Hoewel Antwerp zijn sportieve start dit seizoen miste, blijven de tribunes atypisch goed gevuld. Dat is te danken aan de vele fans die de voorbije maanden een abonnement kochten. Met liefst 10.309 zijn ze, een verpulvering van het clubrecord.
Pas nu valt de abonnementenverkoop bij Antwerp stil. De teller blinkt: 10.309 stuks. Niet één keer in haar lange geschiedenis kwam de oudste voetbalclub van het land nog maar in de buurt van dat aantal. ‘Tot vorig jaar verkocht Antwerp nooit meer dan 4000 abonnementen’, zegt Dirk Willocx, de clubarchivaris. Paul Bistiaux, die van 1992 tot 2015 secretaris was op de Bosuil, knikt: ‘Zelfs toen we in 1993 de finale van Europacup II speelden, hadden we maar zo’n 2500 abonnees. Het seizoen daarop verkochten we 300 abonnementen extra.’ Jaar en dag gold de achterban van Antwerp als een publiek dat het liefst losse tickets kocht. Dit seizoen laat The Great Old in de abonnementenverkoop niet alleen al zijn reeksgenoten in Betaald Voetbal 1B achter zich, ook de meeste clubs in de hoogste afdeling overschrijden de grens van 10.000 abonnementen niet. Enkel Club Brugge, Standard, AA Gent, Anderlecht en KRC Genk slagen daarin.
SOCIALE STRATIFICATIE
Dat veel Antwerpfans vroeger niet happig waren om een abonnement te kopen, heeft verschillende verklaringen. In het verleden werd al vaak verwezen naar de lage sociale klasse van een groot deel van het Antwerppubliek. Voor bepaalde voetbalfans is het geen evidentie om in één keer honderden euro’s op tafel te leggen. ‘Vroeger speelde die sociale stratificatie zeker een rol’, zegt Bistiaux. Maar volgens Willocx is dat niet de enige verklaring voor het lage aantal abonnees in het verleden: ‘Want de club leverde soms ook inspanningen voor minder gegoede supporters. Mensen konden hun abonnement op een gegeven moment in schijven betalen. Dat was interessant, want fans met een abonnement waren natuurlijk altijd al goedkoper gesteld dan supporters die telkens een los ticket kochten.’
Voor mensen met een laag inkomen is zo’n prijsvoordeel echter niet altijd heilig. Zij denken vaak op de korte termijn en kunnen dikwijls moeilijk voorspellen hoe hun situatie in de nabije toekomst zal evolueren. Zullen ze over enkele maanden nog centen hebben om hun abonnement af te betalen? Zal hun situatie hen blijven toelaten om naar de matchen te gaan? In die context is het riskant om jezelf met een abonnement vast te rijden, want het genoemde prijsvoordeel bekom je enkel als je naar bijna alle wedstrijden gaat.
Naast die minder gegoede supporters lieten ook welgestelde fans zich in het verleden niet makkelijk verleiden tot een abonnement. ‘Vroeger zat de club regelmatig zonder centen’, vertelt Willocx. ‘Daarom startte de verkoop voor het volgende seizoen soms al in april. Dan kon je een abonnement kopen tegen een lachwekkende prijs.’ Maar nog bleef de interesse lauw. Volgens Bistiaux lag dat ook aan de aard van het Antwerpse publiek. ‘Ging het goed op het veld, dan liepen de tribunes vol. Ging het twee matchen slecht, dan haakten veel fans af.’ Ook mensen met die ingesteldheid wilden zich niet klemzetten met een abonnement.
EFFECT VAN SCHAARSTE
‘Het is knap van de huidige uitbaters dat ze de spiraal uit het verleden konden doorbreken’, vindt Bistiaux. Dan heeft hij het in de eerste plaats over CEO Patrick Decuyper. De ommekeer waarvoor de Oost-Vlaamse zakenman zorgde, kwam er niet door de abonnementsprijzen drastisch aan te passen, wel door een opvallend sportief beleid. Met veel geld (waarvan de buitenwereld nog altijd de afkomst niet kent) kocht Decuyper medio 2015 een volledig nieuwe ploeg waarin klinkende namen zaten. Na meer dan een decennium van sportief geploeter ging de achterban geloven dat een terugkeer naar het hoogste niveau eindelijk weer realistisch was. Dat herboren geloof tilde het aantal abonnementen prompt naar 5552 stuks. Een straf clubrecord, maar nog klein bier in vergelijking met wat er dit seizoen gebeurt.
Willocx wijst naar de stadioncapaciteit als de ultieme verklaring voor de huidige hausse: ‘Op de Bosuil waren er jarenlang 60.000 plaatsen, om de match België-Nederland te kunnen organiseren. Voor gewone competitiewedstrijden lag die capaciteit veel te hoog. Dus hoefden fans geen abonnement te kopen; je raakte altijd nog binnen.’ Na 1977 daalde de capaciteit geleidelijk, uiteindelijk tot zo’n 13.000 plaatsen. Ook dat bleef de laatste decennia meestal ruim voldoende, omdat Antwerp door zijn sportieve depressie nog relatief weinig volk lokte. Maar dankzij de nieuwe wind van Decuyper speelde de ploeg vorig seizoen weer een prominente rol in het klassement. Zo raakte het stadion plots verscheidene keren uitverkocht en ontstond er een effect van schaarste.
Dat effect kwam tot een hoogtepunt bij het ultieme thuisduel van vorig seizoen, tegen Eupen, de laatste match, waarin Antwerp nog altijd de promotie kon afdwingen. Toen de ticketverkoop voor die match van start ging, hadden sommige fans de nacht voordien op de Bosuil gekampeerd, om zeker een kaartje te bemachtigen. Anderen stonden urenlang in de rij. Door de grote interesse raakten veel fans niet meer aan een ticket. Dat weekte heel wat emoties los, want als Antwerp eindelijk terugkeert naar het hoogste niveau, willen ook veel ‘slapende supporters’ dat van nabij meemaken. Op sportief vlak liep het mis tegen Eupen, maar de stormloop naar tickets werd een niet te onderschatten element in de abonnementenverkoop voor dit seizoen. Na de gemiste promotie kwam Decuyper in het tussenseizoen weer aandraven met bekende aanwinsten en veel fans bedachten dat ze beter geen risico meer namen; met een abonnement zijn ze nu al zeker dat ze een eventuele promotie in het stadion kunnen meemaken. Om die reden kochten tientallen mensen zelfs vorige maand nog een abonnement, toen er al verscheidene thuismatchen voorbij waren en het prijsvoordeel ten opzichte van losse tickets verdwenen was.
EEN BUFFER
Door het gebrek aan een abonnemententraditie op de Bosuil mispakten vorige clubleiders zich weleens als ze voor de aanvang van het seizoen een budget opstelden. Meer dan eens zorgden de fans voor veel minder inkomsten dan gedacht doordat ze in de loop van het seizoen massaal afhaakten. Zo kleurden de cijfers in de boekhouding dikwijls dieprood. Op dat vlak heeft Decuyper nu een buffer; dankzij de meer dan 10.000 abonnementen stroomden dit seizoen al miljoenen euro’s de Bosuil binnen. Die kunnen Decuyper niet meer ontglippen. Maar als hij niet wil dat dit een eenmalige stunt blijft, zullen de sportieve resultaten beter moeten. Dankzij de geslaagde abonnementencampagne is er nu wel nog wat marge om een en ander recht te trekken.
DOOR KRISTOF DE RYCK – FOTO PHOTO NEWS
‘Tot vorig jaar verkocht Antwerp nooit meer dan 4000 abonnementen.’ – CLUBARCHIVARIS DIRK WILLOCX
