In de Europese finales van de Nike Premier Cup maakten de min-vijftienjarigen van AA Gent kennis met de vereisten van professioneel voetbal. ‘De weg naar de echte top is nog heel lang.’

Zeven jongens vlogen vorige week donderdag voor het eerst toen de zeventienkoppige spelersselectie van min-vijftienjarigen van AA Gent samen met afgevaardigde Willy Van Thournout en kinesist Bert Helin naar Zagreb afreisde. Het team van Karel Fraeye zou er zijn opwachting maken in de Europese finales van de Nike Premier Cup. Louter toevallig werden de jongens tijdens de trip vergezeld door enkele (oud-)sporters en hun aanverwanten. Tafeltennisser Jean-Michel Saive (in Zagreb voor de halve finales van de Champions League) werd vlot herkend, de naam van de 55-jarige Ratko Svilar (ex-doelman van Antwerp, nog altijd met lange gitzwarte haren en momenteel actief in de houtsector) deed bij velen pas een belletje rinkelen na het consulteren van enkele ouders. Ook de bevallige vriendin van AA Gentspeler Dario Smoje keerde even terug naar haar woonplaats.

Zagreb, de hoofdstad van Kroatië, telt momenteel achthonderdduizend inwoners en maakte zich vorig weekend op voor burgemeesterverkiezingen. Maar geen Kroaat die daar wakker van ligt, want er is geen stemplicht en de kandidaten – allemaal vijftigers en zestigers – wordt veelal corruptie en oubolligheid verweten. Geld voor moderniseringswerken aan de hobbelige straten is er niet, grote woonblokken werden neergeplant tussen graspleinen, waardoor de stad nog naar de negentiende eeuw ruikt. Groepen zwarte en grijze nonnetjes mengen zich tussen de terrasgangers en wandelaars aan de kiosken in de stadsparken. Broeders in een bruine pij en op sandalen trotseren de eerste warmte van meer dan twintig graden Celsius. Het ministerie van Defensie ziet eruit als een belegerde burcht, militairen houden de wacht. Het lijkt alsof de wonden van de burgeroorlog, die hier tussen 1990 en 1994 woedde, nog niet volledig geheeld zijn. Aan het Maksimirstadion, de thuishaven van Dynamo Zagreb en de nationale ploeg, hield vorige vrijdag een groep supporters met kaarsen en bloemenkransen een wake voor hun overleden vrienden. Want precies vijftien jaar geleden, op 13 mei 1990, was er een zware vechtpartij tussen Bad Blue Boys (de fanatieke aanhang van Dynamo) en Rode Ster Belgrado de aanzet tot meer onheil. Na heel wat tumult op het veld tussen politie, spelers en begeleiders werd de wedstrijd stilgelegd. Vier maanden later brak de oorlog uit.

Hoewel het Kroatische clubvoetbal momenteel gebukt gaat onder een zware crisis, kreeg de jeugd via de Nike Premier Cup de kans om zijn talent te tonen en in de voetsporen te treden van kleppers als Xavi (Barcelona), José Antonio Reyes (Arsenal), Iker Casillas (Real Madrid), Andy van der Meyde (Inter), Helder Postiga (FC Porto) en Fernando Torres (Atlético Madrid). Twintig Europese ploegen streden voor twee plaatsen in Hongkong, waar van 20 tot 28 juli de wereldfinales plaatsvinden. Het Zweedse Brommapojkarma en het Russissche CSKA Moskou haalden het uiteindelijk. Manchester United (organisator), Arsenal (Engeland), PSG (Frankrijk), Borussia Dortmund (Duitsland), Inter (Italië), Espanyol (Spanje), Estudiantes (Argentinië), een lokaal team uit Hongkong en Universidad Catolica (Chili) zijn rechtstreeks geplaatst, terwijl vertegenwoordigers uit Oceanië (1), Zuid-Afrika (1), Zuid-Amerika (2) en Azië (5) nog vechten om een ticket.

Z vonimir Boban (ex-AC Milan), die opgroeide op enkele meters van het Maksimirstadion, kwam samen met zijn tweejarige zoon een blitzbezoek brengen om de youngsters te bewonderen. De gewezen middenvelder genoot van het enthousiasme en dacht even terug aan zijn jeugdjaren. “Ik maakte deel uit van een bijzonder talentrijke generatie”, herinnert hij zich. “Wij waren in eerste instantie goede vrienden, die mekaar fel respecteerden. Plezier maken en genieten kwam altijd op de eerste plaats. Naast de trainingen kwamen we per week minstens nog zes tot zeven uur hier spelen op de pleintjes of het asfalt voor het stadion. Zo ontwikkelden we onze techniek. De omgeving voor jong talent is belangrijk. Je mag hun creativiteit in de opleiding niet doden door een te veel aan regels. Laat ze vrijuit voetballen, gebruik maken van hun potentieel. Een mooie dribbel, een tegenstander nemen op snelheid, iemand door de benen spelen, daarvoor ga ik naar het voetbal.”

AA Gent was de Belgische deelnemer in Zagreb. In competitieverband eindigden ze afgelopen seizoen tweede, op zeven punten van kampioen Lierse. “De doelstelling voor het seizoen was een plaats bij de eerste vijf”, weet de amper 27-jarige Karel Fraeye, die zijn tweede seizoen als jeugdtrainer bij de Oost-Vlamingen afwerkte. “Maar een heel jaar draaiden we vlot mee bij de topdrie. We opteren nog altijd voor een 4-3-3-veldbezetting, volgens de principes van het zonevoetbal die werden uitgewerkt door Herman Vermeulen en Peter Van Den Abeele. Ik ben vooral tevreden met de individuele vooruitgang die sommige jongens boekten. Enkelen speelden twee jaar geleden nog op provinciaal niveau. Alleen constateerden we een gebrek aan gestalte en duelkracht, twee facetten die moeilijk trainbaar zijn. De morfologie van spelers heb je zelf niet in de hand. Gent heeft in de jeugd altijd een voorliefde gehad voor kleinere, technisch vaardige voetballers. De helft van onze tegendoelpunten incasseerden we daardoor op stilstaande fasen. Maar inzake balcirculatie, positiespel en snelheid van uitvoering was alleen FC Brussels beter.”

Om de Europese finales van de Premier Cup te halen, schakelde AA Gent achtereenvolgens Bergen, Sint-Truiden, FC Etzella (Luxemburg), Antwerp, La Louvière, Charleroi en RC Genk uit. In de eindstrijd werd met 2-0 gewonnen van FC Brussels. “De enige ploeg die ons in competitieverband volledig wegspeelde. We waren tweemaal kansloos, verloren met 3-0 en 3-2. Maar op die finaledag bleken wij outstanding. Ik had mijn ploeg bewust niet laten weten dat er een trip naar Zagreb aan vast hing. Als mijn jongens zonder druk kunnen voetballen, dan zijn ze op hun best.” Opmerkelijk daarbij : AA Gent incasseerde in de voorronde geen enkel tegendoelpunt en werkte de Belgische finale af zonder doelman Stijn Van Der Kelen en spits Thorkild Van Wymeersch, die op dat moment met de nationale ploeg in Noord-Ierland vertoefden. “Voor mij een teken dat de organisatie achterin perfect was en ik over een sterke centrale as beschik”, zegt Fraeye.

In Zagreb kon AA Gent de stunt van Germinal Beerschot, die in het seizoen 2001-2002 de Europese finales wonnen in Lissabon, echter niet herhalen. Met een negentiende plaats stelden de Buffalo’s teleur. “Ik ben deels ontgoocheld”, stelde Fraeye na afloop. “Nu besef ik dat er een grote kloof gaapt tussen de top in België en Europa. Niet zozeer inzake techniek, wel wat betreft (duel)kracht, gestalte en professionalisme. Onze fouten werden hier meteen afgestraft, wij konden nooit profiteren van die bij de tegenstander. Mijn spelers, maar ook ikzelf, kunnen hier veel uit leren. Eén : we moeten beseffen dat de weg naar de top nog heel lang is. Twee : leren verliezen is een kunst. Je moet groot zijn in de nederlaag. Drie : aan onze wedstrijdmentaliteit en -voorbereiding moet er nog veel geschaafd worden. Als ik de uitstraling van Sporting Lissabon en de versnellingen plus de positiewissels van CSKA Moskou zie, dan ben ik onder de indruk. Dit zal voor al mijn spelers een van de mooiste pagina’s uit hun voetballeven worden. Voor enkelen een unieke ervaring, voor anderen – die mogelijk in eerste klasse terechtkomen – niet. Deze ervaring is zowel sportief als extrasportief van onschatbare waarde. Ik hoop dat iedereen hier de juiste lessen uit trekt.”

door Frédéric Vanheule

‘Gent heeft in de jeugd altijd een voorliefde gehad voor kleinere, technisch vaardige voetballers.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content