KV Mechelen
MIJN JEUGD
‘Als het alarm loeide, moesten we vlug naar de schuilkelder. In het begin van de oorlog vond ik dat tof, want in die kelder kon ik spelen met wel dertig kinderen uit de buurt. Ik was pas vier en vatte niet wat er gebeurde.
‘Eerst woonden we in Visegrad, maar daar heb ik niet veel herinneringen aan. Visegrad ligt in het oosten, vlak bij Servië. Het was een van de eerste gebieden waar de Joegoslavische oorlog voelbaar werd. Mijn ouders trokken met mijn zus en mij richting Sarajevo, waar ze allebei rechten gestudeerd hadden. Maar na een tijd raakte Sarajevo omsingeld door zwaar geschut. Het was moeilijk om nog aan eten te geraken. Als mijn zus en ik iets zoets wilden, stopte mijn moeder een stuk brood even in het water, omdat het oud en hard was. Daarna strooide ze er suiker op. Zo’n broodje was onze chocolade. (smaalt)
‘Veel mensen haalden hun eten in een dorp naast Sarajevo. Om daar te geraken moesten ze door een tunnel die men onder de luchthaven gegraven had. De moeder van mijn vrouw ging er haast elke dag door, haar man was omgebracht door een sluipschutter. Op YouTube zagen mijn vrouw en ik onlangs een filmpje waarop haar moeder te zien was toen ze door die tunnel ging. Dat was een heel emotioneel moment. Kun je je voorstellen dat je op je dertigste onder de grond moet kruipen om je kinderen te voeden?
‘Voor mij kwam het akeligste moment van de oorlog er toen ik bijna zes was. We waren op straat aan het spelen. We hadden twee doelen gemaakt met tafels en stoelen. Het was een zonnige dag. Mijn moeder riep me voor de lunch. Zoals elk kind treuzelde ik, tot mijn ma uit haar krammen schoot. We waren nog maar pas aan het eten toen we een gigantische knal hoorden. Ik liep naar het raam en zag beneden mijn beste vriendin op de grond liggen, onder een boom. Enkele minuten eerder had ik nog samen met haar gespeeld. Het was zo’n bom waarbij allerlei stukjes alle kanten opvlogen. Zestig mensen kwamen om. Mijn vriendin was gelukkig enkel geraakt in het been, maar het is een beeld dat ik niet meer van mijn netvlies krijg.’
TOERISTISCHE TIPS
‘Bosnië en Herzegovina is een prachtig land met verschrikkelijke politici. Veel is misgelopen met het akkoord dat de oorlog beëindigde. Daarin zijn we opgezadeld met drie presidenten: een voor de Bosniërs, een voor de Serviërs en een voor de Kroaten. Bij belangrijke beslissingen ligt er altijd wel één dwars. En dat terwijl de gewone mensen positief proberen te zijn en liever niet omkijken.
‘Ook toeristen laten het verleden achter zich, velen komen weer raften. Elke Bosnische stad heeft een grote rivier, zoals de Neretva in Mostar. Daar heb je ook een prachtige brug. Wie niet van water houdt, zou ik aanraden om in Sarajevo een bezoekje te brengen aan Bascarsija, de oude stad.
‘Links en rechts zie je in Sarajevo nog een verwijzing naar de oorlog. Sommige inslagen zijn niet hersteld. Men heeft er met rode verf rozen van gemaakt, Sarajevske ruze, om de oorlog nooit te vergeten.’
ONZE VOETBALHELD
Edin Dzeko pakte al twee keer de Engelse titel met Manchester City en de Duitse titel met Wolfsburg. Hij is ook de topscorer aller tijden bij de nationale ploeg. Maar zijn succes verandert hem niet. In Bosnië heeft iedereen te maken gekregen met de oorlog. Iemand als Dzeko zit nu aan de top, maar weet ook nog wat het is om niets te eten te hebben.’
AFVAL IN BELGIË
‘Bosnië zit in mijn hart, maar ik kan drie dagen doorbomen over wat er niet goed is. Ginder kun je afstuderen aan de beste school en toch als ober aan de slag moeten. Om het in voetbaltermen uit te drukken: Bosnië is een lokaal team, België is Real Madrid. Alles is hier goed georganiseerd. Ik word zo blij als ik zie hoe jullie afval sorteren. En hoe goed jullie schoolsysteem werkt. Hier lopen ook overal snelwegen. Wie in Bosnië van het noorden naar het zuiden wil, moet nog altijd via kronkelweggetjes door de bergen. Als we in Bosnië de helft zouden hebben van wat jullie hebben, zouden we de gelukkigste mensen van de wereld zijn.’
KRISTOF DE RYCK
