Hoofdaandeelhouder Dieter Penninckx heeft zijn KV Mechelen door een woeste matchfixingcrisis geloodst. Malinois is intussen onherroepelijk schuldig bevonden op tuchtrechtelijk vlak, maar kan toch zijn terugkeer naar 1A vieren. ‘Ik draag deze club nog altijd in het hart.’
Dieter Penninckx (44) wrijft zich tijdens het interview meermaals in de ogen. De sterke man van KV Mechelen kan zijn vermoeidheid niet wegsteken. ‘ Tja,’ zegt hij, ‘als je de Marmotte fietst, kom je ook niet met een blinkend gezicht aan.’ De wielertoerist in hem haspelde die monstertocht door de Franse Alpen enkele jaren geleden een paar keer af. De Glandon, de Croix de Fer, de Télégraphe, de Galibier en Alpe d’Huez op één dag. Penninckx moet aan die helse rit terugdenken omdat er een parallel te trekken valt met het – figuurlijk dan – bergachtige parcours waar hij zich de voorbije maanden in Mechelen doorheen wroette. Met FNG, de fashiongroep die hij mee oprichtte, realiseerde hij de overname van de Zweedse onlinespeler Ellos, een transactie die gepaard ging met meer dan 200 miljoen euro. Tussendoor stuurde Penninckx ook nog eens de juridische strijd aan die KV voerde in zijn tuchtprocedure rond matchfixing. Die ging over de wedstrijd tegen Waasland-Beveren van 11 maart 2018 (zie ook pag. 40-43).
Reputatieschade in een gemediatiseerd dossier is een moeilijk te managen iets.’ – Dieter Penninckx
Zelf kwam Penninckx bij die zaak nooit in opspraak. Ondanks zijn miljoeneninvestering hield hij zich vorig voorjaar nog niet van nabij bezig met de dagelijkse leiding van de club. Maar toen de voornaamste pionnen in die dagelijkse leiding medio oktober in de gevangenis vlogen, kon Penninckx haast niet anders dan uit de schaduw te treden en het roer van het geel-rode schip in handen nemen. ‘Het voetbal is voor mij normaal gezien iets ontspannends, ‘ zegt hij, ‘maar het afgelopen jaar moest ik op dat front serieus strijden.’
Is een overname ter waarde van meer dan 200 miljoen euro niet nog andere koek dan het managen van een omkoopaffaire bij een voetbalclub waar je voor je plezier een paar miljoenen hebt ingestopt?
Dieter Penninckx: ‘Het traject van die overname was voor mij bij manier van spreken toch makkelijker. Natuurlijk is zo’n deal complex, maar eens je bij de signing komt, liggen de spelregels vast. Het managen van het voetbaldossier voelde aan als rijden met een kruiwagen vol kikkers, die je allemaal aan boord moest proberen te houden. Nooit wist je wanneer er een kikker uit de kruiwagen zou springen en of je er dan achteraan moest of net de blik op de kruiwagen moest houden.’
Juiste én onjuiste info
Met die resem kikkers doelt Penninckx op het grote aantal betrokkenen in het matchfixingdossier, waaronder Lokeren, Beerschot en AFC Tubize. Die clubs hoopten op sportief vlak munt te slaan uit een degradatie van KV, een van de voorziene sancties voor matchfixing. Verschillende partijen kwamen tijdens de tuchtprocedure met soms verrassende manoeuvres waarvan KV keer op keer de mogelijke consequenties moest inschatten. Daarnaast was dit een mediageniek dossier en bleek, zeker naar de publieke opinie toe, de berichtgeving in de pers een tweede moeilijke factor voor KV. Ten slotte waren ook de Pro League, de vereniging van profclubs, de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) en de Europese voetbalbond UEFA belangrijke actoren in deze zaak. Ook hun zetten moest KV in de gaten houden en inschatten. Penninckx: ‘Het voelde als schaken op tien borden tegelijkertijd.’
Wat is het voornaamste dat u bijleerde?
Penninckx: ‘Met bepaalde aspecten was ik al vertrouwd: bijvoorbeeld feiten binnenkrijgen en die snel sorteren – belangrijk versus onbelangrijk, dringend versus niet-dringend. Maar soms kwam het bericht dat we een paar kikkers kwijt waren en bleek dat niet waar. Crisismanagement doen met een voortdurende stroom aan juiste info én onjuiste informatie, en dan ook nog eens de pers die in je nek hijgt, dat zorgde voor een complexiteit die ik vooraf niet zo had ingeschat. Daarnaast is KV Mechelen van de supporters. FNG richtte ik op met twee andere mensen. Als wij ergens spreken, zíjn wij dat bedrijf. Maar neem ik het ergens op voor KV, dan doe ik dat namens héél véél mensen. Dat geeft een heel andere druk.’
Bordjes in de lucht
Vorige week werden in dit dossier Olivier Somers, Thierry Steemans, Stefaan Vanroy en Johan Timmermans, vier ex-bestuurders van Malinois, op tuchtrechtelijk vlak veroordeeld. Dat gebeurde in beroep, door het Belgisch Arbitragehof voor de Sport (BAS). Eerder had ook de Geschillencommissie Hoger Beroep van de KBVB diezelfde mensen al eens schuldig verklaard. De veroordelingen kwamen er op basis van overgemaakte telefoontaps uit het strafonderzoek.
Wij vinden de sanctionering van het BAS toch zwaar.’ – Dieter Penninckx
Nadat Steemans en Timmermans de club al eerder hadden verlaten, bliezen ook Vanroy en Somers vlak vóór de BAS-zittingen de aftocht, hoewel ze allen hun onschuld blijven volhouden. Somers was eind 2017 hoofdaandeelhouder van KV geworden, samen met Penninckx, maar verkocht zijn aandelenpakket nu aan die laatste. Penninckx verhoogde zo zijn participatie van 36 naar 72%.
Wat kan u zeggen over Somers’ aftocht?
Penninckx: ‘Was dat intermenselijk makkelijk? Nee. Heb ik er respect voor dat dat besluit toch genomen is? Ja. Dat bij de laatste pleidooien rekening kon worden gehouden met de stappen die de club gezet had, respecteer ik ten zeerste. Het was in het belang van de club om keuzes te maken vooraleer er uitspraken vielen met een definitief karakter.’
U bleef lang aan Somers’ zijde staan. Maar er leefde bij u waarschijnlijk wel de vrees dat ook u reputatieschade zou gaan lijden.
Penninckx: ‘Reputatieschade in een gemediatiseerd dossier is een moeilijk te managen iets. In dat kader was het ook voor mij belangrijk dat er duidelijkheid kwam, ja. Dit ging over emotionele belangen in een voetbalcontext, maar ook over zakelijke belangen in een beursgenoteerde context. Je kunt die bordjes wel samen in de lucht proberen te houden, maar op een bepaald moment weet je dat zich keuzes opdringen die je als mens intrinsiek niet wil maken.’
Hoofdsponsor Telenet en andere stakeholders hebben druk gezet op Somers om te vertrekken. U ook?
Penninckx: ‘Op een bepaald moment komt er een besef over hoe je het best uit de situatie geraakt in het belang van de club. Maar natuurlijk zijn er dan persoonlijke emoties en belangen die zo’n stap niet evident maken.’
Eigenlijk wou hij niet vertrekken?
Penninckx: ( denkt na) ‘Er was een momentum waarop iedereen rond de tafel aangaf dat we het best een besluit konden nemen vooraleer geforceerd te worden door een uitspraak die terecht of onterecht impact kon hebben. ‘
Is Somers nu boos op u?
Penninckx: ‘Dat kan ik niet inschatten.’
U liet zich publiek nooit een onvertogen woord ontvallen over Somers en de drie anderen. Maar intussen veroordeelden twee tuchtinstanties hen wel voor matchfixing. Kunt u stellen dat ook u hen nu schuldig acht?
Penninckx: ( wikt zijn woorden) ‘Die vier mensen zijn onschuldig tot het tegendeel bewezen is. De rechtssystemen zijn voor hen nog niet uitgeput.’
Verstand gewonnen
Penninckx loopt in zijn communicatie op eieren. Het BAS heeft vorige week KV aansprakelijk geacht voor de daden van het genoemde viertal. Uit de omzichtigheid van Penninckx valt af te leiden dat hij ervan uitgaat dat er nog zaken zullen volgen bij de burgerlijke rechtbank. En KV speelde door zijn veroordeling bij het BAS dan wel het Europa Leagueticket kwijt dat geel-rood verdiend had in de bekerfinale, maar het bleef wel gespaard van een degradatie. Dankzij zijn titel in 1B kon KV zelfs promoveren. Penninckx wil nu niet met een ondoordachte uitspraak alsnog de plaats van Malinois in 1A in gevaar brengen. De Mechelse ingenieur is het overigens niét eens met de stelling dat KV goedkoop wegkomt: ‘Wij vinden de sanctionering van het BAS toch zwaar; het gaat over miljoenen euro’s die KV Mechelen nu niet krijgt van de UEFA. Terwijl wij altijd gezegd hebben dat de club in dit verhaal sowieso niks valt toe te rekenen.’
Volgens Beerschot is de bewijslast ten aanzien van die vier ex-bestuurders overduidelijk. Beerschot vindt dat het ethisch of moreel hoogstaander geweest was als KV vrijwillig het boetekleed had aangetrokken.
Penninckx: ‘Ik wil die ethische discussie graag aangaan; alleen discussieer ik graag aan tafel en niet via de pers. Wij zijn als club overtuigd van onze visie op de zaak. De sportieve rangschikking is nooit beïnvloed door KV. En iedereen heeft op 11 maart 2018 in de volledige breedte van het toenmalige competitieslot gezien wat er te zien was.’
Nu verwijst u naar Eupen-Moeskroen, een andere match op de slotspeeldag van het seizoen 2017/18. Die was verdacht, maar het onderzoek daarnaar klasseerde de KBVB verticaal.
Penninckx: ‘De manier waarop gefocust is op het dossier rond de match KV Mechelen-Waasland-Beveren heeft ons een stuk in de verdediging geduwd. En ja, er zijn taps waar vragen bij gesteld kunnen worden, maar er zijn ook taps à décharge waar evengoed vragen bij zouden moeten gesteld worden. In de publieke opinie is de strijd heel snel gestreden.
‘Op onze argumentatie rond de stelling dat de club niet aansprakelijk is, is trouwens niét geantwoord. Dat kunnen wij moeilijk of niet aanvaarden. Ook hebben wij als club altijd gevraagd dat er eerst zou geoordeeld worden door de juiste rechtbank. Maar we zitten nu al een klein jaar in het oog van deze storm en we wilden hem niet nog groter maken. Dus heeft het verstand het even gewonnen van het hart en hebben we de strijdbijl voor de UEFA begraven, zodat de storm kon gaan liggen. Het is tijd om de bladzijde om te slaan.’
Als KV het boetekleed had aangetrokken, was de kans veel kleiner geweest dat jullie nu in 1A zaten. Misschien was de afweging ook dat eventuele morele winst niet zou hebben opgewogen tegen het zakelijke en financiële verlies dat bij die optie hoorde.
Penninckx: ‘Wij zijn nooit van de stelling uitgegaan dat de club iets misdaan heeft. Het is niet moeilijk voor een onderzoeksrechter om ook de club op het matje te roepen. Dat is niet gebeurd.’
Verbondenheid versterkt
In welke mate hypothekeerde deze affaire de samenstelling van jullie kern voor dit seizoen?
Penninckx: ‘Dat is te vroeg om te zeggen; de transferperiode loopt nog een hele tijd. Veel clubs hebben gewacht tot een en ander wat definitiever was. Wij hebben ons huiswerk gemaakt en gaan nog een en ander doen.’
Wat zijn de ambities dit seizoen?
Penninckx: ‘Nummer één is: zo snel mogelijk uit de gevarenzone geraken. Alles wat erbij komt, is meegenomen.’
Verwacht u dat we bij KV nog een uitwerking van deze affaire gaan zien op mentaal vlak?
Penninckx: ‘Sowieso is antwoorden op het veld het beste wat je kunt doen. Maar het kan ook dat dat eens niet lukt. Ik wil op dat vlak geen extra druk leggen.’
Leven er toch revanchegevoelens bij KV?
Penninckx: ‘Ik ben niet iemand van revanchegevoelens. Maar als je een sportman onder druk zet – zeker onder dit type van druk – wil die zich tonen. Dat is bij de trainersstaf ook zo, en bij de fans nog meer. De verbondenheid bij KV is door deze hele zaak nog versterkt.’
U bent nu de eigenaar van een club die onherroepelijk veroordeeld is voor matchfixing. Voelt dat niet vies aan?
Penninckx: ( lacht) ‘Ik ben al veertig jaar supporter van KV Mechelen. Ik draag deze club nog altijd in het hart en dat zal nooit veranderen. Wij willen nu een nieuw hoofdstuk in; dit is ook voor mij iets wat ik achter ons wil laten. Ik kijk ernaar uit dat het extrasportieve uit beeld verdwijnt en we terug kunnen focussen op het voetbal.’
‘Ik ben niet voor publieke boksmatchen’
Tijdens de tuchtprocedure rond de matchfixing bij de wedstrijd KV Mechelen – Waasland-Beveren van 11 maart 2018, hoopten Lokeren en Beerschot op sportief vlak te profiteren als geel-rood een degradatie zou opgelegd krijgen. De advocaten van beide clubs gingen stevig tekeer tegen Malinois. Het voorspelt weinig goeds voor de toekomstige relatie tussen KV en die clubs. Maar Dieter Penninckx, hoofdaandeelhouder bij KV, zegt: ‘Iedereen moet doen wat hij denkt te moeten doen. Ik ben niet voor publieke boksmatchen. Toen die er de voorbije periode waren, hebben wij geïncasseerd en daar energie uit geput om op sportief vlak beter te doen. Clubs komen elkaar in allerlei omstandigheden tegen. Ik ben niet iemand die denkt: daar hebben we nog een eitje mee te pellen. Dat hoort ook niet bij de ziel van KV Mechelen.’
