Hoe zou Sepp Blatter zich nu voelen? De voormalige FIFA-voorzitter vereenzelvigde zich op een dusdanige manier met zijn job dat hij zelfs op Kerstmis in zijn kantoor zat en de telefoon opnam. Hij beleefde op de tweede maandag van januari zijn jaarlijkse hoogtepunt wanneer de FIFA-speler van het Jaar werd gehuldigd en hij een keer of zeven het podium beklom om de voetbalfamilie, zoals hij ze amicaal noemde, toe te spreken. Zijn opvolger Gianni Infantino doet wat dat betreft minder pompeus, al is de opzet van dit referendum wat veranderd.
Maar een gebrek aan ideeën heeft Infantino niet. Zijn inmiddels goedgekeurde voorstel om vanaf 2026 een WK met 48 ploegen te organiseren lijkt wel te zijn ontsproten uit de trukendoos van Blatter die met hervormingen de aandacht afwentelde van meer essentiële problemen. Het verschil is dat Infantino zijn ideeën nog sneller doordrukt. Met zo’n mega-event slaat de wereldvoetbalbond verder de weg in naar het gigantisme.
Dat het al lang niet meer gaat om het voetbal op zich is geen nieuwe constatering. Net zoals Sepp Blatter vroeger als een vredesapostel de wereld rondreisde om zijn boodschap te verkondigen, verhoogt Infantino zo zijn macht in de kleinere landen. Bovendien stijgen de inkomsten voor de FIFA aanzienlijk met een bedrag dat wordt geraamd op minimaal 600 miljoen euro, hier en daar wordt zelfs gesproken van één miljard euro. De verlokking van het geld vertrappelt de sportieve criteria. Zeker in een eerste fase dreigen wedstrijden weinig spectaculair te worden omdat de kleine tegenstanders een muur gaan optrekken. Onder de mantel van de globalisering wordt het allemaal opgeofferd op het altaar van de commercie.
Steeds grootser worden de plannen van de voetbalfederaties. Het EK, dat in 1980 nog met vier landen werd gespeeld, telt inmiddels 24 deelnemers en wordt in 2020 over heel Europa afgewerkt. Het WK werd in 1978 nog met zestien ploegen gespeeld en dat aantal werd stelselmatig verhoogd naar 24, 32 en vanaf 2026 dus 48 deelnemers. Natuurlijk moet je openstaan voor vernieuwing, maar alleen als die het voetbal vooruithelpt. Het is begrijpelijk dat kleinere landen een kans willen krijgen om zich op een mondiaal platform te tonen en zo de ontwikkeling van het voetbal te versnellen, maar niet als dit ten koste gaat van de kracht en de magie van het WK.
Hoewel een WK met 48 landen niet langer zou duren en de geplaatste landen niet meer wedstrijden zouden moeten spelen, staat deze (r)evolutie ver af van de roep van medici om de belasting van voetballers te verminderen. Vooral door de op een gegeven moment alarmerende toename van blessures. De laatste 30 jaar moet het aantal wedstrijden van topvoetballers ongeveer verdrievoudigd zijn, ook al omdat clubs steeds meer lucratieve vriendschappelijke partijen afwerken waarin de beste spelers moeten worden opgesteld. Het is de eeuwige strijd tussen de economie en de geneeskunde.
Ook federaties hebben hierin een rol te spelen. In plaats daarvan wordt de kalender overvol gestopt. De organisatie van de afgelopen weekend begonnen Afrika Cup is hier een voorbeeld van. Terwijl de winterstop al zo kort is, moeten Afrikaanse voetballers zich in die periode op dit evenement voorbereiden. Ploegen die tot de laatste fase van het toernooi doordringen, spelen, vaak tegen een moordende druk, zes wedstrijden in drie weken waarna iedereen weer meedraait in de carrousel van hun respectieve competities. Terwijl uit een aantal onderzoeken is gebleken dat een lange winterstop noodzakelijk is. Die wordt alleen in de Duitse Bundesliga toegepast.
Om inkomsten, geld en macht draait het overal. Over de vraag of de vloed aan wedstrijden op termijn bij het voetbalpubliek voor een zekere saturatie zal zorgen, heeft nog niemand nagedacht.
@JacquesSys
DOOR JACQUES SYS
‘Gianni Infantino drukt zijn ideeën razendsnel door.’
