Toekomstig senator Marc Wilmots maakt zaterdag in Nürnberg zijn debuut als coach van Schalke 04. ‘Mijn taak bestaat er vooral in,’ zegt hij, ‘de spelers duidelijk te maken welke club Schalke is. Werken is hier de boodschap.’
In Gelsenkirchen deed vorige week niet alleen de eerste lentezon de voetbalharten sneller slaan. Eerst raakte bekend dat de schitterende arena Auf Schalke in 2004 het toneel zal vormen voor de finale van de Champions League, daarna verraste de blauw-witte traditieclub met de mededeling dat ze Frank Neubarth bedankte voor bewezen diensten en dat Marc Wilmots hem opvolgt. Aan de 34-jarige Belg, die sowieso bezig was aan zijn laatste seizoen als speler, om de Schalkespelers het vertrouwen in te pompen dat hen in staat moet stellen alsnog een Europees ticket uit de brand te slepen. Op de eerste trainingen onder leiding van Wilmots was alvast al te zien hoe de uitgebluste spelersgroep weer met arbeidsvreugde stond te trainen.
“Na ons gelijkspel tegen München 1860,” recapituleert Marc Wilmots een verrassende week, “stelde teammanager Rudi Assauer mij in vertrouwen de vraag of ik wilde overnemen. Ik vroeg een dag bedenktijd en heb hem dan laten weten dat ik hoe dan ook de club wilde helpen, hetzij als speler, hetzij als coach. Want ook als speler voelde ik me weer goed : zowel tegen Hamburg als tegen München 1860 had ik op het veld gestaan. Maar voor Assauer was het duidelijk dat ik het best als coach aan de slag ging. Ik heb dan mijn spelerscontract verbroken en een nieuw getekend als coach tot het einde van het seizoen. Daarmee is twee maanden vroeger dan voorzien een einde gekomen aan mijn spelerscarrière, maar daar zit ik niet mee. Uiteraard heb ik ook eerst met mijn vrouw Katrien overlegd. Er kon hoe dan ook geen sprake van zijn om opnieuw te verhuizen, want we wonen nog maar sinds kort opnieuw in Geldenaken. Ze vindt het geen probleem dat ik nu af en toe op hotel zal moeten overnachten.”
Dat hij niet over de vereiste papieren beschikt om officieel als trainer van Schalke door het leven te gaan, vindt Wilmots van bijkomstig belang. “Winnen is het enige wat nu telt. Na de verkiezingen op 18 mei neem ik normaal gezien mijn mandaat op in de senaat. Ik heb mijn woord gegeven aan Louis Michel en daar kom ik niet op terug. Hopelijk vind ik dan ook de tijd om de trainerscursus van de Belgische voetbalbond te volgen. Maar dat zijn zorgen voor later, nu telt alleen Schalke.”
En daar zal Wilmots de handen vol mee hebben. Negen wedstrijden op rij al is Schalke 04 zonder zege. Hij hoeft er niet op geattendeerd te worden, weet het zelf ook wel natuurlijk, maar is er de man niet naar om op voorhand excuses te zoeken. Het verleden is geweest. “Die bladzijde is omgedraaid”, klinkt dat in de woorden van de voormalige Rode Duivel. “Natuurlijk is er hier dit seizoen van alles verkeerd gelopen. Ruzies, kliekjesvorming, problemen met spelers als Rost en Böhme : het leek wel een soap. Maar daar wil ik allemaal niets meer van horen. Ik wil dat we tabula rasa maken met wat er tot nu toe is gebeurd en dat we de laatste acht wedstrijven afmaken op basis van wat altijd de sterkte is geweest van deze club : het collectief en de kameraadschappelijke sfeer.
“De ambitie vóór het seizoen was een Europees ticket te halen. En dat kan als we in de competitie in de eerste vijf eindigen : de topdrie gaat naar de Champions League en de nummers vier en vijf mogen naar de Uefacup. Met 39 punten uit 26 wedstrijden staan we nu zesde op slechts één punt van Hamburg. We zullen er alles aan doen om die vijfde plek te pakken. Op 24 mei maken we de balans op. Als we geen Europees voetbal halen, neem ik daarvoor de verantwoordelijkheid op mij. Voor deze club is dat zo belangrijk, dat iedereen echt aan hetzelfde zeel moet trekken. Ik geloof er in elk geval in. Ik wil laten zien dat ik het vertrouwen van Assauer meer dan waard ben. Hij heeft enorm veel respect voor mij getoond, en daar wil ik hem en heel de ploeg iets voor teruggeven.”
Maar Wilmots zou Wilmots niet zijn als hij zijn opdracht niet meteen ook wat zou relativeren. “Iedereen zegt nu al dat ik dé man zal zijn als we nog Europees voetbal halen, maar dit is een heel professionele club met een perfect werkende technische staf. Fysiek staan de spelers helemaal op punt, daar zal het dus zeker niet aan liggen. Mijn taak bestaat er vooral in om op de spelers in te praten, hen opnieuw vertrouwen te schenken en hen nog eens duidelijk te maken welke club Schalke eigenlijk is, en wat wij kunnen betekenen voor de supporters. Werken is hier de boodschap. Die duizenden fans die ons steunen, hebben ook een hard bestaan. Toen ik hier de eerste keer tekende, was Schalke nog een vrij bescheiden vereniging. Maar ondertussen is hier echt iets neergezet dat gezien mag worden. Daar is door veel mensen veel zweet voor gelaten. De jongens moeten dat ten volle beseffen en op basis van diezelfde onverzettelijke over-mijn-lijk-mentaliteit de laatste acht partijen aanpakken. Talent is er genoeg, maar in het kopje zat het dit seizoen niet altijd goed. Met wat aangepaste trainingen zal ik in ieder geval proberen de spelvreugde er terug in te krijgen. Dan ligt het voor de hand dat ik zoveel mogelijk trainingen met de bal wil doen.”
Tactisch zegt de nieuwe trainer te willen overstappen van een 4-4-2 naar een 3-5-2, omdat de club in het verlenen het vaakst succesvol was met die veldbezetting. “In de eerste plaats moeten we offensief gevarieerder voor de dag komen”, vindt Wilmots. “Er zat te weinig creativiteit in het spel. Asamoah bijvoorbeeld bleef permanent op rechts zodat het voor de tegenstanders bijzonder makkelijk was om ons af te blokken. Veel tijd om te experimenteren heb ik natuurlijk niet, maar ik ben ervan overtuigd dat we via een 3-5-2 het team weer op het juiste spoor kunnen krijgen. Voetbal speel je niet alleen met de voeten, maar ook met het hoofd. Het is voor mij allemaal nieuw, maar ik geloof erin. Ik moet wel zeggen dat ik er nooit bij had stilgestaan dat je als coach aan zoveel moet denken : de volgende training voorbereiden, luisteren naar de problemen van iedereen, een fax sturen naar de internationals om te laten zien dat we met hen begaan zijn, enzovoort.”
Marc Wilmots is na Erik Gerets de tweede Belgische trainer in de Duitse Bundesliga. “Erik doet het schitterend”, verwijst Wimots naar de verrijzenis van Kaiserslautern. “Drie jaar geleden had ik hem trouwens al eens bij Schalke aangeraden. Ook als coach heeft hij die grenzeloze ambitie, die hem eerder als speler vooruit brandde. Samen met Emile ( Mpenza, nvdr) heb ik de wedstrijd van Kaiserslautern in de halve finales van de Duitse beker gevolgd. We waren allebei zo blij als een kind dat de ploeg van Erik zich plaatste voor de finale tegen Bayern. Erik heeft het behoud verzekerd en zijn club bovendien nu al een Europees ticket bezorgd. Als Belg ben ik er bijzonder fier op dat één van mijn landgenoten zo heeft gestunt. Hij nam de ploeg over toen die in een diep dal zat en heeft ze gebracht waar het nu staat. Vergeef mij de uitdrukking, maar daarvoor moet je kloten aan je lijf hebben. Het is mede door zijn inspirerende voorbeeld dat ik de uitdaging bij Schalke durf aan te gaan. Misschien dat ik mijn baard nu moet laten groeien om wat meer op hem te lijken…”
Wilmots kan putten uit de ervaringen die hij opdeed met de zeventien trainers met wie hij als speler werkte. ” Aad de Mos en Arie Haan werkten veel op het positiespel en de automatismen in de kleine ruimte. Robert Waseige was psychologisch heel sterk, Huub Stevens ook. Toen mijn zoontje ziek was, maakte hij er geen probleem van dat ik zolang het nodig was thuis bleef. Zo wil ik het ook aanpakken : correct, maar met hard werken als leidraad. Ik werk anderhalf uur erg intensief, precies de duur van een wedstrijd. Geen blabla aan het bord, want daar vallen de spelers van in slaap. En zelf wil ik het voorbeeld geven door ook hard te werken. Zo heb ik het altijd geleerd. Mijn vader werkt nog altijd even hard als vroeger. Hij staat om drie uur op om naar de veemarkt van Sint-Truiden te gaan en ’s anderendaags is hij om vier uur uit de veren om naar de markt van Ciney te gaan. Al dertig jaar lang. Hij heeft me bijgebracht wat werken is. Zo heb ik het altijd gedaan. Zo wil ik het nu als trainer doen. Ik ben ervan overtuigd dat het team dat ook zal oppikken.”
De opmerking dat de club tegen 202 kilometer per uur zal moeten spelen om zijn ambitie waar te maken, heeft Wilmots meteen de hint naar de recente snelheidsovertreding van Emile Mpenza beet. “Zoiets kan gebeuren”, reageert hij. “Vergeet niet dat er in Duitsland geen snelheidsbeperking geldt. Het moet voor hem een lesje zijn. Nu hij zijn rijbewijs kwijt is, zal zijn vriendin wel aan het stuur plaats nemen als hij naar België wil. En hier woont hij slechts op vijfhonderd meter van de club. Desnoods doe ik hem wel een fiets cadeau.”
door Pierre Bilic
‘Mede door het inspirerende voorbeeld van Gerets durf ik de uitdaging bij Schalke aan te gaan.’
