Tien jaar geleden ben je naar België geëmigreerd.

Dat klopt. Ik ben uit mijn land weggevlucht toen ik onder de wapens werd geroepen. Ik wou niet vechten tegen mijn vrienden van vroeger. Ik ben geen soldaat, ik heb geen vijanden. Met oorlog wil ik niks te maken hebben. Ik vond hier een club in eerste provinciale. In Joegoslavië speelde ik bij een club uit eerste klasse, als degradatie kon dat wel tellen. Maar voetbal was toen slechts een bijzaak. In drie maanden tijd heb ik Nederlands geleerd. Ik vond onderdak bij een familie, die mensen gedroegen zich alsof ik een zoon van hen ben.

Ben je humanist ?

Ik ben orthodox. Mijn ouders hebben me verdraagzaamheid geleerd. Hun leven is er zeker niet gemakkelijker op geworden. Mijn vader is gewoon geshockeerd wanneer ik hem voorstel hen financieel te helpen. Het is aan mij om jou te steunen, antwoordt hij dan.

Hoe is de situatie nu in Joegoslavië ?

De lonen zijn van 500 euro teruggevallen tot 125 en soms zelfs 25 euro. De mensen zijn bovendien niet gewend aan armoede. Voor de oorlog leefden ze goed : ze hadden een huis, een goede gezondheid, één of twee wagens. Een Joegoslavisch paspoort was een zeer gegeerd goed, want het gaf toegang tot alle landen behalve de Verenigde Staten en Griekenland. Mijn generatie Joegoslaven heeft het recht op een fatsoenlijk leven verloren. Overal zie je verwoeste en beschadigde huizen, de eigenaars hebben de middelen niet om ze te repareren. De mensen hebben geen werk en geen geld meer. Het communisme en nadien de oorlog hebben alles vernietigd. Het land zal nu subsidies ontvangen van de Europese Unie, waarin het ooit zal worden opgenomen- in 2010, eens de vereniging met Montenegro een feit is. We staan dus voor een heel lang herstelproces.

Tijdens de oorlog zat je hier. Veel afgezien, toch ?

Niet door de blikken van de mensen, wel door de commentaren op televisie. Zonder veel kennis van zaken werden wij met de vinger gewezen. Wij waren de schuld van alles. Dat deed pijn. Let wel, elke mens heeft het recht op een vaderland. Maar de Serviërs toch ook ? Ik vraag me af wanneer men ooit een afdoende oplossing zal vinden voor de problemen van de Balkan, en dan denk ik aan de kinderen.

Heb je ginds gestudeerd ?

Ik was een goed student, maar werd helemaal door het voetbal in beslag genomen. Ik had na het secundair onderwijs technische studies kunnen aanvatten. Maar ik spreek mijn talen : behalve Joegoslavisch spreek ik Duits, Nederlands, Engels en een beetje Frans.

Wat bevalt je in het bijzonder aan Maja ?

We kennen elkaar sinds mei 1991 en we zijn al zeven jaar getrouwd. Ik heb haar op school leren kennen, ik was toen achttien jaar, zij zestien. Nadat ik vertrokken was, is ze naar school blijven gaan. Ze is dan voor drie weken naar hier geweest. Ik ben vervolgens naar Joegoslavië teruggekeerd om administratieve problemen te regelen. Toen ik voor de tweede keer vertrok, wist ik dat we een jaar gescheiden zouden zijn. We telefoneerden en schreven elkaar, maar ik was niet zeker dat onze relatie in deze moeilijke omstandigheden zou overleven. Toen ze terug bij mij kwam, wist ik dat zij de vrouw van mijn leven was. Maja is een geweldige vrouw en moeder. Ze is zo evenwichtig, daarop draait heel ons gezinnetje. Als ik alleen met de kinderen ben, besef ik hoe moeilijk het moet zijn voor haar. Maar ze speelt het allemaal klaar, terwijl onze jongste zich echt als een kleine bandiet kan aanstellen. Maja is uitgesproken positief. Als ik poblemen heb, spreekt ze me moed in. Ze is zeer attentvol, zit zo helemaal vol liefde. Alleen al het feit dat ze me verdraagt ( lacht).

Je ideale vakantiebestemming ?

Joegoslavië ! Ik hou van het gebergte, om erin te wandelen en om met een slee naar beneden te glijden. Als er geen sneeuw in de bergen is, trek ik graag naar de zee. De Joegoslavische kust is de mooiste van de hele wereld. Vooral Maja is een waterrat. We zijn ook al naar Spanje geweest. Een mooi land, maar ik vind dat er te veel golven in de zee zijn, dat er te veel wind staat, en het zand van het strand blijft op alle plaatsen van je lichaam plakken. De stranden van Joegoslavië zijn niet zanderig. Ze zijn steenachtig of voorzien van plantengroei, en het zicht dat je vanuit de bergen op zee krijgt, beneemt je de adem.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content