Het was een bloedhete dag in Monaco, eind augustus. In het kader van de loting van de Champions League nodigde UEFA-voorzitter Michel Platini de media uit voor een persconferentie. Maar de Fransman zei dat hij met geen woord over de kandidatuur voor het voorzitterschap bij de FIFA zou praten. Elke vraag daarover pareerde hij, rond zijn lippen hing een triomfantelijke grijns, die van een man die klaar was om de wereldvoetbalbond te besturen. Naast Platini zat secretaris-generaal Gianni Infantino. Die stond Platini bij als de vragen over bepaalde dossiers wat te gedetailleerd werden. Bijvoorbeeld als het erom ging aan te duiden hoe de schuldenlast van de Europese clubs was gedaald. Infantino wist het allemaal veel gedetailleerder uit te leggen dan Platini. Zo stond hij ook bekend binnen de UEFA: een onvermoeibare werker, een man met een grote dossierkennis en niet meteen iemand die er behoefte aan heeft dat de spotlights op hem worden gericht.

Nochtans had Gianni Infantino de dag voordien een andere indruk gegeven toen hij zijn jaarlijkse hoogtepunt beleefde: dan trad hij als een soort ceremoniemeester op tijdens de loting van de Champions League. Hij deed dat met het nodige aplomb. Een technische panne, een ex-voetballer die problemen had om de trommels te openen, een grapje met de presentatrice, Infantino was door niets uit zijn lood te slaan. En steeds weer deed hij dat met een grote smile op het gezicht.

Zou Gianni Infantino toen gedacht hebben in welke stroomversnelling zijn carrière zou komen? Nadat Sepp Blatter uiteindelijk ook Michel Platini in zijn val meesleurde, werd hij als kandidaat voor het voorzitterschap van de FIFA naar voren geschoven. Infantino was een invaller, een bankzitter, om het in voetbaltermen te zeggen.

Of hij de geschikte man is om de besmeurde FIFA naar een nieuw tijdperk te brengen, zal moeten worden afgewacht. Los van de vraag hoe dat er dan moet uitzien en hoe hij te werk wil gaan om een federatie die gevangen zit in de modder van corruptie weer droog te leggen. Infantino zei er — los van de aangekondigde hervormingen — na zijn verkiezingsoverwinning geen woord over. De Zwitserse jurist is een vertegenwoordiger van het oude systeem waarin hij opgroeide. Evenzeer als de FIFA geldt de UEFA niet echt als een bolwerk van modernisme. Met zijn idee om het WK met 40 landen te organiseren, leek Infantino in de leer te zijn gegaan bij zijn baas Michel Platini, die deze tactiek ook in Europa in de praktijk bracht. De vrees voor een nog hogere belastbaarheid van voetballers wordt daarbij op een zijspoor gezet: het gaat erom met beloftes stemmen te ronselen. Een pijnlijk gegeven.

Toch lijkt Gianni Infantino, nochtans ook niet onbesproken, als voorzitter geloofwaardiger dan de vooraf als grote favoriet bestempelde sjeik Salman, die betrokken zou zijn bij mensenrechtenschendingen in de golfmonarchie Bahrein. Hervormingen moeten er nu binnen de FIFA komen, maar het paradoxale is dat de rol van de hier en daar als witte ridder bejubelde Gianni Infantino daarin zeer minimaal zal zijn. Veel meer dan een voorzitter wordt hij een directeur. Het is een 37-koppige raad die de strategische richting zal aangeven. De rol van de nieuwe secretaris-generaal zal hierin cruciaal zijn. Het dreigt de functie van Infantino een minder doortastend karakter te geven. Insiders betwijfelen of de Zwitser daarmee zal kunnen leven.

De FIFA kan het zich niet veroorloven de aangekondigde hervormingen naast zich neer te leggen en de theorie niet in de praktijk om te zetten. In een tijd dat er nog tal van onderzoeken lopen en vooral de Amerikaanse justitie zich in alle malversaties vastbijt, zal de hele wereld — inclusief de sponsors — erop toekijken dat de nieuwe principes worden geïmplementeerd. Hoe dat kan lukken in een federatie met mensen uit het oude systeem moet worden afgewacht. Het is niet met de aanstelling van een nieuwe voorzitter dat je oude denkpatronen opblaast en het echt tot meer transparantie komt, zeker niet nadat de wereldvoetbalbond het verzuimde een grote schoonmaakoperatie door te voeren.

Heel belangrijk wordt hoe dan ook de rol van de nieuwe secretaris-generaal. De FIFA doet er goed aan daarvoor een sterke, onafhankelijke persoon te rekruteren. Iemand die niet uit de grote voetbalfamilie komt. Vreemd dat daar in Zürich enkel in de marge over werd gesproken.

DOOR JACQUES SYS

‘Belangrijk wordt de rol van de nieuwe secretaris-generaal.’