Op 11 november begint het wereldkampioenschap schaken. Twee jonge spelers staan tegenover elkaar: de Noor Carlsen en de Rus Karjakin.
De schaaksport maakt de komende weken weer kans om het nieuws te halen. In New York strijden titelverdediger Magnus Carlsen en uitdager Sergej Karjakin om de wereldtitel. De tweekamp is een ‘best of 12’ – ten laatste op 30 november kennen we de winnaar.
Karjakin won in maart enigszins verrassend het kandidatentoernooi dat de uitdager van Carlsen moest aanduiden, vóór onder meer de Italo-Amerikaan Fabiano Caruana, de nummer 2 van de wereld. Het wordt dus geen duel Car-Car maar Car-Kar, ook aardig. Karjakin staat momenteel 9e op de ranglijst van de wereldschaakbond FIDE.
Met Carlsen en Karjakin staan twee schakers tegenover elkaar met grote gelijkenissen en tevens enorme verschillen. Opvallend is dat ze allebei geboren zijn in 1990. Daarmee is dit het eerste WK tussen de nieuwe lichting, zonder ex-wereldkampioenen als Viswanathan Anand (1969) of Vladimir Kramnik (1975). De jeugd heeft het dus volledig overgenomen en dat is een getrouwe weergave van de toestand van het huidige topschaak. Bovendien staan er twee spelers tegenover elkaar die allebei al op erg jonge leeftijd grootmeester werden. Karjakin heeft zelfs het wereldrecord op zijn naam: hij was amper 12 jaar en 7 maanden toen hij de letters GM voor zijn naam mocht zetten. Carlsen staat op plaats drie, met 13 jaar, 4 maanden en 27 dagen.
Tot zover de gelijkenissen. De verschillen zijn groter. Carlsen groeide op in Noorwegen en reisde al op jonge leeftijd met zijn ouders en zus de wereld rond. Hij is de hippe jongen die poseert voor modemerken. Karjakin werd geboren in een bescheiden gezin in Simferopol op de Krim, het schiereiland dat betwist wordt door Oekraïne en Rusland. Hij voelt zich op en top Rus. Sinds 2009 heeft hij de Russische nationaliteit en woont hij in Moskou.
De kansen? Wedden op Carlsen geldt als een safe bet. De nummer 1 van de wereld is al enkele jaren outstanding, won van de zomer nog een snelschaaktoernooi in Leuven en zette vorige maand in een soort onlinesnelschaak-WK de Amerikaanse superblitzer Hikaru Nakamura (FIDE nr.7) vlot opzij. Geduld is het handelsmerk van de Noor, hij kan in een steen knijpen tot die bloedt. Carlsen speelde al 21 ‘klassieke’ partijen tegen Karjakin (met lange bedenktijd). Hij won er vijf, verloor er één, vijftien eindigden in remise. Bovendien klopte hij zijn uitdager afgelopen zomer in het toernooi van Bilbao, hun laatste ontmoeting vóór het WK. En toch… Karjakin is een taaie, een prima verdediger. Misschien volgt op de slechte generale repetitie in Bilbao wel een uitstekende première. Aan Knack vertelde Carlsen een maand geleden nog dat beiden ‘het slechtste in elkaar naar boven halen’. Over drie weken weten we of Karjakin kon stunten.
DOOR PETER MANGELSCHOTS
Karjakin was amper 12 jaar en 7 maanden toen hij de letters GM voor zijn naam mocht zetten.
