Wie is de grote baas van het Belgisch voetbal?

© BELGAIMAGE / GETTY
Peter t'Kint
Peter t'Kint Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

Deze zomer ging het er stevig aan toe in de bestuurskamer van het Belgische voetbal. Wie zijn vandaag de machtigste mannen in het spelletje, en hoe gaan de topclubs met die macht om?

Flashback naar 22 mei 2019. In de vergaderzalen van het Parker Hotel in Diegem, op een boogscheut van de Brusselse ring en de luchthaven, wordt de nieuwe voorzitter van de Pro League gekozen. Het zijn drukke tijden maar ook hoogdagen voor Peter Croonen die de verkiezing wint, terwijl hij zes dagen eerder ook al champagne dronk toen zijn club, KRC Genk, kampioen werd. Croonen, een intimus van Standardvoorzitter Bruno Venanzi, wordt algemeen geapprecieerd door zijn collega’s. Hij wordt met unanimiteit van stemmen verkozen als opvolger van Marc Coucke, die eerder zijn mandaat ter beschikking had gesteld.

In Vlaanderen is het duidelijk dat een groot deel van de invloedrijke journalisten in de zak zit van Vincent Mannaert en Michel Louwagie.’ een Vlaamse clubleider

Croonen was de enige kandidaat om de teugels van het Belgische voetbal in handen te nemen, aan de vooravond van een nieuw en erg belangrijk seizoen, omdat er dan onderhandeld moest worden over het tv-contract.

De benoeming lijkt een vergiftigd geschenk, wanneer de competitie door de Covid-epidemie stilvalt, en algemene chaos heerst. Aanvankelijk moet Waasland-Beveren degraderen, maar het redt zich vervolgens toch na een lange juridische strijd die bij momenten iets weg heeft van een vaudeville. Uiteindelijk wordt de elite van het Belgische voetbal uitgebreid naar achttien clubs, kort nadat de nieuwe competitiekalender met zestien ploegen was voorgesteld.

Uit gans die hectiek lijkt Croonen niet onbeschadigd te komen. ‘Het is een zeer innemend man, door de meesten geapprecieerd, maar hij is wel een zwakke en beïnvloedbare voorzitter’, fluistert men in de wandelgangen van het Belgische topvoetbal, waar men zelden dat soort opmerkingen open en bloot maakt.

‘Croonen kan gewoon geen macht hebben. Dat is niet eens zijn fout, het hangt samen met de manier waarop zijn club werkt’, zegt een andere tenor uit de Pro League. In tegenstelling tot de andere eersteklassers is de Limburgse topclub nog steeds een vzw waarvan de voorzitter steeds onder druk ligt van de raad van bestuur. Ook binnen Genk zelf rezen er vragen over het functioneren van de voorzitter. Het feit dat hij als voorzitter van de Pro League een belangrijke functie bekleedt, een post waar hij mee aan de knoppen zit, zou zelfs zijn reddingsboei geweest zijn om aan te kunnen blijven als voorzitter in clubverband. Is Peter Croonen een vallende ster, wiens licht uitgedoofd wordt door de machtsstrijd rondom hem?

Politiek

‘De eerste indruk waarmee je buiten stapt na een vergadering van de Pro League, is dat het er daar erg politiek aan toe gaat’, omschrijft Gauthier Ganaye, de nieuwe CEO van KV Oostende, de sfeer binnen de organisatie waarin hij gedropt werd na zijn aankomst in België. ‘Maar ook in Frankrijk en Engeland wordt het spel politiek gespeeld. Alleen met andere namen.’

Net als in het buitenland worden de slagen op dezelfde manier toegediend, vanuit de belangrijkste media, ingefluisterd door de een of andere machthebber. ‘In Vlaanderen is het duidelijk dat een groot deel van de invloedrijke journalisten in de zak zit van Vincent Mannaert en Michel Louwagie‘, zegt een Vlaamse clubleider. De kampioen en de vicekampioen van het afgelopen seizoen wegen op die manier zwaar door in het machtscentrum van het Belgische voetbal.

In de twee Vlaamse clubs is de macht telkens in handen van twee mannen: de voorzitter en zijn rechterhand. Twee tandems die al een aantal jaar op elkaar zijn ingespeeld. Club Brugge wordt bestuurd door Bart Verhaeghe, die door zijn concurrenten vaak wordt omschreven als een bulldozer die altijd vooruit wil en maar zelden zijn menselijke kant toont. ‘Misschien zou hij wat meer tijd en een minimum aan energie kunnen besteden om zich beter te verkopen aan de buitenwereld’, stipuleerde Mehdi Bayat, die met Verhaeghe een paar jaar geleden een hecht duo vormde, nog in de kranten van de Franstalige groep Sudpresse in september 2019.

Michel Louwagie, hier naast Ivan De Witte, is een geducht onderhandelaar die iedereen het liefst in zijn kamp heeft, en niet in dat van de tegenstander.
Michel Louwagie, hier naast Ivan De Witte, is een geducht onderhandelaar die iedereen het liefst in zijn kamp heeft, en niet in dat van de tegenstander.© BELGAIMAGE / GETTY

Erop gericht om zijn club vooruit te brengen en niet achterop te geraken tegenover de internationale concurrentie kijkt de sterke man van blauw-zwart al over de grens. Hij verwoordde zonder aarzelen zijn droom om over te gaan tot de BeNeLiga, via een interview in de prestigieuze krant Le Monde afgelopen herfst. Een strategische uitspraak, vinden sommige andere bestuurders uit het Belgische topvoetbal, net op het moment dat blauw-zwart zijn pionnen moest plaatsen in het debat over de herverdeling van de tv-rechten, met als doel een groter stuk van de taart te krijgen.

Club: de machtige die zich verder isoleert

Via de sportieve status van zijn club, de machtigste van het land op dit moment, zou Verhaeghe dé meest invloedrijke man moeten zijn in het Belgische voetbalstratego. Dat is zonder zijn karakter gerekend, waarmee hij zichzelf steeds meer vijanden bezorgt. In de wandelgangen gaat het gerucht dat zijn vertrek bij de bond in de zomer van 2019 vooral te wijten zou geweest zijn aan de onzekerheid over een nieuw mandaat na de nieuwe verkiezingen. Toch wordt hij nog altijd met de vinger gewezen wanneer een paar maanden later in het Koning Boudewijnstadion tegen Cyprus een spandoek ontrold wordt met als opschrift: ‘Nummer één van de wereld maar geen stadion: bedankt Bart Verhaeghe.’

Sommigen beweren dat het feit dat het dossier van het nationale stadion helemaal geblokkeerd zit mede het gevolg is van het open conflict tussen Verhaeghe en Paul Gheysens, voorzitter van Antwerp. Laatstgenoemde zou van de val van de Brugse nummer één bijna een persoonlijke strijd gemaakt hebben, en wil het voetbal gebruiken om Verhaeghe van zijn sokkel te halen. Vanzelf zal dat niet gaan, want ook al zit hij officieel niet meer aan de knoppen, toch zorgde de sterke man van Club bij zijn vertrek bij de federatie voor genoeg rugdekking. Hoe? Met de aanstelling van Peter Bossaert, voorheen actief bij Medialaan (het bedrijf van VTM). Samen met Mehdi Bayat moet hij de KBVB van onder het stof halen.

Ook binnen het bestuur van de Pro League stond Club zijn troon af, toen Vincent Mannaert besliste om zich geen kandidaat te stellen voor het verlengen van zijn zitje in de raad van bestuur. Die raad wordt door alle ondervraagden het machtscentrum van het Belgische voetbal genoemd, meer dan de algemene vergadering ‘waar wij, kleine clubs, niets te zeggen hebben omdat de groten te machtig zijn’, zoals een bestuurder van een kleine club de situatie omschrijft. Gedegouteerd door de politieke slagen die hun landstitel bedreigden, gevoed door het gebrek aan financiële compensatie voor de clubs die na het stilleggen van de competitie in de kou bleven staan, en door een sfeer van gepraat onder de kerktoren gaven de Bruggelingen de machtsposities in het topvoetbal op, maar ze blijven wel de machtigste club van het land.

Rouches en paars-wit minder machtig

Nog niet zo heel lang geleden, in een periode die door Mehdi Bayat in de studio van de Franstalige tv-zender LN24 omschreven werd als ‘het ancien regime’, vormden Anderlecht en Standard met Club de grote drie van het Belgische voetbal. De laatste paar jaar boetten ze flink aan macht en invloed in. In de hoofdstad is de grote stoelendans die ontstond na het verdwijnen van Roger Vanden Stock, één van de tenoren in het voetbal van de jaren 2000, een van de redenen waarom paars-wit niet zo zwaar meer weegt op het Belgische voetbalbeleid. In beslag genomen door andere dossiers en gecontesteerd door zijn eigen fans heeft Marc Coucke afstand moeten nemen van de macht om uit de vuurlinie te geraken. Uiteindelijk vertrouwde hij de sleutels van zijn huis toe aan Wouter Vandenhaute. Die aarzelde lang om de stap te zetten, omdat hij graag zijn makelaars- en managementskantoor Let’s Play verder wilde aansturen, terwijl hij tegelijk beheerder van de club wilde blijven. Dat verbaasde nogal wat concurrenten in het Belgische voetbal.

Vincent Goemaere: 'De sterkste man in het Belgisch voetbal is Mehdi, zonder enige twijfel.'
Vincent Goemaere: ‘De sterkste man in het Belgisch voetbal is Mehdi, zonder enige twijfel.’© BELGAIMAGE / GETTY

De nieuwe Anderlechtbaas stuurde vervolgens met Karel Van Eetvelt iemand met veel media-ervaring en met sterke onderhandelingskwaliteiten naar de raad van beheer van de Pro League, waar hij de lege stoel van Marc Coucke bezette. Al gauw joeg de nieuwe CEO van Anderlecht enkele clubs tegen zich in het harnas toen hij de formule van achttien eersteklassers in de vuilbak gooide. Hij had die formule nochtans eerst verdedigd in de werkgroep die aan die vergadering voorafging, om later van mening te veranderen op aangeven van Coucke. Een plotse ommekeer waarmee hij krediet verloor, en waarmee hij zijn club, waarvan men zich bij één van de concurrenten nog altijd afvraagt ‘wie nu de echte baas is’, geen dienst bewees.

Bart Verhaeghe zou de machtigste man van het Belgische voetballandschap moeten zijn, maar dat is zonder zijn karakter gerekend.

In zo’n situatie is het niet vanzelfsprekend om zich ook buitenshuis te laten gelden, laat staan anderen mee te krijgen. In elk geval dwingen de nieuwe paars-witte machthebbers al meer respect af dan Michael Verschueren die door een topbeheerder in het Belgisch voetbal omschreven wordt als ‘alleen goed om vergaderingen via Whatsapp te regelen’.

Na de landstitels van tien jaar geleden titelde de Franse krant Le Soir ooit: ‘Luik, de nieuwe macht in het Belgische voetbal’, maar daar is weinig van overgebleven. Alsof de macht mee is verhuisd uit de Vurige Stede met het vertrek van Luciano D’Onofrio die naar Antwerpen overstapte (in afwachting van een nakende terugkeer naar Luik?). Noch Roland Duchâtelet, noch zijn opvolger Bruno Venanzi hebben het aura van Donofrio. In de wandelgangen toonden sommigen zich verbaasd om Bruno Venanzi in mei verheugd te zien toen de beslissing genomen werd om met zestien in 1A te spelen waardoor Waasland-Beveren naar 1B moest, en hij een voorzitter leek ‘die bijna voor zijn scherm stond te dansen’.

Kwam dat omdat dat verdict naar de letter het bericht volgde dat Venanzi een paar dagen voor de stemming naar de andere machthebbers in het Belgische voetbal had gestuurd, waarbij er gevraagd werd om, als er een kampioen aangeduid werd, ook een daler te hebben? Een beetje teruggevonden impact voor een clubvoorzitter van wie sommigen zich verbazen dat hij in hete dossiers zo vaak de weg van Mehdi Bayat, nochtans de sterke man van Standards aartsvijand, volgt.

De nieuwe machthebbers

In de sportieve strijd om de macht zijn tegenwoordig andere clubs betrokken dan Standard en Anderlecht om het Club lastig te maken. In Gent werken de onafscheidelijke Ivan De Witte en Michel Louwagie nog altijd volgens het beproefde recept. Terwijl de voorzitter de menselijke en verzoenende kant van het machtsspel verpersoonlijkt, toont zijn rechterhand zich nog steeds de te duchten haai die zijn tanden zet in de belangrijke dossiers in het Belgische profvoetbal. ‘Louwagie heeft altijd het belang van zijn club voor ogen, en wijkt nooit af van het door hem uitgestippelde traject, ‘ zegt een bestuurder van een andere eersteklasser. ‘Hij zegt wat hij denkt, en hij vecht vastbesloten voor zijn club.’

Als lid van de werkgroep die zich boog over de formule van de nieuwe competitie na de bruuske stopzetting van de vorige toonde de Gentse manager zich een tegenstander van een formule met achttien clubs. Die ontevredenheid uitte hij een paar dagen voor de stemming in de beheerraad waar hijzelf één van de belangrijkste actoren van is. Gevreesd door zijn tegenstanders bespeelde hij in mei handig de gevoelens van de middenmoters in onze competitie, door er hen op te wijzen dat als Beerschot en OHL zouden promoveren dat niet zou zijn om het seizoen daarop opnieuw te degraderen, wat de positie van één of meer middenvelders in de hoogste klasse zou kunnen bedreigen. Daardoor kreeg het voorstel om met achttien ploegen te starten en na dit seizoen drie dalers te hebben ineens minder steun.

'In de Pro League zag ik al gauw dat er drie boven het niveau van de anderen uitstaken', zegt een clubbestuurder: 'Mehdi Bayat, Michel Louwagie en Vincent Mannaert.'
‘In de Pro League zag ik al gauw dat er drie boven het niveau van de anderen uitstaken’, zegt een clubbestuurder: ‘Mehdi Bayat, Michel Louwagie en Vincent Mannaert.’© BELGAIMAGE / GETTY

De sfeer vlak voor het stemmen sloeg om in het voordeel van een topcompetitie met zestien clubs, tot het juridisch arrest de Pro League haast verplichtte om kort voor de competitiestart Waasland-Beveren toch nog op te nemen, en de formule te herzien. Ondanks zijn aanpak, die sommigen van zijn tegenstanders niet meer van deze tijd vinden, blijft Michel Louwagie een geducht én gerespecteerd onderhandelaar, één die iedereen het liefst in zijn eigen kamp heeft, en niet in dat van de tegenstander.

Intussen bereidt in Antwerpen de Great Old met stamnummer 1 zich voor om uit te groeien tot een grote club. Voor de sportieve ontwikkeling rekent voorzitter Paul Gheysens op de ervaring en het uitgebreide netwerk van Luciano D’Onofrio. Dat werkt, al wil de toon in gesprekken tussen beiden wel eens hoog oplopen. ‘Ze zijn allebei veel te slim om dat te laten ontaarden in iets anders dan een vriendschappelijke scheiding’, wordt gezegd over hun relatie die binnenkort zou kunnen eindigen wanneer D’Onofrio zou beslissen om met zijn vriend François Fornieri te gaan werken bij de Rouches bij een eventuele retour à Liège.

Bij de vertegenwoordiging in de Belgische top mikt Antwerp alvast op algemeen manager Sven Jaecques. Die werd recent nog verkozen in de raad van bestuur van de Pro League, iets wat D’Onofrio ook een paar keer probeerde, maar tevergeefs. ‘Jaecques wordt beter aanvaard, ook al volgt hij vaker het advies van de grote clubs’, zegt een vertegenwoordiger van de K11. Maar wanneer Antwerp een sniper naar het Belgische voetbalfront stuurt, is het meestal D’Onofrio die uithaalt. Vaak met Mehdi Bayat als doel. ‘Hij praat over een wit paard, en als je in de stal gaat kijken, staat daar een zwarte ezel’, sneerde de Luikenaar over Charlerois sterke man.

De vele petten van Mehdi

Gevraagd naar de echte machthebber in het Belgische voetbal verwijzen velen naar de jongste van de Bayatbroers. ‘De sterkste man in het Belgisch voetbal is Mehdi, zonder enige twijfel’, zegt Vincent Goemaere, voorzitter van Cercle, een van de weinigen die onomwonden on the record praat over de man die verschillende petten draagt: die van afgevaardigd beheerder van Charleroi, lid van het bestuur van de Pro League en voorzitter van de KBVB. De anderen hebben het liever off the record over het machtsgehalte van de sterke man van de Carolo’s.

‘Mehdi is sluw. De ene keer stemt hij met de grote clubs mee, daarna met de K11’, zegt de bestuurder van een kleine club over de man die beweert altijd in het algemeen belang te denken en te praten. ‘Hij is sluw, maar in de goeie zin van het woord’, meent een belangrijke stem in de Pro League. ‘Als een dossier hem na aan het hart ligt, lobbyt hij om het te steunen, iets waar hij heel goed in is, om zijn ideeën ook bij anderen te laten rijpen. Wanneer hij tegen een dossier is, gaat hij niet op zijn strepen staan om de trein tegen te houden. Dan doet hij niets, en observeert.’ Een goeie manier om je niet te veel vijanden te maken. ‘De kritiek en de aanvallen op mijn persoon komen maar van één iemand’, verdedigde Mehdi Bayat zich onlangs nog voor de camera’s van Super Sunday op LN24, verwijzend naar Luciano D’Onofrio.

‘In de recente discussies binnen de Pro League stelde ik snel vast dat er drie boven het niveau van de anderen uitstaken’, zegt een andere bestuurder. ‘Dat zijn Mehdi Bayat, Vincent Mannaert en Michel Louwagie. Ze zijn twee tot drie keer intelligenter dan de anderen en weten op wie ze kunnen rekenen. Sommige van de anderen zijn al blij dat ze daar mee mogen aanzitten, maar hebben geen enkel idee en geen visie, en worden zo opgegeten door degenen die het politieke spel beter beheersen.’

Een voetbalclub leiden is ook een vorm van aan politiek doen, en sommigen lijken meer geschikt dan anderen voor zo’n publiek mandaat. Zo zou in Charleroi burgemeester Paul Magnette al eens lachend gezegd hebben dat hij maar wat blij is dat Mehdi Bayat geen kandidaat-burgemeester is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content