de titel het enige doel is en dat de ploeg daarom versterkt zal worden met een rechtsback en een spits. Na een ‘observatiejaar’ hertekent Jonckheere het organigram: in de nieuwe managementstructuur is plaats voor vier leden van de raad van bestuur maar niet meer voor algemeen manager Filips Dhondt, de rechterhand van de vorige voorzitter. Patrick Orlans wordt commercieel én operationeel manager, maar het is toch vooral Jonckheere die zich zowel binnen als buiten de club steeds meer profileert. Hij is een voorzitter die naar supportersavonden gaat en daar wel- eens mee pinten tapt voor het volk. Hij verschijnt zelfs op wedstrijden van Cercle en kondigt aan ook andere clubs te zullen bezoeken omdat hij als lid van het uitvoerend comité van de KBVB, het directiecomité van de Profliga en van de Voetbalfederatie Vlaanderen mee wil werken om het Belgisch voetbal vooruit te brengen.

Op vraag van Adrie Koster wordt er met Stefan Vereycken een teammanager aangeworven. Ronny Dierick wordt scout. Op de persvoorstelling van het nieuwe seizoen herhaalt Pol Jonckheere dat de focus op de eerste plaats in de Jupiler Pro League ligt: daar is elke vezel in zijn lichaam en elke blik in zijn ogen op gericht, benadrukt hij. Maar wanneer de ploeg op de eerste speeldag verliest op KV Kortrijk, stelt sportmanager Luc Devroe, rechterhand van de nieuwe voorzitter, in een tv-interview het werk van de staf in vraag en voert hij de druk op: twaalf op twaalf in de competitie (en kwalificatie voor de poulefase van de Europa League) is een must, zegt hij. Dat pakt slecht uit. Na de heenronde staat Club halverwege de klassering en stapelen de conflicten zich op. Teammanager en scout worden alweer afgedankt. De voorzitter vraagt raad en krijgt het advies om de club te laten doorlichten door Bart Verhaeghe, projectontwikkelaar en consultant die Michel D’Hooghe en Filips Dhondt in 2008 bij het stadionproject betrokken. De rechtsback met wie de ploeg met het oog op het behalen van de eerste landstitel sinds 2005 ‘versterkt’ werd, zit intussen op de bank. De spits die met hetzelfde motief werd aangetrokken, speelt vooral bij de invallers en wordt uiteindelijk ter beschikking gesteld van KV Kortrijk.

Structuur

Het resultaat van de doorlichting van Bart Verhaeghe is ingrijpend. Hij adviseert een organisatiemodel waarin de raad van bestuur, inclusief de voorzitter, zich niet meer moeit met de dagelijkse werking en waarin de feitelijke leiding bij een managementteam van professionals komt te liggen. Hij krijgt de vraag en de steun van de ‘voltallige’ raad van bestuur om de verandering zelf door te voeren en wordt zo CEO.

Voor de functie van algemeen manager trekt Verhaeghe Vincent Mannaert (36) aan. De jurist, ex-voetballer, ex-makelaar en veelgeprezen algemeen manager van Zulte Waregem zal leiding geven aan een team van specialisten die elk op hun domein verantwoordelijk zullen zijn voor de uitbouw van de club. Voor Luc Devroe is in dat organisatiemodel geen plaats meer: hij is het type dat een beetje van alle markten thuis is, de wegen en gebruiken van de voetbaljungle kent en – zo werd het gecommuniceerd – liever alles zelf doet dan dat hij zich in structuren laat dringen. Hij wordt opgevolgd door hoofd opleidingen Henk Mariman (en zijn assistent Sven Vermant). De manier waarop Mariman een totaalvisie bij de jeugd tot in de details uitwerkte en steeds verder ontwikkelt, staat model voor zijn nieuwe opdracht. Het moet het hele sportieve proces verhelderen en objectiveren en leiden tot een betere scouting, een betere rekrutering, een betere begeleiding van een beter team, dat betere resultaten haalt.

Cultuur

Zo sereen de voorbereiding, de presentatie en de goedkeuring van het plan verloopt, zo bewogen wordt het na de publieke bekendmaking ervan. In de pers verschijnen verhalen ‘uit de entourage van Pol Jonckheere’ dat de voorzitter in zijn eer gekrenkt zou zijn en op revanche zou azen. Veertien dagen later wordt hem duidelijk gemaakt dat hij het best voor zes maanden afstand doet van zijn mandaten en wordt Bart Verhaeghe ‘unaniem’ tot voorzitter verkozen. ‘Verhalen’ blijven verschijnen: bijvoorbeeld dat Pol Jonckheere pas wist waarom na de zomer de macht hem uit handen was geglipt toen hij vernam dat Michel D’Hooghe enkele leden van de raad van bestuur met de hoogste FIFA-egards had uitgenodigd naar het WK in Zuid-Afrika. Of: dat de conclusie na een evaluatie in de sportieve commissie in december was dat er afscheid moest worden genomen van de voltallige staf en van de spelers Peter Van der Heyden, Geert De Vlieger en Carl Hoefkens.

Het is al langer de cultuur van Club Brugge. Jacky Mathijssen vertelde onlangs in dit magazine hoe twee jaar geleden in een ‘goed gesprek’ met Michel D’Hooghe besloten werd om op het einde van het seizoen de samenwerking te beeindigen maar dat stil te houden omdat er met hem eerst nog een Europees ticket behaald moest worden. Kort daarna moest hij vaststellen hoe uitlekte dat Pol Jonckheere Adrie Koster als trainer wou en dat het voor hem ontzettend moeilijk werd om nog te functioneren. Hij was niet de eerste Clubtrainer die gewag maakte van bepaalde bestuursleden die ‘grote voetbalwijsheden’ verkondigen en daarmee verdeeldheid zaaien, maar volgens zijn informatie was het er sinds zijn vertrek allesbehalve op verbeterd. Club Brugge mocht zich aangesproken voelen toen Francky Dury in dit blad verklaarde dat veel goede trainers het slachtoffer zijn van een minder goede bedrijfscultuur en dat er zelfs topclubs zijn die visie en continuïteit missen. Hoe ten huize van ‘uithangbord’ StijnStijnen over bepaalde collega’s, bepaalde personeelsleden en bepaalde bestuursleden gecommuniceerd werd, hoeft eigenlijk niet zo te verbazen. Er wordt bij Club Brugge graag in termen van één grote familie en van een open en gemakkelijk toegankelijk huis gesproken, maar na de grote problemen en de kleine prestaties van de laatste zes jaar lijkt een grondige schoonmaak van het huis geen slecht idee. De belofte van de nieuwe voorzitter dat hij ervoor zal zorgen dat voortaan alle emoties en persoonsgebonden belangen ondergeschikt zullen zijn aan het welzijn van de club is uitstekend nieuws voor Club Brugge. Zal hij daarin slagen?

Uur van de waarheid

Ondertussen wordt de ene na de andere naam toegevoegd: enkele weken geleden Wim De Meyer (communicatieverantwoordelijke), Raymond Mommens (hoofd scouting) vorige week en deze week Jesse De Preter (general counsel). Tegen 1 april, dag waarop Vincent Mannaert officieel in dienst zou treden, zal het hele organigram ingevuld zijn, beloofde Bart Verhaeghe, maar de kans bestaat dat de nieuwe algemeen manager al vroeger bij Zulte Waregem kan vertrekken. Zodra de organisatie op punt staat, kan de machine beginnen te werken en gaandeweg geoptimaliseerd worden, zo verwoordde de nieuwe voorzitter het al enkele keren. Het wordt een proces, zo viel hier en daar uit zijn interviews te begrijpen, dat zal verlopen volgens de principes van corporate governance (de referentiecode voor deugdelijk bestuur voor beursgenoteerde bedrijven) en waarbij de vereniging zonder winstoogmerk zal evolueren in de richting van een kapitaalvennootschap met investeerders in aandelen. Het zijn mooie plannen voor het creëren van meer welvaart.

Zijn betoog is coherent, consistent en niet giftig; en hij toont zich een man van woorden én daden. Ongetwijfeld is dat de hoofdreden waarom de raad van bestuur onder aanvoering van erevoorzitter Michel D’Hooghe hem machtigde. Wie op zijn vraag in het management van Club stapt en honkvast van aard is, vraagt zich wellicht toch een beetje af hoe duurzaam zijn positie is. Bart Verhaeghe is in Brugge voorzitter van de raad van bestuur van een vzw en niet de hoofdaandeelhouder van pakweg een nv. Hoe snel de wind er kan keren, is zonet weer eens gebleken. Tenslotte was Pol Jonckheere in 2009 voor Michel D’Hooghe ook ‘de beste oplossing’ om hem op te volgen en werd ook hij ‘unaniem’ verkozen. Bovendien: hoe duurzaam is het engagement van Verhaeghe? Uiteindelijk was hij, de consultant, dit niet van plan, vertelde hij. In elk geval is het niet zijn ego dat hem drijft, zei hij al. Wat dan wel? Flow ongetwijfeld.

Intussen is Club Brugge in de Jupiler Pro League opgeklommen naar de vierde plaats. Terwijl volop aan de grondslagen voor een succesvollere toekomst wordt gewerkt, resten de ploeg nu nog drie wedstrijden om zich van een van de zes plaatsen in play-off 1 te verzekeren: Standard (7e) uit, Kortrijk (9e) thuis en Lierse (15e) uit. Dan kan zelfs een vijfde plaats nog het beoogde Europa Leaguevoetbal opleveren: bijvoorbeeld als AA Gent als derde eindigt en de Cofidis Cup wint, dan is de vierde geplaatst voor de Europa League en speelt de vijfde tegen de winnaar van play-off 2 voor het resterende Europa Leagueticket. Maar behalve het naakte resultaat (al dan niet kwalificatie voor Europees voetbal volgend seizoen), wordt ook de manier waarop de geblutste en gebuilde spelers en stafleden zich voor de resterende opdrachten zullen presenteren doorslaggevend voor wie in de toekomst bij de club nog welke rol kan vervullen. Berekend op hun mooie job, hartstochtelijk, helder, geconcentreerd en taak- en teambewust zoals het profs past?

DOOR CHRISTIAN VANDENABEELE

Het betoog van Verhaeghe is coherent, consistent en niet giftig.

Pol Jonckheere was in 2009 voor Michel D’Hooghe ook ‘de beste oplossing’.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content