Een atypische Balkan-10

Dé inkomende zomertransfer was tot nu toe de blijde intrede van de Kroatische international Franko Andrijasevic in de Ghelamco Arena. Wie is de man voor wie AA Gent en Standard ruziemaakten?

Franko Andrijasevic (26) staat al heel lang te boek als een groot talent. Balkanscout Ivica Jarakovic zag hem voor het eerst in 2010 op het Europees kampioenschap U19 in Toulon. De Servische ex-speler van onder meer AA Gent ging daar toen samen met Claude Verspaille scouten voor KV Kortrijk. ‘Die jongen was op dat moment nog maar achttien jaar’, zegt hij. ‘Sindsdien bekeek ik zeker al meer dan zestig wedstrijden van hem. Maar financieel is hij voor ons helaas nooit een optie geweest, want van jongs af aan zat hij bij een topclub.’ Op dat EK scoorde Andrijasevic tegen Spanje en Portugal. Kroatië eindigde er als derde nadat het in de halve finale verloor van de latere winnaar: het Frankrijk van Antoine Griezmann en Alexandre Lacazette.

‘Ook tussen de top 8 van Europa zag je meteen zijn groot potentieel’, aldus Jarakovic. ‘Hij speelde vóór de verdediging, als een van de twee defensieve middenvelders.’ Daar zou Andrijasevic in zijn latere profcarrière nog heel vaak spelen en dat is toch opmerkelijk voor een middenvelder met zo’n groot scorend vermogen die nu zijn beste prestaties toch op 10 blijkt te leveren. ‘Zijn probleem was: in Kroatië, in de Balkan zeg maar, zoeken ze op die positie altijd jongens die iets kleiner, wendbaarder en dribbelvaardiger zijn, zoals bijvoorbeeld Mateo Kovacic van Real Madrid’, legt Jarakovic uit. ‘Zowat alle offensieve middenvelders zijn er sterk aan de bal en mannen die acties maken. Maar zijn manier van spelen is helemaal anders: hij speelt in één of twee tijden en zijn beste kwaliteit is zónder bal in de zestien meter opduiken. Hij is een beetje een atypische Balkan-10. Eigenlijk is hij meer een moderne 10, een type dat loopt, werkt, kaatst, eenvoudig voetbalt en ook sterk is met het hoofd. Andrijasevic kan heel goed sjotten, maar hij is geen dribbelaar. Hij laat de bal het werk doen.’

Split

Franko Andrijasevic groeide op in Solin, een stadje van een twintigduizend inwoners aan de rand van Split. Vlak bij de Ruïnes van Salona, overblijfselen van de vroegere Romeinse stad, waar ook Lovre Kalinic als kind ging voetballen tussen restanten van stadsmuren, begraafplaatsen en zelfs een amfitheater. ‘Ze groeiden samen op, hun ouderlijk huis ligt maar driehonderd meter van elkaar’, zegt Zdravko Reic, journalist van het dagblad Slobodne Dalmacije. ‘En ze zijn samen naar Hajduk gegaan. Vader Stjepan ‘Stipe’ Andrijasevic voetbalde destijds zelf ook als middenvelder voor Hajduk én voor AS Monaco, Celta de Vigo en Rayo Vallecano. Hij was vijf keer international en zat in de preselectie voor het WK 1990 in Italië, maar twee maanden voor het toernooi begon reed hij met zijn scooter in een put, brak zijn dijbeen en was meer dan een jaar out.’

Negentien jaar is Franko wanneer hij op 13 mei 2010 tegen NK Croatia Sesvete zijn competitiedebuut maakt voor het eerste elftal van Hajduk. In 2012 wordt hij verkozen tot belofte van het jaar en begin 2013 maakt hij zijn debuut in de A-selectie van Kroatië. Maar dan krijgt hij het moeilijk.

Reic: ‘In het seizoen 2011/12 werd Franko uitgeleend aan de tweedeklasser NK Dugopolje. Hij legde in die periode zijn huwelijksdatum vast. Maar tegen dan speelde hij weer voor Hajduk en bleek op zijn trouwdag net de grote derby tegen aartsrivaal Dinamo Zagreb geprogrammeerd te staan. De wedstrijd daarvoor won Hajduk van Slaven Bulopa dankzij twee doelpunten van Andrijasevic, die op het einde ook nog zijn derde gele kaart pakte en daardoor geschorst was voor de volgende match. Hij zei toen: ‘Trouwen doe je maar één keer, derby’s zal ik nog genoeg kunnen spelen.’ Dat namen de supporters hem erg kwalijk. Wie de Torcida kent, de bekende harde kern, weet: niets of niemand is voor hen belangrijker dan Hajduk, en al zeker met het oog op een duel met de aartsvijand. Bovendien: vader Stipe werkte als scout bij Hajduk en die was tijdens de rust van de wedstrijd tegen Slaven Belupo in de kleedkamer gekomen om tegen Franko te zeggen: ‘Vergeet niet je derde gele kaart te pakken!’ Dat was een groot schandaal. De supporters accepteerden dat niet en pakten Franko hard aan. En toen Igor Tudor coach werd, hield het helemaal op. In Rijeka liet hij hem bij een achterstand eens een hele helft opwarmen om hem uiteindelijk maar in de blessuretijd in te brengen. Dat was een duidelijk statement om te tonen dat hij de baas was en dat hij niet in Franko geloofde.’

Dat bevestigt Tomislav Gabelic. ‘Tudor zei letterlijk dat Franko nooit een topspeler kon worden, omdat hij daar volgens hem de fysieke capaciteiten voor miste’, aldus de journalist van 24sata. ‘Hij vond hem te traag en verdedigend niet sterk genoeg om als middenvelder in beide richtingen te kunnen voetballen.’

Reic: ‘Uiteindelijk verhuisde Andrijasevic met een contract voor vijf jaar naar uitgerekend de grote concurrent van Hajduk uit de hoofdstad Zagreb, die voor hem 750.000 euro betaalde. Hij noemde dat een grote stap in zijn carrière en voegde eraan toe dat hij blij was dat Hajduk met het geld van zijn transfer de spelers eindelijk een loonachterstand van drie maanden zou kunnen uitbetalen.’

Zagreb

Maar die ‘grote stap in zijn carrière’ werd geen succes. Dinamo Zagreb leende hem zelfs snel uit aan zijn (niet-officiële) satellietclub Lokomotiva Zagreb.

Gabelic: ‘Naar Dinamo gaan, was wellicht de grootste fout die hij in zijn carrière maakte. Na een verloren seizoen bij Hajduk verloor hij ook daar alleen maar tijd.’

Reic: ‘Toen hij na zijn uitleenbeurt naar Dinamo terugkeerde, werd hij als wisselgeld gebruikt voor de transfer van Marko Leskovic van Rijeka. Zo werd Franko Adrijasevic de zesde speler in de geschiedenis van het Kroatische voetbal die voor de drie topclubs speelde.’

Rijeka

Bij NK Rijeka realiseerde Franko Adrijasevic zijn grote doorbraak. Hij werd met de club kampioen, won de beker, scoorde 18 keer en werd verkozen tot beste speler van de competitie.

Gabelic: ‘In Rijeka begon hij zijn talent weer te ontwikkelen dankzij de manier van spelen van coach Matjaz Kek. Die gebruikte hem een beetje als schaduwspits, als middenvelder die vaak voorin naast de spits opdook. Maar Franko is heel gewoon gebleven onder het succes. Sinds hij weg is bij Hajduk scoorde hij al vijf keer tegen hen, maar geen van die doelpunten vierde hij. Hij zegt altijd: ‘Ik vergeet al de shit, Hajduk zal altijd mijn club blijven.’ Hij is echt een heel goeie, echt een heel correcte kerel, hoor.’

Toch werd hij vorig seizoen drie weken geschorst wegens het uiten van verbale vulgariteiten aan het adres van de scheidsrechter na de competitiewedstrijd tegen Slaven Belupo.

Gabelic: ‘Dat was louter het gevolg van ‘de situatie in het Kroatische voetbal’.’

Hij bedoelt: de alleenheerschappij van Dinamo Zagreb en de rol die hun sterke man Zdravko Mamic daarbij speelt.

Gabelic: ‘Dinamo stond op dat moment vier punten achter op Rijeka. En nadat Rijeka tegen Slaven Belupo door de scheidsrechter bestolen was geweest, gingen enkele Rijekaspelers hem meteen na de wedstrijd belagen. Andrijasevic deed dat niet, hij probeerde zijn ploegmaats van de scheids weg te houden en zou toen iets gezegd hebben in de trant van ‘leave that shit alone’. Een paar foute woorden, omdat ook hij ontzet was door de arbitrage, maar waarvoor hij zich op de aansluitende persconferentie meteen verontschuldigde. Goed, misschien kun je daar rood voor geven, en misschien ook één speeldag schorsing. Maar toch nooit drie speeldagen?! Daar was iedereen het over eens. Maar toch gebeurde het dus, en niet toevallig was zijn derde schorsingsdag de dag van de wedstrijd tegen Dinamo. Dat was een groot schandaal.’

Reic: ‘Onvoorstelbaar. Een jongen met zo’n goeie opvoeding, iemand die zo gelovig is, elke zondag naar de kerk gaat en altijd zorg draagt om zeker niemand te kwetsen!’

Toch eindigde Rijeka als eerste en Dinamo Zagreb na liefst elf opeenvolgende landstitels slechts als tweede.

Gabelic: ‘Voor Andrijasevic was dat een hele grote voldoening na alle shit die hem in zijn carrière al overkwam.’

Reic: ‘Maar een groot spel maakte hij daar niet van. Sommige coaches in zijn carrière vonden dat hij verdedigend niet sterk genoeg was voor de top, maar er is ook vaak gezegd: met ouder worden, zal dat verbeteren; dan zal hij, vriendelijke jongen, harder worden. Dat blijkt ook zo te zijn. De collectieve spirit bezat hij altijd al.’

Gent

Franko Andrijasevic leek in juni onderweg naar Standard, aan wie hij zijn jawoord gaf. Maar uiteindelijk was het AA Gent dat met zijn club NK Rijeka tot een akkoord kwam en daarna ook met hemzelf. Dus verhuisde de beste speler van de Kroatische competitie naar de Ghelamco Arena. Waarna Standardvoorzitter Bruno Venanzi Gent ‘een stelletje hypocrieten’ noemde en Gentvoorzitter Ivan De Witte zei dat Standard ‘niet moet janken’. In elk geval: Andrijasevic stond wekenlang in de picture alvorens de transfer rond was en daarna heette hij de duurste en bestbetaalde Buffalospeler ooit te zijn en werd hij een steengoede speler en een rasechte topper genoemd.

Reic: ‘Maar hoe hij het in België zal doen, weet ik niet. Fysiek is hij toch nogal kwetsbaar en we moeten afwachten hoe snel hij zich aan het fysieke spel met veel contacten zal aanpassen. Maar voor de rest verwacht ik geen problemen. In de Kroatische media verklaarde hij al dat hij zich met zijn familie heel goed voelt in Gent. Zijn vader is er ook altijd om hem bij te staan, indien nodig, en er is uiteraard Lovre.’

Jarakovic: ‘Volgens mij is deze stap, naar deze competitie en deze club, de beste die hij kon zetten. AA Gent is een goeie club, hij zal er in goeie omstandigheden én in een offensieve ploeg kunnen spelen. De verwachtingen zijn natuurlijk heel hoog, ook door de prijs die er voor hem is betaald, maar ik denk dat hij dat allemaal wel heel goed kan inschatten. De mensen moeten wel weten dat hij niet het type is dat de bal achterin gaat ophalen, drie man dribbelt en hem binnenschiet. Nogmaals, hij is een totaal ander type: hij maakt het spel niet, je moet het spel voor hem maken. In een goeie organisatie kan hij zeer goed zijn en in Gent is die er. Als Simon of Kalu op de flank een actie maakt, dan zal Andrijasevic in de zestien meter zijn waar hij moet zijn.’

Hein Vanhaezebrouck verklaarde alvast al dat hij zich wel heel erg zou moeten vergissen mocht Andrijasevic geen meerwaarde blijken te zijn. En in Gent weten ze: Hein vergist zich niet vaak. Dat ziet er dus goed uit.

DOOR CHRISTIAN VANDENABEELE – FOTO’S PHOTONEWS

‘Fysiek is hij nogal kwetsbaar en we moeten afwachten hoe snel hij zich aan het fysieke spel met veel contacten zal aanpassen.’ Zdravko Reic

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content