Manchester City en Brazilië ondergaan een metamorfose. Twee teams die de sporen dragen van een man die overal begeestering wekt: Gabriel Jesus. Een blik op het Bijbelse parcours van de jongen uit het noorden van São Paulo.
Aan het einde van een namiddag die donker was als de nacht, liet hij de zijnen in de steek, met het vijfde middenvoetsbeentje in de zak en het moreel in zijn witte hemd. Hij was even snel weer weg als hij gekomen was, een maand eerder, als de Messias die de versleten machine nieuw leven zou inblazen. Op die 13 februari 2017 hadden de toeristen de badplaats Bournemouth al een hele tijd verlaten en de wind ging er fel tekeer. Hij luisterde naar de stem van die wind, maar wist niet waar hij vandaan kwam of waar hij heen ging. Dus trok hij zijn lange lycra mouwen naar beneden, tot in zijn handpalmen, om zich te beschermen tegen de rukwinden waarvan hij het slachtoffer was. Hij, de banneling die bijna volgroeid was, de Braziliaan die al begon om letter per letter het woord saudade te spellen, als een aftelrijmpje.
In vier ontmoetingen wist hij drie rozen te plukken en schotelde hij twee treffers voor. Een copieus banket voor iemand die nog geen twintig was en incognito aanmeerde op het Oude Continent. Hij verbande Kun naar de invallersbank, wist niets van de klassieke en vervelende vergelijkingen (met Pelé, Romario, Ronaldo, Neymar) en luisterde vervolgens naar de lofzangen van zijn nieuwe mentor Pep Guardiola. ‘In de backlijn heeft die jongen iets speciaals.’ De vervoering van de Catalaan vond haar oorsprong een week eerder, na een moeizame winst tegen Swansea (2-1) met twee late treffers van het wonderkind. Op het veld kronkelde hij als een wijsje van Gilberto Gil om zijn geloof uit te dragen. Want al sinds zijn eerste traantjes besloot Gabriel Jesus over water te lopen.
Gevangenis
Gabriel Fernando de Jesus zag het levenslicht op een donderdag in april 1997. In Jardim Peri, een arme en moeilijke bairro in het noorden van São Paulo, groeide hij op zonder zijn vader, die er met een ander vandoor ging toen hij nog in zijn moeders buik verbleef. Zijn verwekker stierf later zonder dat hij nog wat van hem had gehoord. Zoals elk straatjochie trapte Jesus een balletje met zijn vriendjes. ’s Morgens, ’s middags, ’s avonds. De uren gleden voorbij en de arabesken verfijnden zich zoals verzorgd huiswerk – dat hij steevast te laat afgaf in de klas. Op zijn achtste nam zijn grote broer Felipe hem onder zijn vleugels om met de jongens uit de wijk te gaan voetballen. Een lang traject per bus en veertig minuten te voet naar de militaire gevangenis van Romão Gomes, in een andere bairro, die van Tremembé. Daar vormde een hobbelig, stoffig en verwaarloosd veldje het eerste theater van zijn dromen. Daar toonden de Pequeninos van Meio Ambiente hun tanden. De meest welgestelden kwamen erheen met schoenen aan hun voeten. Gabrielzinho en zijn maat Fabinho verschenen op teenslippers, symbolen van hun bescheiden afkomst.
Die verschillen verdwenen bij het eerste fluitsignaal. Al snel kreeg het tengere jongetje, dat nochtans in de verdediging speelde, de bijnaam Tetinha. In de gewone taal is dat de letterlijke vertaling van ’tiet’, maar in het lokale dialect is het afgeleid van teta en betekent het ‘gemakkelijk’. Zo voetbalde Jesus inderdaad. Hij legde ook zoveel passie aan de dag dat hij op een dag viel en met zijn teen tegen een steen knalde. Zijn moeder Vera Lúcia Diniz nam meteen de bus om hem op te halen, maar Felipe had hem al naar de spoedafdeling gebracht. Het verdict: twee maanden niet voetballen. Ze vroeg hem of hij pijn had, of hij verdrietig was. Hij antwoordde, simpelweg: ‘Het doet pijn, maar twee maanden niet mogen voetballen doet nog veel meer pijn.’ Gabrielzinho had zijn weg gekozen. Hij wou zijn leven wijden aan de bal. Na nog twee wijkclubjes verliet hij het straatvoetbal in 2012 om zich in te schrijven aan de Associação Atlética Anhanguera. Hij ontmoette er Fábio Caran en Cristiano Simões, die ook nadien zijn raadsman bleef. Acht maanden, een prima invalbeurt en een vriendschappelijke wedstrijd tegen de groene reus Palmeiras, de club van zijn hart.
Bovenop een voorkeur voor Palmeiras, geërfd van zijn moeder, had hij al de vista, het torinstinct en de snelheid van uitvoering die bij die club hoort. Zijn naam ging over de tongen als van iemand die in één toernooi 29 keer gescoord had. Palmeiras, op zoek naar een idool sinds het vertrek van Vagner Love in 2004 en op jacht naar een titel sinds 1994, kon zich aan hem niet mispakken. 37 goals in 22 wedstrijden in het kampioenschap van São Paulo U17. 54 treffers in 48 duels bij de U18. In het seizoen 2015 werd hij dan meteen bij de U20 ondergebracht maar ook daar werd hij topschutter in de Copa São Paulo Futebol Junior, de jeugdbeker van de Braziliaanse grootstad. Het bestuur van Palmeiras had genoeg gezien en legde hem een contract van vier jaar voor. Eindelijk kon hij zijn moeder helpen om de huur te betalen. Zijn naam werd niet langer gefluisterd, maar uitgeschreeuwd. Hij werd het veld op gebruld. Dat hoorde Gabrielzinho toen hij op een zondag in maart op de bank zat in São Bernardo. De fans, die hun wildste hoop op hem gevestigd hadden, schreeuwden hun kelen schor om zijn invalbeurt af te dwingen. Oswaldo de Oliveira, die uiteindelijk na 70 minuten overstag ging, vergeleek het nadien met de Beatlemania uit de sixties. Jesus had alleen maar liefde nodig. Hij werd eindelijk echt geboren.
Schilder en Christus
Het kuiltje in zijn linkerwang verraadde zijn emoties, zowel de woede als de vreugde. Hij koos voor het tweede. Hij vergat zijn moeilijke jaren niet, hij benutte ze. Hij herinnerde zich dat hij op een bepaald moment tijdens het WK de straten en hun trottoirs in de zo vertrouwde feestkleuren schilderde. Geel, groen, blauw. Hij was amper zeventien, met een brede glimlach en een oranje truitje dat uit de verschrikkelijkste manga zou kunnen komen. Hij was zorgeloos en wist allicht niet dat Olympique Lyon, getipt door zijn Braziliaanse scout Marcelo, geen klein miljoen wilde neertellen voor zijn diensten. Lyon had net Mohamed Yattara gehaald en had geen tijd te verdoen met een vernederde natie (zie kader). Jesus schilderde, meer niet. Geel, groen, blauw. Dezelfde kleuren als die hij zelf droeg, weer eens in een hogere leeftijdsklasse, op het WK U20 in Nieuw-Zeeland. Aan de zijde van de later Standardspeler Gabriel Boschilia haalde hij de finale om ten onder te gaan tegen Servië (1-2). In datzelfde 2015 waarin hij al een grote profspeler, Lucas Barrios, naar de bank verwees en de beker van Brazilië mee naar huis nam.
In de huiselijke beslotenheid plooide hij zich vooral naar de wil van zijn moeder. Afgepeigerd door haar dagelijkse bestaan als huisvrouw, wou Vera streng zijn met de jongste van drie broers en een zus (de oudste van het gezin). Meedogenloos legde ze haar geloofsbelijdenis op. ‘Zwarten die arm zijn, moeten harder studeren dan anderen.’ ‘Mijn jongens zullen nooit andermans dochters zwanger maken.’ ‘Ik eis respect voor vrouwen en voor mij, want ik heb jullie alleen opgevoed, met de hulp van God.’ Enzovoort. Ze verplichtte hem om zijn middelbare school af te maken. Ze voedde hem op met geloof. Hij werd Jesus.
‘Ik was soms wat jaloers wanneer ik vrienden de straat zag opgaan met hun papa, maar eigenlijk zorgde onze moeder zo goed voor ons dat we daar amper aan dachten. Voor mij was ze altijd onze papa en mama tegelijkertijd’, vertelde hij aan Band TV. Toen hij dus zijn rugnummer moest kiezen bij Palmeiras of City, viel de keuze natuurlijk op 33, de ‘Christusleeftijd’, de leeftijd die Jezus had bij zijn kruisiging.
Toen hij er twee binnen schoot tegen Joinville (3-2) eind augustus 2017 en de supporters plechtig ‘Glória, glória, aleluia… É GabrielJesus‘ zongen, vertelde hij aan Globo Esporte: ‘Dat is voetbal, een beetje gek… Ik ben erg geroerd wanneer ik die gezangen hoor, maar ik vraag vergiffenis aan God elke avond voor ik ga slapen. Ik speel niet graag met de Heer.’ Enkele maanden later werd hij de echte revelatie tijdens de Copa Libertadores. Palmeiras geraakte niet door de poulefase, maar met vier goals werd Jesus wel de incarnatie van het nieuwe Joga Bonito. Al zal hij de lastige jaren nooit vergeten. Weer op het veld van Meio Ambiente om daar de mooiste ballen rond te strooien, hoorde hij opnieuw de wijze raad van zijn eerste coach José Francisco Mamede: ‘Niet omdat je mooi bent, maar omdat je veel geld zult hebben, moet je ervoor zorgen dat je altijd een condoom bij je hebt. De meisjes zullen stilaan in de rij staan.’
Geestelijke Pep
Het slijk der aarde, dat is iets waar zijn moeder zich mee bezighoudt. Zij geeft hem alleen wat zakgeld. En de vrouwen. Uiteindelijk zal hij hen begrijpen, sommige tenminste. Hij had geen nieuws meer over degene die geacht was zijn levenspartner te worden. Tot zijn vertrek naar Engeland, toen het schatje weer opdook met een boodschap voor hem. Om zijn onwetendheid te tonen en om met haar te spotten vierde hij zijn eerste goals in Engeland door te doen alsof hij een telefoon aan zijn oor hield. ‘Als ik kon, zou ik al degenen meenemen die voor mij van tel geweest zijn sinds ik geboren werd. Als ik kon, dan zou ik heel mijn wijk van hier meenemen om een Jardim Peri te creëren in Groot-Brittannië. Het is een plek waar ik tot rust kom’, vertelde hij bij zijn aankomst in Manchester. City deed er niet lang over om hem aan de Britse grond verknocht te maken, tijdens het olympisch toernooi dat hij won samen met zijn aanvoerder Neymar. Maar Jesus had een voorwaarde gesteld: hij moest blijven om die fameuze titel aan Palmeiras te bezorgen. Wanneer die klus geklaard was, zette de Bola de Ouro (de beste speler van de competitie) voor 32,7 miljoen zijn handtekening en streek hij neer in januari 2017.
Vier maanden eerder, geselde hij twee keer de netten van Ecuador bij zijn maidenmatch voor de Seleção (0-3). Dat was niet meer vertoond sinds 1932. Voor de match zei zijn moeder hem dat hij zich moest concentreren om … niet te vaak buitenspel te lopen. Een maand later, tegen Venezuela, moest hij de afwezigheid van Neymar zien op te vangen. Zijn moeder zei hem dat hij niet meteen te veel druk moest zetten. Na acht minuten opende hij de score in de 0-2-overwinning. ‘Als de bal bij hem komt, is het goal’, beweerde Pep Guardiola sinds augustus 2016. Die wist de woorden te vinden om hem onder zijn vleugels te nemen, zijn geestelijke vader te worden en de gedaanteverwisseling te bewerkstelligen die hij wilde zien bij de Sky Blues. Gabrielzinho toonde kwaliteiten en een potentieel dat Sergio Agüero misschien nooit zal hebben. Eind januari, amper twee weken nadat ze hem hadden leren kennen, zongen de supporters van de Citizens al te zijner glorie. Ze neurieden vooral bij zijn babyface in april, de maand die hij in de laatste vijf speeldagen van de Premier League vier keer verlichtte. Jesus was teruggekeerd tussen de zijnen.
DOOR NICOLAS TAIANA – FOTO’S BELGAIMAGE
Toen hij zijn rugnummer moest kiezen bij Palmeiras of City, viel de keuze natuurlijk op 33, de ‘Christusleeftijd’.
‘Als ik kon, dan zou ik heel mijn wijk van hier meenemen om een Jardim Peri te creëren in Groot-Brittannië.’ Gabriel Jesus
