Vorige week won FC Porto de Europa League en de Portugese beker. Naast de puike prestatie van de spelers viel ook de amper 33-jarige oefenmeester van de Portugese ploeg op: André Villas Boas.
Het seizoen van FC Porto mag absoluut worden gezien. In augustus won het de Portugese supercup. Midden december behaalden de Draken een record door in alle competities maar liefst 36 opeenvolgende wedstrijden ongeslagen te blijven. Het vorige record stond op naam van … het FC Porto onder José Mourinho. Begin april (vijf speeldagen voor het einde van de competitie) werd FC Porto landskampioen. En vorige week volgde dus winst tegen Braga in de finale van de Europa League. Aan het hoofd van die geoliede machine staat de 33-jarige (!) trainer André Villas Boas. De Portugees had als trainer maar 23 eersteklassewedstrijden op zijn teller staan toen hij aan de slag kon bij FC Porto. Wie is die rising star?
Maagdeneilanden
André Villas Boas was als tiener al geïnteresseerd in het trainerschap. Toen FC Porto in 1994 de Engelsman Bobby Robson als hoofdcoach aannam, kwam die in hetzelfde gebouw als de jonge Villas Boas wonen en raakte hij gecharmeerd van diens kennis van het voetbal. Hij nam de jonge Portugees onder zijn vleugels en in Schotland behaalde de toen 17-jarige Villas Boas zijn UEFA C-diploma. Normaal gezien is dat als minderjarige onmogelijk, maar de invloed van Robson zorgde ervoor dat hij toch mocht deelnemen aan de examens. Villas Boas keerde terug naar Portugal om er jeugdploegen van FC Porto te trainen. Een jaar later behaalde hij zijn UEFA B-diploma en werd hij in het scoutingapparaat van os Dragões opgenomen.
Het voetbal lokte hem in 2000 naar een paradijselijke bestemming: de Britse Maagdeneilanden, waar hij de nationale selectie voor anderhalf jaar onder zijn hoede nam. Op dat moment was hij de jongste bondscoach op deze planeet. Een onverdeeld succes werd zijn passage echter niet. Zo werd er met maar liefst 9-0 verloren van het al even onooglijke Bermuda. Maar als ervaring kon Villas Boas’ avontuur in de Caraïben wel tellen en hij keerde terug naar de heimat om er de U19 van FC Porto onder handen te nemen.
In 2003 behaalde hij zijn UEFA A-diploma en werd hij door de toenmalige trainer José Mourinho bij de technische staf van de A-kern gehaald. Toen Mou naar Engeland vertrok om er de troepen van Chelsea te leiden volgde Villas Boas in zijn spoor. Mourinho noemde zijn landgenoot indertijd ‘zijn ogen en oren’. Villas Boas’ taak bestond erin om een dvd-compilatie van elke speler van de tegenstander te maken. In 2008 koos José Mourinho voor een Italiaans avontuur bij Inter en wederom nam The Special One Villas Boas mee.
Het wonder van Coimbra
De carrière van Villas Boas nam na vele jaren samenwerken met Mourinho een andere wending in oktober 2009. Op dat moment stond Académica Coimbra er heel slecht voor in de Portugese competitie: de ploeg uit de studentenstad puurde slechts drie punten uit acht wedstrijden. Trainer Rogério Gonçalves diende prompt zijn ontslag in. In plaats van een oude rot aan te werven gaf het Académicabestuur de toen 31-jarige Villas Boas een kans. Die keuze bleek de juiste te zijn. Académica bracht sinds zijn komst verzorgd, aanvallend voetbal met heel veel druk op de tegenstander en een hoog percentage balbezit. Van het kneusje van de competitie werd het onder Villas Boas een revelatie. De invloed van Mourinho op Villas Boas was duidelijk merkbaar in de omgang van die laatste met zijn spelers bij Académica. Net zoals zijn leermeester kan de man uit Porto echt doordringen tot zijn spelers en met hen een hechte band kweken. Dat zorgt ervoor dat spelers voor hun trainer door het vuur gaan en tot grootse daden in staat zijn.
De prestatie van Villas Boas kreeg veel weerklank in de media en het werd al snel duidelijk dat de jonge selectieheer een stap hogerop zou kunnen zetten. Begin juni 2010 was het FC Porto dat Villas Boas als nieuwe trainer presenteerde. De verwachtingen waren hooggespannen: het vorige seizoen eindigde Porto als derde, wat ervoor zorgde dat het dit seizoen niet in de Champions League kon uitkomen. De reacties op de komst van Villas Boas waren verdeeld. De pers zag wel een talentvolle trainer in hem maar stelde ook vragen bij zijn gebrek aan ervaring. Ook de fans zaten met gemengde gevoelens.
Villas Boas stond dus voor een zware opdracht en die werd nog zwaarder toen sterkhouders Raul Meireles en Bruno Alves nog in de zomer vertrokken naar respectievelijk Liverpool en Zenit Sint-Petersburg. Maar Villas Boas verbaasde de wereld en maakte brandhout van de tegenstand. Na dertien speeldagen in de competitie had Porto al een voorsprong van acht punten op dichtste achtervolger Benfica. Het sprookje bleef duren, met een titel, de Europa League en de Portugese beker als prijzen.
Rijst de vraag: blijft Villas Boas bij FC Porto? Hoogstwaarschijnlijk wel, want hij droomt ervan om te schitteren op het kampioenenbal met zijn geliefkoosde ploeg. Daarna wil hij aan de slag in zijn favoriete competitie, de Premier League.
DOOR JAN GREGORIUS
Met amper 23 competitiewedstrijden ervaring kreeg Villas Boas zijn grote kans bij FC Porto.
