Dobriy den

Bericht van Onze Man in Rusland: van een door Denen geknuffelde Française tot een Georgische buschauffeur die niet tegen fluiten kan. Goeiemiddag! of Dobriy den, zoals ze in Rusland zeggen.

Maandag 25 juli

Wat valt op bij een wandelingetje in de buurt van het hotel? De bouwwoede in deze rand, zoals de Belg wil ook de Rus graag in een bos wonen. In een huis met veel licht, als het even kan, vandaar grote ramen. Verder nog parallellen: het is middag en dan strekt de Rus graag even de benen. In groepjes van twee à drie. Vrolijk lachend, een sigaretje rokend soms, dwalend door de bossen. Of hij gaat in een van de supermarkten in de buurt – er zijn twee grote – op zoek naar een broodje voor zijn lunch.

Wat merken we daar? Sinds 2014 zou er een boycot zijn van westerse producten, afgekondigd door Vladimir Poetin, maar in de rekken is daar niks van te zien: kaas uit Nederland, wijn uit Italië en Frankrijk, Maltezers en ander lekkers, veel chocola, Pringles, … De rekken liggen vol. Wat ook opvalt: de ruime openingsuren. Supermarkten sluiten hier pas om middernacht en zijn om acht uur ’s ochtends alweer open. De Rus heeft lange werkdagen. Dat blijkt ook in het hotel: de kamermeid die elke dag even langs komt – grondig poetsen gebeurt niet – is al ruim twee weken dezelfde. Nooit een moment vrij, want we komen haar op elk uur van de dag in de gang tegen.

In het hotel nemen we ook even tijd om te snuisteren door de folders met uitstappen die men ons aanbiedt. Alleen in het Russisch, dus niet zo eenvoudig te ontcijferen. Twee foldertjes vallen ons op: eentje over het nachtleven in Rusland. Op de voorpagina staat: restaurants, pubs, bowling, cinema en casino’s, maar als we het open klappen, blijken vooral schaars geklede dames te worden aangeprezen. Virgins, Escortrus.ru, Golden Girls, Flirtease Cabaret, Vanilia, Butterflies, … Het betere benenwerk blijkt uit de foto’s. Een pijnlijke bevestiging van het cliché.

Het tweede trekt ons meer aan. Tank ride. Voor de liefhebbers: tankmarshrut.com. Zo’n negentig kilometer weg van Moskou. Een uurtje rijden. Wat je ervoor krijgt: je mag rijden met een echte tank (voor de kenners: model T-80 en T-62), je mag schieten met de bewapening, en je kan te keer gaan met kalasjnikovs, RPG-26 granaatwerpers en ander ijzeren dingen. De kostprijs moeten we nog achterhalen, maar het filmpje ziet er stoer uit.

Stat van deze maandag: voor het eerst sinds 2006 sluit Spanje een groepsfase af zonder verlies. Maar dat van die straffe Spaanse verdediging mogen we vergeten: in zijn laatste zes WK-wedstrijden, het vorige tornooi inbegrepen, slikte Spanje 12 goals. Dat is evenveel als in de 18 wedstrijden daarvoor.

Dinsdag 26 juli

Tijd voor een nieuw bezoekje aan het centrum van Moskou. Vanaf Loezjniki, het stadion, duiken we de metro in. We hebben afgesproken met Joost, zijn verhaal leest u vanaf pagina 38 in dit blad. Opnieuw verbazen we ons over de netheid van de stad. Dat viel gisteren ook al op in Dedovsk. Elke ochtend wordt de straat rondom het oefencomplex van de Duivels met water proper gespoten. Ook in Moskou ligt geen papiertje, geen blaadje, geen beker, geen peuk. De poetsdienst draait overuren.

Frankrijk maakt er een potje van tegen Denemarken. De schande van Moskou, in wat voor Didier Deschamps zijn 79e wedstrijd aan het hoofd van Les Bleus is. Daarmee evenaart hij het record van Raymond Domenech. We zitten aan de rand van de perstribune, en merken een eerste staaltje van ongehoorzaamheid. De Denen trekken zich niks aan van de stewards en blijven de hele wedstrijd recht staan. Dat maakt de Fransen, die achter hen zitten – geen scheiding van supporters hier – dan weer woest, omdat ze niks meer zien. Zij protesteren bij de stewards die niet tussenbeide willen komen. We verwachten een tussenkomst van de ordediensten, maar die dagen niet op. Dus gaat dat spelletje een hele tijd door. Een Française gaat zelfs bij Denen bepleiten om te gaan zitten, maar krijgt gewoon een knuffel. Ze is er niet mee opgezet.

Ons zicht wordt niet belemmerd en naast ons is een vrije stoel. We bieden haar die aan maar ze wordt direct verwijderd, omdat ze geen mediapasje heeft. Nu is de steward plots wel streng. ‘ You go away or I call police.’

Jammer.

Gelukkig mist ze niks. De 37e wedstrijd op dit tornooi is de eerste die op 0-0 eindigt. Frankrijk en Denemarken hebben een niet-aanvalspact gesloten en beiden gaan door. ’s Avonds is dat ook het geval voor de Argentijnen. Jorge Sampaoli heeft voor de gelegenheid een elftal opgesteld dat gemiddeld 30 jaar is en 189 dagen. Voor Argentinië een record in de geschiedenis van het WK.

Woensdag 27 juli

We hebben hem gevonden, een balorige Rus. Alleen blijkt hij geen Rus, maar een Georgiër. Eerst dachten we dat hij Giorgi heette, want dat was zijn antwoord toen we naar zijn naam vroegen. Uiteindelijk bleek dat hij uit Georgië kwam en Rusland maar niks vond. Moskou evenmin. Tbilisi, dat was zijn stad. En Dinamo zijn ploeg. Twee uur later waren we dikke vrienden.

Het begon nochtans slecht, onze relatie. Giorgi werd boos toen we in zijn busje stapten. U moet weten: de FIFA draagt zorg voor de media. Dus staan elke dag voor de deur van ons hotel twee busjes te wachten. Eentje om journalisten naar Loezjniki te brengen, en eentje om ze naar Spartak te brengen, de twee stadions. Hun pech aan ons hotel: dat ligt zo afgelegen en ver weg van het centrum dat er haast geen pers logeert. Een verdwaalde Franse journalist, omdat de Franse ploeg niet zo ver hier vandaag zijn basiskamp heeft, en een paar Belgen. En die moeten meer in Dedovsk zijn dan in het stadion. Dus zijn de twee chauffeurs vaak werkloos.

Maar niet vandaag dus, want we willen naar Brazilië-Servië. Met Giorgi dus. Maar als we fluitend zijn busje binnenstappen, krijgen we op onze donder. Geen gefluit. Daar kan hij niet tegen. Hij wil wel wat muziek opzetten. Jazz.

Zijn Russisch is ratelend. Zo gaat het hier vaak, als je een taxi neemt, of in ons geval het busje. Eerst proberen ze wat te zeggen in het Engels, maar snel stokt het. Dan gaan ze gewoon door in het Russisch. Af en toe knikken we – hopelijk op het juiste moment. Giorgi lijkt er toch blij mee.

We moeten op de voorste bank naast hem gaan zitten en hij begint aan zijn verhaal. Tien kilometer verder is hij nog bezig. Hij slaat zelfs een arm om me heen, de auto wiebelt wat. Jazz wordt al snel moderne dansmuziek. Aan het stadion wordt hij wat revolutionair. We snijden wegen af, rijden eenrichtingsstraten aan de verkeerde kant in. Hij lacht, en zwaait naar een politieagent die wat verontwaardigd kijkt. Na de wedstrijd zijn we weer zijn enige passagier. Hij wijst op een opstijgende helikopter. Poetin? Neen. Medvedev? Da. De premier is weg, samen met FIFA-voorzitter Infantino. Zij hebben geen last van files. Wij een beetje. Zwierend van rijvak naar rijvak slingert onze bus zich door het verkeer. Giorgi geniet. Tot vlak voor onze neus een vrachtwagen ei zo na een personenwagen van de weg duwt. Een ongeval is echt een kwestie van centimeters. Giorgi zet zijn vinger tegen zijn hoofd, maar kalmeert van de ene seconde op de andere. Tegen een gezapige 80 per uur rijden we naar ‘huis’.

Donderdag 28 juni

Tijd voor de trip naar Kaliningrad, ofte Koningsbergen, waar de oudere bevolking nog Duits spreekt. Handig, als we de weg naar de rivier kwijt raken. En waar François De Keersmaecker een heuse cultheld blijkt. Als hij de kathedraal wil bezoeken waar de filosoof Immanuel Kant begraven ligt tegen een van de buitenmuren, moet hij voortdurend op de foto met Belgische fans. Vier laten op eigen initiatief ook direct hun broek zakken, om te tonen dat zelfs hun ondergoed in de Belgische driekleur is. De Keersmaecker: ‘Sta me toe, jongens, dat ik mijn broek aanhoud.’

Op het vliegtuig zitten we naast Thomas, een Londenaar met een Amerikaans accent die fan is van Liverpool en woont in de Dominicaanse Republiek. Alsjeblieft, veel internationaler krijg je ze niet. Want zijn vader is bovendien Italiaan en woont in Rome. Zijn job: customer services. De man blijkt callcenters te hebben en voor internationale dienstverlening te zorgen. Bernie Ecclestone en diens Formule 1-circus was ooit nog een van zijn klanten. Hij heeft een Ferrari en een Porsche, was op de finale van de Champions League met zijn zoontje én tijdens AS Roma-Liverpool zaten ze in het vak van de Italianen. Toen de Reds er snel scoorden – dat foutje van Radja, weet u nog? – sprong zijn zoontje recht. De Italianen boos. Waag het niet om na de rust nog hier te zitten, sisten ze. Thomas, meer dan 1,90 meter en even breed als hoog, trok er zich niks van aan. Dit tornooi volgt hij wel zonder zijn zoon. ‘Ik was te afgeschrikt door alle verhalen over hooligans, maar zie hier niks van geweld. Jij al wat gezien? Ik heb er dikke spijt van, want mijn zoon is een groot voetballiefhebber.’

Of het makkelijk aan tickets raken is? Thomas: ‘Ja. Behalve voor Engeland-België. Daar heb ik een beroep moeten doen op mijn fixer. Een bedrijf uit Koeweit. Zij bezorgden me ook de tickets voor de finale in Kiev en voor die match op Roma.’ Het heeft wel zijn prijs: 440 euro kostte het zitje in Kaliningrad. Als hij al zijn wedstrijden optelt, zit hij op dit moment aan 1500 euro aan tickets. ‘Vergeleken bij Brazilië is dat een koopje. Toen kostte het tornooi me meer dan 4000 euro aan toegangskaartjes.’ Twee uur lang, de duur van de vlucht, blijkt hij een aangenaam causeur. ‘De Russen doen ongelooflijk hard hun best, maar als je een beetje buiten het centrum gaat, merk je toch hoe kunstmatig het is. In de stadscentra zie je moderne trams, maar eens je naar de buitenwijken gaat, zijn het toch nog de oude uit de Sovjettijd.’

’s Nachts vliegen we nog terug, met naast ons dit keer twee echte Amerikanen, uit Miami. Voor ons zitten Peruvianen, achter ons Brazilianen en een verdwaalde Engelsman. Om 6.30 uur zijn we terug in ons hotel. 26,5 uur onder weg voor 90 minuten voetbal van de Rode Duivels… Gelukkig was er een mooie goal van Adnan Januzaj, die België in de goeie helft van de tabel brengt.

Vrijdag 29 juni

Voor twee jongens van Voetbalkrant zal de terugkeer uit Kaliningrad een verhaal zijn dat ze nog lang kunnen navertellen. Zij nemen de trein vanuit de enclave richting Moskou, maar worden opgehouden aan de Wit-Russische grens. Geen transitvisum. Voor supporters hoeft dat niet, voor pers blijkbaar wel. Ze worden van de trein gehaald en in een cel geplaatst in het douanekantoor. De deur blijft wel open, maar een gewapende man houdt de wacht. Na wat onderhandelen – de twee hebben honger – mag eentje naar de winkel. Onder begeleiding van een gewapende man. Die profiteert ervan om ook wat eten te kopen. Een paar uur later mogen ze de volgende trein op, tot groot jolijt van Engelse fans, die denken dat er een paar gangsters op hun trein worden gezet en zich bescheuren als ze hun verhaal horen. Zes uur later dan gepland arriveren ze in Moskou.

Zaterdag 30 juni

Het WK neemt afscheid van Lionel Messi én Cristiano Ronaldo, de vedetten die vier eindtornooien kleur gaven maar in de knock-outfase allebei niet konden scoren. Toch opvallend. In de auto doet Joël, verslaggever van L’Equipe, het verhaal van zijn collega die op dit tornooi het relaas hoorde van een fotograaf van AFP. Die woont in Kaboel (Afghanistan) en moet elke dag op weg naar het werk checkpoints passeren, waar geregeld bomaanslagen worden gepleegd. Elke keer is dat tien minuten het hart vasthouden, dat het toch jouw beurt niet is. We hebben allemaal hetzelfde beroep, maar sommigen toch een ander.

Zondag 1 juli

De Russen worden gek. Sbornaya verdedigt zich de ziel uit het lijf om de strafschoppen te halen, en gaat door naar de kwartfinales. Medvedev en Infantino kijken weer samen toe vanuit de eretribune. Aleksandr Jerochin schrijft zijn naam bij in de geschiedenisboeken. Zijn wissel – de vierde voor Rusland in deze partij – is de eerste van zijn soort op dit tornooi. Vanaf de verlengingen is het op dit toernooi toegelaten om oververmoeide spelers naar de kant te halen. En zo waren er in de hitte van Moskou wel een paar.

Zelden zoveel Russen tegelijk zien lachen als zondagavond rond half negen. Rusland is eindelijk WK-gek…