In Vlaanderen is vakbondsvrouw Marie-Hélène Ska een relatief onbekende naam. Ten onrechte, want als secretaris-generaal van het ACV is zij na voorzitter Marc Leemans de nummer twee van de grootste vakbond van het land. In Franstalig België is Ska zelfs de nummer één.

In een zomerinterview in Le Soir haalde Ska vorige week ongekend hard uit naar alles wat socialistisch is. Al van toen ze nog op de schoolbanken zat, zegt Ska, heeft ze het niet begrepen op de socialisten. Volgens haar staat voor de Parti Socialiste van Charleroi ‘solidariteit’ nog altijd gelijk met ‘alles komt in mijn zakken terecht en ik beslis alleen’. En ze gelooft ook niet – ‘niet één seconde’ – dat de socialisten in staat zijn zichzelf te veranderen: ‘Omdat de uitoefening van de macht intrinsiek verbonden is aan hun politiek functioneren.’

Hoe moeten we de draagwijdte van dit agressieve interview inschatten? Is het niet meer dan een persoonlijke uitbarsting van de vakbondsvrouw? Ska komt uit een katholiek landbouwersgezin uit Luxemburg en is de levensgezellin van Ecolo-politicus Jean-Marc Nollet. Grote liefde voor de PS is er nooit geweest.

Verraadt dit interview misschien al een verhoogde nervositeit voor de sociale verkiezingen van volgend jaar? Die zetten de relaties tussen de grote vakbonden altijd op scherp. Het ergert Ska dat sommige ABVV’ers graag het beeld ophangen dat ACV’ers watjes zijn die als het erop aankomt altijd als eerste toegeven: ook nu durven ze zich niet echt te verzetten tegen de inleveringen van de regering-Michel. Voor een Franstalig vakbondspubliek is dat geen onschuldig verwijt.

Of zit er nog meer achter dit interview? De uitspraken van Ska kwamen er kort na het regeringscompromis over de taxshift, waarin sociale correcties van CD&V op de harde koers van de regering-Michel nauwelijks te bespeuren vallen.

In Wallonië herinnert men zich ook wel hoe deze regering tot stand is gekomen. Ze kwam er pas nadat de PS en het CDH zich in de Waalse regering aan elkaar hadden geklonken en de liberalen van MR als het ware uitdaagden om als enige Franstalige partij de leiding te nemen van een overwegend Vlaamse regering. Daardoor is er in de federale regering een te kleine aanwezigheid van Franstaligen en van christendemocraten – dus ook van de christelijke arbeidersbeweging. Omdat het CDH aan de kant bleef, op bevel van de PS.

Begint het te dagen dat die strategische keuze vervelende politieke neveneffecten heeft? Zou minister van Economie Kris Peeters geen grote vermogensbelasting hebben kunnen binnenhalen met Joëlle Milquet naast hem in het kernkabinet?

De taxshift werkt bij het ABVV als een rode lap op een stier. Op TV Limburg sprak een socialistisch vakbondssecretaris al over het platleggen van de Antwerpse haven. Bij de radicale vleugel van het FGTB is er ongetwijfeld even militante taal te horen. Vreest het ACV misschien hetzelfde lot te moeten ondergaan als het CDH: de gevangene te worden van een politiek die in socialistische hoofdkwartieren wordt uitgestippeld?

Het ergste wat de PS kan overkomen, is dat Marie-Hélène Ska met haar interview het signaal wilde geven dat de christelijke arbeidersbeweging bereid is het geweer van schouder te veranderen. De boodschap aan Charles Michel is dan: we maken ons losser van de socialisten, op voorwaarde dat de regering eindelijk rekening houdt met het meer gematigde deel van het sociale middenveld.

Sinds de taxshift zitten de christendemocraten in een straatje zonder einde. Marc Leemans moet voortdurend beklemtonen dat de regering-Michel asociaal is. Maar zo raakt hij nergens met de inwilliging van zijn eigen eisen. En als de vakbonden straks opnieuw betogen, speelt dat vooral in de kaart van de socialisten. En als veel mensen de indruk krijgen dat het sociale verzet per definitie socialistisch is, brengt dat het ABVV in polepositie voor de sociale verkiezingen. Wilde Ska met haar interview de socialisten alvast een spaak in het wiel steken?

Eén jaar na de feiten lijkt men zich ten zuiden van de taalgrens voluit bewust te worden van de politieke consequenties van de verkiezingen en, vooral, van de regeringsvorming van 2014.

WALTER PAULI is redacteur van Knack.

Vreest het ACV de gevangene te worden van een politiek die in socialistische hoofdkwartieren wordt uitgestippeld?

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content